روش انتقال جنین منجمد یا FET نوعی از درمان لقاح خارج رحمی (IVF) است که در آن جنین یخ زده ایجاد شده در یک چرخه IVF کامل ذوب شده و به رحم زن منتقل می شود. جنین یخ شده ممکن است از چرخه لقاح خارج رحمی قبلی زن باشد یا ممکن است جنین اهدا کننده باشد. اگر از جنین اهدا شده استفاده شود، جنین از لحاظ ژنتیکی به زن یا همسرش مربوط نیست.
در اکثر موارد، انتقال جنین یخ زده زمانی رخ می دهد که «جنین های» اضافی پس از یک چرخه کامل لقاح مصنوعی وجود داشته باشد. یک انتقال «تازه» معمولا ترجیح داده می شود. با این وجود، برخی از پزشکان توصیه می کنند که انتقال جنین منجمد انتخابی- که به آن روش «یخ زدگی همه» نیز گفته می شود- در حالی است که برای انتقال جدید تلاشی صورت نگرفته باشد. در این حالت، تمام جنین ها منجمد شده و وارد چرخه انتقال جنین یخ زده در ماه بعدی یا دیرتر می شوند.
هر چیزی که نیاز است در مورد چرخه انتقال جنین بدانید، در ادامه ذکر شده است.
دلایل انتقال جنین منجمد
ممکن است به دلیل شرایط یا ضوابط زیر، چرخه لقاح مصنوعی- انتقال جنین یخ زده را انتخاب کنید:
بعد از شکست در روش انتقال لقاح مصنوعی، روش انتقال جنین یخ زده را امتحان کرده اید.
در حین درمان با لقاح مصنوعی، ممکن است یک یا چند جنین حاصل شود. با این وجود، تنها انتقال یکی یا دو تا از آنها در یک زمان ایمن است. انتقال چندین جنین، خطر بارداری چند قلوها (مثل سه قلو یا چهار قلو) را افزایش می دهد. در حقیقت، برای کاهش بیشتر این خطر، برخی از پزشکان توصیه می کنند که انتقال جنین تکی «منتخب» یا «eSET» با پیشبینی بهبودی مرض در صورت وجود بیماری احتمالی آتی، انجام شود.
گاهی اوقات، بعد از چرخه لقاح مصنوعی، چند جنین اضافی وجود دارد. برخی از اشخاص تصمیم می گیرند تا جنین های اضافی خود را منجمد کرده یا یخ زده نگه دارند. به عنوان مثال، اجازه دهید تا بگوییم که شما ۵ جنین دارید. همچنین بگوییم که پزشک انتقال جنین منفرد را به شما توصیه کرده است. این بدان معنا است که یکی از جنین ها منتقل شده و چهار جنین دیگر منجمد می شوند.
اجازه دهید بگوییم که انتقال یک جنین به بارداری موفق منجر نمی شود. در این صورت: شما دو گزینه در پیش رو دارید: می توانید یک چرخه کامل و تازه دیگر از لقاح مصنوعی را انجام دهید یا می توانید یکی یا دو تا از جنین های منجمد قبلی را منتقل کنید. مقرون به صرفه ترین گزینه، انتقال یکی از جنین های منجمد شده قبلی است. این همان کاری است که بسیاری از زوجین تصمیم به انجام آن می گیرند.
می خواهید به فرزند بارور شده تان از طریق لقاح مصنوعی، یک خواهر یا بردار بدهید.
اگر انتقال جنین تازه، منجر به بارداری شود، ممکن است هنوز هم جنین های منجمدی در حالت انتظار نگهداری شوند. جنین های منجمد شده می توانند به مدت نامحدود به صورت یخ زده باقی بمانند.
در آینده، ممکن است تصمیم بگیرید که چرخه لقاح مصنوعی و انتقال جنین منجمد را انجام دهید تا فرزندتان یک خواهر یا بردار داشته باشد. گزینه دیگر این است که یک چرخه تازه دیگر انجام داده و از جنین های منجمد استفاده نکنید، اما همانطور که قبلا ذکر شد، این روش گران قیمت تر خواهد بود.
جنین ها از لحاظ ژنتیکی مورد بررسی قرار گرفته اند.
تشخیص ژنتیکی قبل از تکامل (PGD) و غربالگری ژنتیکی پیش از لانه گزینی (PGS) به فناوری های تولید مثل کمک می کنند که اجازه می دهد جنین ها برای بیماری ژنتیکی خاص یا نقص بررسی شوند. این کار با بیوپسی کردن جنین در روز سوم یا پنجم پس از لقاح، پس از بازیابی تخم انجام می شود. گاهی اوقات، نتایج به موقعی بر می گردد که انتقال جنین تازه انجام شده است. با این وجود، اگر روز پنجم بیوپسی انجام شود، یا آزمایش ژنتیکی پیچیده باشد و به زمان بیشتری نیاز داشته باشد، در این صورت تمام جنین های بیوپسی شده منجمد می شوند. پس از آماده شدن نتایج، تصمیم گیری می شود که کدام جنین منتقل شود. این می تواند چرخه لقاح مصنوعی- انتقال جنین منجمد باشد.
انتقال جنین منجمد انتخابی با یا بدون PGD/ PGS
این فرآیند همچنین با نام «یخ زدن همه» نیز شناخته می شود، این زمانی است که انتقال جنین تازه جزئی از برنامه نیست. این امر ممکن است با PGD/ PGS رخ دهد، اما بدون غربالگری ژنتیکی نیز قابل انجام است.
این نظریه وجود دارد که داروهای باروری که تخمدان را تحریک می کنند، لزوما شرایط کاشت در رحم را ایجاد نمی کنند. این بدان معنا است که انتقال تازه با احتمال کمتری منجر به یک بارداری سالم و ادامه دار می شود.
برای جلوگیری از بروز این مشکل، سه تا پنج روز پس از بازیابی تخم، تمام جنین ها منجمد می شوند. در ماه بعد یا ماه بعد از آن، هنگامی که آندومتر بدون تأثیر داروهای تحریک کننده تخمدان شکل گرفت، انتقال جنین منجمد می تواند اتفاق بیافتد.
در طول چرخه انتقال جنین منجمد، پزشک ممکن است داروهای هورمونی را برای تقویت قدرت پذیرش آندومتر تجویز کند. اگر خودتان تخمک گذاری نکنید، این مساله به طور خاص صادق است. یا پزشک ممکن است انتقال جنین منجمد را به عنوان یک چرخه «طبیعی» با داروهای هورمونی انجام دهد (اطلاعات بیشتری در ادامه درج شده است).
در انتقال جنین تازه، در معرض خطر بالای «سندروم تحریک بیش از حد تخمدان» (OHSS) قرار دارید
سندروم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) خطر داروهای باروری است که می توانند در موراد شدید، اما نادر منجر به از دست رفتن باروری و حتی مرگ شوند. اگر قبل از انتقال جنین تازه، خطر OHSS زیاد به نظر برسد، ممکن است انجام این کار متوقف شده و تمام جنین ها منجمد شوند. این امر بدان دلیل است که بارداری می تواند OHSS را وخیم تر کند. همچنین اگر باردار باشید، بهبودی OHSS می تواند مدت بیشتری طول بکشد. وقتی از OHSS بهبود پیدا کردید، می توانید یک چرخه انتقال جنین منجمد را برنامه ریزی کنید.
انتقال جنین منجمد به دلایلی به غیر از OHSS متوقف شده است
OHSS شایع ترین دلیل لغو انتقال جنین منجمد است، اما احتمالات دیگری نیز وجود دارد. در صورت ابتلا به آنفولانزا یا بیماری های دیگر پس از بازیابی تخم و قبل از انتقال، ممکن است انتقال تازه متوقف شود. همچنین اگر شرایط آندومتر در سونوگرافی خوب به نظر نرسد، پزشک ممکن است انجماد جنین را توصیه کند. در روز دیگری، می توانید لقاح مصنوعی- انتقال جنین منجمد را برنامه ریزی کنید.
از جنین فرد اهدا کننده استفاده می کنید
گاهی اوقات زوجین تصمیم می گیرند تا جنین های استفاده نکرده خود را به زوج دیگری اهدا کنند. اگر تصمیم گرفتید که از جنین یک اهدا کننده استفاده کنید، چرخه شما انتقال جنین منجمد خواهد بود.
مقایسه انتقال جنین منجمد و تازه: کدامیک بهتر است؟
برخی مطالعات نشان داده اند که نرخ بارداری با انتقال جنین منجمد نسبت به انتقال جنین تازه بهتر است. مطالعات همچنین نشان دادن که حاملگی های ایجاد شده پس از انتقال جنین منجمد ممکن است نتایج بهتری برای کودک داشته باشد. اکثر این مطالعات بر روی زنانی با پیشبینی بهبودی مرض در صورت وجود بیماری احتمالی آتی انجام شده است، بنابراین مشخص نیست که بر روی افراد بالای ۳۵ سال سن یا با پیش آگاهی ضعیف بیماری احتمالی در آینده نیز همین نتایج را خواهد داشت. تحقیقات بیشتری باید صورت گیرد.
با این وجود، اگر ثابت شود که «لقاح مصنوعی- انتقال جنین منجمد» احتمالا منجر به تولد زنده بیشتری نسبت به انتقال تازه می شود، دلیل آن چه خواهد بود؟
همانطور که قبلا ذکر شد، یک نظریه ممکن این است که داروهای باروری که برای تحریک تخمدان ایده آل هستند، برای تشکیل آندومتر به میزان کمتری ایده آل محسوب می شوند. این بدان معنا است که تحریک تخمدان ها در یک چرخه- با برنامه ای برای انتقال جنین در طول چرخه غیر تحریک کننده- ممکن است برای کاشت بهتر باشد.
دومین دلیل احتمالی می تواند این مساله باشد که جنین هایی که از انجماد زنده مانده اند، قوی تر هستند. جنین های ضعیف تر ممکن است از زمان طولانی آزمایشگاه و روند انجماد یخ زدگی زنده نمانند. این یکی از خطراتی است که هنگام انتخاب انتقال یک جنین منجمد می کنید. با این وجود، برخی از پزشکان معتقدند که آن جنین های ضعیف تر به هیچ وجه منجر به بارداری سالم نمی شوند.
تذکر: ممکن است در مورد مقایسه جنین یخ زده و تازه قبلا نیز مقالاتی خوانده باشید. بسیاری از این مطالعات قدیمی نتیجه گرفتند که چرخه انتقال جنین تازه در مقایسه با چرخه انتقال جنین یخ زده شانس بیشتری برای بارداری دارد. با این وجود، این تحقیقات نمی تواند در مورد چرخه «منجمد کردن همه» صحیح باشد. مطالعات قدیمی شامل جنین های که از حالت ایده آل پایین تر بوده اند، انجماد آنها، و انتقال سریع جنین هایی بود که از همه بهتر به نظر می رسیدند. منطقی است که جنین هایی که از حالت ایده آل پایین تر بوده اند، از میزان موفقیت پایین تری نسبت به چرخه انتقال جنین تازه برخوردار بودند.
روش لقاح مصنوعی- انتقال جنین منجمد (FET-IVF)
دو نوع اساسی چرخه لقاح مصنوعی- انتقال جنین منجمد وجود دارد: چرخه با پشتیبانی هورمونی و چرخه طبیعی. متداول ترین چرخه FET-IVF، چرخه پشتیبانی هورمونی است. این امر بدان دلیل است که کنترل روز انتقال راحت تر است (انجام این کار را برای کلینیک و آزمایشگاه باروری آسان تر می کند)، و به دلیل وجود مشکلات تخمک گذاری در زنان به پشتیبانی هورمونی نیاز است.
انتقال جنین منجمد با پشتیبانی هومونی
چرخه FET-IVF با پشتیبانی هورمونی، قبل از پایان چرخه قاعدگی قبلی تان شروع می شود، که دقیقا شبیه به چرخه معمولی لقاح مصنوعی است. تزریق دارویی به منظور کنترل و خاموش کردن چرخه تولید مثل داده می شود. معمولا از لوپرورلین آگونیست GnRH استفاده می شود، اما به جای آن سایر داروهای سرکوب کننده هیپوفیز نیز می توانند مورد استفاده قرار بگیرند.
پس از شروع دوره قاعدگی، سونوگرافی پایه ای و آزمایش خون انجام می شود. اگر همه چیز خوب به نظر برسد، مصرف مکمل های استروژن شروع می شود. این کار به شما کمک می کند تا لایه پوششی آندومتر سالم داشته باشید. مصرف مکمل استروژن تا دو هفته ادامه دارد. یک سونوگرافی دیگر و یک آزمایش خون دیگر نیز انجام می شود. نظارت در چرخه FET-IVF به طور قابل توجهی کمتر از یک چرخه معمولی لقاح مصنوعی است.
پس از تقریبا دو هفته پشتیبانی استروژن، پشتیبانی پروژسترون نیز اضافه می شود. این کار ممکن است از طریق تزریق روغن حاوی پروژسترون یا احتمالا از طریق شیاف واژنی باشد. انتقال جنین بر اساس دو مورد زیر:
الف) وقتی مصرف مکمل پروژسترون شروع شد.
ب) و در هر مرحله ای که جنین منجمد شده است.
به عنوان مثال، اگر جنین در روز پنجم پس از بازیابی تخم منجمد شده است، انتقال جنین منجمد در روز ششم پس از اینکه مصرف مکمل های پروژسترون شروع شد، انجام می شود.
چرخه طبیعی انتقال جنین منجمد
در چرخه طبیعی انتقال جنین منجمد، از داروها برای سرکوب یا کنترل تخمک گذاری استفاده نمی شود. در عوض، انتقال جنین بر اساس زمان تخمک گذاری به طور طبیعی انجام می شود.
زمان انتقال جنین بسیار مهم است. باید تعداد خاصی از روزها پس از تخمک گذاری اتفاق بیفتد. (همانطور که پیش تر ذکر شد، روز آن بستگی به این مساله دارد که آیا جنین در روز سوم یا پنجم پس از بازیابی منجمد شده است).
از آنجایی که زمان بندی ضروری است، این چرخه از نزدیک در خانه با آزمایش های پیش بینی تخمک گذاری یا در کلینیک باروری با سونوگرافی و آزمایش خون انجام می شود. از آنجایی که کیت های پیشبینی تخمک گذاری برای تفسیر همواره آسان نیستند، اکثر پزشکان هنوز به استفاده از سونوگرافی و آزمایش خون برای زمان انتقال تکیه می کنند.
با تشخیص تخمک گذاری، مصرف مکمل پروژسترون شروع شده و تاریخ انتقال جنین مشخص می شود.
خطرات FET-IVF
چرخه انتقال جنین منجمد، به طرز قابل توجهی خطرات کمتری از چرخه کامل لقاح مصنوعی دارد. یکی از مهم ترین خطرات مربوط به لقاح مصنوعی (و داروهای باروری)، سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) است. با این وجود نیازی به نگرانی در مورد OHSS در چرخه انتقال جنین منجمد نیست؛ زیرا از داروهای تحریک کننده تخمدان استفاده نمی شود.
بسته به تعداد جنین انتقالی، خطر بارداری چندقلو وجود دارد. حتی بارداری دوقلو نیز با خطر بیشتری برای مادر و نوزاد همراه است. انتقال جنین، با کمی افزایش خطر بارداری خارج رحمی همراه است. همچنین احتمال ابتلا به عفونت ناچیز است.
در فرآیند انجماد، برخی از جنین ها ممکن است از انجماد و ذوب شدن زنده باقی نمانند. انتقال جنین منجمد انتخابی، بدان معنا است که اگر جابه جایی تازه ای انجام داده باشید، ممکن است جنین هایی که در دسترس بوده اند را از دست داده باشید.
یک متاآنالیز نشان داد که حاملگی و نوزادان از انتقال جنین منجمد ممکن است در مقایسه با انتقال جنین تازه سالم تر باشند. نوزادان انتقال جنین منجمد با موارد زیر همراه بوده اند:
- خطر پایین تر زایمان مرده
- خطر پایین تر زایمان زودرس
- خطر کمتر برای کاهش وزن در هنگام تولد
مطالعه ای خطرات یک نوع خاص نقص تولد را در انتقال جنین در لقاح مصنوعی تاره، انتقال جنین منجمد، و بارداری به طور طبیعی بررسی کرده است. این مطالعه، نشان داد که کودکان با لقاح مصنوعی تازه در مقایسه با بارداری به طور طبیعی، سه برابر بیشتر دچار نقص تولد می شوند. با این وجود، این افزایش خطر در انتقال جنین منجمد مشاهده نمی شود (توجه داشته باشید که خطر نقص هنگام تولد هنوز هم بسیار پایین است).
احتمال افزایش خطر تولد نوزادان بزرگ برای سن حاملگی» در اثر انتقال جنین منجمد وجود دارد.
روش انتقال جنین منجد به چه میزان هزینه نیاز دارد؟
متوسط هزینه انتقال جنین منجمد بین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ دلار است. این مبلغ شامل نظارت، هرگونه پشتیبانی هورمونی و خود فرآیند انتقال است. یک چرخه طبیعی هزینه کمتری دارد، و هزینه داروهای باروری از آن کسر می شود.
با این وجود، این مبلغ شامل هزینه های درمان لقاح مصنوعی اولیه نیست و همچنین شامل هزینه های انجماد اولیه جنین و نگهداری آن نمی شود.
وقتی در مورد هزینه ها با پزشک خود صحبت می کنید، اطمینان حاصل کنید که مبلغی که آنها می گویند، شامل همه چیز می شود تا بتوانید بر اساس بودجه خود برنامه ریزی کنید.
