دو هفته اول بارداری تخم بارور شده جایگزین می شود و جفت تشکیل می شود و از هفته سوم تا پایان ماه دوم بارداری اندام های جنین تشکیل می شود و با سرعت بسیار تقسیم سلولی روبرو است که اهمیت تغذیه در این دوران را از نظر کیفی نشان می دهد و هرگونه سوء تغذیه ای که با تقسیم سلولی ارتباط پیدا می کند مثل کم خونی، کمبود ب۱۲ و کمبود اسیدفولیک و کمبود روی و کمبود ترشح تیروئید اثرات سوء خود را در این دوران می گذارد که باعث تغییرات ارگانیک می شود.
دستورات ماه اول بارداری و بایدها و نبایدهای آن!
– استفاده از مواد شوینده مخصوصاً در سه ماه اول بارداری جنین را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مطلقاً از مواد شوینده قوی بخصوص موادی که دارای گاز و بخارات هستند مانند جرم‌گیرها و سفید‌کننده‌ها استفاده نکنید چرا که ایجاد تنگی نفس و عوارض ریوی برای مادر باعث کمبود اکسیژن در خون مادر و در نتیجه اکسیژن‌رسانی ناقص به جنین و بالا رفتن دی‌اکسید کربن خون خواهد شد و احتمال کم‌خونی را در جنین بیشتر می‌کند.
– طناب زدن و پریدن در ماههای اول بارداری، حرکت نامطلوبی بوده و انجام آن در طي دوران بارداری زنان میتواند خونریزی واژینالی و حتی انقباضات زودرس رحمی و سقط جنین را به دنبال داشته باشد.
– خطر و عوارض ضربه به شکم در بارداری در ۳ ماهه آخر بیشتر و در ۳ماهه اول کمتر است، چون جنین تا ۱۲ هفته اول کاملا توسط استخوان لگن محفوظ است. حتی اگر استخوان لگن ترک بخورد جنین صدمه نمی‌بیند. مگر اینکه لگن بشکند و شکستگی با جابجایی شدید ایجاد شود.
– روزهایی که مادر باردار استرس و تنش دارد، جنین درون رحم او نیز حرکات و ناآرامی بیشتری دارد. بنابراین آرامش خود را حفظ کنید و به موضوعات مثبت فکر کنید.
– دوش آب داغ یا خیلی سرد نگیرید.
– در ماههای اول بارداری خوب بخوابید. شاید فکر کنید الان سرتان شلوغ است، ولی وقتی بچه به دنیا آمد، وقتی که بتوانید برای خودتان صرف کنید از این هم کمتر می‌شود. حتماً در شب هشت ساعت بخوابید، و اگر خواب شب‌تان آشفته شد، در طول روز چرت بزنید، و اگر اوضاع بهتر نشد با پزشک مشورت کنید.
– کارهای همیشگی و هرروزه، مثل برق‌انداختن دستشویی و تمیزکردن جای حیوانات خانگی، وقتی حامله‌اید ممکن است خطرناک باشد. اتفاقات و کارهایی مثل قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی، برداشتن چیزهای سنگین، یا دست‌زدن به مواد آلوده به باکتری میتواند هم شما را به خطر بیندازد و هم نوزادتان را. در زیر کارهایی را که باید از فهرست وظایف روزمره حذف کنید آورده‌ایم:
• برداشتن چیزهای سنگین
• بالارفتن از چارپایه یا نردبان
• عوض‌کردن جای گربه (تا مبادا مبتلا به توکسوپلاسموسیس شوید، بیماری‌ای که انگل گربه‌ها ناقل آن است)
• استفاده از مواد شیمیایی قوی
• ایستادن طولانی‌مدت، به‌خصوص کنار اجاق گاز
همچنین، وقتی در حیاط کار می‌کنید دستکش به دست کنید چون گربه‌ها احتمالاً در آنجا رفت‌وآمد دارند. بعد از اینکه گوشت خام هم در دست گرفتید، دست‌تان را بشویید.
– از خوردن فست فودها و غذاهای کهنه و شب مانده و کنسروی در طول بارداری و بویژه ۳ ماه اول بارداری پرهیز کنید.
از چه خوراکیهایی باید در ماههای اول بارداری پرهیز کرد؟
– مصرف زیاد زعفران، انقباضات رحم را زیاد می‌کند و میتواند منجر به سقط جنین شود. بنابراین سعی کنید در بارداری از مصرف هر گونه دم‌نوش یا چای زعفران خودداری کنید. دم‌نوش‌های ترکیبی حاوی زعفران هم در بارداری بی‌خطر نیست.
– استفاده از زرشک، سیب ترش، ماست ترش، سرکه و ترشی، مصرف مواد غذایی گرم زیاد و سرد زیاد ممنوع است همچنین خوردن یخ نیز ممنوع است؛ گِشنیز کاهش قند خون مغزی می‌دهد و موجب کاهش حافظه نوزاد می‌شود همچنین مصرف حلوای زعفران احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهد.
– مصرف بنفشه و ختمی موجب سقط جنین می‌شود و به طور کلی مصرف هر ماده غذایی قاعده آور موجب سقط جنین می‌شود همچنین ختمی که باز کننده انتهای عروق رحم است که خود سقط کننده است و زنان باردار بدن مشورت پزشک حاذق و دانشگاهی طب سنتی هیچ گیاه دارویی و داروی گیاهی مصرف نکنند.
غذاهایی که می بایست در دوران بارداری از مصرف آن ها پرهیز نمود:
* شکلات را کاهش دهید. قهوه ننوشید. در صورتی که به چای علاقه دارید، سعی کنید چای کم رنگ مصرف کنید.
* اگر چه ماهی همیشه به مادران باردار و زنانی که در دوران باروری هستند توصیه شده است، اما در نظر داشته باشید که نوع خوب و مرغوب آن را انتخاب کنید، چون بعضی از انواع ماهی ها حاوی جیوه ی زیادی است و این می تواند برای جنین خطرناک باشد. جیوه می تواند در بدن تجمع پیدا کند و حتی تا یک سال در بدن بماند. بهتر است، هفته ای دو بار ماهی، آن هم از نوع بی ضرر مثل سالمون و قزل آلا استفاده کنید. ماهی هایی که حاوی مقادیر زیادی جیوه هستند را نخورید: مثل كوسه ماهی، شمشیرماهی و ماهی خال مخالی.
* از مصرف انواع پنیرهای غیر پاستوریزه (مثل پنیر فتا و…) در دوران بارداری اجتناب کنید چرا که این پنیر ها می توانند موجب عفونت باکتریایی (لیستریا) گردند. هیچ نیازی نیست از مصرف دیگر پنیر های فرآوری شده و پنیرهای سفت یا پنیر خامه یا ماست اجتناب کنید فقط موارد غیر پاستوریزه و فرآوری نشده را نباید انتخاب کنید.
* از مصرف ماهی خام اجتناب کنید.
اگر عادت به خوردن چیپس، پفک، غذاهای آماده و گوشت های فرآیند شده مثل سوسیس، کالباس، سس و غذاهای چرب و شور دارید، این عادات را کنار بگذارید.
سر خود دارو نخورید و اگر سیگار می کشید، سیگارتان را ترک کنید
باید از مصرف گوشت و ماهی فرآیند شده، دودی و نمک سود شده در تمام دوران بارداری خودداری کنید.
مغز حیوانات جگر و سایر امعاء و احشاء گوسفند و گاو نخورید.
تخم مرغ خام یا عسلی: تخم مرغ کاملا نپخته (عسلی) یا خام یا غذاهایی که حاوی تخم مرغ نپخته هستند مثل سُس مایونز خانگی و بستنی های غیر پاستوریزه نباید در دوران بارداری مصرف شود چرا که ممکن است حاوی باکتری سامونلا باشد که می تواند سبب مسمومیت غذایی شود.
غذاهای نپخته یا سرد: بسیار مهم است که مطمئن شوید غذاها کاملا پخته اند و سپس مصرف شوند، غذاهای سرد باید مجددا کاملا گرم شوند طوری که بخار از آن ها خارج شود.
بادام زمینی، شیر غیر پاستوریزه، گوشت و مرغ خام نخورید.
کندر را باید فقط -در ماه سوم بارداری- و هر روز به اندازه ی- یک عدس- (نه بیشتر) مصرف کرد. بیشتر از آن نخورید.مویز را می توانید بخورید.
هر نوع دارو یا عرقیات گیاهی را تنها باید با نظر متخصص زنان مصرف کنید.
