آسپیراسیون ریوی به معنای داخل شدن هر ماده ی غیر از هوا به داخل نای و متعاقبا" ریه ها از راه گلو می باشد که با توجه به نوع ومقدار ماده ی وارد شده به داخل ریه ها می تواند باعث تحریکات خفیف ریوی با علایم سرفه و کبودی همراه قطع تنفس و درموارد شدید منجر به پنومونی ( ذات الریه ) و خفگی ناگهانی در فرد به علت انسداد کامل مجرای تنفسی گردد.
از آنجایی که نوزادان و شیرخواران مبتلا به ریفلاکس معده به کرات دچار بالا آمدن محتویات معده به داخل مری و بدنبال آن حنجره می باشند.
این کودکان در معرض اسپیراسیون ریوی مواد اسیدی معده می باشند که همانطور که ذکر شد میتواند بسته به میزان ودفعات اسپیراسیون در طول روز علایمی مانند سرفه های مداوم بخصوص در طول خواب و گرفتگی صدا به علت التهاب حنجره ( حملات خروسک ) ودر موارد شدید ونادر عفونت ریوی و خفگی داشته باشد لذا لازم است والدین دارای نوزاد و شیرخوار مبتلا به ریفلاکس معده ضمن آشنایی با این عارضه، راه های پیشگیری و اقدامات اورژانسی در هنگام برخورد با این عارضه را بشناسند.
توصیه های زیر در این خصوص میتواند کمک کننده باشد:
۱٫در نوزادان مبتلا به ریفلاکس معده لازم است از پرشدن بیش از حد تحمل معده بدنبال پرخوری اجتناب گردد و بدین جهت توصیه میگردد در موارد تغذیه از سینه مدت شیردهی به ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در هر بار شیردهی محدود شود و درموارد تغذیه با شیشه از سرشیشه های مناسب که اجازه ی خروج با فشار و حجم زیاد شیر را از شیبشه نمی دهند و شیر به میزان کمتر از معمول توصیه شده برای نوزاد استفاده گردد.
درصورتی که نوزاد هنگام شیرخوردن از سینه ی مادر دچار حملات خفیف سرفه یا کبودی میگردد ( بخصوص در اغاز شیردهی ) دوشیدن و دور ریختن ابتدای شیر قبل از سینه گرفتن نوزاد توسط مادر به کاهش فشار و حجم اولیه ی شیر خارج شده از سینه کمک می کند.
۲٫ توصیه میگردد نوزادان و شیرخواران مبتلا به ریفلاکس بروی سطوح شیب دار (زاویه ی ۳۰درجه سر به سمت بالا) و خوابیده به پهلوی چپ و در جای خنک و سفت خوابانده شوند و از بالشت و تشک نرم برای خواباندن کودک استفاده نگردد.
۳٫ توصیه می شود جهت پوشش کودکان مبتلا به ریفلاکس معده از لباس های نخی و کمی گشاد و بدون بند و زیپ یا کش استفاده گردد تا در زمان لزوم به راحتی از بدن خارج گردند.
۴٫ لازم است محل خواب نوزاد و شیرخوار در معرض دید و با نور کافی باشد تا در صورت استفراغ یا حالت خفگی به راحتی قابل دسترس و دید باشد.
۵٫ بهتر است نوزادان وشیرخواران مبتلا بعد از شیردهی مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به حالت ایستاده در بغل نگهداشته شوند و بلافاصله در تخت گذاشته نشوند.
۶٫ از شیردادن به حالت خوابیده و دراز کش بهتر است پرهیز نمایید و شیردهی را به صورت نشسته در بغل و با دید کافی نسبت به کودک انجام دهید.
۷٫در صورتی که به تشخیص پزشک برای شیرخوار داروی ضد ریفلاکس تجویز شده است مصرف صحیح دارو و رعایت فاصله ی زمانی ذکر شده از مصرف دارو تا شیردهی رعایت گردد.
۸٫ در صورتی که نوزاد یا شیرخوار دچار آسپیراسیون ریوی گردید با حفظ خونسردی لازم است کودک را به پهلو برگردانید و به آرامی بین دو کتف را ماساژدهید و از بلند کردن کودک، سرپاکردن یا برعکس کردن کودک یا سعی در بازنمودن دهان با فشار خودداری نمایید. لازم است والدین کودکان مبتلا با مراجعه به سایت های راهنمای اقدامات اولیه با اصول و نحوه ی مقابله با آسپیراسیون و خارج نمودن اشیا و مواد وارد شده به ریه آشنا گردند.
در پایان این مبحث تاکید میگردد علایم شدید ریوی و خفگی ناشی از ریفلاکس بسیار نادر و درموارد کنترل نشده و شدید ریفلاکس دیده می شود و رعایت اصول اولیه در کنترل ریفلاکس و تغذیه ی کودکان مبتلا و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک و آشنایی با اقدامات اولیه در خارج نمودن مواد وارد شده به ریه برای جلوگیری از این عارضه کافی وموثرخواهد بود.
