یکی از مهمترین مراقبت‌های مهم مادر پس از انجام جراحی سزارین، مراقبت از برش یا زخم سزارین است. برای عمل سزارین، معمولاً یک برش به اندازۀ ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر، به شکل افقی یا عمودی در قسمت زیر شکم ایجاد می‌شود و پس از خروج نوزاد، این ناحیه توسط پزشک با استفاده از بخیه بسته می‌شود. این زخم، زخمی عمیق است که امکان دارد بعد از سزارین مشکلاتی به دنبال داشته باشد. در این مطلب با برخی از مشکلات زخم سزارین مثل عفونت جای برش، درد در ناحیۀ زخم، حساسیت به نخ بخیه و باز شدن بخیه‌ها آشنا خواهید شد.
علائم پاره شدن بخیه داخلی سزارین
- تورم غیر طبیعی، قرمزی و درد اطراف زخم
- مایعی تمیز یا بی رنگ از زخم بیرون می آید
- خونریزی غیر طبیعی واژن
- درد یا تورم در پاها
- ناراحتی شکمی
- تعریق
- درجه حرارت بیش از ۱۰۰٫۴ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتیگراد)
- سردرد
- لرز
- از دست دادن اشتها
- کم آبی
- خستگی
- دردهای عضلانی
- مشکل در تمرکز کردن
باز شدن بخیه سزارین از داخل
باز شدن بخیه می‌تواند دلایلی مثل خوب جوش نخوردن زخم و عفونت محل برش داشته باشد و در محل زخم، خونابه یا ترشحات دیگری مشاهده شود. اولین و بهترین اقدام بعد از باز شدن بخیه، مراجعه به بیمارستان است. عفونت در محل برش جراحی سزارین، اتفاقی است که می‌تواند مادران را بعد از سزارین دچار مشکل و مجبور به مصرف آنتی‌بیوتیک کند. نشانه‌های عفونت زخم سزارین را می‌توان درد، قرمزی، التهاب، ورم، تب و وجود ترشح از زخم دانست که احتمال عفونت زخم سزارین برای مادرانی که اضافه وزن دارند یا دچار دیابت هستند نیز از دیگر زنان بیشتر است. برای جلوگیری از عفونت زخم سزارین باید از هر گونه دستکاری پانسمان و باز و بسته کردن بانداژ آن خودداری کنید. همچنین باید به توصیه‌های پزشک یا پرستاران بیمارستان نسبت به مراقبت از زخم، هشیار باشید و آنها را دقیق انجام دهید.
نکات زیر می‌تواند به شما در مراقبت از زخم کمک کند:
- بعد از رفتن به خانه می‌توانید حمام کنید.
- خیلی بهتر است اگر هر روز حمام کنید.
- بانداژتان را بعد از حمام، با باد سشوار و با رعایت فاصله خشک کنید.
- اجسام سنگین را بلند نکنید.
- بدون دستور پزشک هیچ کرم، پماد یا محلولی به زخم خود نمالید.
- شورت راحت و گشاد بپوشید و هر روز آن را عوض کنید.
- برای شروع رابطۀ جنسی، بهتر است چهار تا شش هفته صبر کنید.
- جای زخمتان در حمام خودبه‌خود تمیز می‌شود، پس زخمتان را با صابون نشویید.
- به شکمتان فشار نیاورید.
- به قدر کافی مایعات مصرف کنید.
توجه داشته باشید که اگر در روزهای پس از سزارین در خانه، تب داشتید یا در محل زخم قرمزی، ترشح، خونریزی یا باز شدن زخم را مشاهده کردید، سریعاً به بیمارستان مراجعه کنید.
مطلب پیشنهادی: درد بخیه سزارین کی خوب میشه؟!
مطلب پیشنهادی: کشیدن بخیه سزارین درد دارد؟!
علت باز شدن بخیه‌های سزارین
یکی دیگر از مشکلاتی که گاهی بعد از سزارین برای مادر به وجود می‌آید، باز شدن بخیه است. این اتفاق ممکن است بعد از کشیدن بخیه یا قبل از آن بروز کند. باز شدن بخیه می‌تواند دلایلی مثل خوب جوش نخوردن زخم و عفونت محل برش داشته باشد و در محل زخم، خونابه یا ترشحات دیگری مشاهده شود. اولین و بهترین اقدام بعد از باز شدن بخیه، مراجعه به بیمارستان است.
دیگران ممکن است به شما توصیه کنند که زخم خود را بشویید یا به آن پماد خاصی بزنید که هیچ‌کدام از این راه‌ها، راه امن و مناسبی نیست. اگر در زمان باز شدن بخیه، زخم شما پانسمان نبود، کمی بتادین به آن بزنید و زخم را با باند یا گاز استریل پانسمان کنید و فوری به بیمارستان بروید. از زدن هر گونه پماد یا کرم به زخم خودداری کنید. ممکن است پزشک به شما توصیه کند که چند روز مداوم زخم را با بتادین بشویید و پانسمان کنید. با انجام دستورات پزشک این مشکل بعد از چند روز حل می‌شود و زخمتان جوش می‌خورد.
درد در ناحیۀ زخم سزارین
هرچند ممکن است پزشک شما مسکن‌هایی برایتان تجویز کند، اما وجود درد در ناحیۀ برش سزارین در چند روز اول پس از زایمان بسیار طبیعی است. این درد زمانی که کودک خود را بلند می‌کنید یا هنگامی که می‌خواهید صاف بایستید ممکن است شدیدتر شود و حتی زمانی که می‌خواهید از حالت خوابیده به نشسته یا برعکس دربیایید هم ممکن است در ناحیۀ زخم خود درد را احساس کنید. همچنین لمس کردن ناحیۀ زخم می‌تواند برای شما دردناک باشد.
روش‌های زیر می‌تواند در کاهش دردهای زخم سزارین مفید باشد:
- به شکل ناگهانی تغییر حالت ندهید.
- هنگام تغییر حالت، از حالت خوابیده به نشسته، ناحیۀ زخم را با یک بالش کوچک نگه دارید.
- هنگام خندیدن، عطسه یا سرفه، شکمتان را با دست نگه دارید.
- هنگام بالا و پایین رفتن از پله، آرام‌آرام قدم بردارید و از نردۀ کنار پله برای حفظ تعادل استفاده کنید.
- نوزاد، ظرف غذا یا هر چیز سنگینی را روی شکم قرار ندهید.
- شورت‌های تنگ و جذب می‌تواند درد این ناحیه را افزایش دهد.
- ناحیۀ زخم را ماساژ ندهید.
حساسیت به نخ بخیه
بدن برخی از افراد به تجهیزات پزشکی و بیمارستانی آلرژی دارد و در صورت تماس با این موارد، نشانه‌های حساسیت در سطح پوستشان نمایان می‌شود. از جملۀ این وسایل می‌توان نخ بخیه و چسب زینک اکساید را نام برد. چسب زینک اکساید، چسبی پارچه‌ای و سفید رنگ است که برای پانسمان به کار می‌رود و از چسب‌های کاغذی پانسمان محکم‌تر است. اگر قبلاً تجربۀ بخیه‌‌ای داشته‌اید و می‌دانید که به این وسایل حساسیت دارید، یادتان باشد حتماً به پزشکی که برایتان سزارین انجام می‌دهد و پرستاران یا مامای همراه خود این موضوع را بگویید.
نشانه‌های حساسیت به نخ بخیه یا چسب پانسمان را می‌توان خارش در محل زخم، به وجود آمدن جوش‌های ریز، راش پوستی، داغ شدن محل زخم، قرمزی و التهاب دانست. تا زمانی که مادر در بیمارستان بستری است، برش عمل او دائماً معاینه می‌شود و در صورت وجود نداشتن هیچ مشکلی، مادر را مرخص می‌کنند. اما ممکن است علائم حساسیت بعد از رفتن به خانه بروز کند. بنابراین توصیه می‌شود در صورت بروز هر کدام از این علائم، مادر به بیمارستان مراجعه کند و از خوددرمانی جداً پرهیز شود. پس با مشاهدۀ مشکل در محل زخم و برش، فقط به اورژانس بیمارستان یا پزشکتان مراجعه کنید.
بهبود جای برش زایمان سزارین
زخم شما پس از حدوداً شش هفته درمان خواهد شد. به این معنا که شما قادر خواهید بود تمام فعالیت‌های معمول خود را انجام دهید، بدون اینکه برای زخم مشکلی ایجاد شود. حداقل شش هفته برای درمان زخم به خودتان زمان بدهید. بگذارید خط برش به خوبی درمان شود تا پس از انجام فعالیت‌های بدنی مشکلی برای شما پیش نیاید.
پس از اینکه جای برش درمان شد، ممکن است اطراف آن قرمز یا بنفش رنگ شود. نگران نباشید، زیرا این امر کاملاً طبیعی است. پیش از اینکه خط برش به حالت سفید رنگ تبدیل شود که کمتر جلب توجه می‌کند، حدود شش ماه قرمز یا بنفش خواهد بود. بعد از درمان محل برش زایمان، ممکن است برای از بین بردن رد برش، علاقه به استفاده از ویتامین e یا سایر کرم‌ها داشته باشید. استفاده از ویتامین e و برخی کرم‌ها مشکلی در دوران شیردهی ندارد، اما بهتر است سطح انتظار خود را از عملکرد این نوع کرم‌ها خیلی بالا نبرید. هیچ شواهد علمی در مورد مؤثر بودن این کرم‌ها در از بین بردن آثار زخم وجود ندارد. ممکن است برای بهبود رد زخم‌ها به دنبال استفاده از کرم‌های لایه‌برداری مانند رتین a باشید، اما توجه کنید که در دوران شیردهی استفاده از این نوع کرم‌ها می‌تواند برای نوزاد خطرناک باشد. استفاده از کرم‌های لایه‌بردار در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است. می‌توانید استفاده از این کرم‌ها را به بعد از دوران شیردهی موکول کنید.
در موارد کمتر رایج ممکن است زخم شما دارای یک سری ویژگی‌های خاص باشد که زخم برآمده نامیده می‌شود. هرچند پزشکان در مورد علت آن اطمینان ندارند ولی آشکار است که این امر، یک واکنش شدید به فرایند درمان است که منجر به رشد زخم در خارج از محدودۀ اولیۀ آن می‌شود.
به‌طورکلی باید بدانید که نسبت به پیشرفت بهبود زخمتان احساس خوبی داشته باشید، زیرا جای بخیه‌ها در حقیقت هدیۀ بارداری و یادآور کودک سالمی است که باید بابت آن شکرگزار باشید. اگر رد زخم‌ها برای شما ناراحت‌کننده است یا در زمان بهبود احساس می‌کنید در ناحیۀ زخم دچار تورم، قرمزی پیش‌رونده و خارش هستید، با یک متخصص پوست مشورت کنید. برخی درمان‌های دارویی یا لیزری ممکن است در از بین بردن بیشتر رد برش به شما کمک کند.
منبع خبر : madarsho
متاسفانه گروهی از خانم ها هم صرفا از سر چشم و هم چشمی با خانم های دیگر فامیل می‌خواهند جراحی سزارین داشته باشند. گروهی حتی عنوان می کنند که زایمان طبیعی دور از شان آنهاست.
خیلی ببخشید ،اما خیلی ابلهن
این یه بحثه درست ! خطای پزشکی هم زیاد شده. یه جاهایی دکترا تشخیص درست نمیدن در مورد تنگی لگن و … بچه از راه زایمان غلط بیخودی تلف میشه.
زایمان طبیعی کلی آمادگی قبلی میخاد اگه کسی در طول بارداری ورزش و تحرک نداشته باشه. معلوم نیس چ بلایی سرش بیاد. مگه شوخیه بخصوص تو عصر ماشین و آپارتمان نشینی.
مادر بزرگم، توی دهاتشون انقد کار میکردند و خیلی وقت ها سر مزرعه بچه بدنیا می اومده و بعد چند ساعت دوباره بلند میشدند و کم وبیش کار میکردند.
ولی خودم دو سال پیش به تشخیص دکتر سزارین کردم با اینکه زایمان طبیعی میخاستم.