بیشتر بارداری ها حدود ۴۰ هفته طول می کشد. زایمان زودرس در هفته ۳۲ تا ۳۷ اتفاق می افند و نوزادان متولد شده در هفته های ۳۲ تا ۳۷ بارداری به عنوان نارس در نظر گرفته می شود. نوزادان متولد شده قبل از هفته ۳۲ به عنوان خیلی نارس در نظر گرفته می شوند.
چه نیازی وجود دارد که بررسی شود آیا در خطر زایمان زودرس قرار دارم یا خیر؟
اگر شما در خطر زایمان زودرس باشید و دارای علائم زایمان زودرس در بارداری باشید پزشک با شما در مورد شانس زنده ماندن نوزاد صحبت می کند. ریسک زنده ماندن نوزاد به فاکتورهای زیادی بستگی دارد. شما باید در مورد ریسک زنده ماندن نوزاد خود در بیمارستان، بر اساس سن بارداری، جنسیت و وزن نوزاد آگاهی داشته باشید. شما باید بدانید نوزادانی که نارس به دنیا می آیند اغلب مشکلات جدی دارند و برخی عوارض در طولانی مدت ادامه دارد. این نوزادان ممکن است دچار ناتوانایی های فیزیکی و تکاملی باشند و به درمان ها و مراقبت های مخصوص نیاز داشته باشند.
کلمه نارس معانی زیادی دارد پس بهتر است به درجه زودرسی توجه کنید که بستگی زیادی به طول مدت بارداری دارد. در ادامه پیرامون این موضوعات مطالعه خواهید کرد: تولد در هفته های ۲۴ تا ۲۶ بارداری (نارسی شدید)، تولد در هفته های ۲۷ تا ۲۹ بارداری (نارسی نسبتا شدید)، تولد در هفته های ۳۰ تا ۳۴ بارداری (نارسی میانه تا حدودا عادی)، تولد در هفته های ۳۵ تا ۳۶ بارداری (نزدیک به زمان زایمان طبیعی).
تولد در هفته های ۲۷ تا ۲۹ بارداری (نارسی نسبتا شدید)
کودکی که به این زودی به دنیا بیاید هم مشکلات بزرگی دارد، اما احتمال بروز مشکلات جدی در او به طور قابل توجهی کاهش می یابد. مشکلات این کودکان شامل:
مشکلات شدید تنفسی
عفونت های بالقوه شدید
خونریزی در مغز
زایمان زودرس چه مشکلاتی را به همراه دارد؟
نوزادان نارس بیشتر در معرض برخی مشکلات قرار دارند. این مشکلات می تواند به ناتوانی هایی کوتاه مدت یا بلند مدت تبدیل شود. برخی از مشکلات عبارت است از:
بیماری دیسترس تنفسی (RDS)
خونریزی در مغز
عفونت
مشکلاتی در سیستم گوارش
مشکلاتی در کنترل دمای بدن
مشکلاتی در برقرای ارتباط و ایجاد صدا
مشکلات بینایی و شنوایی
فلج مغزی و سایر مشکلات نورولوژیک
تاخیر در رشد
بعد از تولد نوزاد نارس چه بايد کرد؟
حدود ۸ تا ۱۰ درصد نوزادان متولدشده، نارس هستند (قبل از هفته ۳۷ بارداري متولد شده‌اند). با توجه به اينکه بسياري از اين نوزادان قبل از اينکه آمادگي کامل براي زندگي خارج رحمي پيدا کنند متولد مي‌شوند، دچار مشکلاتي خواهند شد و به همين علت احتياج به توجه خاص پزشکي و کمک فوري بعد از زايمان دارند.
براساس ميزان نارسي نوزاد، ممکن است متخصص کودکان از متخصص نوزادان نيز کمک بگيرد. اين شخص تخصص خاصي در مراقبت از نوازدان نارس دارد و در تصميم‌گيري براي اقدامات لازم و درمان‌هاي مربوطه نيز کمک خواهد کرد.
در صورتي که نوزاد شما نارس متولد شده، ممکن است نه تنها ظاهري متفاوت، بلکه رفتاري متفاوت نيز با نوزاد رسيده داشته باشد.
در حالي که وزن متوسط نوزاد طبيعي هنگام تولد ۲/۵ تا ۳/۵ کيلوگرم است، نوزاد نارس کمتر از ۲/۵ کيلوگرم وزن دارد و هرچه زودتر متولد شده باشد جثه کوچک‌تري دارد و اندازه سر او نسبت به بقيه بدن بزرگ‌تر است و چربي کمتري در بدن خود دارد. پوست او به علت داشتن چربي کمتر شفاف‌تر به نظر مي‌رسد و شما مي‌توانيد حتي عروق خوني او را در زير پوست ببينيد.
نوزاد نارس معمولا هنگام تولد فاقد ماده پنيري محافظ پوست (ورنيکس) است، چون اين ماده در اواخر بارداري ترشح و ساخته مي‌شود.
چون نوزاد نارس هيچ‌گونه چربي محافظي ندارد، ممکن است در درجه حرارت اتاق سردش شود و بنابراين بلافاصله بعد از تولد بايد روي يک دستگاه گرم‌کننده به نام «وارمر» يا در يک محفظه به نام «انکوباتور» قرار داده شود که درجه حرارت آن سبب گرم نگه داشتن وي مي‌شود. بعد از معاينه سريع در اتاق زايمان، نوزاد در همين محفظه به اتاق مراقبت مخصوص منتقل مي‌شود.
ممکن است متوجه شويد که نوزاد نارس شما گريه نمي‌کند يا به آرامي گريه مي‌کند و حتي در تنفس مشکل دارد که علت اين امر نارس بودن سيستم تنفسي او است.
براي اطمينان از وضعيت تنفس، نوزاد نارس شما تحت نظر و مراقبت پزشک قرار خواهد گرفت و در صورت لزوم و بنا به تشخيص پزشک متخصص کودکان و نوزادان، ممکن است به بخش مراقبت‌هاي ويژه نوزادان که مجهز به دستگاه‌ها و وسايل مناسب براي نگهداري نوزادان نارس است، منتقل شود.
چون نوزاد نارس ممکن است به مدت طولاني دربخش مراقبت‌هاي ويژه نوزادان بستري شود و تحت مراقبت قرار گيرد، شما ممکن است شانس بغل کردن و شير دادن به او را بعد از زايمان از دست بدهيد.
براي جلوگيري از اين امر سعي کنيد هرچه سريع‌تر بعد از زايمان او را ببينيد و تا جايي که ممکن است در مراقبت از او كمك کنيد.
با توجه به شرايط نوزاد و خودتان تا حد امکان وقت خود را در اتاق نوزادان و نزد او بگذرانيد و حتي در صورتي که نمي‌توانيد او را بغل کنيد، او را از پنجره‌هاي انکوباتور لمس کنيد و در صورت امکان از پستان خود و مستقيما به او شير بدهيد و در صورت عدم امکان، شير خود را بدوشيد و در اختيار پرستاران بگذاريد تا از طريق لوله معده يا از راه مناسب ديگري به او داده شود.
ضمنا سعي کنيد در زماني که پرستاران به نوزادتان شير مي‌دهند او را تماشا کنيد، زيرا اين کار به توليد بيشتر شير در شما کمک مي‌کند تا بعدا بتوانيد به روند شيردهي ادامه دهيد.
هر چقدر بيشتر به جريان بهبود نوزادتان کمک کنيد و هرچه بيشتر با او ارتباط داشته باشيد، بهتر قادر به درک موقعيت خواهيد بود و مراقبت بعدي او بعد از ترخيص از بيمارستان برايتان آسان‌تر خواهد شد.
برای پیشگیری از زایمان زودرس آیا درمانی وجود دارد؟
داروها برخی اوقات می تواند به خانم هایی که در خطر زایمان زودرس قرار دارند کمک کند تا بلوغ ریه فرزند حفظ شود (کورتیکواستروئیدها) همچنین داروهایی مانند پروژسترون و یا tocolytics می تواند به طولانی شدن بارداری کمک کند. اگر شما در هفته ۲۴ و ۳۴ بارداری قرار دارید و پزشک به این مشکوک است که شاید فرزندتان در هفته آینده به دنیا می آید، ممکن است کورتیکواستروئید تزریقی دریافت کنید. این دارو به تسریع روند رشد ریه های فرزندتان و برخی دیگر از ارگان های او کمک خواهد کرد.
زایمان در بیمارستانی که مراقبت های ویژه نوزادان دارند، آیا به افزایش شانس زنده ماندن نوزاد نارس کمک خواهد کرد؟
نوزادان زودرس که در بیمارستانی با تجهیزات مراقبتی ویژه به دنیا می آیند شانس بهتری برای زنده ماندن دارند. بیمارستان های مجهز بهتر میتوانند مشکلات وخیم را پوشش دهند. واحدهای مراقبتی در این بیمارستان ها به دستگاه ها و پزشکان و پرستاران آموزش دیده و با تجربه ای در زمینه مراقبت از نوزادان نارس مجهز هستند. شما و فرزندتان معمولا تحت مراقبت تیم درمانی قرار خواهید داشت. این تیم همچنین به فردی با تخصص در زمینه نوزادان مجهز است.
درمان جایگزین سورفاکتانت چیست؟
سورفاکتانت ماده ای است که کمک می کند کیسه های هوایی در ریه ساختار خود را حفظ کند. در طول هفته ۲۳ بارداری ریه ها شروع به ساخت سورفکتانت می کند. فقدان سورفاکتانت علت اصلی سندرم دیسترس تنفسی در نوزادان نارس است.
نوزادنی که به درمان جایگزین سورفاکتانت نیاز دارند اغلب خیلی بیمارند و به درمان های ویژه نیاز دارند. به همین دلیل، درمان سورفاکتانت اغلب در بیمارستان هایی ارائه می شود که پرسنل آن در زمینه این درمان ها و مراقبت از نوزادان بیمار آموزش دیده اند.
اگر این احتمال وجود داشته باشد که زایمان زودرس و نوزادی نارس به دنیا بیاورم خودم را برای چه تصمیم گیری هایی باید آماده کنم؟
اگر فرزندتان بسیار کم وزن و نارس باشد به درمان های حمایتی پاسخ ندهد، تیم پزشکان و پرستاران با شما و خانواده تان در مورد انتخاب های موجود صحبت خواهند کرد. این احتمال وجود دارد که فرزندتان بدون ونتیلاتور (تهویه) نتواند زنده بماند. این زمان برای شما و خانواده تان بسیار سخت خواهد بود. اما ممکن است لازم شود تا دستگاه های تنفسی را از فرزندتان جدا کنند. تیم پزشکی به شما کمک خواهند کرد تا بهترین تصمیم را بگیرید.
