اکثر نوزادان در هفته ۳۹ تا ۴۰ بارداری متولد می شوند، اما اگر بارداری بیش از ۴۰ هفته طول بکشد، به آن بارداری طولانی مدت یا پست ترم می گویند. زایمان دیرتر از موعد خطراتی را برای جنین و مادر به همراه داشته و نیاز به مراقبت های ویژه دارد . اما چرا کودکان دیرتر متولد می شوند؟ آیا در خصوص خطرات بارداری طولانی مدت اطلاعی دارید؟ چگونه می توان خطرات بارداری طولان مدت را کاهش داد؟ اگر می خواهید پاسخ این سوالات را بدانید، به خواندن این مقاله ادامه دهید.
زایمان پست ترم یا طولانی مدت چیست؟
تولد کودکان معمولا بین هفته های ۳۷ تا ۴۰ بارداری اتفاق می افتد، اما اگر حاملگی تا هفته ۴۲ بارداری طول بکشد، به آن بارداری طولانی مدت می گویند. دلیل مشخصی برای بارداری طولانی مدت وجود ندارد، اما از هر ۱۰۰ زن حدود ۵ نفر دیرتر از موعد زایمان می کنند. به طور معمول دلایل زایمان دیرهنگام به شرح زیر است:
- سابقه ژنتیکی یا ارثی
- سابقه زایمان دیرهنگام
- اشتباه در پیش بینی زمان زایمان
- وضعیت قرارگیری جنین، مثلا قرارگیری کودک در وضعیت بریچ
- اضافه وزن بارداری
نشانه های زایمان دیرهنگام چیست؟
- عملکرد ناکافی جفت
- کاهش در حجم مایع آمنیوتیک
- وجود مدفوع یا مکونیوم در مایع آمنیوتیک
زایمان دیرهنگام چه خطراتی در پی دارد؟
تحقیقات نشان می دهد که زایمان دیرتر از موعد می تواند خطراتی را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. در ادامه مهم ترین خطرات زایمان دیرهنگام توضیح داده شده است:
- کاهش مایع آمنیوتیک در اطراف جنین که در اصطلاح تخصصی الیگوهیدرامنیوس نامیده می شود. این مساله می تواند ضربان قلب جنین را تحت تاثیر قرار داده و احتمال پیچیده شدن یا گره خوردن بند ناف به دور کودک افزایش پیدا می کند
- احتمال عفونت داخل رحم افزایش پیدا می کند
- مشکلات غیر قابل پیشبینی در بارداری به همراه دارد
- باعث مرده زایی یا تولد نوزاد مرده خواهد شد
- عدم توانایی جفت در رساندن اکسیژن و مواد غذایی به جنین
- طولانی تر شدن زمان زایمان
- احتمال لزوم سزارین
- تولد کودک بزرگ تر از اندازه متوسط
- وارد شدن مدفوع به مایع آمنیوتیک که وارد ریه کودک شده و مشکلات تنفسی برای او به همراه دارد
- مشکلاتی مثل عفونت، پارگی شدید واژن و خونریزی پس از زایمان به همراه دارد
- دیستوشی شانه
- در صورتیکه بارداری طولانی مدت شود، پزشک چه روشی را برای حل مشکل ارائه می کند؟
پس از هفته ۴۱ بارداری پزشک با دقت بیشتری وضعیت بارداری را تحت نظر می گیرد تا اگر زایمان در موعد مقرر شروع نشود، اقدامات لازم را انجام دهد. به طور معمول پس از هفته ۴۱ بارداری، پزشک دو مرتبه تست بیوفیزیکال را انجام می دهد تا وضعیت سلامت جنین را بسنجد. در صورتیکه وضعیت جنین و حجم مایع آمنیوتیک مناسب باشد و مادر نیز تمایلی به انجام عمل سزارین نداشته باشد، پزشک برای شروع زایمان به شکل طبیعی صبر می کند. پزشک تا هفته ۴۲ ام برای شروع زایمان طبیعی و انقباضات صبر می کند. اگر در این مدت باز هم تغییری در وضعیت دهانه رحم ایجاد نشد، پزشک ممکن است روش القای زایمان را برای تولد کودک امتحان کند. به عنوان مثال یکی از روش های القا زایمان تزریق آمپول اکسی توسین است که باعث شروع انقباضات و درد زایمان خواهد شد. در این مدت مادر و جنین تحت مراقبت ویژه قرار می گیرند تا آسیبی به آنها نرسد.
چگونه می توان از بروز زایمان دیرهنگام جلوگیری کرد؟
روش های مختلفی وجود دارد که می توانید به کمک آنها از بروز زایمان دیرهنگام جلوگیری کنید. علاوه بر سونوگرافی منظم، پزشک توصیه می کند تا اقدامات زیر را انجام دهید.
- تعداد ضربات جنین به شکم را بشمارید: تعداد ضربه های جنین به شکم در هفته های آخر ممکن است به دلیل کم شدن فضا برای جنین کاهش پیدا کند. اما به خاطر داشته باشید که این ضربات نباید به طور کامل قطع شوند. بنابراین حتما در اواخر بارداری توجه بیشتری به تعداد ضربه ها داشته باشید
- ضربان قلب جنین را کنترل کنید: ضربان قلب جنین در هفته های آخر از اهمیت زیادی برخوردار است. طولانی شدن زمان زایمان و مشکلات در بند ناف و مایع آمنیوتیک می تواند ضربان قلب جنین را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین در هفته های آخر برای بررسی ضربان قلب جنین بیشتر اقدام کنید.
- اگر مشکوک به دیر شدن زمان زایمان هستید، آزمایش سطح مایع آمنیوتیک توصیه می شود که تشخیص دقیق تری از دیر شدن زمان زایمان ارائه خواهد داد.
سخن آخر
دیر شدن زایمان به تولد نوزاد پس از هفته ۴۰ بارداری گفته می شود. اگر کودک تا هفته ۴۲ بارداری متولد نشود، می تواند خطراتی را هم برای مادر و هم برای جنین در پی داشته باشد. از جمله این خطرات می توان به عفونت و مشکلات تنفسی و حتی مرده زایی اشاره کرد. اگر زایمان بش از حد طبیعی طول بکشد، پزشک برای کاهش خطرات هم برای مادر و هم برای جنین روش القای طبیعی یا سزارین را تجویز می کند. اگر هر گونه سوالی در خصوص زایمان دیرهنگام داشتید، لطفا در بخش نظرات زیر با ما به اشتراک بگذارید.
