واریس، تورم رگ های سطح پوست است که در برخی موارد نیز دردناک می شود. این رگ ها معمولا در ناحیه ساق پا یا ران ها و به رنگ های آبی تیره یا بنفش دیده می شوند .هم زمان با رشد کودک و افزایش وزن مادر، این واریس ها شدت پیدا می کند. افزایش سطح پروژسترون باعث شل شدن دیواره رگ های خونی شده و علاوه بر این، افزایش حجم خون در بدن نیز باعث بزرگ شدن رگ ها می شود .در ابتلا به واریس فاکتورهای دیگری مانند سابقه خانوادگی، چاقی و مدت زمان ایستادن نیز دخیل هستند اگر چه شیوه ای قطعی برای پیشگیری از این مشکل وجود ندارد اما با رعایت مواردی می توان شدت آن را کاهش داد .
▪ ورزش: واریس بر اثر اختلال در جریان خون رخ می دهد، از این رو زنان باردار باید سعی کنند تا جریان خون را در بدن خود بهبود بخشند . پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری، انجام حرکات ایروبیک و… در این میان نقش مؤثری دارند .
▪ بالابردن پاها: با قراردادن پاها روی سطحی بلند (بالاتر از سطح قلب) جریان خون دوباره به سمت قلب باز می گردد.
▪ جوراب: کش تنگ جوراب مانع از جریان خون در رگ های میانی پا می شود. از این رو کش جوراب باید گشاد باشد تا خون به راحتی در پاها جریان داشته باشد .
▪ نشستن چهار زانو: اگرچه ممکن است نشستن در این وضعیت برای مادر راحت باشد، اما باید توجه داشت که این وضعیت، فشار بیشتری را بر رگ ها وارد آورده و جریان خون را قطع می کند .
ایستادن طولانی مدت: ایستادن طولانی مدت باعث می شود تا خون در پاها جمع شود اما در صورت حرکت دادن پاها، خون در پاها جریان پیدا می کند .
در موارد حاد، واریس باعث تشکیل لخته خون یا زخم در پاها می شود و گاهی نیز این مشکل با تب همراه است که در این صورت باید سریعاً به پزشک مراجعه شود .اگر چه بطور طبیعی طی چند ماه پس از زایمان این مشکل از میان می رود، اما در صورت تداوم آن می توان از روش های دارویی و با تجویز پزشک بهره گرفت .
واریس بعد از زایمان
معمولا عروق واریس ۴ تا ۵ ماه بعد از زایمان برطرف می شوند. البته در خانم هایی که قبل از بارداری دچار واریس بوده اند، احتمال شدت واریس بعد از بارداری زیاد است. همچنین احتمال عود در بارداری های بعدی نیز وجود دارد. حتی ممکن است در بارداری های بعدی واریس، شدت بیشتری داشته باشد .
بعد از بارداری می توان با روش های خاصی مانند لیزر داخل عروقی، تزریق ماده اسکلروزان و… واریس را درمان کرد. البته باید توجه داشت که این روش ها به هیچ وجه در بارداری، توصیه و استفاده نمی شوند .
عوارض واریس درمان نشده
تجمع خون در سیاهرگ به تدریج روی عروق تاثیر می گذارد و عوارضی ایجاد می کند. تاخیر در درمان واریس، موجب نارسایی در خون رسانی و ایستایی خون در رگ ها شده و احتمال بروز لخته بیشتر می شود. عوارض دیگری مانند سنگینی پاها، زخم و آمبولی در اثر وجود لخته نیز مشاهده می شود.
آمبولی عارضه بسیار خطرناکی است و در اثر جدا شدن لخته از محل خود و ورود آن به جریان گردش خون و از آنجا داخل قلب و ریه باعث فوت بیمار می شود. درگیری سیاهرگ های عنکبوتی نیز در واریس دیده می شود که مشکل زیادی ایجاد نمی کند و مشکل فقط از نظر زیبایی است که معمولا بعد از زایمان برطرف می شود .
