ویتامین دی یکی از ویتامینهای ضروری بدن و محلول در چربی بوده و همانطورکه میدانید در جذب کلسیم، بالانس کلسیم و فسفر و نیز تامین املاح لازم درتنظیم تراکم استخوان ودر واقع متابولیسم استخوان نقش دارد.اما از سالهای قبل نقشهای دیگراین ویتامین در سایر ارگانها نیز گزارش شده است از جمله سیستم ایمنی ؛ مغز ، پانکراس، سیستم قلب و عروق و سیستم تولید مثل که از طریق تنظیم ترشح هورمون ، تنظیم واکنشهای ایمنی وتکثیر و تمایز سلولها ایفای نقش میکند. ایفای نقشهای متعدد ویتامین D آنرا بعنوان یک فاکتور مهم در امر لانه گزینی جنین و بارداری موفق مطرح کرده است. چرا که سیستم ایمنی در ایجاد ارتباط اولیه بین مادر و جنین نقش اساسی دارد.
دیده شده که در موارد کمبود ویتامین D ، سقط مکرر و بیماریهای خود ایمنی ( از جمله بیماریهای تیروئید ) نسبت به افراد با قابلیت باروری طبیعی شایعتر است .
کمبود ویتامین D در افراد باردارنسبتا شایع است و باعث عوارض و مشکلات بارداری مانند مسمومیت و فشار خون بارداری ، دیابت بارداری ، عفونتهای باکتریایی و زایمان زودرس و نیز وزن کم جنین میشود.در سقط مکرر نیز کمبود ویتامین دی و بیماریهای خود ایمنی وانتی بادی بیماریهای بافت همبند بیشتر دیده شده است. کمبود آن در شیر خواران باعث نرمی استخوان ( راشی تیسم ) میشود.
در تحقیقات اخیر ثابت شده که میزان کافی این ویتامین میزان موفقیت IVF ( لقاح داخل آزمایشگاهی ) را افزایش و در افرادی که سقطهای مکرر دارند تجویزمکمل در افراد دچار کمبود این ویتامین در کاهش سقط مؤثر میباشد.بنابراین چک میزان سرمی ویتامین D و در صورت کاهش ، تجویز مکملها در ارزیابی و پیشگیری از سقط مکرر و عدم پاسخ به روشهای کمک باروری توصیه شده است.
ویتامین دی در تخم مرغ ،شیر ، روغن کبد ماهی و ماهی آزاد وجود دارد و نور خورشید (نور مستقیم ) ، ساخت آن را در بدن تحریک میکند.مصرف مکمل بدون تجویز پزشک جایز نیست.
چراکه افزایش سطح آن در خون هم برای بدن توکسیک و سمی بوده مشکلاتی در افراد باردار و جنین ایجاد میکند. و در افراد دیگر هم باعث افزایش جذب کلسیم و سنگ کلیه و حملات قلبی میگردد.
دکتر منصوره پژمان منش [ متخصص جراحی زنان ، زایمان و فلوشیپ نازایی ]
