کیست بارتولین یک برآمدگی پرشده از مایع بر روی یکی از غدد بارتولین می باشد. غدد بارتولین در دو سمت ورودی مجرای واژن، بر روی لبه های لابیا قرار دارند. آنها مایع روان کننده واژنی را ترشح می نمایند. این مایع به محافظت از بافت واژنی در حین رابطه جنسی کمک می نماید. این کیست ها مرسوم نبوده و معمولاً در زنانی که در سنین تولیدمثل پس از بلوغ و قبل از یائسگی دیده می شوند. حدود ۲ درصد از زنان در طول زندگی خود دچار کیست بارتولین می شوند.
علائم کیست بارتولین کدامند؟
کیست های بارتولین می توانند اندازه ای بین یک نخود کوچک تا یک تیله ( از ۰٫۲ تا ۱ اینچ قطر) داشته باشند. آنها معمولاً به آرامی رشد می کنند. کیست های بارتولین گوچک ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. چون شما معمولاً نمی توانید غدد بارتولین را احساس کنید، ممکن است در صورت نداشتن علامت متوجه وجود کیست کوچک بر روی آنها نشوید.
وقتی علائم ظاهر می شوند معمولاً عبارتند از:
- یک برآمدگی کوچک و بدون درد در نزدیک ورودی واژن
- قرمزی در نزدیک ورودی واژن
- التهاب در نزدیک ورودی واژن
- احساس ناراحتی در حین رابطه جنسی، راه رفتن یا نشستن
اگر کیست عفونی شود، علائم دیگری نیز ممکن است بروز نماید. این علائم عبارتند از خروج عفونت و ترشح از کیست، تب و لرز. کیست عفونی اصطلاحاً آبسه نامیده می شود.
دلایل و عوامل خطرآفرین
غدد بارتولین حاوی مجاری یا روزنه های بسیار ریزی می باشند که اجازه می دهند مایع از آنها خارج شود. اصلی ترین عامل بروز کیست، انباشت مایعات به دلیل انسداد این مجاری می باشد. این مجاری ممکن است به دلیل آسیب یا آزردگی یا رشد بیش از حد پوست، مسدود شوند.
در بعضی موارد، عفونت می تواند باعث رشد یک کیست شود. باکتری هایی که می توانند کیست را عفونی کنند عبارتند از اشرشیا کولی و کلامیدیا که باعث بروز سوزاک نیز می شود.
هرچند زنان در هر سنی ممکن است دچار کیست شوند اما این وضعیت در سنین باروری بویژه بین ۲۰ تا ۲۹ سالگی در زنان شایع تر می باشد.
چگونه کیست بارتولین تشخیص داده می شود؟
پزشکان معمولاً می تواند کیست بارتولین را پس از بررسی سابقه پزشکی و انجام معاینه لگنی تشخیص دهند. اگر کیست شما عفونی شده باشد، پزشک ممکن است لازم باشد از ترشحات واژنی برای تعیین اینکه آیا یک بیماری مقاربتی وجود دارد یا خیر، نمونه برداری کند. اگر شما بیش از ۴۰ سال سن داشته یا در دوران یائسگی قرار داشته باشید، پزشک ممکن است از کیست نمونه برداری کند تا بتواند سرطانی بودن یا نبودن آن را بررسی نماید.
کیست بارتولین چگونه درمان می شود؟
کیست بارتولین ممکن است در صورت کوچک و بدون علامت بودن، نیازی به درمان نداشته باشد. اگر کیست باعث بروز علائم شود، باید به دنبال درمان آن باشید.
درمان خانگی
نشستن در یک حمام آب گرم چندین بار در طول روز یا استفاده از کمپرس گرم و مرطوب می تواند باعث شود مایعات از کیست تخلیه شوند. در بسیاری از موارد، درمان های خانگی برای رفع مشکل کیست کافیست.
داروها
اگر کیست دردناک باشد، می توانید از داروهای غیرتجویزی مانند استامینوفن برای کاهش درد و ناراحتی استفاده کنید. اگر کیست عفونی شده باشد، پزشک می تواند برای شما آنتی بیوتیک تجویز نماید.
جراحی
پزشک می تواند از چندین روش مختلف برای درمان کیست بارتولین استفاده کند:
اگر کیست بزرگ و دارای علامت باشد، می تواند با ایجاد برشی در آن، مایعات آن را تخلیه نماید. این کار را می توان در محل مطب و با استفاده از بی حسی موضعی انجام داد.
برای کیست های بزرگ، علامت دار و مکرر، پزشک می تواند لوله باریکی را وارد کیست نموده و آن را برای مدت چند هفته در آن محل باقی بگذارد. لوله اجازه می دهد تا مایعات از داخل کیست تخلیه شده و مجرای خروجی باز باقی بماند.
پزشک همچنین می تواند از روش کیسه سازی استفاده کند. در این روال، برش ها یا خروجی ها کوچک و دائمی در کیست ایجاد می شود تا مایعات به طور مداوم از داخل آن تخلیه شده و مانع از شکل گیری مجدد کیست شود.
اگر کیست به طور مکرر ایجاد می شد و سایر روشهای درمانی موثر نبودند، پزشک می تواند با جراحی غده را بردارد. انجام این روال نادر است.
شما نمی توانید مانع از ایجاد کیست بارتولین شوید. روشهای ایمن رابطه جنسی مانند استفاده از کاندوم و رعایت بهداشت مناسب می تواند مانع از عفونی شدن کیست شود.
چشم انداز این وضعیت چگونه است؟
کیست های غدد بارتولین نادر هستند. اگر این کیست ها ایجاد شوند، معمولاً به آسانی درمان می شوند. بعضی کیست ها به اندازه ای کوچک هستند که حتی باعث بروز علائم نشده و گاهی می توان آنها را در منزل درمان کرد.
عفونت مکرر ممکن است نیازمند درمان جدی تر باشد. اگر دچار عفونت شدید، به پزشک مراجعه نمایید. اگر بیش از ۴۰ سال سن داشته یا یائسه هستید و با مشکل کیست مواجه شده اید، باید به پزشک مراجعه نمایید. پزشک ممکن است با نمونه برداری از کیست، احتمال وجود سلولهای سرطانی را در آن تایید یا رد نماید.
