تقویت تخمک در سن بالا/ چگونه تخمک را قوی کنیم؟!

در گذشته اعتقاد بر این بود که تنها عامل تعیین کننده بیماری تخمدان و تخمک سن است. ولی بر اساس مطالعات جدید، سن تنها عامل مؤثر نیست. عوامل متعددی وجود دارد که می تواند بر سلامت تخمک و تخمدان ها تأثیر داشته باشد که از جمله می توان به عوامل محیطی، وجود هورمون در غذاهای روزانه و استرس اشاره کرد. افزون بر این، داشتن یک بارداری به عوامل دیگری از جمله گردش خون مناسب، چرخۀ سالم باروری، تعادل هورمونی و تخمک سالم نیز بستگی دارد.

چرا سالم بودن تخمک مهم است؟

داشتن تخمک سالم یکی از فاکتورهای مهم بارداری سالم است و نقش مهمی را در لانه گزینی و بارداری دارد. در گذشته اعتقاد بر این بود که ما با تمام ذخیرۀ سلول های تخمدان متولد می شویم و از این رو، سن می تواند تأثیر مهمی بر سلامت تخمک داشته باشد. تا کنون، فرض بر این بود که سلول های تخمک بازسازی نمی شوند، ولی یافته های جدید نشان می دهد که بدن زنان ممکن است در سنین باروری سلول تخمک را ایجاد کند. دانشمندان موفق به کشف سلول های بنیادی در تخمدان شده اند که می توانند سلول های جدید تخمک را تولید کنند. اما باید توجه داشته باشیم که صرف نظر از یافته های جدید، سن هنوز هم می تواند تأثیر مهمی بر سلول های تخمک تازه تولید شده داشته باشد و با افزایش سن، لانه گزینی سلول تخم کم می شود. از طریق داشتن رژیم غذایی مناسب، مصرف مواد غذایی گیاهی و مکمل ها و افزایش گردش خون در سیستم تولید مثل، می توان به افزایش سلامت تخمدان ها و حفاظت از تخمک ها کمک کرد.

سیکل ۹۰ روزۀ آزادسازی تخمک: بسیاری از زنان برای باردار شدن با مشکل مواجه می شوند و پزشکان علت آن را داشتن تخمک ناسالم یا تخمک پیر می دانند. معمولاً روش پیشنهادی به این افراد استفاده از تخمک اهدایی، آی وی اف یا فرزند خواندگی است، اما آنچه که بیشتر زنان نمی دانند این است که می توانند به کمک بسیاری از راه ها، سلامت تخمک و تخمدان خود را بالا ببرند، ولی حداقل باید یک دورۀ ۹۰ روزه نکات تخصصی را رعایت کنند. در این دورۀ ۹۰ روزه قبل از اینکه تخمک به بلوغ برسد، تخمک ها در حال تغییر و آماده سازی برای آزاد شدن هستند. در این زمان آن ها تحت تأثیر شرایط محیطی و تغذیه ای می توانند سالم یا بدون کیفیت شوند.

عوامل مؤثر در افزایش سلامت تخمک: جریان خون مناسب دسترسی مناسب سلول ها به اکسیژن تعادل هورمونی تغذیۀ کافی و مناسب آرامش و نداشتن استرس توجه داشته باشید که این عوامل به عنوان نکات مؤثر در سلامت سلول های تولید مثل، در کنار افزایش سن، باید بسیار مورد توجه قرار گیرند. جریان خون و اکسیژن رسانی مناسب به سلول ها: اکسیژن رسانی مناسب خون به سلول های تخمک باعث افزایش سلامت آن ها می شود. عواملی مانند ورزش نکردن،کم آبی و غلظت خون مانع اکسیژن رسانی است.

پس برای حل این مشکل به توصیه های زیر توجه کنید:

مصرف حداقل ۸ لیوان آب خالص در طول روز کم آبی باعث افزایش غلظت خون و کاهش سرعت جریان خون در کل بدن و اندام ها می شود. از آبی استفاده کنید که خالص است و در بطری های پلاستیکی نگهداری نمی شود. ساده ترین راه این است که همیشه یک پارچ آب کنار تخت خود داشته باشید و هنگامی که می خواهید بخوابید یا بیدار شوید، آب بنوشید.

ورزش کردن: ورزش هایی مانند تنیس، پیاده روی نیمه تند و یوگای مخصوص بارداری می تواند باعث افزایش بیشتر جریان خون در بدن شود و به دنبال خون رسانی تازه به سلول ها، اکسیژن رسانی نیز بیشتر می شود.

تعادل هورمونی: تعادل هورمون ها یکی از شرایط مهم برای بالا بردن سلامت تخمک است و بنا به دلایل محیطی، استرس، الگوهای غذایی مدرن و صنعتی در بیشتر زنان این تعادل از بین رفته است. به دلیل نبودِ تعادل هورمونی، تخمک ها تحریک نمی شوند و تخمک گذاری اتفاق نمی افتد و این فرایند پیچیده هورمونی هر ماه در حال اجرای چرخۀ باروری است. اما خبر خوب این است که می توان تعادل هورمونی را بازگرداند.

غذاهای مناسب برای بالا بردن سلامت تخمک: ژل رویال،کلم بروکلی، انواع توت های قرمز، دانه کنجد، دانه کدو تنبل، ماهی سالمون یا قزل آلا، سبزیجات برگ پهن مانند اسفناج و ادویه هایی مانند زنجبیل و زردچوبه می توانند مفید باشند.

عوامل تغذیه ای و محیطی که باعث آسیب به تخمک می شوند: سیگار، کافئین، الکل، شکر، گوشت های فراوری شده، نوشیدنی های گازدار، رژیم های غذایی بسیار کم چرب (شامل کمتر از ۲ قاشق غذاخوری روغن در روز)، غذاهای صنعتی و روغن های جامد و غذاهای تراریخته می توانند به تخمک آسیب بزنند.

راهکارهایی برای افزایش کیفیت تخمک در خانم های بالای ۳۵ سال:

مصرف روزانه ۱ عدد مولتی ویتامین مخصوص دوران بارداری، تا قبل از بارداری مصرف آنتی اکسیدان ها به عنوان یکی از مهم ترین موادی که سلامت تخمک را تأمین میکنند و ان را از تخریب رادیکال های آزاد در امان نگه می دارند؛ زیرا رادیکال های آزاد قادر به DNA سلول ها صدمه می زنند و خطر تولد کودکان ناقص را افزایش می دهند. تخمک یکی از قدیمی ترین سلول هایی است که در بدن شما زندگی می کند، به همین دلیل در طول زمان به صورت روزانه می تواند در معرض آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد قرار گیرند.

تحقیقات نشان می دهد کوانزیم Q10 باعث افزایش کیفیت و سلامت تخمک و در نهایت، بارداری، به خصوص در زنان بالای ۳۵ سال می شود. کوانزیم Q10 به دو صورت Ubiquinone &Ubiquinol وجود دارد. بیشترین مدل کوانزیم Q10 ، Ubiquinoneوجود دارد و فرم Ubiquinol بهترین فرم فعال بیولوژیک است و احتیاج نیست در بدن تغییر کند و به همین صورت در بدن مورد استفاده قرار می گیرد. پتانسیل Ubiquinol، ۸ برابر بیشتر ازUbiquinone است. بنابراین، در زنان بالای ۳۵ سال، استفاده از این مدل کوانزیم Q10 در مدت زمان کمتر از چند ماه تأثیر مثبت خواهد داشت.

ال آرژنین یک نوع اسید آمینه است که مطالعات نشان داده اند باعث افزایش توانمندی تخمک و رحم و بالا رفتن شانس موفقیت IVF می شود، به شرط این که با دوز بالا مصرف شود.

ژل رویال باعث افزایش کیفیت و تعداد سلول های تخمک می شود. ژل رویال غذای ملکه زنبور عسل است که تنها با این غذا در طول روز می تواند ۲۰۰۰ تخم تولید کند و این ماده باید ۳ ماه قبل از بارداری یاIVF مصرف شود. ژل رویال حاوی موادی است که هورمون ها را تحریک می کنند. این ژل به صورت روزانه مصرف می شود و افرادی که به عسل یا محصولات به دست آمده از زنبور عسل حساسیت دارند، باید از مصرف آن خودداری کنند.

استرس تأثیرات منفی بر بارداری دارد. بدن زنانی که به طور مداوم تحت فشارند، پرولاکتین،کورتیزول و هورمون های دیگر را بیش از حد تولید می کند که این وضعیت می توانند نظم تخمک گذاری را مختل کند یا تخمک گذاری را متوقف سازد. استرس می تواند شامل موارد گوناگونی مانند مشاجره های لفظی، درگیری های مداوم در محل کار و حتی کم تحرکی باشد. بنابراین اگر شما قصد دارید تخمک سالمی داشته باشید، سطح استرس خود را کاهش دهید.

برای رهایی از استرس به شما پیشنهاد می کنیم این فعالیت ها را در طول روز انجام دهید:

پیاده روی کنید. مطالعه کنید. از ماساژ استفاده کنید. دمنوش­های آرامش زا مانند بابونه، به لیمو، بهارنارنج و … بنوشید.

مدیتیشن انجام دهید.

به حمام بروید.

ورزش کنید.

به طور خلاصه، یادمان باشد برای داشتن تخمک سالم این نکات را در زندگی روزانه خود رعایت کنیم:

با ماساژدرمانی اصولی و زیر نظر متخصص این رشته، گردش خون را در ناحیه شکم، رحم و تخمدان بیشتر کنیم. آب فراوان بنوشیم. زیر نظر متخصص، تعادل هورمونی را به بدن بازگردانیم. یک رژیم غذایی مناسب و اصولی داشته باشیم و مصرف آنتی اکسیدان ها، مولتی ویتامین ها و ال آرژنین را فراموش نکنیم. عوامل استرس زا را کنترل کنیم و هنگام بروز استرس، واکنش سالم تری داشته باشیم.