علت سفت شدن مدفوع کودک چیست؟/ درمان دارویی یبوست کودکان با شیاف گلیسیرین

یکی از رایجترین دلایل مراجعه والدین به پزشکی مشکل یبوست در کودکان می باشد.

به دفع مدفوع در کودکان که به سختی و همراه با درد صورت بگیرد یبوست گویند.

باید توجه داشت که امکان دارد دفع مدفوع در کودک با فواصل طولانی باشد ولی به صورت نرم و همراه درد نباشد در این صورت جای نگرانی نیست.

علائمی که در تشخیص یبوست در کودکان مشاهده می گردد عبارتند از:

-در طول هفته از دو یا سه بار کمتر دفع مدفوع داشته باشد
– مدفوعش سفت باشد و یا خشک و حجیم باشد
– دفع مدفوع به سختی و همراه با درد صورت گیرد

دقت کنید نوزادان میتوانند بعد هر بار تغذیه شیر یکبار اجابت مزاج داشته باشند و تا روزی ۴ بار دفع مدفوع داشته باشند ولی اگر تا چند روزم اجابت مزاج نداشتند و در هنگام دفع مدفوعی نرم که بدون درد و سختی باشد داشته باشند جای نگرانی نیست و با بیشتر شدن سن کودک شما تعداد دفعات مدفوع نیز کاهش می یابد و می تواند از روزی سه چهار بار تا هر ۴ روز یکبار هم باشد.
به اجابت مزاج کودک خود دقت کنید گاهی نوزادان هنگام دفع مدفوع به خود فشار می اورند ولی مدفوعشان نرم است در این موارد هم کودک شما به یبوست دچار نیست.

علل بروز یبوست در کودکان
به طور کلی تغییر شیر خشک کودک به صورت موقت می تواند باعث یبوست گردد برای رفع آن باید به شیرخشک به مقدار کافی آب افزود و یا هنگام گرفتن کودک از شیر و یا استفاده از غذای کمکی و یا شیر گاو، عدم نوشیدن آب کافی بخصوص در فصلهای گرم، گاها استفاده از بعضی داروها، مسافرت رفتن و تغییر آب و ها نیز از دلایل دیگر بروز یبوست می باشد ولی تا مدت زمان یبوست در کودکان بیشتر از دو هفته نشود یبوست مزمن نبوده و نیازی به درمان خاص ندارد.

در بعضی موارد ترس کودک از دستشویی ( به دلیل وجود سوسک و یا دلایل دیگر)، بازیگوشی کودک و سرگرم شدنش به بازی ، خجالت کشیدن از رفتن به دستشویی در مکان های عمومی و یا مدرسه و ازین قبیل موارد در کودکان که باعث عدم دفع به موقع مدفوع میگردد به تدریج تنبلی روده و تجمع مقدار زیادی مدفوع در قسمت تحتانی روده را به همراه دارد و اجابت مزاج کودک با درد خواهد بود که خود باعث می شود کودک از دفع مدفوع خودداری نماید
به ندرت به دلایل زیر نیز یبوست مزمن مشاهده شدهو جهت درمان آن باید باید به متخصص مربوطه نیز مراجعه نمود:
 فیبروز کیستیک، بیماری هیرشپرونگ، مسمومیت با سرب، پرکاری غدد پاراتیروئید، کم کاری غده تیروئید و آسیبهای نخاعی

علائم یبوست مزمن در کودکان
• دردهای شکمی ، قلنجی(کرامپی) که در اثر دفع سخت و باد شکم می باشد
• نوزادانی که هنگام دفع مدفوع پاهای خود را سیخ میکنند و یا کودکانی که بر روی نوک پا راه میروند را باید از نظر یبوست بررسی نمود در صورت داشتن یبوست و جدی نگرفتن والدین باعث بروز مشکل خواهد شد
• بی اشتهایی و بی قراری کودک
• باد کردن شکم و تهوع داشتن کودک
• مشاهده رگه های روشن خون در مدفوع در اثر شقاق مقعدی ( فیسور آنال)

درمان یبوست
درمان یبوست در کودکان در چند مرحله صورت میگیرد و این درمان معمولا چند ماه طول می کشد:

یکی از راههای درمان اصلاح رژیم غذایی می باشد:
– ا ستفاده از رژیم غذایی فیبردار و ملین مانند میوه ها و سبزی جات همچون آلو ، کدو سبز و کدو حلوایی، غلات آماده سبوس دارو …
– استفاده بیش از حد از شیر باعث یبوست شده لذا بیش از ۴۵۰ میلی لیتر در روز استفاده نگردد
– از آب کافی استفاده بنمائید
روش دیگر این است که به کودک خود آموزش اجابت مزاج دهید و از او بخواهید ۱۰ دقیقه پس خوردن وعده غذایی به مدت ۵ دقیقه روی توالت بشیند تا کم کم تنبلی روده از بین رفته و الگوی مناسب دفع ایجاد گردد. برای بهتر انجام شدن این روش می توانید به کودک خود در صورت اجابت مزاج به موقع و منظم پاداش بدهید و یا به عنوان پاداش اجازه بدهید کاری را که دوست دارد انجام دهد.
یکی از روشهای درمان استفاده از داروهای ملین می باشد که حتما باید تحت نظر پزشک متخصص و با توجه به سن کودک تجویز گردد ( میتوانید از شیاف گلیسیرین تنها برای یک یا دوبار جهت نرم کردن مدفوع استفاده کرد)
در انتها یادآوری می نمایم هیچ داروئی را بدون نظر پزشک متخصص خود استفاده ننمائید و اگر یبوست کوکان زیر ۳ ماه بیشتر از ۲۴ ساعت و از ۳ ماه تا ۱۱ سال با رعایت موارد گفته شده بیشتر از یک هفته به طول کشید و یا درد شدید شکم و تب به همراه داشت حتما به پزشک خود مراجعه نمائید.