چشمان صورتی در نوزادان: علل، علائم و درمان

چشم صورتی در نوزادان نشانه ای از عفونت و احتمالا یک علامت التهاب ملتحمه چشم است که یک بیماری مسری است. اما چه عواملی باعث بروز این عفونت چشم در نوزادان می شود و چگونه می توان مانع از بروز آن شد؟ در این متن از وبسایت نی نی نما، جواب تمام این سوالات در مورد چشم صورتی در نوزادان، درمان و چگونگی برخورد والدین با آن را توضیح می دهیم.

چشم صورتی در نوزاد چیست؟

چشمان صورتی یک نام عمومی برای عفونتی با نام «التهاب ملتحمه چشم» است. این یکی از شایع ترین عفونت های چشمی است که در گروه های سنی شامل نوزادان و کودکان نوپا رخ می دهد. قسمت آسیب دیده ملتحمه است که لایه نازکی از بافت است که قسمت سفیدی چشم ها و لایه داخلی چشم ها را می پوشاند و از این رو، نام آن ملتحمه است.

عفونت چشم در نوزادان؛ انواع، علائم، علل و راه های درمان این عفونت ها

چه عواملی باعث ایجاد چشمان صورتی در نوزاد می شود؟

بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده، چهار نوع چشم صورتی وجود دارد: ویروسی، باکتریایی، تحریک کننده و حساسیت زا. هر چهار مورد علائم مشابهی دارند و هر گروه شامل چندین عامل یا پاتوژن هستند که می تواند منجر به چشمان صورتی شود:

ویروس ها: ملتحمه ویروسی اغلب با سرماخوردگی رخ می دهد. آدنوویروس شایع ترین پاتوژن ویروسی است زیرا باعث سرماخوردگی و ملتحمه می شود. تبخال هرپس سیمپلکس، ویروس دیگری است که می تواند باعث ایجاد چشم صورتی شود. چشم صورتی ویروسی در بین نوزادان تازه متولد شده کمتر دیده می شود، اما کودکان نوپای بزرگتر مستعد ابتلا به آن هستند.

باکتری ها: باکتری های بی شماری می توانند منجر به چشم صورتی شوند. شایع ترین نوع آنها، باکتری استافیلوکوکوس اورئوس (Staph infection bacterium)، استرپتوکوک نومونیا (Pneumonia bacterium)، هموفیلوس آنفلوانزا (Influenza bacterium) هستند. ملتحمه باکتریایی در بین نوزادان تازه متولد شده در چند روز و چند هفته اول بیشتر دیده می شود.

تحریک کننده ها: دود، گرد و خاک و بخار مواد شیمیایی از دلایل اصلی بروز التهاب ملتحمه هستند.

آلرژن ها: ملتحمه آلرژی زا در اثر واکنش کودک به یک آلرژن رخ می دهد که می تواند باعث آلرژی شود. نمونه هایی از آلرژن ها شامل گرده، هیره های گرد و غبار، کپک ها، شوره حیوانات خانگی و برخی از داروها هستند. ملتحمه آلرژی زا معمولا در بین نوزادان مبتلا به اختلالات آلرژی مانند اگزما و آسم رخ می دهد.

اگرچه چندین عامل می توانند به چشمان صورتی در نوزادان منجر شود، اما یافتن علت دقیق آن در نوزادان برای ارائه درمان صحیح حائز اهمیت است.

چگونه کودک به چشمان صورتی مبتلا می شود؟

برخی از عوامل خطر می تواند خطر ابتلا به عفونت چشم صورتی را در نوزادان و کودکان نوپا افزایش دهد. این موارد به شرح زیر هستند:

گرفتن پاتوژن از یک نفر: اگر یکی از اعضاء خانواده به چشمان صورتی یا سرماخوردگی مبتلا باشد، می تواند با بغل کردن کودک با دستان آلوده، پاتوژن را به نوزاد منتقل کند.

لمس چشمان با دستان آلوده: کودکان نوپایی که از بازی کردن در فضای بیرون به خانه باز می گردند، ممکن است چشمان خود را با دستان آلوده مالش دهند و محرک هایی مانند گرده گل یا یک پاتوژن را پخش کنند. نوزادان مبتلا به سرماخوردگی ممکن است دستان خود را در دهان گذاشته و سپس چشمان خود را لمس کنند.

تغییرات فصلی: در فصول معینی می توان گرده و گرد و غبار بیشتری در هوا مشاهده کرد که احتمال ابتلا به آلرژی ملتحمه را افزایش می دهد.

تغییرات شیوه زندگی: کودک می تواند به حیوان خانگی، دارو یا گیاهان اطراف خود حساسیت داشته باشد- همه این موارد می تواند به تحریک و ملتحمه آلرژی زا منجر شود.

گذراندن زمان زیادی در مهد کودک: نوزادان و کودکان نوپا در مهد کودک  همیشه در معرض خطر ابتلا به چندین بیماری از جمله چشم صورتی قرار دارند. انتقال پاتوژن در یک محیط شلوغ سریعتر است. راه های زیادی وجود دارد که نوزاد می تواند دچار ملتحمه شود. از این رو شناختن نحوه علائم ضروری است.

علائم چشمان صورتی در نوزادان چیست؟

کودک مبتلا به ملتحمه علائم زیر را دارد:

قرمزی چشم: چشم صورتی باعث التهاب رگ های خونی شده و در قسمت سفیدی چشم ها بیشتر مشخص می شود. سفیدی چشم ها رنگ مایل به قرمز دارد و رگ های خونی قابل توجه است. ملتحمه ویروسی اغلب با یک چشم آغاز شده و سپس به چشم دیگر سرایت می کند.

اشک بیش از حد: به دلیل تولید اشک مازاد، چشمان پر از اشک می شود. ترشحات اشک از چشم در ملتحمه ویروسی شایع تر است.

تحریک، سوزش و احساس وجود یک جسم خارجی در چشم: چشمان ممکن است احساس تحریک، درد و سوزش مداوم داشته باشند. کودکان نوپا بزرگ تر ممکن است در مورد «چیزی که وارد چشمانشان شده است» شکایت کنند.

خارش شدید: نوزاد برای رفع خارش و سوزش، چشمان خود را مرتب مالش می دهد.

هنگامی که چشمان صورتی به علت آلرژی باشد، خارش شدید می تواند شایع تر باشد.

تورم ملتحمه: چشم در داخل سوکت متورم است. این در اثر التهاب ناشی از چشمان صورتی است.

چرک در درون پلک ها:  چرک در ملتحمه باکتریایی شایع تر است. چرک اضافی ممکن است از گوشه چشم ها بیرون بیاید.

مژه های پوسته پوسته: در مژه ها لایه ای از پوسته به خصوص در هنگام صبح ها ظاهر می شود. وقتی کودک چرک دارد، می تواند شایع تر شده که در طول شب خشک شده و در هنگام صبح پوسته پوسته تشکیل می شود.

مشکل در باز کردن پلک ها: اگر نوزاد چرک و پوسته پوسته شدن پلک ها را تجربه می کند، در باز نگه داشتن پلک ها نیز مشکل خواهد داشت. پلک ها چسبنده بوده و چرک در بیرون از پلک ها پخش می شود. اگر تب در مدت دو روز برطرف نشد، یا کودک دچار تورم شده و یا ترشح چرک یا تاری دید رخ داده است، کودک را نزد پزشک ببرید.

چگونه چشمان صورتی تشخیص داده می شود؟

پزشکان برای تشخیص بیماری ملتحمه در نوزادان از مراحل زیر استفاده می کنند:

معاینه چشم: پزشک چشم را معاینه کرده و به دنبال علائمی مانند قرمزی چشم و التهاب ملتحمه است. سایر پارامترها مانند توانایی باز کردن چشمان و بینایی واضح نیز باید بررسی شود.

علائم مرتبط: ملتحمه ویروسی اغلب با سرماخوردگی همراه است، در حالی که عفونت گوش همراه با چشمان صورتی اغلب مربوط به باکتری ها است. بررسی سایر علائم همراه با آن می تواند به پزشک یاری رسانده و در تشخیص بهتر کمک می کند.

آزمایش خون: آزمایش خون به بررسی ویروس، باکتری، و آنتی بادی هایی می پردازد که در مورد ماهیت دقیق عفونت زمینه ای به پزشک اطلاع می دهد. اما، به طور کلی لازم نیست. تشخیص مناسب و سپس یک دوره درمان بستگی به علت اصلی آن دارد.

چگونه چشمان صورتی در نوزادان درمان می شود؟

در اکثر موارد، چشم صورتی به خودی خود بهبود پیدا می کند و به ندرت نیاز به درمان دارد. با این وجود، اقدامات خاصی به کاهش علائم و تسریع بهبودی کمک می کند. گزینه های درمانی به شرح زیر است :

قطره های آنتی بیوتیکی چشم: قطره ها و پمادهای آنتی بیوتیکی چشمی تنها در مورد ملتحمه باکتریایی موثر هستند. اینکه آیا آنتی بیوتیک ها در برابر ملتحمه باکتریایی موثر هستند یا خیر، مشخص نیست، اگرچه مقادیر کمی از آنتی بیوتیک ها به کوتاه شدن دوره عفونت کمک می کنند (۹).

همواره از آنتی بیوتیک ها به مقدار مشخص برای جلوگیری از مصرف بیش از حد و ایجاد مقاومت در برابر آنتی بیوتیک ها استفاده کنید. قبل از استفاده از قطره های آنتی بیوتیک به پزشک مراجعه کنید. ملتحمه باکتریایی در اکثر نوزادان در ۲-۶ روز بدون درمان آنتی بیوتیکی بهبود پیدا می کند.

قطره های ویروسی چشم: سیستم ایمنی بدن ویروس هایی که باعث عفونت ملتحمه شده اند را از بین می برد. با این وجود، اگر عفونت شدید است، پزشک ممکن است قطره چشم ضد ویروس تجویز کند. این قطره ها معمولاً در برابر ویروس های قوی مانند هرپس سیمپلکس عمل می کنند. ملتحمه ویروسی می تواند در مدت یک تا دو هفته بهبود پیدا کند، اما اگر عفونت چشم صورتی شدید باشد، ممکن است بیش از دو هفته طول بکشد.

پاکسازی آلرژن یا تحریک کننده چشم: دستان خود را با صابون شسته، خشک کرده و از یک پنبه استریل استفاده کنید تا آلرژن های قابل رویت را از چشمان کودک پاک کنید. اگر آلرژن خیلی کوچک است یا در اعماق چشم کودک قرار دارد، تلاش به برداشتن آن نکنید و فورا با پزشک مشورت کنید.

می توانید آلرژن ها را با آب در صورتی که کودک نوپای شما کمی بزرگ تر است، شست و شو دهید. حتما دستان خود را تمیز نگه دارید و از آب تمیز و ترجیحا آب آشامیدنی تمیز استفاده کنید. آب را به آرامی بر روی چشمان بریزید تا آلرژن از آن خارج شود.

بزرگسالان مبتلا به التهاب ملتحمه اغلب از کمپرس سرد و قطره های آب نمک چشم استفاده می کنند. با این حال، چنین روشهای کنترل عفونت ممکن است برای کودک بی خطر نباشد. ممکن است برخی از مادران مقدار کمی شیر مادر را به چشم عفونی کودک شیرخوار بریزند. اما هیچ شواهد علمی مبنی بر اثربخشی شیر مادر برای درمان ملتحمه در نوزادان وجود ندارد.

بهتر است از هرگونه داروی خانگی جهت درمان چشمان صورتی کودک اجتناب کنید، زیرا نمی دانیم چطور چشم نوزاد به یک روش درمان خانگی واکنش نشان می دهد. اگر چشم خیلی آبکی یا چسبناک است، از یک توپ پنبه ای استریل استفاده کنید تا به آرامی چشم ها را تمیز کنید. پزشک می تواند قبل از تمیز کردن پلک، مایع ضد عفونی کننده را برای خیس کردن توپ پنبه ای تجویز کند. همیشه بیرون چشم را تمیز کرده و هرگز داخل را چشم تمیز نکنید.

چشم صورتی به ندرت باعث بروز یک مشکل دائمی می شود. عوارض آن می تواند در بین نوزادان مبتلا به سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند ایدز یا HIV یا سرطان زیاد باشد. چشم صورتی در نوزادان اکثرا به خودی خود درمان می شود و عوارضی در پی ندارد. با این وجود، پیشگیری همیشه بهترین گزینه است.

چگونه می توان از بروز چشمان صورتی در نوزاد جلوگیری کرد؟

پیشگیری از بروز چشمان صورتی در نوزادان مانند پیشگیری از سایر بیماری ها است. در این قسمت، اقداماتی که باید برای محافظت از کودک خود انجام دهید، ارائه شده است :

بهداشت را رعایت کنید: محیط اطراف کودک را تمیز نگه داشته و بهداشت شخصی را رعایت کنید. از کودک خود بخواهید که هر بار که از بیرون به خانه می آید، دستان خود را بشوید. همچنین به آنها بیاموزید که هرگز چشمان خود را با انگشت مالش ندهند.

از آلرژن ها و تحریک کننده ها دور بمانید: اگر کودک شما به چیزی آلرژی دارد،  پس اقدامات کافی برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض آلرژن های احتمالی را انجام دهید. کودک را از مواد شیمیایی، دودهای اگزوز اتومبیل و سایر محرک های احتمالی موجود در هوا دور نگه دارید.

از تماس با افراد مبتلا به عفونت دوری کنید: کودک خود را از اعضاء خانواده تان که به عفونت مانند سرماخوردگی ناخوشایند مبتلا هستند، دور نگه دارید. اگر مادر مبتلا به عفونت باشد، باید قبل از دست زدن به کودک دستان خود را بشوید. در هنگام شیردهی به کودک از ماسک استفاده کرده تا از انتقال عامل بیماری زا جلوگیری کنید.

واکسیناسیون: کودک را در برابر برخی عفونت های ویروسی شایع مانند آنفلوانزا و باکتری های ذات الریه که می تواند باعث ایجاد چشم های صورتی شود، واکسینه کنید.

چشمان صورتی در نوزادان و کودکان نوپا نوعی عفونت است که به راحتی قابل پیشگیری است. کودکان مبتلا به این بیماری در مدت دو هفته بهبود پیدا می کنند. ملتحمه می تواند چندین مرتبه رخ دهد، بنابراین همیشه اقدامات احتیاطی را رعایت کنید. بهداشت و واکسیناسیون مناسب همه چیزهایی است که برای جلوگیری از ملتحمه و سالم نگه داشتن چشمان با ارزش کودک نیاز دارید.

منبع: momjunction