خودآزمایی سینه یا اینکه به طور منظم سینه خود را معاینه کنید، می تواند روش مهمی برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه و بالا بردن شانس درمان آن می باشد. در حالی که هیچ آزمایش منفردی نمی تواند تمامی انواع سرطان سینه را به موقع تشخیص دهد، بسیاری معتقدند که انجام خودآزمایی سینه همراه با سایر روشهای غربالگری می تواند شانس تشخیص به موقع را افزایش دهد.
در طول سالها، مباحث زیادی درباره اینکه خودآزمایی سینه تا چه حد در تشخیص به موقع سرطان سینه و افزایش شانس درمان آن موثر می باشد، مطرح شده است. به عنوان مثال، یک تحقیق در سال ۲۰۰۸ بر روی ۴۰۰۰۰ زن روسی و چینی گزارش داده است که خودآزمایی سینه تاثیر قابل ملاحظه ای بر نرخ زنده ماندن بر اثر سرطان سینه نداشته و حتی ممکن است با درخواست غیرضروری نمونه برداری (برداشت و آزمایش بافت های مشکوک) به بدن صدمه نیز وارد کند. به دلیل عدم قطعیت بوجود آمده در نتیجه این تحقیق و تحقیقات مشابه، انجمن سرطان آمریکا دیگر خودآزمایی سینه را به عنوان یک ابزار غربالگری برای زنان با ریسک متوسط سرطان سینه توصیه نمی کند.
سایت breastcancer.org کماکان معتقد است که خودآزمایی سینه ابزار غربالگری مهم و مفیدی می باشد بویژه وقتی با معاینات فیزیکی توسط یک پزشک، ماموگرافی و در بعضی موارد سونوگرافی و یا MRI همراه باشد. هر کدام از این ابزارهای غربالگری به سبک متفاوتی کار کرده و نقاط ضعف و قوت خاص خودشان را دارند. خودآزمایی سینه ابزاری ساده و بدون هزینه است که شما می توانید از آن به طور منظم در هر سنی استفاده کنید. ما توصیه می کنیم تمامی زنان به طور منظم این خودآزمایی را به عنوان بخشی از استراتژی غربالگری سرطان سینه انجام دهند.
چگونه خودآزمایی سینه را انجام دهیم (پنج گام)
گام ۱:
شانه های خود را صاف نگه داشته، دستانتان را بر روی مفاصل ران تان قرار داده و در آینه به سینه های خود نگاه کنید.
باید به دنبال این موارد بگردید:
- سینه هایی در اندازه، شکل و رنگ طبیعی.
- سینه هایی که شکل یکنواختی داشته و فاقد هر گونه اعوجاج و برآمدگی هستند.
اگر هر کدام از این تغییرات را مشاهده می کنید، آن را به اطلاع پزشکتان برسانید:
- گود رفتگی، چین خوردگی یا برآمدگی پوست
- جابجا شدن محل نوک سینه یا نوک سینه ای که به سمت داخل کشیده شده باشد (به جای بیرون زدگی)
- قرمزی، درد، دانه های پوستی و ورم
گام ۲:
اکنون دستان خود را بالا برده و همین تغییرات را بررسی کنید.
گام ۳:
در حالی که در مقابل آینه قرار دارید، به دنبال نشانه هایی از خروج مایعات از یک یا هر دو نوک سینه بگردید (این ترشحات ممکن است آبکی، شیری، زرد رنگ یا خونی باشند).
گام ۴:
در حالی که دراز کشیده اید، با استفاده از دست راست خود سینه چپ خود را لمس کرده و سپس با دست چپ همین کار را برای سینه راست خود اجرا کنید. سینه ها را یکنواخت و محکم در حالی که چندین انگشت خود را کنار یکدیگر نگه صاف نگه داشته اید، لمس و معاینه کنید. از حرکات دایره وار به اندازه یک چهار اندازه سینه برای معاینه آنها استفاده کنید.
کل سینه را از بالا تا پایین و از یک سمت تا سمت دیگر بررسی کنید (از استخوان ترقوه تا بالای شکم و از زیر بغل تا جناق سینه).
از یک الگو پیروی کنید تا مطمئن شوید که کل سینه را پوشش داده اید. شما می توانید از نوک سینه شروع کرده و به صورت دایره وار از مرکز سینه به سمت لبه های بیرونی آن حرکت کنید. همچنین می توانید انگشتانتان را به صورت عمودی به بالا و پایین و به صورت ردیفی مانند یک دستگاه چمن زنی حرکت دهید. حتماً تمامی بافت سینه را از قسمت جلو تا قسمت پشت بررسی کنید: برای بررسی پوست و بافت زیرین آن از فشار کم، برای بافت های میانی از فشار متوسط و برای بافت عمقی از فشار زیاد استفاده کنید. وقتی به بافت عمقی سینه رسیدید، باید بتوانید استخوانهای قفسه سینه خود را حس کنید.
گام ۵:
نهایتاً سینه های خود را در حالت ایستاده یا نشسته لمس کنید. برای بسیاری از زنان وقتی پوست بدنشان خیس و لیز است، انجام این کار آسان تر است بنابراین می توانید این مرحله را در حمام انجام دهید. کل سینه را با استفاده از حرکات دست توضیح داده شده در گام ۴ بررسی نمایید.
اگر توده ای یافتید، چه باید بکنید؟
اگر احساس می کنید توده ای در سینه شما وجود دارد، وحشت زده نشوید. بسیاری از زنان همواره یک سری نواحی توده ای شکلی در سینه هایشان دارند و بسیاری از توده های سینه خوش خیم هستند (نه سرطانی). یک سری دلایل برای ایجاد این توده های غیرسرطانی در سینه ها وجود دارند مانند تغییرات طبیعی هورمونی، یک وضعیت خوش خیم سینه یا یک آسیب دیدگی.
اگر متوجه وجود توده یا تغییر در سینه هایتان شدید، حتماً موضوع را با پزشکتان درمیان گذارید. این بویژه برای تغییراتی که برای مدت بیش از یک دوره قاعدگی باقی مانده اند و یا به نظر می رسد بزرگتر و برجسته تر شده اند، صادق است. اگر در دوره قاعدگی هستید، بهتر است تا پایان قاعدگی صبر کنید تا ببینید آیا توده یا تغییرات احتمالی در سینه ها به خودی خود از بین می روند یا خیر. بهترین پزشکی که می توانید وی را مطلع سازید کسی است که شما را شناخته و قبلاً سینه های شما را معاینه کرده است (مثلاً متخصص زنان، پزشک خانواده یا یک پرستار که دستیار پزشک متخصص زنان یا پزشک خانواده می باشد).
در ملاقات با پزشک برای ارزیابی توده سینه شما، پزشک یک سابقه پزشکی از شما درخواست کرده و سینه شما را معاینه فیزیکی خواهد کرد. ممکن است وی درخواست عکسبرداری از سینه های شما را نیز مطرح کند. معمولاً از روش سونوگرافی برای ارزیابی توده هایی سینه زنان کمتر از ۳۰ سال، باردار یا شیرده استفاده می شود. سونوگرافی و ماموگرافی معمولاً برای ارزیابی توده سینه در زنان بالای ۳۰ سال و زنانی که باردار نبوده یا در حال شیردهی نیستند، توصیه می شود. اگر به بررسی بیشتر نیاز بود، پزشک ممکن است تصویربرداری با MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی)، MBI (تصویربرداری مولکولی سینه) و یا نمونه برداری را درخواست نماید. وی همچنین ممکن است شما را به یک متخصص سینه (معمولاً یک جراح سینه) برای بررسی بیشتر ارجاع دهد.
حتماً جواب سئوالاتتان را دریافت کنید. مهم است که پزشک توضیحاتی درباره دلیل ایجاد توده یا تغییر شکل سینه شما بیان کرده و اگر لازم بود برای تحت نظر گرفتن یا درمان آن برنامه ریزی نماید. اگر از توصیه ها و نظر پزشک اول راضی نبودید، می توانید به سراغ پزشک دیگری بروید.
چگونه خودآزمایی سینه را به بخشی از استراتژی غربالگری سرطان سینه تبدیل کنیم؟
این کار را به طور منظم انجام دهید. هرچه بیشتر این کار را انجام دهید، بیشتر خواهید آموخت و آسان تر می توانید تغییرات احتمالی را تشخیص دهید. سعی کنید انجام ماهیانه خودآزمایی سینه را به یک عادت تبدیل کنید تا به این ترتیب با وضعیت و حالت عادی سینه های خود آشنا شوید. چند روز پس از پایان دوره قاعدگی که سینه ها متورم تر و حساس تر هستند، معاینه را انجام دهید. اگر یائسه شده اید، روزی را انتخاب کنید که به یادآوری آن آسان تر باشد (مثلاً اولین یا آخرین روز ماه).
مناطق مختلف سینه خود را بهتر بشناسید. ناحیه بالایی و بیرونی سینه ها در نزدیکی زیر بغل بیشترین امکان را برای وجود توده ها و برآمدگی دارد. نیمه پایینی سینه ماند یک ساحل شنی یا سنگریزه ای به نظر می رسد. ناحیه زیر نوک سینه ممکن است مانند مجموعه ای از دانه های درشت به نظر برسد. بخش دیگری از سینه ممکن است مانند یک کاسه ناصاف پر از جوی دوسر حس شود.
یافته های خود در این خودآزمایی ها را ثبت و ضبط نمایید. این امر می تواند چیزی شبیه به یک نقشه از سینه هایتان به شما ارائه دهد که در آن می توانید مناطقی که توده یا حالت غیرعادی را احساس کرده اید، مشخص نمایید. بخصوص در ابتدای امر، این کار می تواند به شما کمک کند تا به خاطر آورید که چه چیزهایی پس از گذشت هر ماه در سینه شما کماکان عادی محسوب می شود. عجیب نیست که بعضی توده ها در مواقع خاصی از ماه ظاهر شده و سپس محو شوند چون بدن شما در طول چرخه قاعدگی دچار تغییرات فراوان می شود (اگر هنوز یائسه نشده اید).
