والدینی که اولین فرزند خود را بزرگ می‌کنند، در مورد رشد نوزاد خود صبور نیستند و با خود می‌گویند آیا رشد کودک من به طور کامل انجام می‌شود یا خیر. بیش از اندازه بر نوزاد خود تمرکز نداشته باشید، زیرا نکته مهم این است که به یاد داشته باشید که نوزادان با سرعت خود رشد می‌کنند. با این حال تغییرات نسبتاً وسیعی وجود دارد تا یک کودک به مرحله رشدی مناسب برسد. جنیفر متخصص اطفال و همکارانش در مورد رشد نوزاد بیان می‌کنند؛ در صورتی که قسمتی از بدن نوزاد رشد نکند، ممکن است در آینده این کمبود جبران شود، زیرا او در حال تکمیل رشد دیگر قسمت‌های بدن است.
بعضی از نوزادان اولین حرف خود را در هشت ماهگی می‌گویند، در حالی که برخی دیگر، بعد از گذشت یک سال هنوز قادر به بیان یک کلمه هم نیستند. راه رفتن نوزادان نیز ممکن است بین ۹ تا ۱۸ ماهگی باشد. این تغییرات را در ذهن داشته باشید، زیرا کودک شما در طی هر سه ماه در سال تغییر می‌کند.
مراحل رشد نوزاد: ۱ تا ۳ ماهگی
در طول مرحله اول رشد در زندگی، ذهن نوزاد تازه متولد شده، در خارج از جهان واقعی زندگی می‌کند. بین تولد و سه ماهگی کودک شما ممکن است رفتارهای زیر را شروع کند:
لبخند، در اوایل فقط مخصوص خود اوست. اما در عرض سه ماه، او سعی می کند در پاسخ به لبخند شما لبخند بزند.
بالا گرفتن سر و گردن خود
با چشم‌های خود اشیا را دنبال می‌کند.
باز و بسته کردن دستان خود؛ می‌تواند دستان خود را به سمت دهان ببرد.
اشیا را در دستانش می‌گیرد.
برای گرفتن اشیای آویزان تلاش می‌کند، هر چند که نمی‌تواند به آنها دست بزند.
بالا گرفتن سر و گردن خود
با چشم‌های خود اشیا را دنبال می‌کند.
باز و بسته کردن دستان خود؛ می‌تواند دستان خود را به سمت دهان ببرد.
اشیا را در دستانش می‌گیرد.
برای گرفتن اشیای آویزان تلاش می‌کند، هر چند که نمی‌تواند به آنها دست بزند.
مراحل رشد نوزاد: ۴ تا ۶ ماهگی
در طی این ماه‌ها، نوزادان در حال آموختن و لمس کردن جهان اطرافشان هستند. تسلط در گرفتن اشیا در آنها پرورش می‌یابد. آن ها در این سن می‌توانند صدای خود را کشف کنند.
از چهار تا شش ماهگی کودک شما ممکن است رفتارهای زیر را انجام دهد:
غلط خوردن از هر دو طرف جلو و عقب. نوزاد خود را به جلو و پشت می خواباند.
می‌تواند صداهایی بسازد که به زبان واقعی شبیه باشد.
خندیدن
برای کشیدن و گرفتن اشیا تلاش می کند و می تواند اسباب بازی های خود را خراب کند.
با حمایت شما می تواند به راحتی بر روی زمین بنشیند.
می‌تواند صداهایی بسازد که به زبان واقعی شبیه باشد.
خندیدن
برای کشیدن و گرفتن اشیا تلاش می کند و می تواند اسباب بازی های خود را خراب کند.
با حمایت شما می تواند به راحتی بر روی زمین بنشیند.
مراحل رشد نوزاد: ۷ تا ۹ ماهگی
در طول نیمه دوم سال اول تولد، نوزاد شما همچنان در حال رشد است. بعد از اینکه کودک یاد گرفت می‌تواند غلط بخورد، باز هم یاد می گیرد که چطور به سمت عقب و جلو حرکت کند.
در طول این دوره ممکن است:
کودک شروع به خزیدن کند. این قسمت می‌تواند شامل کشیدن خود از طریق دست ها و پاها نیز باشد و یا به صورت چهار دست و پا رفتن با دست‌ها و زانوها باشد. برخی از کودکان هرگز چهار دست و پا نمی‌روند و به طور مستقیم راه می‌افتند.
بدون تکیه گاه می‌نشیند.
پاسخ به کلمات آشنا مانند نام او. همچنین ممکن است کلمات خلاصه‌ای مانند "نه" را بگوید و یا کلماتی مانند مامان و بابا را ادا کند.
دست زدن و بازی کردن مانند دالی کردن و یا شعر کودکانه را زمزمه کردن.
یاد می گیرد که خود را بکشد تا بایستد.
بدون تکیه گاه می‌نشیند.
پاسخ به کلمات آشنا مانند نام او. همچنین ممکن است کلمات خلاصه‌ای مانند "نه" را بگوید و یا کلماتی مانند مامان و بابا را ادا کند.
دست زدن و بازی کردن مانند دالی کردن و یا شعر کودکانه را زمزمه کردن.
یاد می گیرد که خود را بکشد تا بایستد.
مراحل رشد نوزاد: ۱۰ تا ۱۲ ماهگی
آخرین مرحله رشد نوزاد در سال اول تولد مرحله انتقال است. او دیگر یک نوزاد نیست و ممکن است نگاه کند و عکس العمل نشان دهد و بیشتر شبیه یک کودک نوپا است. اما در بسیاری از موارد او هنوز یک کودک کوچک است. در این مرحله کودک یاد می‌گیرد:
خودش غذا بخورد. کودکان در این مرحله رشد عمل تکاملی "گرفتن و بدست آوردن با دست" را یاد می‌گیرند. به این معنی است که او می‌تواند اجسام کوچک را بین انگشت شصت و سایر انگشتانش بگیرد.
حرکت در اطراف اتاق در حالی که به میز، مبلمان و … تکیه می‌دهد و به کمک آنها می‌ایستد.
گفتن یک یا دو کلمه و کلمات مامان و بابا و یا اسم خاص والدین. به طور متوسط در سال اول تولد کودکان سه کلمه صحبت می‌کنند ولی این میانگین متغیر است.
کپی کردن رفتارهای والدین و نمایش دادن کارهایی که از روی والدین تقلید می‌شود، مثلاً تظاهر به صحبت کردن با تلفن.
اولین قدم را برداشتن که این معمولاً در طول سال اول تولد اتفاق می‌افتد ولی می‌تواند تا حد زیادی متفاوت باشد.
حرکت در اطراف اتاق در حالی که به میز، مبلمان و … تکیه می‌دهد و به کمک آنها می‌ایستد.
گفتن یک یا دو کلمه و کلمات مامان و بابا و یا اسم خاص والدین. به طور متوسط در سال اول تولد کودکان سه کلمه صحبت می‌کنند ولی این میانگین متغیر است.
کپی کردن رفتارهای والدین و نمایش دادن کارهایی که از روی والدین تقلید می‌شود، مثلاً تظاهر به صحبت کردن با تلفن.
اولین قدم را برداشتن که این معمولاً در طول سال اول تولد اتفاق می‌افتد ولی می‌تواند تا حد زیادی متفاوت باشد.
چه زمانی باید با پزشک متخصص صحبت کنیم؟
چه کار باید انجام دهیم اگر متوجه شدیم کودکمان مراحل رشد و تکامل را به درستی طی نمی‌کند؟ شما باید با پزشک متخصص اطفال صحبت کنید زیرا اگر مشکلی واقعاً وجود داشته باشد پزشک باید به سرعت آن را تشخیص داده و رفع کند. مداخله زودهنگام والدین برای رشد و سلامتی نوزاد بسیار مهم است.
اما به یاد داشته باشید زمانی که کودک خودش می‌تواند بشیند و یا چند کلمه‌ای را به زبان می‌آورد، این نشان می‌دهد که رشد کودک در حال پیشرفت و بهبود است. در واقع برای مشاهده رشد کودک خود به زمان توجه نکنید و به خود فرزندتان توجه کنید که آیا تغییری کرده است یا خیر.
مراحل رشد ماه به ماه نوزاد
جدول زیر مراحل رشد نوزاد را نشان می‌دهد. نوزادان در طول سال اول، در هر ماه در چهار دسته اصلی قرار می‌گیرند. به یاد داشته باشید که مراحل رشد نوزادان متفاوت است و هر کودک با سرعت معینی رشد می‌کند. این مهارت‌ها اغلب بدون نیاز به زمان، ظاهر می‌شود. در صورتی که یک ماه از مراحل رشد نوزاد شما، در این نمودار ذکر نشده است، رشد نوزاد شما کاملاً طبیعی است و نگران نشوید زیرا این یک نمودار میانگین و کلی است.
| رشد بدنی | رشد ذهنی | زبان/ شناختی | اجتماعی | |
| یک ماهگی | وقتی بر روی شکم قرار می‌گیرد، سر را به این طرف و آن طرف می‌چرخاند. | اشیا را به قدرت می‌گیرد. | به دست و انگشتان خود خیره می‌شود. | صدا را با چشمان خود دنبال می‌کند. |
| دو ماهگی | سر و گردن نگه می‌دارد در حالی که هنوز بر روی شکم است. | دست‌ها را باز و بسته می‌کند. | شروع به بازی با انگشتان دست می‌کند. | با لبخند پاسخ می‌دهد. |
| سه ماهگی | می‌تواند اشیا را در دست بگیرد. | اشیا را به راحتی در دست می‌گیرد. | سر و صدایی مانند سرخپوستان درمی‌آورد. | از شما تقلید می‌کند. اگر شما زبان را بیرون آورید او هم زبان خود را بیرون می‌آورد. |
| چهار ماهگی | بر روی بازوها فشار می‌آورد در حالی که بر شکم است. | به اشیا چنگ می‌زند و آنها را می‌گیرد. | با صدای بلند می‌خندد. | از بازی کردن لذت می‌برد. ممکن است اگر بازی متوقف شود گریه کند. |
| پنج ماهگی | شروع به غلطیدن در جهات مختلف می‌کند. | می‌تواند یاد بگیرد که اشیا را از یک سو به سمت دیگر ببرد. | حباب‌هایی با آب دهانش ایجاد می‌کند. | دنبال پدر و مادرش می‌گردد و اگر آنها را نبیند گریه می‌کند. |
| شش ماهگی | از هر دو طرف می‌غلتد. | با دست‌ها اشیا کوچک را می‌گیرد. | سخنان نامفهوم می‌گوید. | چهره‌های آشنا، دوستان و خانواده خود را تشخیص می‌دهد. |
| هفت ماهگی | حرکت در اطراف – شروع به خزیدن، چهار دست و پا رفتن بر روی زمین | یاد می‌گیرد که از انگشتان دست استفاده کند. | به کلمات آشنا پاسخ می‌دهد. | به بیان دیگر به احساسات پاسخ می‌دهد. |
| هشت ماهگی | بدون حمایت می‌تواند بر روی زمین بنشیند. | می‌تواند با دست‌ها کف بزند. | به کلمات آشنا عکس العمل نشان می‌دهد مانند زمانی که نامش را صدا می‌زنید. | برخی بازی‌ها را می‌تواند انجام دهد مانند دالی کردن |
| نه ماهگی | ممکن است سعی کند بر روی پاهای خود بایستد. | درک کامل نسبت به همه چیز دارد. | یاد می‌گیرد اشیا و انسان‌ها وجود دارند حتی اگر آن لحظه آن را نبیند. | ممکن است در کنار یک غریبه اضطراب داشته باشد. |
| ده ماهگی | می‌ایستد. | از وسایل و انواع اسباب بازی‌ها استفاده می‌کند. | برای برقراری ارتباط بلند صحبت می‌کند. | می‌آموزد که علت و معلول را درک کند (گریه می‌کنم، مامان می‌آید) |
| یازده ماهگی | با استفاده از مبلمان می‌ایستد. | صفحه‌ای از یک کتاب را که خواندید، ورق می‌زند. | می‌تواند مادر یا پدر خود را صدا بزند. | استفاده از بازی‌های غذاخوری (رها كردن قاشق، كشیدن غذا) برای اینکه واكنش مادر را ببیند. |
| دوازده ماهگی | بدون هیچ مشکلی می‌تواند گام‌های اول را بر زمین بگذارد. | به لباس پوشیدن خود کمک می‌کند (دست‌ها را به سمت آستین هل می‌دهد) | به طور متوسط دو یا سه کلمه می‌گوید (اغلب مامان و بابا) | انجام بازی‌های تقلیدی؛ مانند تظاهر به استفاده از تلفن مانند والدین خود |
منبع خبر : webmd،setare
