کودک وابسته به شیر مادر است و قطع ناگهانی آن موجب اضطراب و آشفتگی او می‌گردد. شیر مادر نه فقط کودک را تغذیه می‌کند، بلکه موجب امنیت و آرامش روانی کودک می‌شود.
با توجه به توصیه‌های دین اسلام در مورد شیر مادر، مادرانی که می‌خواهند شیر دادن به فرزند خود را کامل کنند باید دو سال تمام به کودکشان شیر دهند. سازمان بهداشت جهانی تغذیه‌ی شیر مادر را دو سال توصیه کرده است.
بهترین راه برای قطع شیردهی نوزاد چیست؟
مادران با توجه به توصیه‌های زیر می‌توانند نوزاد خود را در اواخر دوم سال تولد، از شیر بگیرند.
۱- ندادن یک نوبت شیر
مادر باید یک نوبت شیر خود را قطع کند و به جای آن اگر کودک کمتر از شش ماه سن دارد، یک نوبت شیر خشک مناسب و اگر بیش از شش ماه سن دارد یک نوبت غذا و اگر بیش از یک سال سن دارد شیر خشک و یا شیر پاستوریزه به کودک بدهد و به تدریج شیر خود را کم و قطع بکند و بر حسب سن کودک، غذا جایگزین شیر مادر نماید.
۲- کم کردن زمان شیر دادن
مادر می‌تواند زمان شیر دادن را به تدریج کم کند. اگر هر نوبت به کودک ۲۰ دقیقه از پستان‌های خود شیر می‌داده است، در هر نوبت ۱۰ دقیقه شیر دهد تا به تدریج شیر دادن را قطع کند.
۳- عقب انداختن زمان شیر دادن
اگر مادر به کودک خود در زمان‌های به خصوص شیر می‌داده است زمان‌های شیر دادن را به تدریج عقب‌تر بیندازد تا علاقه‌ی کودک به شیر خوردن از سینه مادر کمتر شود و قطع شیردهی نوزاد حاصل گردد.
مادر باید هنگام از شیر گرفتن، کودک را بیشتر در بغل گیرد و او را بیشتر سرگرم کند و کودک را با غذای مناسب با سن او تغذیه نماید تا کم کردن شیر و از شیر گرفتن جبران گردد.
بعضی از مادران قطع تدریجی شیر دادن را به تعویق می‌اندازند، سپس برای از شیر گرفتن کودک به کار‌های غیر منطقی متوسل می‌شوند، مانند پوشاندن نوک پستان با پارچه‌ی سایه مو دار، پاشیدن فلفل به نوک پستان خود، مالیدن دوده یا مرکب و نمک به نوک پستان و … که این کار‌ها صلاح نیست. بهترین روش، جایگزین کردن وعده‌های غذا به جای دفعات شیر است.
در صورتی که قطع شیر مادر به علت بیماری او یا بیماری شیر خوار ضرورت داشته باشد، محکم بستن پستان‌ها و گذاردن کیسه‌ی آب سرد و مصرف نکردن مایعات به قطع شیر کمک خواهد کرد. تجویز هورمون استروژن به مقدار کم و به مدت دو تا سه روز موجب کم شدن ترشح شیر و قطع آن می‌گردد.
قبل از اینکه نوزاد را از شیر بگیرید، از آمادگی کودک برای قطع شیر مطمئن شوید. منظور از آمادگی کودک این است که کودک بتواند شیشه شیر یا فنجان را به راحتی در دست خود نگه دارد.
بهتر است کودک را با شیر دوشیده شده تغذیه کنید تا اصرار کودک از روی سینه مادر برداشته شود. برخی از افراد معتقد هستند که هنگامی که شیر مادر خشک می‌شود مزه‌ی شیر نیز تغییر می‌کند.
حرکات و اصطکاک را از روی نوک پستان حذف کنید زیرا اصطکاک باعث تحریک شدن نوک پستان برای تولید و ترشح شیر می‌شود.
در صورتی که کودک را شب‌ها در کنار خود می‌خوابانید، او را به جای دیگر منتقل کنید زیرا کودک شب‌ها برای مکیدن سینه‌ها بیشتر تلاش خواهد کرد.
قبل از اینکه اقدام به قطع شیردهی کودک کنید، بهتر است برای این کار برنامه ریزی کنید. برای این منظور در هفته‌های اول یک وعده شیر دوشیده شده و در هفته‌های بعد دو وعده از شیر دوشیده شده را حذف کنید تا قطع شیردهی نوزاد به طور کامل حاصل شود.
شیر دهی را به روند طبیعی خود کامل کنید و اصراری به قطع نمودن شیر نوزاد نکنید. مواقعی که نوزاد از غذا‌های جامد و یا مایع استفاده می‌کند، کمتر به خوردن شیر از سینه مادر تمایل دارد. در نتیجه‌ی این موارد شیر شما به طور طبیعی ذخیره می‌شود و خشک شدن شیر بدون درد خواهد بود.
بهتر است برای تسکین درد سینه، مقداری برگ کلم را بشورید و کاملاً خشک کنید؛ سپس برگ‌ها را داخل سوتین قرار دهید. ممکن است کمی عجیب به نظر برسد، ولی برگ کلم برای کاهش درد سینه موثر است.
در صورتی که ناگهان شیر نوزاد قطع شود، سینه‌های مادر سفت می‌شود. این سفت شدن سینه‌ها همراه با درد است بطوری که هنگام تکان دادن بازو‌ها این درد احساس می‌شود.
به منظور کاهش درد سینه از دارو‌های مسکن بدون نسخه استفاده نمایید.
برای قطع کردن شیر نوزاد عجله نکنید و این کار را به صورت آرام انجام دهید زیرا درد کمتری احساس می‌کنید.
بهترین فصل برای از شیر گرفتن کودک
بهتر است از شیر گرفتن کودک، اوایل پاییز یا بهار انجام شود زیرا در فصل گرم بیماری‌های اسهالی و در فصل سرد نیز عفونت‌های تنفسی شیوع دارد که شیرخوار از آن مصون است. اگر کودکی در تابستان یا زمستان از شیر گرفته شود، چون بدنش آنتی‌بادی کافی ندارد ممکن است در معرض ابتلا به این بیماری‌ها قرار گیرد.
