پسرم بعد از ۳ روزگی زردی گرفت و درجه زردی اش ۱۵ بود. دستگاه فتوتراپی اجاره کردیم و بعد از ۳ روز استفاده درجه زردیش ۱۱ شد. نگران این هستم که زردیش مجدداً عود کند. آیا زردی برگشت پذیر است؟ دکتر گفت نیازی به آزمایش مجدد نداره؟ چه کنیم زردی نوزاد برنگردد؟!
زردی نوزاد بازگشت پذیر نیست به شرطی که درمان کامل شود. علاوه بر آزمایش خون نوزاد، خودتان نیز می توانید روند کاهش زردی را از ظاهر نوزاد پیگیری کنید.
یک نشانه ساده برای تشخیص زردی نوزادان
به آرامی روی پوست را فشار دهید، اگر در ناحیه فشرده شده، قسمت زرد رنگ ایجاد شد، قبل از هر اقدامی با پزشک مشورت کنید. در این حالت ادرار نوزاد تیره رنگ ومدفوع وی بی رنگ است، درحالی که باید زرد یا نارنجی باشد. معمولا دمای بدن کودک بالاتر از حد طبیعی است (از ۳۷/۷ درجه بیشتر).
نوزادانی که به موقع و به طور طبیعی به دنیا میآیند، بعد از روز سوم بعد از تولد به تدریج زردی در چهرهشان مشخص میشود، این زردی در روزهای چهارم و پنجم به حداکثر خود رسیده و بعد از آن نیز رو به کاهش میرود.
چگونه درجه زردی نوزاد را از تغییر رنگ بدن تشخیص دهیم؟
مادران به راحتی میتوانند درجه زردی نوزاد خود را تشخیص دهند، زیرا اولین قسمتی که شروع به زرد شدن میکند، سفیدی چشم نوزاد است و پس از آن به صورت نوزاد، قفسه سینه و شکم و پاهای او سرایت میکند. با زرد شدن هر یک از این قسمتهای اشاره شده میتوان درجه زردی کودک را به طور تقریبی مشخص کرد.
بخوانید: زردی نوزاد از روز چندم شروع می شود؟
بخوانید: بیشترین درجه زردی نوزاد چند است؟
هنگامی که کف دستها و پاهای نوزاد زرد میشود درجه زردی او بسیار بالا است و به احتمال زیاد عدد ۲۰ را نشان میدهد؛ در نتیجه خون نوزاد باید تعویض گردد. اما در صورتی که شکم نوزاد زرد شود، درجه زردی ۱۳ بوده و اگر رانهای او نیز زرد شده باشد، درجه زردی او ۱۶ میباشد. به منظور مشخص نمودن درجه زردی به طور دقیق، باید از نوزاد آزمایش خون گرفته شود و اگر درجه زردی بالا باشد، باید نوزاد تحت درمان قرار بگیرد.
نکته بسیار مهمی که برای تشخیص زردی وجود دارد این است که مادران نباید در زیر لامپ زرد، زردی نوزاد را تشخیص دهند و باید تشخیص زردی در زیر نور طبیعی انجام گیرد.
چگونه زردی نوزاد را درمان کنیم؟!
فتوتراپی یا نور درمانی
زردی به وسیله قرار دادن نوزاد در زیر یک لامپ اشعه ماورای بنفش، در حدود ۱۲ ساعت، درمان می گردد. این بهترین راه درمان است.
شیر مادر
تغذیه از شیر مادر به میزان کافی می تواند در رفع زردی موثر باشد. پر آب نگه داشتن نوزاد، می تواند موجب تحریک مجرای گوارشی او گردد. شما باید تغذیه صحیح داشته باشید و به دفعات مکرر حتی بیش از ۱۰ بار در شبانه روز، به فرزند خود شیر بدهید؛ تا مایعات بدن نوزاد افزایش یابد.
در هنگام وجود زردی در نوزاد توجه داشته باشید زمانی که نوزاد زردی دارد، مادر باید از خوردن غذاهای دارای طبع گرم خودداری کند. مادران شیرده، عرق کاسنی و شاهتره را به نسبت مساوی مخلوط و روزی سه استکان مصرف کنند. مادران شیرده بهتر است مصرف شیرینی ها، غذاهای پرچرب، سرخ کرده، پرادویه، انواع بستنی، فالوده و مواد نشاستهای را در ماههای آخر بارداری کم و حتی اگر میتوانند قطع کنند.
آب جوانه گندم کمک میکند تا سموم بدن کودک دفع شود. اگر کودک توسط شیر مادر تغذیه میشود، مادر باید آب جوانه گندم مصرف کند، زیرا از طریق شیر مادر به کودک میرسد.
نور خورشید
نگه داشتن پوست نوزاد، در معرض نور خورشید، البته نه به طور مستقیم بلکه در سایه آفتاب و یا از طریق پنجره می تواند به از بین بردن بیلی روبین کمک کند.
تعویض خون
در صورتی که زردی با انجام فتو تراپی درمان نشود، بالا ماندن بیلی روبین می تواند منجر به کرنیکتروس شود. در این حالت، پزشک ممکن است با دو برابر حجم خون، خون نوزاد را تعویض نماید. این موضوع عوارضی در پی دارد، ولی باعث جلوگیری از تخریب سلول های مغزی می گردد. در اکثر موارد یک بار تعویض خون کافی می باشد؛ ولی گاهی مواردی نیاز به تکرار تعویض خون داشته اند. در نوزادان نارس و بیمار، مقدار کم بیلی روبین نیز، می تواند منجر به کرنیکتروس شود.
اگر بعد از ۱۴ روز علائم بیماری در نوزاد برطرف شود، نیازی به درمان نیست. درواقع درمان زمانی مورد نیاز است که آزمایش نشان دهنده میزان بالایی از بیلی روبین در خون باشد زیرا احتمال کمی وجود دارد که بیلی روبین قادر به رفتن به مغز و آسیب مغزی باشد.