بسياري از زنان ممکن است در مورد ايمن‌سازي و احتمال ابتلا به بيماري‌هايي که مي‌تواند به آنها يا جنين‌شان آسيب برساند، اطلاعات زيادي نداشته باشند، واکسيناسيون به‌موقع مي‌تواند از بسياري از بيماري‌هاي عفوني قابل انتقال به جنين يا خطرناک براي مادر و جنين پيشگيري کند.
بهتر است زنان به‌منظور بررسي وضعيت ايمني در برابر بيماري‌هاي عفوني و تنظيم برنامه واکسيناسيون خود، قبل از اينکه حامله شوند با پزشک خود مشورت نمايند.
آيا واکسن‌ها ايمن و بي‌خطر هستند؟
همه واکسن‌ها از نظر ايمني توسط انجمن غذا و دارو مورد آزمايش قرار مي‌گيرند کليه واکسن‌ها از نظر استريل بودن و کارايي و بي‌ضرر بودن کنترل ميشوند و مرکز مبارزه با بيماري‌ها ايمني کليه واکسن‌ها را در طول مدت استفاده مورد پايش قرار مي‌دهد. ممکن است بعضي از مردم به برخي از اجزاء واکسن حساسيت داشته باشند (به‌عنوان مثال حساسيت به تزريق واکسن آنفولانزا به‌دليل کشت روي تخم مرغ). اين افراد قبل از تزريق واکسن بايد با پزشک معالج مشورت نمايند.
آيا واکسن مي‌تواند به جنين آسيب برساند؟
تعدادي از واکسن‌ها به‌خصوص آنها که از ويروس زنده تهيه شده‌اند نبايد به زنان باردار تزريق شوند، زيرا ممکن است اين واکسن‌ها براي جنين مشکل‌آفرين باشند.
بعضي از واکسن‌ها مي‌توانند به زنان باردار در سه ماهة دوم يا سوم بارداري تزريق شوند ولي عده‌اي معتقدند بهتر است تزريق واکسن‌ها حداقل سه ماه قبل از تولد نوزاد يا بلافاصله بعد از تولد صورت گيرد.
چه واکسن‌هايي را در دوران حاملگي مي‌توان تزريق کرد؟
۱- هپاتيت B: زنان بارداري که تست منفي هپاتيت دارند مي‌توانند اين واکسن را دريافت کنند اين واکسن براي محافظت مادر و جنين عليه عفونت استفاده مي‌شود. تزريق اين واکسن سه مرحله‌اي بوده و قبل و بعد از زايمان صورت مي‌گيرد. زمان تزريق مرحله اول مي‌باشد.
۲- آنفولانزا: اين واکسن مي‌تواند از بيماري‌هاي جدي مادر در طي دوران بارداري جلوگيري کند. همه زنان بارداري که وارد سه ماهه دوم يا سوم بارداري ميشوند در طي بروز آنفولانزاي فصلي بايد واکسن را دريافت نمايند. افرادي‌که وضعيت پزشکي حادي دارند بيشتر در معرض خطر ابتلا به آنفولانزا مي‌باشند بنابراين مي‌توانيد واکسن را در همه مرحله از بارداري دريافت نماييد. اگر اين مشکل در شما وجود دارد حتماً با پزشک مشورت نماييد.
۳- کزاز/ ديفتري: اين ترکيب از واکسن‌ها به‌طور معمول براي زنان باردار توصيه مي‌شود. اين واکسن ايمني دائم ايجاد نمي‌کند و حتماً بايد دوز يادآور هر ۱۰ سال يک‌بار تزريق شود.
چه واکسن‌هايي را نمي‌توان به زنان باردار تزريق کرد؟
ممکن است واکسن‌هاي زير توانايي انتقال بيماري به جنين را داشته باشند و يا باعث بروز زايمان زودرس، سقط جنين و نقايص مادرزادي شوند. لذا فعلاً تزريق آنان در دوران بارداري به‌طور معمول توصيه نمي‌شود.
هپاتيت A: بي‌ضرر بودن اين واکسن در بارداري تعيين نشده و بايد در طي اين دوران از تزريق آن اجتناب نمود. زناني که در معرض ابتلا به اين ويروس هستند بايد با پزشک معالج خود مشورت نمايند.
MMR (سرخک، سرخجه، اوريون): زنان بايد حداقل سه ماه بعد از تزريق اين واکسن باردار نشوند.
آبله مرغان (واريسلا): اين واکسن براي جلوگيري از آبله مرغان استفاده مي‌شود و بايد زمان تزريق آن حداقل سه ماه قبل از بارداري باشد.
پنوموکک: چون بي‌خطر بودن اين واکسن ناشناخته است، بايد ازتزريق آن اجتناب شود به جز براي زنان در معرض خطر يا زنان مبتلا به بيماري‌هاي مزمن.
(فلج اطفال خوراکي و فلج اطفال تزريقي): هيچ کدام از انواع اين واکسن‌ها (ويروس زنده و يا ويروس کشته شده) براي زنان باردار توصيه نمي‌شود.
تاثيرات و عوارضي که بعد از واکسيناسيون ظاهر ميشوند:
هپاتيت A: درد، سفتي و قرمزي در محل تزريق، سردرد، در موارد نادر واکنش آلرژيک شديد
هپاتيت B: درد در محل تزريق، تب
آنفولانزا: قرمزي و تورم در محل تزريق
کزاز- ديفتروئيد: تب خفيف، سفتي و تورم در محل تزريق
MMR: دانه‌هاي قرمز رنگ پوست، تورم غدد لنفاوي گردن، درد، محدوديت حرکت مفاصل يک تا دو هفته بعد از واکسيناسيون
آبله مرغان: تب، سفتي و قرمزي در محل تزريق، راش و برآمدگي‌هاي کوچک تا سه هفته بعد از واکسيناسيون
پنوموکک: تب، سفتي در محل تزريق
واکسن فلج اطفال خوراکي (OPV): هيچ عارضه جانبي با اين واکسن شناخته نشده است.
واکسن فلج اطفال تزريقي (IPV): قرمزي، ناراحتي در محل تزريق
