علت فشار دادن شکم بعد از سزارین و زایمان طبیعی چیست؟!

سلام، من برای به دنیا آوردن فرزند دومم سزارین شدم. فرزند اولم را هم با عمل سزارین به دنیا آوردم. در زایمان اولم بعد از عمل و به هوش آمدن شکمم را فشار دادن ولی برای سزارین دوم این کار را نکردن. علت فشار دادن شکم بعد از عمل سزارین چیست؟، چرا بعد از سزارین شکم را فشار میدهند؟

فشار دادن شکم بعد از عمل سزارین

يكي از اين مراقبت هاي مهم ماساژ رحم در ساعات اوليه پس از عمل يا آنچنان كه در بين مردم شهرت دارد، فشار دادن شكم بعد از عمل سزارین است كه موجب نگراني بسياري از مادران جوان مي شود. مهمترین دلیل فشار دادن شکم بعد از سزارین و ماساژ شکم در زایمان طبیعی جمع شدن سریع رحم است. درست است كه اين كار درد شديدي دارد، اما بسيار مفيد است كه در ۴ ساعت اوليه پس از زايمان اين كار انجام شود، تا از جمع شدن مناسب رحم و تخلیه خون و محصولات رحم مطمئن شويم، زيرا در همين ساعات است كه در برخي مادران خونريزي شديد و مخفي داخل رحم رخ مي دهد و در صورتي كه كنترل انجام نشود و دير متوجه خونريزي شديد رحمي شوند، خطر مرگ، مادر را تهديد مي كند.

انواع شیوه های زایمان؛ سزارین، زایمان طبیعی + علل و مزایای انتخاب هر روش

در زایمان طبیعی نیز وقتی جفت از رحم جدا می‌شود، رگ‌های خونی ناحیۀ اتصال جفت و رحم باز می‌شود که باعث خونریزی طبیعی خواهد شد. بعد از خروج جفت، رحم باز هم منقبض می‌شود که در نتیجه، این رگ‌های خونی بسته می‌شود و خونریزی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. اگر طی زایمان طبیعی اپیزیوتومی یا پارگی داشته‌اید، شاید تا زمانی که این ناحیه بخیه زده شود، خونریزی ادامه پیدا کند. همچنین پس از زایمان ممکن است رحم شما را ماساژ دهند و به شما اکسی‌توسین مصنوعی یا پیتوسین تزریق کنند تا به انقباض رحم کمک شود.

شیردهی که باعث آزاد شدن اکسی‌توسین به صورت طبیعی در بدن می‌شود نیز به انقباض رحم کمک می‌کند. به همین دلیل است که هنگام شیردهی، احساس انقباض یا درد می‌کنید. گاهی رحم بعد از زایمان درست منقبض نمی‌شود و در نتیجه، خون بیش از اندازه از بدن خارج می‌شود که به این حالت خونریزی شدید بعد از زایمان می‌گویند.

در روز اول بعد از زایمان سر رحم تان را به پهنای ۴ انگشت زیر ناف تان حس خواهید کرد. ظرف یک هفته رحم شما حدود نصف زمان زایمان می شود. بعد از دو هفته به ۳۴۱ گرم می رسد و کاملاً در محفظه لگن قرار می گیرد. ظرف ۴ تا ۶ هفته باید به وزن قبل از بارداری یعنی حدود ۷۸ گرم برسد. این فرایند i nvolutionرحم نام دارد. حتی بعد از بازگشت رحم به درون لگن، ممکن است تا چند هفته یا بیشتر ظاهر دوران بارداری خود را داشته باشید زیرا ماهیچه های شکم تان در طول بارداری کشیده شده اند که با گذشت زمان و ورزش منظم به حالت اولیه خود باز می گردند.

چند نکته مهم درباره مراقبت پس از سزارین

از مسائل مهم ديگر، كم خوني مادر حين بارداري يا پس از زايمان است كه تاثير مهمي در بهبود محل عمل جراحي دارد. همين طور كساني كه دچار كم خوني هستند، بيشتر دچار عفونت هاي بعد از عمل مي شوند. پس زن باردار به دستور پزشك در مورد مصرف روزانه ومداوم آهن، قبل و بعد از زايمان دقت كند. حتي اگر در اين مورد دستوري نداده باشند، زني كه وضع حمل كرده، بايد تا ۳ ماه پس از زايمان روزانه يك عدد قرص آهن بخورد.

مطلب پیشنهادی: بهترین حالات خواب بعد از سزارین: روش های خوابیدن پس از عمل سزارین

مطلب پیشنهادی: استحمام بعد از سزارین: فواید و اقدامات احتیاطی که باید در نظر گرفت

راه رفتن پس از عمل سزارين

مورد مهم ديگر، راه رفتن پس از عمل سزارين است. از آنجايي كه احتمال لخته شدن خون در رگ هاي فردي كه سزارين كرده، بسيار بيشتر از كسي است كه زايمان طبيعي داشته و راه رفتن مانع اين مشكل بزرگ مي شود، بلند شدن از تخت و راه رفتن با كمك ديگران، در اولين فرصت ممكن (روز بعد از عمل جراحي) بشدت توصيه مي شود.

اين مساله در كساني كه مشكلات چاقي، سن بالاي ۳۵ سال، بيش از ۳ بار حاملگي، سابقه فشار خون بارداري، بي حركتي قبل از بارداري يا واريس شديد دارند يا به صورت اورژانس سزارين شده اند، اهميت بيشتري مي يابد و توصيه مي شود اين افراد، پاها را در بستر تكان دهند يا ساق پاهاي بيمار ماساژ داده شود تا خون بهتر در رگ ها جريان يابد.

اجابت مزاج بعد از سزارین

وجود سوند ادراري به بيمار كمك مي كند تا تخليه مثانه در ساعات اوليه، خود به خود انجام شود، ضمنا اندازه گيري ميزان ادرار در چند ساعت اوليه پس از جراحي بسيار مهم است، اما پس از گذشت چند ساعت، مي توان سوند بيمار را در آورد.

دفع گاز و مدفوع از مسائل مهم ديگر پس از سزارين است و در مواردي به دليل فلج موقت روده ها اين مساله با مشكل روبه رو مي شود و عاملي براي نفخ شديد و درد شكم و شانه ها در بيمار است. براي حل اين مشكل بيمار بايد راه برود. براي جلوگيري از نفخ، مصرف غذاهاي نفاخ مثل شير، كمپوت گيلاس و… در روزهاي اول پس از سزارين و تا زمان برقراري دفع مدفوع توصيه نمي شود. حتي پس از آن هم بايد غذاهاي نفاخ مثل نخود و لوبيا به ميزان بسيار كم ميل شود.

چند نکته مهم برای مراقبت بعد از زایمان طبیعی

مراقبت از پرینه

پرینه منطقه ای بین واژن و مقعد است که بعد از زایمان طبیعی، حتی اگر اپی زیوتامی (برش ناحیه ی فرج به منظور خروج راحت تر جنین) انجام نشده باشد، ممکن است قرمز و دردناک شود. معمولا بهبود و التیام محل اپی زیوتامی حدود دو تا سه هفته زمان لازم دارد. با این حال می توانید برای تسریع بهبودی، از نشستن در مقدار کمی آب ولرم و بتادین (داخل لگن) استفاده کنید. درصورتی که ورم و التهاب ناحیه ی پرینه زیاد باشد، می توانید مقداری سولفات منیزیم در آب داخل یک لگن بریزید و داخل آن بنشینید. در هفته های اول بعد از زایمان، از ایستادن های طولانی مدت بپرهیزید و بعد از نشستن، پرینه را به طور کامل شل نگه دارید.

مقابله با یبوست بعد از زایمان

بعد از زایمان، روده ها هنوز به حالت طبیعی و نرمال برنگشته اند و عضلات شکمی همچنان ضعیف و شل هستند. این عوامل منجر به بروز یبوست می شود. برای مقابله با این مشکل بهتر است مصرف مایعات را افزایش داده و به یک و نیم لیتر در روز برسانید. مصرف مواد غذایی حاوی فیبر را افزایش دهید و فعالیت بدنی سبکی مانند پیاده روی در پیش بگیرید. ورزش هایی مانند کگل (انقباض و انبساط متناوب عضلات لگن) نیز برای مقابله با مشکل بی اختیاری ادراری و سایر مشکلات لگن مفید هستند. این تمرینات از عضلات رحم، مثانه و روده ها محافظت کرده و باعث تقویت عضلات کف لگن می شوند.

مراقبت از دستگاه ادراری پس از زایمان

ممکن است که طی دو تا هشت هفته ی اول بعد از زایمان طبیعی، در ادرار کردن و یا برعکس نگه داشتن آن مشکل پیدا کنید. به طوری که دچار نشت بی اختیاری ادرار شوید. بهترین کار این است که به طور مرتب به دستشویی بروید و ادرار کنید تا مثانه گشاد نشود. اگر برای ادرار کردن مشکل دارید، حتما آب زیادی بنوشید.

مقابله با مشکل هموروئید یا بواسیر بعد از زایمان

حدود ۲۰ درصد خانم ها در شش هفته ی بعد از زایمان طبیعی، دچار هموروئید یا همان بواسیر می شوند. اگر شما نیز دچار درد در قسمت پایین روده و مقعد شده اید و در مدفوع تان خون می بینید، حتما مشکل را با پزشک تان در میان بگذارید. برای تسکین این دردها می توانید از کیسه ی یخ پیچیده شده در پارچه و یا کرم و پمادهای ضدالتهاب و ضددرد استفاده کنید. نشستن در تشت آب گرم به مدت پانزده دقیقه در روز نیز می تواند مفید باشد.

مراقبت از زخم زایمان

نباید غم بعد از زایمان را با افسردگی بعد از زایمان اشتباه گرفت. غم زایمان حدود ۵۰ تا ۸۰ درصد مادران جوان را مبتلا می کند و معمولا علائم آن، یک تا دو هفته بعد از زایمان از بین می رود. معمولا بخیه ها حداکثر تا ۱۰ روز بعد از زایمان سزارین کشیده می شوند. برای تمیز کردن جای زخم، از آب و صابون ملایم استفاده و محل را با دقت خشک کنید. تا یک ماه بعد از سزارین از انجام فعالیت های سنگین که نیاز به تلاش عضلانی شکمی دارند بپرهیزید. اگر جای زخم عمل، درد زیادی دارد، از مسکن و یا داروهایی که پزشکتان تجویز کرده استفاده کنید.