قارچ ها بر روی گیاهان، خاک، حیوانات، و لوازم داخلی و حتی بر روی بدن ما زندگی می کنند. بدن انسان می تواند فضای ایده آلی را برای رشد قارچ ها فراهم کند، اما هنگامی که تهاجم به بدن کودک بیش از حد تحمل سیستم ایمنی بدن او می شود، منجر به عفونت قارچی می شود. انواع مختلف عفونت های قارچی تاثیرگذار بر بدن انسان چیست؟
در این پست اطلاعاتی در مورد انواع عفونت های قارچی در نوزادان، علائم، گزینه های درمانی و روش های پیشگیری ارائه می شود.
آیا عفونت های قارچی در نوزادان و کودکان نوپا شایع است؟
عفونت های قارچی می توانند بر هر شخصی تاثیر بگذارند که شامل نوزادان و کودکان نوپا نیز می شود. نوزادان و کودکان نوپا ممکن است آسیب پذیرتر باشند، زیرا سیستم ایمنی بدن آنها هنوز در حال رشد است و به اندازه کافی برای مبارزه با عفونت ها قوی نیست.
انواع مختلف عفونت های قارچی و چندین حالت انتقال وجود دارد که از طریق آن کودک می تواند به عفونت قارچی مبتلا شود.
انواع عفونت های قارچی
عفونت های قارچی بر اساس محل قرار گرفتن آنها در بدن، شدت و نوع قارچ های درگیر طبقه بندی می شوند. آنها به طور کلی می توانند به دو گروه تقسیم بندی شوند.
عفونت های قارچی سطحی یا روی پوستی می تواند بر روی موها، ناخن و لایه های بالایی پوست تاثیرگذار باشد.
عفونت های قارچی زیر پوستی در بافت زیر لایه فوقانی پوست تأثیر می گذارد.
عفونت قارچی سیستمیک، شدیدترین نوع عفونت قارچی است و بر روی بافت های مختلف بدن تأثیر می گذارد.
یک گروه می تواند شامل چندین عفونت قارچی باشد که هر عفونت ناشی از یک نوع مختلف قارچ است.
علل، علائم و درمان عفونت های قارچی در نوزادان
انواع مختلفی از عفونت های قارچی وجود دارد. هر عفونت قارچی می تواند علائم و روش های درمانی منحصر به فردی داشته باشد. در ادامه، فهرستی از شایع ترین عفونت های قارچی که بر نوزادان و کودکان نوپا اثر می گذارد، ارائه شده است:
۱٫ عفونت تینا یا کرم حلقه ای
این یک عفونت قارچی پوستی شایع در همه گروه های سنی است. عفونت تینا توسط گروهی از قارچ ها به نام درماتوفیت ایجاد می شود. این عفونت ها بر اساس بخشی از بدن که تحت تاثیر قرار گرفته است، نامگذاری می شوند که با نام های «عفونت قارچی پوست سر»، «پای ورزشکار» برای پاها، و «تیناكروریس» شناخته می شوند که بر اساس هر قسمت از بدن است که تحت تاثیر قرار می گیرد.
علل
- تماس مستقیم با والدین، سرپرست یا کودک آلوده دیگر
- استفاده مشترک از دستمال، اسباب بازی، شانه و … با یک شخص آلوده
- در تماس با یک سطح آلوده مانند کف زمین یا زمین بازی مهد کودک یا از طریق فرش یا نیمکت آلوده
- بازی با یک حیوان خانگی آلوده
- تروما مکرر ناخن که ممکن است راهی برای ورود قارچ ها باشد.
- وجود اختلالات پوستی مانند پسوریازیس.
- نوزادان یا کودکان نوپا دارای نقص سیستم ایمنی مانند کودکان مبتلا به لومسی یا HIV
علائم
در ابتدا، ضایعه به صورت لکه ای صاف، قرمز و پوسته پوسته بر روی پوست شروع می شود. به تدریج، عفونت شروع به پخش شدن در جهت دایره ای به سمت خارج می شود. بیرونی ترین لبه ضایعه قرمز و متورم به نظر می رسد. همانطور که بیشتر به سمت خارج پخش می شود، قسمت مرکزی ضایعه شروع به بهبود می کند. ممکن است یک یا چند ضایعه در نواحی مختلف بدن وجود داشته باشد. این ضایعات ممکن است با خارش همراه باشند.
درمان
یک یا چند مورد از درمان های موضعی زیر توسط پزشک تجویز می شود.
- کلوتریمازول
- کتوکونازول
- میکونازول
- تربینافین
۲٫ کاندیدیازیس یا برفک دهانی
این یک نوع عفونت مخاط دهان است. این بیماری می تواند بر روی گلو، لثه، سقف دهان، قسمت های داخلی لب یا زبان تاثیر بگذارد.
علل
کاندیدا آلبیکنس (C. Albicans) نوعی از قارچ ها هستند که همیشه در میزان کم در حفره دهان وجود دارد و باکتری های مفید بدن، رشد قارچ ها را تحت کنترل نگه می دارند.
در زمان هایی که ایمنی بدن به خطر می افتد، تعادل میکروارگانیسم ها مختل می شود و بدن توسط قارچ هایی که از کنترل خارج می شوند، مورد حمله قرار می گیرد.
نوزادان و کودکان نوپایی که طیف گسترده ای از آنتی بیوتیک ها را مصرف کرده اند، در معرض خطر بیشتر ابتلا به برفک دهانی قرار دارند. این حالت به دلیل از بین رفتن باکتری های خوب است که معمولا با قارچ ها مبارزه کرده و از بروز عفونت جلوگیری می کنند. این بیماری در نوزادان مبتلا به نقص ایمنی بیشتر دیده می شود.
علائم
لکه های سفید در نوزادان مبتلا به عفونت کاندیدیازیس دهانی، بر روی گونه ها، لثه ها، سقف دهان، گلو، زبان یا قسمت داخلی لب دیده می شود. این ضایعات ممکن است باعث احساس سوزش در دهان شود.
ممکن است نوزادان غذا نخودره و یا کمتر از حد معمول غذا بخورند و ممکن است ایرادگیر شوند.
درمان
برفک در طی دو هفته پس از شروع درمان با داروهای موضعی زیر از بین می رود.
- ویوله دوژانسین
- سوسپانسیون نیستاتین
- میکونازول
- کلوتریمازول
- فلوکونازول
- سوسپانسیون آمفوتریسین بی
۳٫ جوش کاندیدا پوشک
به آن درماتیت پوشک نیز گفته می شود، کاندیدایی است که در نوزادان بسیار شایع است. قارچ در نواحی مربوطه به سرعت رشد می کند و از این طریق باعث ایجاد جوش پوشک می شود.
علل
تماس با ادرار یا مدفوع، PH پوست را افزایش داده که تکثیر قارچ ها را راحت تر می کند.
آمونیاک در هنگام دفع ادرار آزاد می شود، در تماس با پوست کودک قرار می گیرد، که توسط باکتری های موجود در این ناحیه تجزیه می شود. آمونیاک پوست کودک را تحریک کرده و ممکن است باعث صدمه پوست شود، که تکثیر و رشد قارچ ها را آسان تر می کند.
استفاده مستقیم از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف توسط کودک یا هضم شیر مادری که آنتی بیوتیک مصرف کرده است، منجر به بروز این عفونت می شود. عوض نکردن مکرر پوشک نیز می تواند کودک را مستعد ابتلا به عفونت کاندیدا کند.
علائم
باعث ایجاد لکه های قرمز تیره در باسن، ران ها یا اطراف دستگاه تناسلی می شود. لکه ها اغلب ملتهب هستند. ممکن است نوزادان ناراحت به نظر برسند و بهانه گیرتر از حد معمول باشند. ممکن است هنگام عوض کردن پوشک یا تمیز کردن آنها، گریه کنند.
درمان
داروهای موضعی، شایع ترین نوع درمان برای جوش کاندیدا پوشک هستند. پزشک ممکن است پمادها، کرمها یا پودرهای زیر را برای این بیماری تجویز کند.
- نیستاتین
- آمفوتریسین ب
- میکونازول
- کلوتریمازول
عفونت های قارچی می توانند برای هر نوزاد یا کودک نوپایی اتفاق بیافتند، اما برخی از عوامل ممکن است احتمال ابتلا به یک عفونت را افزایش دهد.
عوامل خطر ابتلا به یک عفونت قارچی چیست؟
شرایط و موقعیت های زیر ممکن است کودک را مستعد ابتلا به عفونت های قارچی کند:
- سوء تغذیه
- تعریق زیاد
- آب و هوای گرم و مرطوب
- بودن در کنار حیوانات اهلی، حیوانات مزرعه، و حیوانات ولگرد
- نوزادانی که برای مدت طولانی در بیمارستان بستری می شوند
- نوزادان متولد شده با وزن کمتر از ۱۵۰۰ گرم
- نوزادان نارس متولد شده
- والدین یا سرپرستان آلوده به این عفونت ها
- عفونت HIV
- چاقی
اگر کودک مستعد ابتلا به عفونت های مکرر قارچی است، در مورد اقدامات احتیاطی لازم با پزشک صحبت کنید. درمان به موقع منجر به پیشگیری خوب و بهبودی کامل می شود.
تشخیص عفونت قارچی
عفونت های قارچی معمولا از طریق معاینه بالینی و سابقه پزشکی تشخیص داده می شوند. در صورت لزوم، پزشک می تواند از ضایعه نمونه برداشته و آن را برای معاینه میکروسکوپی یا آزمایش کشت ارسال کند. در برخی مواقع، ممکن است از نور ماوراء بنفش استفاده شود تا ضایعه بهتر دیده شود.
پزشک درمان هایی را بر اساس نوع قارچی که باعث عفونت شده، تجویز می کند. همیشه قبل از در نظر گرفتن هر گونه پماد، ژل یا سایر داروهای فاقد نسخه ای برای کودک، از پزشک توصیه بخواهید. والدین همچنین ممکن است برخی از داروهای خانگی را جهت تسکین در نظر بگیرند.
داروهای خانگی برای عفونت قارچی پوست نوزادان
چندین روش طبیعی برای تسکین عفونت قارچی مورد استفاده قرار گرفته است. شواهد در مورد اثربخشی آنها عمدتا بر اساس حرف مردم است.
روغن درخت چای: روغن درخت چای به دلیل خاصیت ضد میکروسکوپی آن شناخته می شود. برخی از اشخاص از روغن درخت چای برای تسکین جوش های پوستی استفاده کرده اند.
جو: جو را در پارچه چیت موصلی دوخته و در داخل آب وان حمام کودک قرار دهید که ممکن است جوش پوشک را تسکین دهد.
آلوئه ورا: آلوئه ورا به دلیل خاصیت تسکین دهنده آن بر روی پوست شناخته می شود. از خمیر یا ژل آلوئه ورا تازه موجود در بطری باید برای تسکین استفاده شود.
شیر مادر: برخی از اشخاص، شیر مادر را مستقیما بر روی ضایعه اعمال می کنند، زیرا گفته می شود که شیر مادر دارای خواص درمانی طبیعی است.
روغن پونه کوهی: برخی از شواهد علمی برای اثبات نقش روغن پونه کوهی در کمک به بهبود عفونت های قارچی موجود است. اما مطالعات انسانی بر روی آن صورت نگرفته و قطعی نیستند. برای اثربخشی آن تحقیقات بیشتری نیاز است.
بابونه: به طور سنتی، از بابونه جهت درمان جوش پوشک استفاده می شود. با این وجود، شواهد علمی برای تایید اثربخشی آن وجود ندارد.
عسل: برخی از محققان اثربخشی عسل را در درمان انواع مشکلات پوستی و عفونت اثبات کرده اند. با این حال، این مورد نیاز به مطالعه بیشتری دارد.
هیچ شواهد علمی قطعی برای اثبات اثربخشی درمان های خانگی برای مقابله با عفونت های قارچی وجود ندارد. همچنین نوزادان و کودکان نوپا دارای پوستی لطیف هستند که می تواند حساس باشد.
بنابراین، حتی اگر قصد دارید از داروهای خانگی برای عفونت های قارچی استفاده کنید، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
آیا می توانید از بروز عفونت های قارچی در نوزادان جلوگیری کنید؟
ممکن است پیشگیری از بروز همه عفونت های قارچی امکان پذیر نباشد. اما انجام اقدامات احتیاطی ممکن است خطر عفونت ها را به حداقل برساند. در اینجا برخی اقدامات لازم ارائه شده است.
۱٫ هر روز یک پوشک تازه بر تن کودک کنید. تا شب پوشک بچه را عوض کنید، حتی اگر پوشکی که بر تن کودک است خیس نشده باشد.
۲٫ همیشه کودک و محیط اطرافش را تمیز نگه دارید. از آنجا که قارچ تمایل به رشد در نواحی مرطوب دارد، همیشه حوله کودک را خشک کرده و اجازه دهید که کودک پس از استحمام کمی بدون لباس باشد.
۳٫ باسن و نواحی اطراف آن را بعد از خیس شدن پوشک، با آب گرم و صابون پاک کنید.
۴٫ اجازه دهید تا کودک قبل از گذاشتن پوشک تازه کاملا خشک شود. پزشک متخصص اطفال ممکن است پودر پوشک ضد قارچ را توصیه کند.
۵٫ اگر کودک دچار جوش شده است، از کرم های جوش که مقدار و تعداد دفعات مصرف آن توسط پزشک تجویز شده، استفاده کنید.
۶٫ از استفاده از شانه، ملحفه، حوله و کلاه مشترک و … اجتناب کنید. از هر گونه تماس کودک با افراد مبتلا به عفونت خودداری کنید.
۷٫ اگر کودک در قسمتی از بدن دچار عفونت شده است، از یک حوله مشابه برای خشک کردن سایر قسمت های بدن استفاده نکنید.
۸٫ کودک را از لمس کردن قسمت های عفونی و یا خراشیدن آنها منصرف کنید؛ زیرا این کار می تواند منجر به گسترش بیشتر عفونت شود. آنها را مجبور کنید تا در مکان های عمومی کفش بپوشند.
۹٫ از حیوانات خانگی خود به طور منظم برای عفونت های قارچی آزمایش بگیرید و در صورت لزوم آنها را تحت درمان قرار دهید.
سوالات متداول
۱٫ آیا عفونت قارچی در کودکان مسری است؟
بله، عفونت قارچی بسیار مسری است. این عفونت می تواند از شخصی به شخص دیگر منتقل شود و همچنین از بخش دچار عفونت شده بدن به سایر بخش ها سرایت کند. بنابراین، نیاز است تا نوزادان از تماس با حیوانات خانگی و اعضاء خانواده مبتلا به عفونت قارچی دوری کنند.
۲٫ آیا کودکان می توانند با عفونت قارچی متولد شوند؟
کودکان با عفونت قارچی متولد نمی شوند، اما می توانند در چند روز پس از تولد به آن مبتلا شوند. به عنوان مثال، کودکان با وزن بسیار کم یا زودرس متولد می شوند، ممکن است مستعد ابتلا به عفونت قارچی باشند. ماندن طولانی مدت در بیمارستان پس از زایمان، همچنین ممکن است احتمال ابتلا به عفونت های قارچی را افزایش دهد.
عفونت های قارچی بسیار شایع بوده، اما همچنان قابل درمان هستند. مراقب پوست و حفره دهان کودک در مورد هر گونه ضایعه ای باشید که می تواند نشان دهنده وجود قارچ باشد. اگر مشکوک به عفونت هستید، در مراجعه به متخصص اطفال دریغ نکنید.
آیا اطلاعاتی در مورد عفونت قارچی نوزادان و کودکان نوپا دارید تا با ما به اشتراک بگذارید؟ آن را در بخش نظرات زیر با ما در میان بگذارید.
