درآوردن اولین دندان های نوزاد اتفاق مهمی در زندگی اوست، اما می تواند با درد و ناراحتی همراه باشد. هرچقدر بیشتر در مورد دندان درآوردن نوزاد اطلاعات داشته باشید، بیشتر می توانید به فرزند خود کمک کنید و درد را کاهش بدهید.
نشانه های دندان درآوردن نوزاد
اگرچه زمان رویش دندان ها متفاوت است اما اکثر نوزادان در حدود ۶ ماهگی شروع به دندان درآوردن می کنند. دو دندان پایینی معمولاً اولین دندان هایی هستند که ظاهر می شود و بعد از آن دو دندان بالایی دیده می شوند. نشانه های دندان درآوردن در همه نوزادان یکسان نیست اما می تواند شامل موارد زیر باشد:
- متورم شدن لثه ها
- نق نق کردن و گریه کردن نوزاد
- تب
- تمایل برای جویدن و گاز گرفتن چیزهای سفت
- افزایش آب دهان
- تغییرات در غذا خوردن یا خواب
دندان درآوردن ممکن است دردناک باشد، اما معمولاً باعث بیمار شدن نوزاد نمی شود. اگر فرزند شما دچار اسهال، استفراغ، بثورات پوستی، تب ۳۸ درجه یا سرفه شد به پزشک اطلاع دهید. اینها علائم معمول برای دندان درآوردن نیستند.
هنگام دندان درآوردن نوزاد چطور می توانیم به او کمک کنیم؟
۱- ماساژ لثه ها می تواند به کاهش درد دندان نوزاد شما کمک کند.
معمولاً درآوردن دندان باعث درد خیلی شدید در نوزاد نمی شود، اما والدین متوجه رویش دندان ها می شوند. ممکن است نشانه های ناراحتی و درد در محل رشد دندان ها دیده شود، لثه ها دچار تورم شوند و آب دهان کودک بیشتر از قبل باشد. والدین می توانند با انگشت تمیز خود لثه های نوزاد را ماساژ دهند این فشار ملایم به تسکین درد لثه ها کمک می کند.
۲- از دندان گیر استفاده کنید.
شما می توانید با خیال راحت حلقه های دندان گیر را برای جویدن در دسترس کودک قرار دهید. فشار دادن لثه ها به دندان گیر و جویدن آن باعث کاهش درد دندان درآوردن نوزاد می شود. بعضی از دندان گیرها را می توان در یخچال قرار داد تا به آرام کردن درد لثه ها کمک بیشتری کند.
اگر از دندان گیر استفاده می کنید باید آن را به طور مرتب بشویید و تمیز کنید. همچنین دندان گیری تهیه کنید که به راحتی پاره نشود زیرا می تواند باعث خفگی نوزاد شود. هیچوقت دندان گیر نوزاد را در فریزر قرار دهید، زیرا در صورت یخ زدن می تواند به لثه کودک آسیب بزند.
۳- پاراستامول و ایبوپروفن برای دندان درآوردن نوزاد
درجه حرارت بدن نوزاد در طول دندان درآوردن کمی بالا می رود. تحقیقات نشان می دهد این تب به دندان درآوردن مربوط نیست و در واقع نشانه بیماری عفونت در بدن نوزاد است که احتمالاً نیاز به درمان باشد. اگر حس می کنید نوزاد شما ناخوش است، از یک دوز مناسب استامینوفن استفاده کنید. بهتر است برای تعیین دوز مناسب از پزشک سوال کنید. او بر اساس سن و وزن فرزند شما این مقدار را مشخص می کند.
اگر کودک شما درد دارد می توانید یک داروی مسکن بدون قند به او بدهید. برای نوزادان بالاتر از ۳ ماه می توان از پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کرد. از دادن آسپرین به نوزاد خود اجتناب کنید. همیشه پیش از دادن دارو به نوزاد با پزشک کودک خود صحبت کنید.
۴- استفاده از میوه های یخ زده
برای کودکانی که دادن غذاهای جامد به آنها را شروع کرده اید، تهیه میوه های یخ زده می تواند به تسکین درد دندان درآوردن کمک کند. برای جلوگیری از پریدن میوه های یخ زده به گلوی نوزاد و خفگی، باید آنها را درون پستانک های میوه خوری نوزاد قرار داد که به شکل توری هستند. به این ترتیب نوزاد لثه ها را به آن فشار می دهد و با خنک شدن لثه ها درد کاهش می یابد. می توان از موز، توت فرنگی، انبه یا گلابی یخ زده برای این کار استفاده کرد.
۵- یک قاشق فلزی خنک می تواند درد لثه های نوزاد را کاهش دهد.
برای این کار یک قاشق فلزی معمولی را بردارید و آن را درون یخچال بگذارید. وقتی قاشق به اندازه کافی خنک شد می توانید آن را روی لثه های نوزاد ماساژ دهید.
۶- بستنی شیری یخی درست کنید.
بعضی از نوزادان در طول دوره دندان درآوردن از غذا خوردن امتناع می کنند و علت آن می تواند درد لثه ها باشد. شما می توانید خیلی ساده با شیر خودتان یا شیرخشک یک بستنی شیری یخی درست که هم می تواند به تغذیه نوزاد کمک کند و هم با خنکی که دارد باعث کاهش درد لثه ها شود.
۷- صورت نوزاد را تمیز کنید.
از آنجاییکه در طول پروسه دندان درآوردن نوزاد، آب دهان زیاد می شود و دائماً از دهان او خارج می شود، باید به طور مرتب صورت نوزاد خود را تمیز و خشک کنید تا از بروز جوش ها و بثورات پوستی جلوگیری کنید.
۸- نوزاد خود را نوازش کنید.
در طول دوران دندان درآوردن نوزاد ممکن است بیشتر گریه کند، بهتر است فرزندتان را بیشتر در آغوش بگیرید و او را نوازش کنید تا زمانیکه آرام شود.
۹- پاهای نوزاد را ماساژ دهید.
مطالعات رفلکسولوژی ارتباط بین انگشتان پا و سر و دندان را ثابت کرده است. برای تسکین درد دندان نوزاد می توانید به آرامی پاها و به خصوص انگشت شست را ماساژ دهید.
در طول دندان درآوردن نوزاد باید از چه چیزهایی اجتناب کرد؟
۱- از قرص های مربوط دندان درآوردن نوزاد، ژل های بنزوکائین استفاده نکنید.
۲- از قرص های حاوی گیاه سمی شابیزک یا بلادون و ژل های بنزوکائین خودداری کنید. بلادون و بنزوکائین که در بازار پیدا می شود درد فرزندتان را برطرف می کند اما به دلیل عوارض جانبی و هشدارهایی که درباره آن وجود دارد، توصیه نمی شود.
۳- همچنین توصیه می شود از گردنبندهای دندان گیر کهربا استفاده نکنید. این گردنبندهای دندان گیر نوزاد احتمال پاره شدن و ایجاد خفگی را دارند. هیچ تحقیقاتی وجود ندارد که استفاده از دندان گیر کهربایی برای تسکین درد دندان درآوردن نوزاد موثر باشد.
چگونه می توان از دندان های تازه نوزاد مراقبت کرد؟
۱- لثه ها را تمیز کنید.
روزی دو بار با یک پارچه تمیز روی لثه ها را تمیز کنید، این کار می تواند بعد از وعده صبحانه و قبل از خواب باشد. این پاکسازی باقی مانده مواد غذایی و باکتری های دهان کودک را تمیز می کند.
۲- باید دندان های نوزاد خود را روزی دو بار با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
وقتی اولین دندان های نوزاد شما ظاهر شد، آن را با یک مسواک نرم تمیز کنید و خمیر دندان حاوی فلوراید به اندازه یک دانه برنج مسواک بزنید، به خصوص بعد از آخرین غذایی که در روز می خورد. دقت کنید که کودک را در طول استفاده از بطری شیر نخوابانید، این کار می تواند به مرور باعث آسیب دیدگی دندان ها شود. تا زمانیکه کودک تف کردن را یاد بگیرد، یعنی حدود سه سالگی خمیر دندان را بیشتر از یک دانه برنج استفاده نکنید.
۳- وقتی اولین دندان ها ظاهر شدند کودک را پیش دندانپزشک ببرید.
سعی کنید اولین معاینه دندانپزشکی نوزاد را بعد از ظاهر شدن اولین دندان او انجام دهید. با مراجعه به دندانپزشک مطمئن می شود که تمام دندان ها به طور عادی رشد می کنند و مشکلی در دندان درآوردن نوزاد نیست. همچنین دندانپزشک توصیه های لازم در مورد بهداشت دهان و دندان فرزندتان را ارائه می دهد.
۴- در مورد استفاده از لاک فلوراید دندان با دندانپزشک صحبت کنید.
در حین مراجعه به دندانپزشک برای معاینه دندان نوزاد، از او درباره استفاده از لاک فلوراید سوال کنید. لاک فلوراید در دندانپزشکی ها به کار می رود و می تواند از پوسیدگی دندان های کودک جلوگیری کند اما بهتر با توصیه دندانپزشک استفاده شود.
