تغذیه در کودکان مبتلا به اسهال

اسهال به علت از دست رفتن آب و املاح می تواند خطرناک باشد. پس هنگام شروع اسهال مادران باید سعی کنند آب و املاحی را که از طریق مدفوع از دست رفته است جبران نمایند. دفعات روزانه اجابت مزاج بر حسب سن و سال و رژیم غذایی اشخاص متفاوت می باشد. هنگام اسهال، مدفوع حاوی آب بیشتری از مواقع طبیعی است که آن را مدفوع شل یا آبکی می نامند. اسهال در کودکان، در سنین ۶ ماهگی تا ۲ سالگی خیلی شایع است. همچنین در کودکان کمتر از ۶ ماه که شیرگاو یا شیرخشک مصرف می کنند شیوع بیشتری دارد. اسهال به علت از دست رفتن آب و املاح می تواند خطرناک باشد. پس هنگام شروع اسهال مادران باید سعی کنند آب و املاحی را که از طریق مدفوع از دست رفته است جبران نمایند.

چگونه می توان مانع از دست رفتن آب و املاح شد؟

از دست رفتن آب و املاح را می توان معمولا به محض شروع اسهال با دادن مایعات فراوان پیشگیری نمود. برای این کار توصیه می شود از مایعات خانگی موجود مانند لعاب برنج، سوپ، لعاب جو با شیر و یا محلول ors استفاده گردد. در صورت امکان مایعات باید شامل مقدار کمی نمک باشد، که از میان آن ها محلول ors از همه مطمئن تر است. در صورتی که هیچ یک از مایعات فوق در دسترس نبود به کودک آب بدهید. به کودکان کمتر از یکسال باید به ازای هر بار اسهال ۱۰۰- ۵۰ میلی لیتر آب داده شود. در زمان اسهال باید به کودک مواد غذایی مورد نیاز داده شود تا اسهال به رشد او لطمه نزند و از کاهش وزن او جلوگیری شود. تغذیه کودک با شیر مادر باید به دفعات مکرر صورت گیرد. برای سایر کودکان باید طبق معمول از شیر خشک یا غذاهایی که قبلا می خورده اند استفاده شود. در کودکان بالای ۶ ماه که نمی توانند غذای جامد بخورند باید مقادیر کمی از مواد غذایی که کاملا قابل هضم باشد به دفعات داده شود. بعد از اینکه اسهال متوقف شد حداقل یک وعده غذای اضافی روزانه به مدت دو هفته به کودک بدهید تا کاهش وزنی را که در دوران بیماری ایجاد شده جبران نماید.

غذاهایی که می توان در کودک ۶ ماهه و بالاتر در زمان اسهال استفاده کرد غذاهای نشاسته ای به همراه گوشت یا ماهی است. ضمنا آن را با ۲-۱ قاشق چای خوری روغن در هر وعده غذا به منظور ایجاد انرژی همراه کنید. بعد از اینکه اسهال متوقف شد حداقل یک وعده غذای اضافی روزانه به مدت دو هفته به کودک بدهید تا کاهش وزنی را که در دوران بیماری ایجاد شده جبران نماید لبنیات و تخم مرغ نیز غذاهای مناسبی برای کودکان مبتلا به اسهال می باشند. آب میوه تازه و موز به خاطر داشتن پتاسیم مفیدند (آب میوه های کنسرو شده نه تنها مفید نیستند بلکه در زمان اسهال مضرند). در زمان اسهال غذاهای پرحجم مثل دانه های حبوبات، سبزیجات و میوه های سفت و دیرهضم نباید داده شود. سوپ های خیلی رقیق به کودک ندهید، زیرا هر چند کودک را سیر می کند، اما کالری مورد نیاز او تأمین نمی شود. غذاهای خیلی شیرین و حاوی شکر هم باعث بدتر شدن اسهال می گردند. هر ۴-۳ ساعت، حداقل ۶ – ۵ بار در روز به مقدار کم ولی به دفعات، باید به کودک غذا داده شود. غذا را خوب بپزید تا کاملا پخته و له شود. این نوع غذا برای کودک ساده تر هضم می شود. اگر چه در مدت اسهال کودک نمی تواند کاملا مواد غذایی گرفته شده را جذب نماید ولی بیشتر این مواد جذب می شوند. کودکانی که در هنگام اسهال از غذا محروم می شوند، به سوءتغذیه دچار شده یا اسهال آن ها شدید می شود. خوراکی هایی جهت رفع اسهال کودک یک فوق تخصص گوارش کودکان با بیان این که رعایت دستورات تغذیه ای در کودکان مبتلا به اسهال در یکی، دو روز اول ابتلا ضرورت دارد، گفت: پس از آن کودک می تواند به تغذیه معمولی خود ادامه دهد تا از این طریق از کاهش وزن و متعاقب آن سوء تغذیه کودک جلوگیری شود.

دکتر غلامرضا خاتمی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با هشدار نسبت به افزایش تعداد دفعات اسهال در کودکان در صورت عدم رعایت بهداشت، گفت: اسهال کودکان در چند ساعت ابتدایی به صورت استفراغ و پس از گذشت ۱۲ تا ۲۴ ساعت اسهال بروز می کند. اسهال گاهی با تب همراه بوده و در مواردی هم ممکن است تب وجود نداشته باشد. وی گفت: اسهال به دفع آبکی مدفوع و تعداد دفعات بیش از سه بار در روز گفته می شود. بستگی به شدت اسهال گاه تعداد دفعات به بیش از هشت بار در روز نیز می رسد. در این حالت مقدار آبی که بدن کودک از دست داده زیاد نیست و بنابراین بدن نیاز چندانی به مصرف محلول ors ندارد. هنگام ابتلا به اسهال از مصرف نوشابه ها و آب میوه های تجاری جدا خودداری شود وی در ادامه با بیان اینکه در اسهال متوسط حدود ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن کودک از دست می رود؛ افزود: در این حالت آبی که کودک از دست داده زیاد و تعداد دفعات دفع نیز زیاد است. کودک تشنه بوده و با ولع و میل فراوان محلول ors را می نوشد. متخصص گوارش کودکان درباره علایم اسهال شدید گفت: در اسهال شدید تعداد دفعات دفع بیش از ۱۰ بار در روز است. بدن آب زیادی از دست داده و بیش از ۱۰ درصد از وزن بدن کم شده است و کودک سرپا نیست. گاه بی هوش می شود که در این حالت نیازمند سرم درمانی و بستری شدن در بیمارستان است. این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در رابطه با رعایت مسایل تغذیه ای هنگام اسهال کودکان، گفت: در اسهال خفیف که تعداد دفعات دفع یک تا دو بار در روز و گاه به سه تا پنج بار در روز می رسد، در کودکان زیر یک سال شیر مادر، سوپ و غذاهای معمولی مانند فرنی و در کودکان بالای دو سال نیز تغذیه معمولی ادامه یابد.

وی ادامه داد: در اسهال متوسط نیز لازم است در دو ساعت اول ابتلا کمبود مایعات بدن با محلول ors جبران شود و پس از آن کودک به تغذیه معمولی خود ادامه دهد. حتی کودکانی که با شیرخشک تغذیه می شوند می توانند شیر خشک را مصرف کند. وی با تاکید بر لزوم رعایت موارد تغذیه ای در یک تا دو روز ابتدایی ابتلا به اسهال گفت: هنگام ابتلا به اسهال از مصرف نوشابه ها و آب میوه های تجاری جدا خودداری شود. در زمان اسهال غذاهای پرحجم مثل دانه های حبوبات، سبزیجات و میوه های سفت و دیرهضم نباید داده شود دکتر خاتمی خطاب به والدین کودکان گفت که مصرف دوغ و چای کم رنگ هنگام اسهال در کودکان توصیه می شود. در دوران اسهال توجه به دو مورد ضرورت دارد. در درجه اول تأمین آب از دست رفته کودک با ors و دیگر اینکه طی دو تا چهار ساعت اول ابتلا تغذیه کودک برقرار شود تا از کم وزنی و سوء تغذیه کودک ممانعت به عمل آید. 

اشتراک‌گذاری
یک نظر
  1. روش های غیردارویی برای درمان اسهال…

    اسهال و استفراغ در اکثر موارد خود به خود بهبود می ‌یابند. اما لازم است همزمان با این بیماری، آب و املاح از دست رفته ی بدن جبران شود. خوردن مایعات، بهترین روش جایگزینی آب از دست رفته بدن است.

    بنابراین لازم است فرد در حد تحمل و در فواصل معین از مایعات استفاده کند.در مجموع بهترین اقدام در مورد اسهال و استفراغ، جبران املاح از دست رفته ی بدن است.

    سایت تالاب: ضمنا در مورد شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، به هیچ عنوان نباید شیر مادر را قطع نمود، اما برای کودکانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، طبق تجویز پزشک نوع مناسب‌تری از شیرخشک توصیه می‌شود.
    روش های دیگر عبارتند از : استراحت، رژیم غذایی مناسب (مصرف مایعات، غذاهای کم حجم، ولی مقوی و پرهیز از مصرف سبزیجات و میوه‌جات خام) و خودداری از مصرف مواد ملین مثل آلو.

    درمان سریع اسهال

    ۱۰ ماده غذایی مناسب برای درمان اسهال

    ۱- دم کرده یونجه اسهال را درمان می کند. اما مصرف زیاد یونجه توصیه نمی شود، زیرا باعث ایجاد نفخ می شود.
    ۲- علف هفت بند، برای درمان اسهال خونی، بواسیر و اسهال مفید است.
    ۳- در طب سنتی هند موز کال، یبوست زا است و در درمان اسهال ساده و اسهال خونی مفید است و در بهبود زخم های روده کاربرد دارد. شیره گل های موز برای درمان اسهال خونی معجزه می کند.
    ۴- چای ریحان برای رفع بی اشتهایی، درمان اسهال، نفخ و زخم معده به کار می رود.
    ۵- گشنیز گاهی اوقات به عنوان یک ملین برای درمان یبوست و گاهی برای درمان اسهال استفاده می شود.
    ۶- خرما در درمان اسهال و اختلالات روده ای نقش دارد.
    ۷- ماست برای درمان اسهال کودکان مفید است. متخصصان در هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها، مصرف ماست را توصیه می کنند، زیرا اغلب آنتی بیوتیک ها باعث نابودی باکتری های مفید دستگاه گوارش و اختلال در کار آن و بروز اسهال می شوند.
    ۸- گل های خشک شده انبه، برای درمان اسهال، اسهال خونی مزمن و برخی مشکلات مثانه مفید است. مغز هسته انبه، ضد اسهال است.
    ۹- مصرف ازگیل خام موجب تقویت بدن می‌شود و برای درمان اسهال مفید است.
    ۱۰- سیب را می توان برای برطرف کردن اسهال حتی برای کودکان به کار برد. بدین منظور سیب را باید رنده کرد و خورد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.