افزایش سن در هر دو جنس به صورت طبیعی با تغییرات فیزیکی همراه است. گاهی این تغییرات روی توانایی فرد در بهره گیری از لذات جنسی اثر می گذارد.
بسیاری از زنان با افزایش سن از رابطه ی جنسی خود بیشتر لذت می برند. حتی در بعضی مواقع ممکن است افراد با شروع دوران یائسگی و یا عمل برداشتن رحم چون دیگر از بارداری ناخواسته هراسی ندارند بیشتر از فعالیت های جنسی خود لذت ببرند.
برخی زنان به مسائلی از قبیل چروک های صورتشان و یا موهای سفیدشان فکر نمی کنند اما برخی دیگر با تمرکز بر روی این مسئله که ممکن است ظاهرشان جذابیت قبل را برای شریک زندگی شان نداشته باشد دچار استرس و نگرانی شده در نتیجه نمی توانند لذت کافی را از روابط جنسی شان ببرند.
بعضی از تغییرات فیزیکی دستگاه تناسلی زنان را متوجه افزایش سن میکند، مثلا تغییرات در واژن که با افزایش سن کوچکتر و باریک تر می شود و دیواره های رحم سخت تر شده و ترشحات آن کمتر می شود که این موارد می تواند باعث کاهش لذت جنسی گردد.
مردان با افزایش سن معمولا دچار ناتوانی جنسی می شوند که شامل از دست دادن توانایی نعوظ مناسب برای داشتن آمیزش و مقاربت جنسی می شود. از سن ۶۵ سالگی به بعد حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد مردان از هر ۴ نزدیکی حداقل یکبار با این مشکل مواجه می شوند.
این عارضه در مردانی که فشار خون بالایی دارند و یا به بیماری های قلبی و دیابت مبتلا هستند بیشتر دیده می شود. ممکن است آلت جنسی دیگربه شکل یا اندازه ای که قبلا درهنگام مقاربت بود, نباشد و یا در مدت زمان نعوظ اختلال به وجود آید. عدم نعوظ بعد از انزال بیشتر اتفاق می افتد که ممکن است با افزایش سن این مدت بیشتر طول بکشد. برخی از مردان ممکن است بعد از انزال دوباره نیاز به نزدیکی داشته باشند اما با مشکل عدم نعوظ مواجه شوند .
دلیل بروز مشکلات جنسی در سنین بالا چیست؟
بعضی از بیماری ها و ناتوانایی ها و یا داروهایی که مصرف می کنید ممکن است باعث بروز این مشکلات باشند و بر روی توانایی های شما در فعالیت های جنسی تاثیر گذارند. حتی در برخی مواقع ممکن است فعالیت جنسی را بطور کامل متوقف کند و یا باعث شوند از میزان رضایتمندی فرد در رابطه ی جنسی کاسته شود.
درد آرتروز و ورم مفاصل می تواند تماس جنسی را مشکل کند. عمل های جراحی مفاصل و دارو های آن ، ورزش کردن ، استراحت، حمام آب گرم و تغییر شکل ها در پوزیشن های نزدیکی می تواند به این افراد کمک کند.
درد های مزمن :
علاوه بر آرتروز دردهایی هستند که برای مدت طولانی با فرد هستند و به صورت متناوب ظاهر شده و ناپدید می شوند .این درد ها ممکن است در اثر شرایط عضلانی و استخوانی – زونا – گردش خون ضعیف و یا مشکلات عروقی و خونی ایجاد می شوند و بیشترشان قابل درمان اند. این ناراحتی ها به نوبه خود می تواند سبب بروز مشکلات خواب ، افسردگی ، انزوا و دشواری حرکت شود.درد های مزمن می توانند درمان شود و این طور نیست که فکر کنیم با افزایش سن این دردها هم باید وجود داشته باشند و طبیعی است .
بسیاری از مردان دیابتی مشکلات نعوظ ندترند اما دیابت از جمله بیماری های مهمی است که باید حنما درمان شود. و در بیشتر موارد درمان های دارویی کمک کننده هستند .
بیماری های قلبی :
سخت و باریک شدن سرخرگ ها (تصلب شرائن) می تواند شکل رگ های خونی را تغییر دهد و جریان خون را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به بروز مشکلات عدم نعوظ در مردان و یا فشار خون بالا شوند.
فشار خون بالا :
بعضی افراد که دچار حمله های قلبی شده اند از ترس حمله مجدد از داشتن فعالیت جنسی می ترسند هرچند این اتفاق بسیار نادر است .اکثر این افراد می توانند فعالیت های جنسی شان را ۳ تا ۶ هفته پس از حمله قلبی و با ثابت شدن فشار خون و وضعیت عمومی بدن از سر بگیرند.
بی اختیاری در ادرار:
از دست دادن کنترل مثانه و یا ترشح ادرار با افزایش سن مخصوصا در زنان بسیار رایج است. برای مثال بی اختیاری در طی ورزش و یا هنگام عطسه و سرفه کردن یا زمان استرس و اضطراب شدید رخ می دهد. این امر ممکن است هنگام مقاربت جنسی به علت فشاری که به ناحیه شکمی وارد می شود, رخ دهد که باعث اجتناب فرد از داشتن رابطه جنسی شود. خوشبختانه برای مشکل این افراد درمان دارویی وجود دارد و قابل حل می باشد.
سکته (حمله قلبی و مغزی) :
توانایی داشتن روابط جنسی به ندرت به خاطر وجود سکته در سابقه ی پزشکی فرد، از بین می رود . اما ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی مثل عدم نعوظ در مردان شود .برای این افراد معمولا داروها و وضعیت های مقاربتی خاصی در نظر گرفته شده است این خیلی بعید بنظر میرسد که شخص به علت داشتن رابط ی جنسی دچارحمله شود. در بعضی افراد به خاطر ایجاد معلولیت پس از حمله و یا ضعف جسمانی ممکن است هنگام نزدیکی مشکلاتی ایجاد شود که برای این گروه نیز رفتارهای جنسی در وضعیت های مخصوصی در نظر گرفته شده است که باید آموزش ببینند.
داروها و جراحی ها:
بسیاری از ما از شنیدن عمل جراحی نگران می شویم بخصوص اگر این جراحی مربوط به دستگاه تناسلی باشد! اما خوشبختانه اکثر افراد بعد از انجام این جراحی ها احساس رضایت کرده و از داشتن دوباره ی فعالیت های جنسی خود خشنود هستند.
عمل جراحی برداشتن رحم یا هیسترکتومی:
اینکار با عملکرد جنسی مداخله ای ندارد. به اشتباه معمولا بنظر می رسد با برداشت رحم دیگر فرد قادر به فعالیت های جنسی نخواهد بود. این باور غلط است و باید پزشک و یا مشاور بیمار و همسر او را از این اشتباه آگاه سازد .
در ماستکتومی (عمل جراحی برداشت کل یا قسمتی از پستان ها) نیز چنین است بعد از جراحی، بدن فرد به تمام محرک های جنسی پاسخ می دهد فقط ممکن است فرد گاهی میل جنسی مورد نظر خود را نداشته باشد. در این جا صحبت با یک مشاور و یا سایر بیماران که تحت این درمان بوده اند به فرد کمک می کند. همینطور برنامه های سمعی و بصری که در رابطه با این مسئله در شهر و کشورتان وجود دارد نیز میتواند مفید باشند.
جراحی های بازیابی کننده مانند قرار دادن پروتز سینه نیز از جمله این راهکارها است که فرد می تواند در این مورد با پزشک خود مشورت کند .
حدود ۱۵۰۰ مرد آمریکایی هر سال دچار سرطان سینه می شوند. در بدن این مردان هورمون های جنسی زنانه در سطح بالایی قرار دارد، که تا حد زیادی می تواند سبب کاهش میل جنسی در این افراد شود.
پروستاتکتومی:
عمل جراحی است که در آن تمام یا قسمتی از پروستات برداشته می شود که گاها به علت بزرگ شدن پروستات نیز این عمل انجام می گیرد . دکتر ها در مواقعی که به طور کامل پروستات را خارج می کنند معمولا می توانند اعصابی که به آلت تناسلی فرد مرتبط می شود را حفظ کنند تا عمل نعوظ در آنان دچار مشکل نگردد. می توانید در مورد این خواسته با پزشک تان قبل از عمل مشورت کنید.
داروها:
برخی از دارو ها می توانند سبب بروز مشکلات جنسی شوند مانند داروهایی که برای کنترل فشار خون تجویز می شود، یا آنتی هیستامین ها و داروهای ضد افسردگی، کنترل اشتها، دیابت، برخی دارو های زخم معده مثل رانیتیدین از این دسته دارو ها محسوب می شوند. برخی از این دارو ها ممکن است سبب مشکلات عدم نعوظ در مردان و یا کاهش میل جنسی در زنان شوند. در بسیاری از موارد اگر مشکلتان را با پزشک خود در میان گذارید با عوض کردن نوع دارو می توان از عوارض جانبی این داروها کم کرده و مشکلات بر طرف شوند.
مصرف الکل نیز می تواند مشکلات نوظ در مردان و عدم ارگاسم در زنان را ایجاد کند .
آیا با افزایش سن می توانم بدون بکارگیری راه ها و وسایل جلوگیری , رابطه جنسی برقرار کنم؟
داشتن یک رابطه جنسی بی خطر برای افراد در هر سنی مهم است. افزایش سن شما را در برابر بیماری های مقاربتی ایمن نمی کند! البته جوانان در برابر این نوع بیماری ها بیشترآسیب پذیرند. سوزاک, عفونت های مقاربتی, تب خال تناسلی, زگیل تناسلی,سفلیس, هپاتیتB , از جمله این بیماری هاست که افراد در هر سنی امکان مبتلا شدن به آنرا دارند. تقریبا هرکس که فعالیت جنسی دارد در خطر ابتلا به ویروس HIV( ایدز) است. متاسفانه باید گفت شمار افرادی که به این ویرووس مبتلا می شوند درحال افزایش است. در آمریکا ازهر ۱۰ نفر فرد مبتلا به HIV یک نفرشان بالای ۵۰۰ سال سن دارد. افرادی که در شروع رابطه ی جنسی جدید هستند و افراد ی که کارهای پر خطر می کنند مثل بی بند و باری های جنسی بیشتر در معرض ابتلا به این ویرووس قرار دارند. استفاده از کاندوم از ساده ترین راه های جلوگیری از مشکلات است و بهتر است با پزشک خود راجع به راه های جلوگیری مشورت کنید و به یاد داشته باشید که شما هیچ وقت برای در خطر بودن پیر نیستید !
در زنان هنگامی که به دوران یائسگی نزدیک می شوند ممکن است زمان قاعدگی شان نامنظم شود اما آنان هنوز قادر به باردار شدن می باشند پس تا زمانی که پزشک به شما نگفته است که به طور کامل یائسه شده اید (تقریبا ۱۲ ماه عادت ماهیانه اتفاق نمی افتد) لازم است احتیاط های لازم را انجام دهید.
آیا احساسات در رابطه ی جنسی نقش دارند؟
احساسات شما روی فعالیت ها و توانایی های شما تاثیر دارد. چگونگی فعالیت های جنسی معمولا از توازن حساس بین احساسات و مسائل جسمی یک فرد ناشی می شوند. اینکه شما چه حسی دارید روی عملکرد شما تاثیر دارد. به طور مثال در مردان ترس از ناتوانی جنسی با افزایش سن و یا در زنان ترس از جذاب به نظر نرسیدن هنگام رابطه می تواند روی کیفیت رابطه شان اثر بگذارد. نگرانی باعث استرس می شود و در نتیجه ناتوانایی جنسی را به دنبال خواهد داشت. تمرکز روی این مسائل باعث می شود تا افراد لذت کافی را از رابطه شان نبرند .
بهرحال مشکلات جنسی با افزایش سن اتفاق می افتد، به یاد داشته باشید هیچ گاه خود و یا شریک جنسی تان را به خاطر این امر سرزنش نکنید. در چنین مواقعی بهتر است از یک مشاور کمک بگیرید. اگر همسر شما دچار ناتوانی جنسی و یا بی میلی شده نباید فکر کنید دیگر برای او جذاب نیستید، زیرا ممکن است تنها به مشکلات فیزیکی سبب به وجود آمدن این مشکلات بوده باشد.
چه کاری باید انجام داد؟
راهکارهای زیادی برای این که شما بتوانید فعالیت های جنسی تان را در وضعیت خوبی نگه دارید وجود دارد. به خاطر داشته باشید که فعالیت جنسی صرفاً داشتن نزدیکی و آمیزش نیست، شریک جنسی تان را مقدم قرار دهید و به نیاز ها و خواسته هایش اهمیت دهید.
حالات متفاوت و ساعات دیگر روز برای آمیزش را امتحان کنید مانند صبح بعد از برخواستن از خواب وقتی بدن در بالاترین سطح انرژی خود قرار دارد .
عجله نکنید، به خود و شریکتان فرصت دهید تا با لمس کردن کاملا برانگیخته شود .
خودارضایی نیز از فعالیت هایی است که بیشتر در افراد مجرد، مطلقه و مسن دیده می شود که در دراز مدت تاثیرات منفی بر فرد می گذارد .
برخی از افراد بخصوص زنان مسن به سختی می توانند شریک زندگی شان را بیابند. از آن جا که زنان بیشتر از مردان عمر می کنند بیشتر تنها می مانند. در سال ۲۰۰۰ نسبت زنان بالای ۶۵ سال به مردان، ۱۰۰ به ۷۰ بود .
انجام کارهایی که دیگر سالمندان از آن لذت می برند و رفتن به مکان هایی که افراد مسن برای گفتگو آنجا جمع می شوند, کلاس های آموزشی, تورهای دسته جمعی و… می تواند آنان را از تنهایی درآورده و بعضاً شریک زندگی شان را بیابند !
اگر شما فکر میکنید دچار مشکلاتی در فعالیت های جنسی خود شده اید حتما آنرا با پزشک تان در میان گذارید، او می تواند راه های مفیدی برای برطرف کردن مشکل شما و از بین بردن علل به وجود آورنده اش ارائه دهد. به عنوان مثال یکی از مشکلات شایع افراد مسن مقاربت دردناک به علت کاهش ترشحات جنسی است که پزشک معمولا برای حل این مشکل با تجویز داروهای استروژن و یا روان کننده هایی که بر پایه آب هستند به شما کمک میکند.