در دوران بارداری جنین در یک کیسه غشایی که پر از مایع آمنیوتیک است محافظت می شود. پاره شدن کیسه آب یکی از نشانه های زایمان است و در ۳ ماهه سوم بارداری باید اتفاق بیفتد. اما هر مادر بارداری در هر سن حاملگی که با خروج ناگهانی آب از رحم را تجربه کند باید سریعا به مراکز درمانی و پزشکي مراجعه کند زیرا می تواند خطراتی را برای جنین و حتی مادر در پی داشته باشد. اما ما از کجا بفهمیم کیسه آب سوراخ شده؟
مطلب پیشنهادی: فرق بين ترشحات واژن و مايع دور جنين؟! | تشخیص سوراخ شدن کیسه آب جنین
از کجا بفهمیم کیسه آب سوراخ شده؟
علائم پاره شدن کیسه آب جنین مایع آمنیوتیک از واژن به صورت ناگهانی و یا قطره‌قطره خارج‌شده و باعث کوچک شدن رحم به صورت یک‌باره یا به تدریج می‌گردد . برای تشخیص ابتدا مادر باردار را مورد معاینه قرار داده تا مطمئن شود که خروج مایع به خاطر بی‌اختیاری ادرار یا دفع توده موکوسی و نمی‌باشد. در نهایت تشخیص پاره شدن زودرس با انجام مانور والسالوا یا فشار ملایم بر روی فوندوس و خروج مایع سرویکس قطعی میشود.
برای مطمئن شدن از دفع مایع آمنیوتیک و سوراخ بودن کیسه جنین آغشته شدن مایع به موکنیوم نشانه پارگی پرده‌هاست که برای تشخیص آن باید مایع جمع‌آوری شده و تست فرن و نیترازین به صورت آزمایشگاهی انجام شود.
تشخیص قطعی پارگی و سوراخ شدن کیسه آب به وسیله نوعی تست تعیین PH صورت می‌گیرد و برای دقت بیشتر نتیجه آزمایش سونوگرافی نیز درخواست می‌گردد که در آن حجم مایع آمنیوتیک نسبت به سن بارداری تعیین میشود اگر حجم کم شده باشد تشخیص سوراخ بودن کیسه آب داده میشود و اگر حجم مایع آمنیوتیک طبیعی باشد مادر می‌تواند مراقبت را طبق روال گذشته داشته باشد.
مطلب پیشنهادی: چه کارهایی باعث سوراخ شدن کیسه آب میشود؟
علت سوراخ شدن کیسه آب
یکی از علل اصلی پارگی کیسه آب، عفونت‌های بی‌علامت زنانه است که سبب نازک شدن غشای آمنیوتیک میشود، همچنین افزایش بیش از حد حجم مایع آمنیوتیک می‌تواند موجب پارگی کیسه آب شود و گاهی پارگی کیسه آب در اواخر بارداری علامت وقوع زایمان است. هر مادری که حس کند کیسه آب جنین پاره شده است، باید به یکی از مراکز درمانی مراجعه کند، زیرا عدم اقدام به موقع می‌تواند موجب عفونت غشای آمنیوتیک شود، همچنین چنانچه پارگی کیسه آب واضح باشد باید ختم بارداری داده شود و مادر زایمان کند. در اواسط بارداری ممکن است با بستری شدن و مراقبت درمانی آبریزش ناشی از پارگی کیسه آب متوقف شود که در این شرایط می‌توان به بارداری ادامه داد.
در اواخر بارداری نیز در صورت پارگی کیسه آب، مادر را یک هفته بستری می‌کنند تا پس از آن زایمان انجام شود.
حجم مایع آمنیوتیک در دو ماهگی آن قدر زیاد نیست که فرد با حجم زیادی از آن مواجه باشد، بنابراین ممکن است فرد بر اثر افزایش هورمون‌ها و بزرگ شدن لگن و فشاری که به مجاری ادرار و مثانه وارد میشود باعث تکرر و بی‌اختیاری ادرار میشود.حجم مایع آمنیوتیک در سه ماهه دوم و سوم بارداری افزایش می‌یابد. حجم مایع آمنیوتیک در سه ماهه دوم و سوم بارداری افزایش پیدا می‌کند، در صورتی که ترشحات مادر شفاف و ناگهانی باشد احتمال پارگی کیسه آب وجود دارد که در این صورت باید به ماما یا پزشک متخصص زنان مراجعه کرد. تشخیص نهایی با انجام نوعی تست تعیین PH میسر است و برای تأیید بیشتر از سونوگرافی نیز استفاده میشود که در آن حجم مایع آمنیوتیک نسبت به سن بارداری تعیین میشود، چنانچه حجم این مایع کاهش پیدا کرده باشد، تشخیص پارگی کیسه آب داده میشود و اگر حجم مایع آمنیوتیک طبیعی باشد مادر می‌تواند مراقبت را طبق روال گذشته داشته باشد.
علل پارگی کیسه آب جنین یا سوراخ شدن کیسه آب جنین
علل بسیاری موجب پارگی زودهنگام کیسه آب جنین یا سوراخ شدن کیسه آب جنین میشود که در زیر به آنها می‌پردازیم:
- بارداری چندقلویی (زیرا در این وضعیت رحم بیش از حد کش می‌آید و باعث پارگی کیسه آب می‌گردد).
- در مواردی که جنین به اصطلاح به پا باشد و سر آن به سمت پایین حرکت نکرده باشد احتمال پارگی زودرس کیسه آب زیاد است.
- اگر شخص باردار دچار عفونت‌های مکرر و درمان نشده باشد و عفونت پرده‌های کیسه آب جنین را درگیر کند احتمال پاره شدن زودرس آن زیاد است.
- در مواردی هم که عفونت وارد خون میشود و افزایش درجه حرارت مادر ممکن است به پارگی کیسه آب منجر شود. عفونت‌های موضعی نیز می‌تواند سبب پارگی زودرس کیسه آب شود.
- از عوامل موثر در پارگی کیسه آب می‌توان به ضربه ناشی از حوادث، تصادفات و زمین خوردن شدید اشاره کرد.
- بررسی‌ها نشان می‌دهد کمبودهای تغذیه‌ای نیز خطر پارگی کیسه آب را در پی دارد. همین طور کسانی که وزن خیلی پایینی دارند یا سیگار مصرف می‌کنند در معرض این خطر هستند.
عوارض پارگی یا سوراخ شدن کیسه آب جنین
- احتمال زایمان زودرس و نارس بودن جنین و همچنین احتمال زایمان به صورت سزارین زیاد میشود.
- احتمال بروز عفونت در مادر و جنین بالا می‌رود.
- محیط برای ادامه حیات جنین نامناسب شده و اکسیژن کافی به بدن او نمی‌رسد.
- احتمال ایجاد مشکلات تنفسی و صدمات مغزی در جنین زیاد میشود.
- افت فشارخون در مادر.
- خروج زودهنگام جفت از بدن مادر ممکن است به هنگام پاره شدن کیسه مادر اتفاق بیفتد.
- احتمال مرگ‌ومیر مادر و جنین در این حالت زیاد است.
اقدامات لازم برای پیشگیری از پارگی یا سوراخ شدن کیسه آب جنین
- عدم انجام نزدیکی در ماه آخر بارداری (۴ هفته آخر)
- رعایت مسایل بهداشت و نظافت برای جلوگیری از عفونت در ناحیه تناسلی.
- استراحت کافی در مورد زنان بارداری که چندقلو حامله هستند. (به ویژه در اواخر بارداری) و پرهیز از مسافرت در اواخر دوران حاملگی.
- پرهیز از انجام کارهای سنگین در نیمه دوم بارداری
- در انتهای بارداری همیشه تحت نظر پزشک معالج خود باشید و اوضاع را بررسی کنید.
- در صورتی که سابقه پاره شدن زودرس کیسه آب را دارید قبل از بارداری مجدد به پزشک مراجعه شود تا علل مختلف بررسی‌شده در صورت لزوم درمان انجام شود.
من سیو پنج هفته باردارم دچار درد شدید لگن ترشح زیاد وکمد درد گاب گاه هستم میترسم ک کیسه آب پاره شده باشه لطفا راهنماییم کنین
باید به پزشک مراجعه نمایید تا علت مشکل شما بررسی شود.
سلام.وقت بخیر.بنده در هفته۱۶ بارداری هستم گاهی وقتا حس میکنم لباس زیرم یه کم خیسه نمیدونم ترشحه یا کیسه ابم سوراخ شده.علایمی هست که با توجه به اونا بفهمم مال کدومه؟سپاس
سلام ترشحات واژن برخلاف آب غلظت و قوام دارد با توجه به سن بارداری شما جای نگرانی وجود ندارد.
اگر کیسه آب زودتر از حد موعد پاره شود برای مادر و جنین عوارض جانبی ایجاد می کند. عوارض شامل عفونت، اختلال در رشد جنین، یا زایمان زودرس و زایمان است. به طور معمول هدف این است که زایمان را به تاخیر بیندازیم.