آزمایش بدون استرس انقباضی یا تست NST چیست؟
نحوه گرفتن ضربان قلب جنین برای کنترل سلامت جنین
آزمایش بدون استرس انقباضی (NST) شامل اندازه گیری ضربان قلب جنین، حرکت جنین، و فعالیت رحم به وسیله ی یک دستگاه بررسی مخصوص است که بعد از هفته ۲۸ بارداری انجام می شود و خطری برای مادر و جنین ندارد.
فرض پایه NST این است که ضربان قلب جنین با حرکت جنین افزایش می باید.
در این تست از طریق گیرندهای که به شکم مادر متصل است، ضربان قلب جنین همزمان با حرکت او اندازهگیری میشود. ضمناً برای نظارت بر وضعیت نوزادان دیررس نیز از این روش استفاده میشود.
همچنین ممکن است پزشک در بارداریهای پرخطر، تست استرس انقباضی (تست CST) را درخواست کند. در این تست با ایجاد انقباضات رحم توسط تزریق پیتوسین یا تحریک نوک سینهها، تعداد ضربان قلب جنین پس از شروع انقباضات اندازهگیری میشود و بر اساس آن پزشک میزان تحمل جنین نسبت به استرس ناشی از زایمان را بررسی میکند.
پزشک، شما را به این دستگاه وصل می کند، که انقباضات رحمی و ضربان قلب بچه را می گیرد و نواری از هردوی آنها فراهم می کند.
آزمایش بدون استرس انقباضی، مشابه دستگاهی است که در طول درد زایمان، ضربان قلب جنین و انقباضات را کنترل می کند.
همچنین دگمه ای در اختیار شما قرار داده میشود تا هر بار که متوجه حرکت جنین شدید، آن را فشار دهید. این مراقبت به مدت ۲۰ تا ۴۰ دقیقه ادامه دارد.
دکتر سپس برای علایم تند شدن نبض، یا افزایش ضربان قلب جنین، به نوار نگاه می کند. در صورتی که تند شدنها وجود داشته باشد و اغلب به مقدار کافی بروز کند، آزمایش واکنش پذیر قلمداد می شود، و جنین سالم به نظر می رسد و باید برای سه تا هفت روز ادامه یابد.
جنین در بیش از ۹۹ درصد موارد سالم است. در صورتی که تندیها کافی نباشد به این معنی است که آزمایش واکنش ناپذیر است، هنوز دلیلی برای هشدار ندارید. در ۸۰ درصد موارد جنین خوب است، ولی ارزیابی های بیشتری لازم است. ممکن است پزشک شما این آزمایش را (که معمولا یک یا دو بار در هفته تکرار میشود) به دلایل متعددی انجام دهد، به خصوص زمانی که:
– از تاریخ زایمان شما گذشته باشد.
– بچه به خوبی رشد نکرده باشد.
– حجم مایع آمنیوتیک شما کاهش یافته باشد.
– فشار خون شما بالا باشد.
قبل از آزمایش nst چه کنیم؟
• توصیه می شود حداقل ۲ ساعت قبل از انجام این پروسیجر مادر مواد غذایی حاوی کربوهیدرات مصرف کرده باشد.
• درباره ی هدف و روش کار و استفاده از مانیتورینگ خارجی جنین و استفاده از مارکر جهت ثبت حرکت جنین توضیح دهید.
• بیمار را در وضعیت خوابیده به پهلوی چپ قرار دهید و علائم حیاتی پایه مادر و FHR را به عنوان اطلاعات اولیه ثبت کنید.
حین انجام آزمایش nst چه کنیم؟
• به مادر اطمینان و قوت قلب بدهید.
• در صورتی که پس از گذشت ۳۰ دقیقه از مانیتورینگ NST هیچ حرکت جنینی مشاهده و تعیین نشود به مادر یک لیوان آب پرتقال یا یک آبمیوه دیگر یا یک وعده غذایی سبک بدهید تا قندخون بالا رود و یا جنین را با دست تحریک کنید.
• در برخی از مراکز تحریکات صوتی یا لرزشی جهت انجام NST به کار می رود تا تسریع ضربان قلب جنین القا گردد.
پس از آزمایش :
• نتایج را ارزیابی کرده با همکاری پزشک برای بیمار جلسات مشاوره را فراهم می نمائید.
• در صورتیکه نتایج بیانگر نیاز فوری به انجام مداخلات و توجهات پزشکی یا انجام زایمان برای نجات جنین بود عملیات ویژه شرایط بحران را طراحی و اجراء نمائید.
اساس این تست و تفسیر آن:
اساس تست بدون استرس جنین افزایش ضربان قلب جنین در پاسخ به حرکات جنین است.در این تست ضربان قلب به وسیله دستگاههای الکترونیک مخصوص بطور دایم ثبت میشود برای مدت ۲۰ دقیقه در موارد عادی و برای ۴۰ دقیقه در موارد نامشخص و غیر طبیعی و بلافاصله بعد از حرکات جنین تغییرات آن نسبت به حالت پایه و یا بی حرکتی جنین تعیین ومحاسبه میشود.
هرگاه در این تست تعداد ضربان قلب پایه و تغییرپذیری در حد طبیعی باشد و در مدت ۲۰ دقیقه حداقل ۲ بار صعود ضربان قلب وجود داشته باشد ودر هر بار تعدادضربان قلب حداقل ۱۵ بار در دقیقه افزایش یابد و حداقل ۱۵ ثانیه تداوم یابد می شود Reactive تست طبیعی یا منفی درغیر این صورت تست غیر طبیعی یا مثبت یا Non Reactive می شود که در چنین حالتی باید تست استرس انقباض صورت گیرد. تست طبیعی نشانگر سالم بودن جنین حداقل برای یک هفته اینده میباشد.
خطرات و عوارض جانبی این تست برای مادر یا کودک چیست؟
NST یک آزمایش غیر تهاجمی است که هیچ خطر یا عوارض جانبی برای مادر یا نوزاد ندارد.
چه زمانی باید تست بدون استرس جنین (NST) انجام می شود؟
معمولا NST بعد از هفته ۲۸ بارداری انجام می شود. قبل از هفته ۲۸ ام بارداری، جنین به اندازه کافی برای پاسخ به پروتکل تست رشد نکرده است.
نتایج تست بدون استرس :
۱. اگر جواب NST خوب نبود مخصوصاً اگر B.T.B بد باشد ۲۰ دقیقه بعد دوباره NST تکرار می شود.
۲. اگر جواب NST برای بار دوم هم خوب نبود به مادر شیرینی جات داده و دوباره NST گرفته می شود.
۳. اگر جواب NST برای بار سوم هم خوب نبود برای مادر تست استرس انقباضی OCT انجام می شود.
۴. هر زمان تست های NST خوب نباشند و جنین ترم باشد ختم بارداری و القاء زایمان صورت می گیرد.
۵. اگر جنین پره ترم باشد و NST خوب نباشد برای جنین OCT و بیوفیزیکال اگزم انجام می شود.
۶. اگر در نوار NST،۲ تسریع وجود داشت حتی با وجود عدم حرکت جنین بازهم NST مطلوب است.
۷. در نوار NST 3 مورد حایز اهمیت است :
• خط ضربان قلب بین ۱۲۰ تا ۱۶۰ باشد.
• در ۲۰ دقیقه NST حداقل ۲ و حداکثر ۵ حرکت جنین وجود داشته باشد.
• در هنگام تسریع خط مربوط به ضربان قلب ۱۰ تا ۱۵ تا بالا رفته و حدود ۱۵ ثانیه بالا باقی بماند.
وخیم ترین علامت در تست بدون استرس برادی کاردی طولانی جنین (بیشتر از یک دقیقه) است که این علامت، نخستین نشانه ی قریب الوقوع بودن مرگ جنین در داخل رحم است.
ممکن است دکتر شما در طول انجام آزمایش بدون استرس انقباضی، یک تست تحریک ارتعاشی انجام بدهد، ولی واکنش جنین به تحریک از طریق صدا یا ارتعاش مشاهده شود. پزشک با یک دستگاه ارتعاشی روی شکم مادر، «صدای وزوزی» ایجاد می کند، که باعث انتقال صدا یا ارتعاش به جنین می شود. به طور طبیعی هنگامی که جنین با این روش تحریک می شود، ضربان قلب او تند میشود. تحریک ارتعاشی اغلب می تواند زمان مورد نیاز را برای انجام آزمایش بدون استرس انقباضی کاهش دهد، زیرا تند شدن ضربان قلب را سریع تر مشاهده می کنید. این آزمایش اغلب در صورتی انجام میشود که آزمایش بدون استرس انقباضی، بعد از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه واکنش پذیر نباشد.
مشکل خواهرم بندناف دور گردن جنین بود که توی سونوگرافی مشخص شد، بخاطر همین در در طول درد زایمان طبیعی تا تولد نوزاد، ضربان قلب جنین با دستگاه مانیتورینگ ثبت ضربان قلب جنین کنترل میشد…
اگه صدای ضربان قلب جنین تو سونوگرافی شنیده نشه چطور میشه
نتیجه ش به نظر “سقط” میشه ?
هر چه پیش آید خوش آید. تست ضربان قلب تکلیف رو روشن میکنه توی سه ماهه سومه برا اطمینان. خطری برای جنین هم نداره.