آبریزش دهان نوزاد معمولاً در سن دو تا سه ماهگی شروع می شود، زمانیکه غدد بزاقی نوزاد از نظر عملکردی فعال می شوند. نوزادان روی عضلات گردن خود کنترل درستی ندارند و بنابراین ممکن است بزاق تولید شده در دهان را به طور مداوم نبلعند. نوزادان کوچکتر برای نگه داشتن بزاق در دهان دندان ندارند. به همین دلایل، بزاق تنها یک راه دارد و آن خروج از دهان است. اما در بعضی مواقع، این پدیده رایج شدت می یابد و منجر به تولید بیش از حد آب دهان می شود که به آن سیالوره (sialorrhea) گفته می شود. در ادامه به دلایل آبریزش دهان نوزادان و کارهایی که می توانید برای کنترل آن انجام دهید، می پردازیم.
فواید آب دهان نوزاد (Drooling)
بر طبق آکادمی اطفال آمریکا، آبریزیش دهان به روش های زیر به کودک کمک می کند:
- دهان کودک را مرطوب نگه می دارد.
- باقیمانده مواد غذایی را می شوید.
- وقتی کودک شروع به خوردن غذاهای جامد می کند، غذاها را نرم می کند که در نتیجه بلع آن آسان تر می شود.
- از لثه های کودک محافظت می کند. هنگامی که کودک دندان در می آورد، ترکیبات موجود در بزاق از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند.
- بزاق به عنوان یک آنتی اسید طبیعی عمل می کند که به جلوگیری از اسید زیاد معده کمک می کند.
- بزاق به طور طبیعی حاوی ترکیباتی است که نشاسته را به شکر تبدیل می کند.
- اگر نوزاد یا کودک نوپای شما مقدار بیش از حدی آبریزش دهان داشت هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد اما در غیر اینصورت نیز سالم است. با این حال، اگر علت آن را بدانید می توانید از این آبریزش ممانعت کنید.
شرایط زیر می تواند منجر به افزایش بیش از حد آبریزش دهان نوزادن و کودکان نوپا شود:
۱٫ دندان درآوردن: افزایش آب دهان نوزاد معمولاً یکی از اولین نشانه درآوردن دندان است. نوزاد شما ممکن است اولین دندان را در بین پنج تا هفت ماهگی دربیاورد، که در این مدت ممکن است میزان آبریزش دهان بیش از معمول باشد.
۲٫ ناهنجاری های دهانی: ناهنجاری های استخوان صورت، دهان یا لب ها، همه در ناهنجاری های دهان نقش دارند. در بیشتر موارد، این مشکلات مادرزادی هستند. بسیاری از بیماری های دهان و دندان، مشکل شکاف لب، دیسفاژی می تواند باعث آبریزش بیش از حد دهان در نوزادان شود.
۳٫ بیماری تنفسی فوقانی: عفونت دستگاه تنفسی فوقانی ممکن است باعث شود کودک بیش از حد معمول دچار آبریزش دهان شود. برای مثال بیماری اپی گلوتیت، عفونت و التهاب اپی گلوتیت که قسمتی از بافت درست بالای تارهای صوتی است. پزشکان برای تشخیص آن میزان آبریزش دهان را بررسی می کنند که یکی از اصلی ترین علائم این بیماری است.
۴٫ اختلالات عصبی: آبریزش دهان نوزاد اغلب با اختلالات اوتیسم و فلج مغزی مرتبط است و می تواند یکی از اولین علائم بیماری باشد. اختلالات اوتیسم اغلب با ضعف ماهیچه و تاخیر در رشد همراه هستند، هر دو این مشکلات به آبریزش بیش از حد دهان نوزاد منجر می شود.
علت هر چیزی باشد، اگر نوزاد شما بیش از حد معمول دچار آبریزش دهان می شود، شاید بخواهید به پزشک مراجعه کنید.
آیا در صورت آبریزش بیش از حد بزاق نوزاد باید به پزشک مراجعه کنید؟
لازم نیست. اگر کودک شما در کل خوب است، پس هیچ دلیلی برای نگرانی بخاطر آبریزش بیش از حد دهان نوزاد وجود ندارد. این وضعیت به خودی خود رفع خواهد شد. اما اگر موارد زیر با آبریزش بدن همراه است، پس خوب است که کودک توسط پزشک معاینه بشود:
- افزایش ناگهانی آبریزش دهان می تواند باعث خفگی کودک شود. جاری بودن آب دهان نوزاد می تواند نشانه ای از وجود جسم خارجی در گلوی او باشد که منجر به خفگی کودک می شود. اگر فکر می کنید اینطور است، به دنبال فوریت های پزشکی باشید.
- درب بالای ۳۸ درجه یا بیشتر.
- نق نق کردن بیش از حد و قولنج.
- عدم توانایی در خوردن و خواب درست.
- شما متوجه قرمزی درون دهان و گلوی نوزاد می شوید.
- نوزدادان بزرگتر دارای دندان، دچار مشکل در جویدن و بلع می شوند.
آیا آبریزش بیش از حد دهان نوزاد نیاز به درمان دارد؟
معمولاً، آبریزش دهان نوزاد نیازی به درمان ندارد. اگر سایر علائم نیز در نوزاد دیده شد، پزشک شما بیماری زمینه ای که باعث جاری بودن آب دهان کودک می شود را تشخیص داده و سپس به درمان آن اقدام می کند. درمان می تواند شامل تجویز داروهای خوراکی برای کاهش تولید بزاق تا تزریق بوتاکس در در غدد بزاقی باشد. در موارد ناهنجاری های دهانی، ممکن است جراحی اصلاحی توصیه شود. هرچند این روش درمانی باید توسط پزشک متخصص اطفال توصیه شود. گاهی اوقات، کمی مراقبت در خانه از نوزاد تمام کاری است که باید در مقابله با آبریزش دهان کودک انجام دهید.
اقدامات لازم در مواقع آبریزش بیش از حد دهان نوزاد
با چند مرحله ساده مانند مراحل زیر، کنترل بزاق بیش از حد دهان بسیار آسان می شود:
استفاده از پیش بند: می توانید یک پیش بند تهیه کنید و همیشه آن را به سینه کودک خود ببندید. پیش بندهای کودک از پنبه تهیه شده است تا بهترین جذب را داشته باشد. مرتباً پیش بند را عوض کنید و هر روز آن را با مواد شوینده و ضد عفونی کننده بشویید.
دستمال ها را دم دست نگه دارید: اگر بیرون هستید، یک بسته دستمال را در کیف وسایل کودک داشته باشید. آب اضافی که از دهان نوزاد جاری می شود را با دستمال پاک کنید و آن را به سطل زباله بیندازید.
یک دندان گیر کودک داشته باشید: اگر کودک شما در هنگام دندان درآوردن دچار آبریزش از دهان شده است، یک اسباب بازی دندان گیر به او بدهید. این کمک می کند که لثه ها تسکین پیدا کنند و بزاق اضافی ناشی از تحریک لثه ها کاهش یابد. از دندان گیرهایی که به شکل گردنبند تهیه شده اند اجتناب کنید زیرا می تواند خطر خفگی را به دنبال داشته باشد و توسط متخصصان اطفال توصیه نمی شود.
درمان علل اصلی آبریزش بیش از حد دهان نوزاد نیز موثر خواهد بود. در نهایت این آبریزش باید متوقف بشود.
سوالات متداول
۱- آبریزش دهان کودک چه مدت ادامه دارد؟
ریختن آب دهان کودک در دو یا سه سالگی متوقف می شود. پس از پایان دوره نوپایی کودک، آبریزش دهان کودک متوقف می شود، حتی اگر دندان دائمی داشته باشند. اگر کودک شما بعد از سه سالگی هنوز هم آبریزش دهان دارد، توصیه می شود به پزشک مراجعه کنید. اگر کودک دچار بیماری های تنفسی باشد، آبریزش دهان می تواند به طور ناگهانی در کودکان بزرگتر شروع شود.
۲- آیا آبریزش بیش از حد دهان می تواند با اوتیسم مرتبط باشد؟
جریان بیش از حد آب دهان کودک می تواند به عنوان یکی از علائم اولیه اختلالات عصبی، به ویژه اوتیسم در نظر گرفته شود. با این حال، در کودکان آبریزش دهان پدیده ای طبیعیست و لزوماً به این معنا نیست که کودک اوتیستیک است. اگر احساس می کنید کودک شما بیش از حد طبیعی دچار آبریزش دهان است، با متخصص اطفال مشورت کنید.
ممکن است فرزند شما در دوران نوزادی و نوپایی دچار آبریزش دهان باشد. اما با بزرگتر شدن او، این مسئله کمتر شود. مراقبت باشید و از وضعیت کلی کودک آگاه باشید تا متوجه بشوید علت آبریزش دهان او چیست. کودکان نوپا با دیدن هر چیزی خوشمزه، دچار آبریزش از دهان می شوند.
آیا شما هم اقدامی برای مقابله با آبریزش بیش از حد دهان کودک خود کرده اید؟
