احتمالا تاکنون با کودکان مختلفی مواجه شده اید که به مشکل شب ادراری دچار بوده اند. شب ادراری معمولا در سن سه سالگی در بین کودکان شایع است و مساله جدی نیست، با این وجود اگر کودکان در سنین بالاتر از ۵ سال به شب ادراری دچار باشند، معمولا والدین را نگران می کند. اما آیا می دانید شب ادراری به چه دلیل رخ می دهد؟ چه روش های درمانی برای آن وجود دارد؟ شب ادراری در چه زمانی خطرناک و نگران کننده است؟ در دختران شایع تر است یا در پسران؟ اگر می خواهید پاسخ تمام این سوالات را بدانید، این مقاله برای شما نوشته شده است. با ما همراه باشید.
شب ادراری چیست؟
شب ادراری در واقع به پر شدن مثانه و عدم توانایی کنترل مثانه توسط کودک گفته می شود. کودک در هنگام شب ادراری متوجه آن نخواهد شد. این اختلال در کودکان تا سن ۵ سالگی شایع بوده اما پس از آن شب ادراری به دلیل مشکلات جسمی و روانی رخ می دهد. بسیاری از والدین از مشکل شب ادراری کودکان رنج می برند، اما دلیلی برای نگرانی وجود نداشته و این اختلال قابل درمان است.
شب ادراری تا چه سنی برای کودکان پسر و دختر رخ می دهد؟
شب ادراری تا سن ۵ سالگی طبیعی است، اما در مواردی شب ادراری تا پس از ۵ سالگی نیز ادامه داشته که باید علت آن را جست و جو کرد. شب ادراری در دختران گاهی اوقات تا سن ۶ سالگی و در پسران گاهی اوقات تا سن ۷ سالگی رخ می دهد. یک متخصص اورولوژی عنوان کرد که بی اختیاری ادرار در دختران تا سن دو سالگی از پسران کمتر است و این مشکل با گذشت زمان بهبود پیدا می کند.
چه عواملی در شب ادراری کودکان نقش دارد؟
شب ادراری یک مشکل شایع در بین کودکان است و با گذشت زمان و استفاده از شیوه های مختلف درمان خواهد شد. عوامل موثر در شب ادراری به شرح زیر است:
- کودکانی که والدین شان از هم طلاق گرفته اند
- تغییر در محیط خواب یا محل زندگی کودک
- حجم کوچک مثانه
- عدم تولید کافی هورمون ها ضد ادراری در شب
- عفونت های ادراری همراه با علائم سوزش، ادرار قرمز و درد در هنگام دفع ادرار
- ارثی بودن شب ادراری در خانواده
- وجود لوزه بزرگ یا لوزه سوم
- عفونت های گوش یا سینوس های میانی
- حمله قلبی یا مشکلات تنفسی کودک
- مصرف کافئین یا وجود شکلات در رژیم غذایی کودک
- برخی از مشکلات روانی یا اجتماعی یا محیطی
- ضعیف بودن اعصاب کنترل کننده مثانه
- آمادگی کودک جهت رفتن به مدرسه
شب ادراری در کودکان چگونه تشخیص داده می شود؟
گاهی اوقات ممکن است والدین با دیدن شب ادراری توانایی تشخیص این عارضه را نداشته باشند. تشخیص به موقع و زودهنگام شب ادراری می تواند در درمان آن تاثیر بسزایی داشته باشد. روش های تشخیص شب ادراری به شرح زیر است:
ادرار صورتی رنگ یا وجود کف با ادرار
سوزش ادرار
عدم توانایی کودک در کنترل ادرار
خیس شدن مداوم کودک در طول روز
چکیدن و قطره ای بودن ادرار
فشار بیش از حد در هنگام دفع ادرار
وجود خون در ادرار
چه روش هایی برای درمان شب ادراری وجود دارد؟
با مشاهده علائم شب ادراری در کودکان، برای رفع آن باید به متخصص اورولوژی جهت معاینات جسمی کودک و روان پزشک یا روان شناس کودک برای رفع مشکلات ترس و اضطراب کودک مراجعه کرد. برای درمان شب ادراری حتما نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- استرس های روانی و اجتماعی و هر گونه عامل استرس زا می تواند تاثیر مهمی در بروز شب ادراری داشته باشد. باید هر گونه عامل استرس زا محیطی را کاهش دهید.
- مصرف زیاد مایعاتی مثل آب، چای و دوغ و آبمیوه توصیه می شود تا حجم مثانه کودک افزایش پیدا کند.
- کودک نباید از غذاهای تحریک کننده ای مثل ادویه جات، فلفل، سرکه و نوشیدنی های گازدار مصرف کند.
- کودک نباید در فواصل کوتاهی پس از مصرف مایعات ادرار کند و به مرور این فاصله زمانی باید افزایش پیدا کند
- آداب توالت رفتن را به مرور زمان و با آرامش به کودک آموزش دهید و صبر و حوصله به خرج دهید تا فضای توالت برای کودک ایجاد استرس نکند و کودک از رفتن به دست شویی امتناع نکند.
- برای تحریک عضلات مثانه انجام تمرینات خاصی مثل دراز نشست توصیه می شود
- چند ساعت پس از خوابیدن کودک توصیه می شود تا او را بیدار کنید تا به دست شویی برود. معمولا هر سه ساعت باید این کار را انجام دهید
- مراجعه به مشاور روان درمانی می تواند تکنیک هایی برای جلوگیری از شب ادراری و حل این مشکل به کودک آموزش دهد
- شب ادراری در چه مواردی خطرناک یا نگران کننده است؟
شب ادراری به عنوان یک عارضه اولیه مشکل ساز نبوده و قابل درمان است. اما اگر شب ادراری به عنوان یک عارضه ثانویه باشد، به بررسی های دقیق پزشک نیاز دارد. اگر شب ادراری کودک تا سن ۵ سالگی برطرف شد، عارضه اولیه در نظر گرفته شده و دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
همچنین کودکانی که قبلا به شب ادراری اولیه دچار بوده اند و این مشکل رفع شده و مجددا به این مشکل دچار شده اند، باید برای تشخیص علت آن به مطب پزشک مراجه کنند. ممکن است کودک به مشکل تومور مغزی و یا ضایعات مغزی و نخاعی دچار شده باشد. حتی بیماری هایی مثل صرع و تشنج نیز در مراحل اولیه ممکن است به شکل شب ادراری بروز کنند. بنابراین شب ادراری ثانویه ممکن است نشان دهنده بیماری های خطرناک و نگران کننده باشد.
سخن آخر
شب ادراری یکی از مشکلات شایع در بین کودکان تا سن ۵ سالگی است. این اختلال می تواند به دلایل مختلفی از جمله طلاق والدین، تغییر محل زندگی و … رخ دهد. شب ادراری را می توان به سادگی با مراجعه به مطب متخصص اورولوژی و روان شناس کودک درمان کرد. در صورتیکه شب ادراری کودک پس از سن ۵ سالگی ادامه پیدا کرد و یا شب ادراری کودک برطرف شده و مجددا پس از سن ۵ سالگی اتفاق بیافتد، باید کودک را برای تشخیص و درمان شب ادراری ثانویه به مطب پزشک ببرید. گاهی اوقات شب ادراری از نشانه های بیماری های جدی مثل صرع، ضایعات نخاعی و حتی تورمور مغزی است. اگر هر گونه سوالی در خصوص شب ادراری کودکان داشتید، لطفا در بخش نظرات زیر با ما به اشتراک بگذارید.
