اگر در دوران بارداری از داروهای ضد افسردگی استفاده می کنید این نکات را رعایت کنید

در هنگام استفاده از داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری، ایمن بمانید. افسردگی بالینی یک اختلال خلقی اساسی است که به گونه ای متفاوت بر اشخاص مختلف اثرگذار است. بر اساس گفته های بنیاد March of Dimes حدود یکی از هر ۵ زن باردار علائم افسردگی دارند. افسردگی در دوران بارداری می تواند تاثیرات منفی هم بر روی مادر و هم کودک بگذارد. خطر بیماری هایی مانند پره اکلامپسی در مادران افسرده بیشتر است و این خطر که مادر از خود به خوبی مراقبت نکند، با کودک به خوبی ارتباط عاطفی برقرار نکند یا به مطب پزشک جهت مراقبت های دوران بارداری شرکت نکند، بیشتر می شود. مادرانی که در دوران بارداری دچار افسردگی می شوند، در معرض خطر بیشتر افسردگی پس از زایمان قرار دارند. در بین این افراد، علائم و عواقب افسردگی درمان نشده از خفیف تا شدید متغیر است.

غربالگری و درمان افسردگی در دوران بارداری

اخیراً، علاقه زیاد به ایده غربالگری زنان باردار برای افسردگی و ارائه کمک در صورت لزوم، افزایش یافته است. کمک می تواند شامل حمایت و روان درمانی یا در برخی موارد با دارو باشد. اما برای برخی از خانم ها این سوال پیش می آید که آیا داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری بی خطر هستند. علاوه بر این، برای زنانی که قبل از بارداری با مشکل افسردگی مواجه بودند، این سوال پیش می آید که آیا ادامه مصرف داروها در دوران بارداری بی خطر است. متاسفانه جواب آن یک «بله» ساده نیست. خطرات احتمالی برای استفاده از داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری وجود دارد. باید بین خطرات استفاده از این داروها در دوران بارداری در برابر خطرات عدم استفاده از این داروها در دوران بارداری برای هر شخص به طور جداگانه تعادل برقرار شود.

برای افسردگی چه قرصی بخوریم؟ (معرفی داروهای ضد افسردگی)

اگر افکار خودکشی دارید، برای پشتیبانی و مساعدت از یک مشاور آموزش دیده با شماره ۸۲۵۵-۲۷۳-۸۰۰-۱ در اتحادیه ملی پیشگیری از خودکشی تماس بگیرید. اگر عزیز شما در معرض خطر است، با شماره ۹۱۱ تماس بگیرید. این شماره ها برای افراد ساکن در آمریکا کاربرد دارد.

ایمنی ضد افسردگی و خطرات سقط جنین

متداول ترین داروهای ضد افسردگی در دسته داروهای بازدارنده بازجذب سروتونین (SSRI ها مانند نام های تجاری Zoloft و Prozac ) هستند. وقتی مادران در هنگام باردار شدن از این داروها استفاده می کردند، اغلب مصرف شان در دوران بارداری ادامه پیدا می کند و گاهی اوقات این داروها به برخی از خانم های متبلا به افسردگی در دوران بارداری تجویز می شود.

شواهد موجود نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض داروهای بازدارنده بازجذب سروتونین می تواند همراه با علائم ترک دارو در کودکان تازه متولد شده باشد، اما این علائم معمولا سریع برطرف می شوند و نه تهدید کننده زندگی محسوب شده و نه برای مدت طولانی مضر هستند. هیچ ناهنجاری خاصی یا نقص هنگام تولد در ارتباط با استفاده از SSRI وجود ندارد. اکثر تحقیقات طولانی مدت رشد بسیار اطمینان بخش است و هیچ خطری از قرار گیری در معرض SSRI ها در رحم را نشان نمی دهد (۱).

در زنانی با سابقه روانپزشکی در گذشته، چه به مصرف داروهای SSRI در سه ماهه اول بارداری ادامه دهند و چه مصرف آن را قطع کنند، خطر جنین کمی افزایش پیدا می کند. SSRI ها به عنوان یک عامل مستقل، خطر سقط جنین را افزایش نمی دهند.

آیا در دوران بارداری باید از داروهای ضد افسردگی استفاده کرد؟

به همراه هر مطالعه ای که مصرف داروهای ضد افسردگی را به خطر سقط جنین، نقص در هنگام تولد یا هر گونه مشکل دیگر ربط می دهد، ضروری است که دلایل دیگر بروز این مشکلات را رد کنند. حتی با وجود همبستگی آماری بین قرار گرفتن در معرض SSRI و مشکلات مختلف، بیان قطعی اینکه مصرف این داروها باعث عوارض منفی می شوند، دشوار است. این احتمال وجود دارد که این داروها برای کودک در حال رشد مضر باشد، اما همچنین این احتمال وجود دارد که خانم هایی که داروهای ضد افسردگی مصرف نکنند، از شروع بارداری به شدت افسرده شوند و یک عامل بیولوژیکی یا رفتاری در این مادران وجود داشته باشد که برای رابطه پیدا شده در این مطالعه، در نظر گرفته شود.

همچنین سنجش خطرات ناشی از درمان در مقابل خطرات عدم درمان نیز مهم است. هر گونه افزایش ریسک برای کودک می تواند ترسناک باشد، حتی اگر خطر کلی کم باشد. با این وجود، تحقیقات نشان می دهد که افسردگی در دوران بارداری عود می کند، و بیشترین خطر برای مادرانی است که مصرف داروهای خود را قطع می کنند. بنابراین اغلب پزشکان برای تجویز قطع مصرف دارو به مادران دچار تردید هستند، به خصوص با توجه به عدم وجود شواهد خطر بیش از حد استفاده از داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری.

افسردگی بدون درمان در دوران بارداری بسته به شدت افسردگی با افزایش خطر هم برای مادر و هم نوزاد همراه است، بنابراین این سوال پیش می آید که مجموعه خطرات کدامیک بیشتر است. این پاسخ به احتمال زیاد به فرد مربوط می شود و بهتر است با دقت در این خصوص با پزشک صحبت کنید.

استدلال در مورد استفاده از داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری

همانطور که در بالا گفته شد، افسردگی درمان نشده باعث خطرات مشخص برای مادر در انتظار کودک و خود کودک می شود. مادران افسرده با احتمال کمتری به مطب پزشک در دوران بارداری مراجعه می کنند، با احتمال بیشتری در معرض سوء مصرف مواد قرار گرفته و با احتمال کمتری پیوند عاطفی با فرزند خود برقرار می کنند و با احتمال بیشتری از افسردگی پس از زایمان رنج می برند- همه این موارد بر توانایی مادر برای مراقبت از فرزند خود قبل و بعد از بارداری تاثیر می گذارد.

اکثر تحقیقات تا به امروز خطرات طولانی مدت جدی در رابطه با استفاده از داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری نشان نداده اند، اگرچه شواهد درهم برهم است. به نظر می رسد که بیشترین خطر این است که نوزادان تازه متولد شده می توانند در زمان تولد علائمی مانند گریه بیش از حد، عصبی شدن، مشکل در تغذیه، و تحریک پذیری را تجربه کنند- اما این علائم به طور معمول در مدت دو هفته برطرف می شوند.

برخی از تحقیقات گزارش خطر بیشتر ابتلا به هیپرتانسیون ریوی پایدار نوزادی (PPHN) را با قرار گیری در معرض SSRI ها در نوزادان گزارش کردند. بیماری هیپرتانسیون ریوی پایدار نوزادی می تواند یک اختلال جدی باشد، اما خطر کلی این بیماری حتی در نوزادان در معرض خطر نیز کم است، بنابراین پزشکان تصمیم گرفتند که فواید ادامه مصرف این دارو بیشتر از خطرات قطع مصرف آن است. برخی گزارش ها حاکی از افزایش خطر ناهنجاری های مادرزادی قلب با استفاده از پاروکستین (Paxil) است؛ اما باز هم خطر کلی آن کم است و زنانی که در حین باردار شدن از این دارو استفاده می کردند، ممکن است تصمیم بگیرند که مصرف آن را در دوران بارداری ادامه دهند.

اکثر تحقیقات مشکلات رفتاری یا سایر عوارض جانبی طولانی مدت را در کودکانی که در معرض مصرف داروهای ضد افسردگی در رحم قرار دارند، نشان نمی دهد؛ اگرچه در این خصوص تحقیقات بیشتری نیاز است. اما تحقیقات به همان اندازه فاقد اثرات رفتاری بلند مدت کودکان مبتلا به افسردگی درمان نشده است و این امکان وجود دارد که افسردگی درمان نشده می‌تواند به طور مساوی یا خطرناک‌تر از مواجهه با داروهای ضد افسردگی باشد.

استدلال در مورد استفاده از داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری

از سوی دیگر، بسیاری از مادران در انتظار فرزند می توانند داده های ایمنی را بررسی کرده و تصمیم بگیرند که هر گونه خطر بیشتر- اهمیتی ندارد که چقدر کوچک است- برای فرزندشان غیر قابل قبول است. اگرچه علائم سندرم رفتار نوزادی زودگذر است، اما اثراتی مانند ناهنجاری مادرزادی قلب و هیپرتانسیون ریوی پایدار نوزادی (PPHN) می توانند عواقب طولانی مدت آن باشند. برخی از زنان احساس می کنند که اگر این عوارض در فرزندشان رخ دهد، هرگز نمی توانند با خود کنار بیایند که پیشگیری از این عوارض امکان پذیر بوده است.

به طور مشابه، مادرانی که هنگام استفاده از SSRI دچار سقط جنین می شوند و سپس از ارتباط احتمالی بین SSRI و سقط جنین مطلع می شوند، ممکن است احتمال بیشتر خطر سقط جنین را به همان اندازه غیر قابل قبول بدانند. تحقیقات نشان می‌دهند که مادران با سابقه روانی قبلی در حال افزایش خطر افسردگی یا اختلال استرس پس از حادثه بعد از سقط‌جنین هستند، بنابراین خطر بیشتر سقط‌جنین در مادرانی که تحت درمان SSRIs قرار دارند، احتمالاً نباید نادیده گرفته شوند.

در نهایت، سوالات در خصوص استفاده از داروهای ضد افسردگی برای فرم های خفیف تا متوسط افسردگی باقی مانده است- تحقیقات در مورد اثربخشی استفاده از داروها در مقایسه با دارونما برای افسردگی درهم برهم بوده که قطعی نیست. برخی از زنانی که داروهای ضد افسردگی مصرف می کنند قادر به کنترل افسردگی خود بدون دارو هستند، اگرچه ممکن است کسانی که افسردگی شدید دارند بدون درمان پزشکی قادر به مقابله با بیماری خود نباشند.

اساس این مساله چه چیزی است

هیچ جواب ساده ای وجود ندارد. روند اقدام صحیح احتمالا در هر فردی متفاوت است. مادری که افسردگی اش خفیف تر بوده است و هرگز اقدام به خودکشی نکرده است، ممکن است با مشورت با پزشک تصمیم بگیرد که داروهای خود را کنار بگذارد. اما در مقابل، برای مادرانی که سابقه اقدام به خودکشی داشته اند که در روان درمانی بهبود پیدا نکرده اند و سرانجام وضعیت ثابتی با مصرف داروهای ضد افسردگی پیدا کرده اند، ممکن است خطرات قطع درمان دارو بیشتر از خطرات ادامه درمان باشد.

مانند اکثر زمینه های مراقبت سلامتی، زنان باید به کمک پزشک در مورد خطرات و فواید هر دو حالت بدانند. زنانی که هم اکنون از داروهای ضد افسردگی مصرف می کنند و نگران اثرات داروها در دوران بارداری هستند، باید در حالت ایده آل با پزشک خود صحبت کنند، زیرا قطع مصرف داروها قبل از بارداری بهترین حالت است.

زنای که در حین مصرف داروهای ضد افسردگی، باردار می شوند، نباید بدون مشورت با پزشک مصرف داروی خود را قطع کنند- حتی اگر لازم است که مصرف این دارو متوقف شود، بهتر است که به تدریج دوز مصرفی دارو کاهش پیدا کند، به جای اینکه به طور ناگهانی مصرفش را قطع کنید. پزشک همچنین می تواند در مورد گروه های پشتیبانی یا سایر روشهای درمانی غیر دارویی در منطقه شما توصیه کند که ممکن است به شما در کنترل شرایط کمک کند.

در نهایت، زنانی که تصمیم به ادامه مصرف داروهای خود در دوران بارداری می گیرند، نباید در مورد انجام این کار احساس گناه کنند. نیاز به معالجه پزشکی برای افسردگی عیب و نقص شخصیت نیست، و یک مادر خوب بودن همچنین به این معنا است که از خودتان به خوبی مراقبت کنید تا بتوانید به خوبی عمل کرده و قبل و بعد از بارداری به خوبی از کودک خود مراقبت کنید. حتی اگر سقط جنین یا دیگر عوارض بارداری در حین مصرف داروهای ضد افسردگی رخ دهد، به هیچ وجه ارتباط به اندازه کافی واضحی وجود ندارد که تصور کنید که داروهای ضد افسردگی عامل بروز آن بوده اند- به همان اندازه یا با احتمال بیشتری ممکن است که توضیح کامل دیگری وجود داشته باشد.

در ضمن، از هر گونه قضاوت خودداری کنید و احساس نکنید که مجبور هستید تا از تصمیمات خود در برابر کسی دفاع کنید. با وجود نظرات بسیار پرشور در مورد این موضوع، شما و پزشک بیشترین صلاحیت تصمیم گیری در خصوص انچه برای شما مناسب است را دارید.