سفتی شکم چیست؟

آیا سفتی شکم می تواند خطرناک باشد؟

سفتی شکم حالتی است که وقتی عضلات شکم را لمس می کنید، سفت به نظر می رسند و با لمس شدن شکم توسط شما یا شخصی دیگر وخیم تر می شود. سفتی شکم نشان می دهد که بدن سعی می کند تا از خود در برابر درد محافظت کند. این مساله می تواند نشان دهنده یک اختلال جدی و تهدید کننده زندگی باشد. در این مقاله قصد داریم را در مورد دلایل سفتی شکم با شما صحبت کنیم. با ما همراه باشید.

سفتی شکم چیست؟

سفتی شکم به مفهوم سفت شدن عضلات در صورت لمس آنها است. این در واقع یک واکنش غیرارادی برای جلوگیری از بروز درد ناشی از فشار بر روی شکم است. نام دیگر این اختلال، موضع گیری شکم یا guarding نامیده می شود. علائم این بیماری مشابه با سفتی شکم ناشی از نفخ یا گاز معده نیست. سفت شدگی شکم در واقع تلاش بدن برای محافظت از خود در برابر درد است. این اختلال می تواند بسیار جدی باشد. اگر دچار سفتی شکمی شده اید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

چه عواملی منجر به سفتی شکم می شوند؟

همانطور که توضیح داده شد، سفتی شکمی واکنش غیر ارادی برای وجود درد است. پس سفتی شکمی در اکثر مواقع با درد اتفاق می افتد. هر بیماری که بتواند درد شکمی ایجاد کند، باعث سفتی شکمی نیز می شود. محل درد بستگی به محل اندام دچار مشکل شده دارد. برای تشخیص این مشکل، شکم را به چهار بخش تقسیم می کنند.

به عنوان مثال درد در قسمت پایین شکم معمولا نشان دهنده یک بیماری روده ای است، اما شایع ترین علت درد در قسمت پایین و راست شکم، آپاندیسیت است. درد آپاندیسیت ابتدا از دور ناف شروع شده و سپس به سمت راست و پایین شکم کشیده می شود.

اگر قسمت پایین و سمت چپ شکم درد بگیرد، نشان دهنده بیرون زندگی مخاط روده بزرگ است که به علت فشار زیاد به شکم (مثل یبوست) ایجاد می شود. این اختلال علائمی مثل دل پیچه، تب و تهوع و حساسیت به لمس شدگی دارد. بنابراین باید به محل درد در شکم توجه کرد.

درد در چه نواحی باعث ایجاد مشکلات سفتی شکم می شود؟

  • آپاندیسیت در واقع شایع ترین علت بروز سفتی شکمی است.
  • در قسمت مثانه و میزنای پایینی
  • رکتوم
  • غده پروستات در مردان
  • رحم و لوله فالوپ و تخمدان در زنان

درد و سفتی شکمی می تواند بر اساس سن بیمار، متفاوت باشد. در این بخش علت درد و سفتی شکم در هر سنی را توضیح می دهیم.

دلایل سفتی شکم در نوزادان چیست؟

نوزادان ممکن است به دلایل زیر سفتی شکمی را تجربه کنند:

  • قولنج
  • عفونت ویروسی
  • تنگی باب المعده یا تنگی پیلور
  • تحریک گوارشی ایجاد شده ناشی از ویروس ها

علت سفتی شکم در کودکان چیست؟

کودکان ممکن است به علت عفونت مجاری ادراری، آپاندیسیت و مسمومیت غذایی، دچار درد و سفتی شکمی شوند.

علت سفتی شکمی در نوجوانان چیست؟

در دختران سفتی شکمی می تواند به دلایل زیر باشد:

  •  دوره قاعدگی دردناک
  •  بیماری التهابی لگن (عفونت های مقاربتی)
  •  کیست تخمدان

علت سفتی شکمی در زنان باردار چیست؟

زنان جوان نیز ممکن است درد و سفتی شکمی را در صورت بارداری تجربه کنند. بارداری تغییرات زیادی در بدن ایجاد می کند که در اثر تغییرات هورمونی است. در دوران بارداری گاهی اوقات سفتی شکمی با درد عضلات اشتباه گرفته می شود. با پیشرفت بارداری، رحم به پوست فشار وارد می کند. در صورتیکه چاق باشید، این سفتی را کمتر حس می کنید. این سفت شدگی شکمی مدت زیادی طول نمی کشد و اغلب با افزایش وزن همراه است. افزایش وزن باعث کشیدگی پوست و انقباضات براکستون هیکس و درد اشتباه زایمان می شود.

علت سفتی شکمی در زنان باردار چیست؟

علت سفتی شکم در بزرگسالان (به غیر از زنان باردار) چیست؟

  • التهاب کیسه صفرا
  • سرطان
  • آبسه داخل شکم
  • انسداد روده
  • ضربه به شکم
  • التهاب پرده صفاق شکم
  • پانکراتیت
  • سوراخ شدن معده یا روده یا کیسه صفرا

به خاطر داشته باشید که به طور معمول سفتی شکم یک وضعیت اورژانسی پزشکی است. اگر هر یک از علائم زیر را تجربه می کنید، می تواند تهدید کننده زندگی باشد:

  • غش کردن
  • عدم توانایی غذا خوردن یا نوشیدن
  • مدفوع سیاه یا قیر مانند (به مفهوم خونریزی معده یا روده است)
  • خون استفراغ کردن
  • خونریزی از ناحیه مقعد

علائم خطرناک دیگری را نیز می توانید همراه با درد و سفتی شکم تجربه کنید که به شکل زیر است:

  • درد در هنگام لمس شکم
  • استفراغ شدید
  • باد کردن شکم
  •  پایین آمدن فشار خون
  • حالت تهوع
  • زرد شدن پوست
  • کاهش اشتها
  • اسهال
  • یبوست
  •  رنگ پریدگی
  • سیری زودهنگام
  • عدم توانایی خارج کردن باد از رکتوم

مراجعه به پزشک در صورت بروز سفتی شکمی

در صورتیکه سفتی شکم را تجربه می کنید، تحت هیچ شرایطی از مسکن استفاده نکرده و فورا به مطب پزشک مراجعه کنید. مصرف مسکن ها می تواند الگوهای درد را تغییر داده و پزشک را در تشخیص علت بیماری دچار اشتباه کند.

هنگامی که به پزشک مراجعه می کنید، از شما سوالاتی مانند غذایی که مصرف کرده اید، برای چه مدتی به این درد دچار هستید، تاریخچه پزشکی تان و … می پرسد. سپس معاینه فیزیکی کرده و درخواست آزمایشاتی مانند موارد زیر را برای تشخیص علت بیماری می دهد:

  • نیتروژن اوره خون
  • شمارش کامل خون
  • آزمایش ادرار
  • آزمایش عملکرد کبد
  • آزمایش وجود خون در ادرار
  • سونوگرافی شکم و لگن
  • الکترولیت های سرمی مثل سدیم، پتاسیم و بی کربنات و کلرید

چه روش های درمانی برای سفتی شکم وجود دارد؟

گزینه های درمانی به علت بیماری بستگی دارد و برای هر سنی متفاوت خواهد بود. مثلا درمان عفونت ویروسی با پانکراتیت و سرطان متفاوت خواهد بود. در صورت مشکلات خفیف، پزشک با نظرات و تجویز دارو مشکل را برطرف می کند. در صورتیکه مشکل جدی تر باشد، بر اساس شدت جدی بودن بیماری درمان های تهاجمی تر تجویز می شود. به عنوان مثال درمان های تهاجمی شامل آنتی بیوتیک داخل وریدی و عمل جراحی است.

سخن آخر

سفتی شکمی معمولا با درد همراه است و یک واکنش غیرارادی بدن به درد است. سفتی شکم می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که این دلایل بر اساس سن و جنسیت شخص متفاوت است. علت این مشکل هر چه که باشد، باید به خاطر داشته باشید که سفتی شکمی می تواند یک مشکل تهدید کننده زندگی باشد و در صورت تجربه علائم این مشکل، باید فورا به پزشک مراجعه کنید. آیا سوالی در خصوص سفتی شکمی دارید؟ آن را در بخش نظرات زیر با ما به اشتراک بگذارید.

اشتراک‌گذاری
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.