حدود ۷۰ درصد زنان حامله با احساس درد در ناحیه شکم یبوست را تجربه می‌کنند. به طور کلی یبوست در بارداری ناشی از کند و شل شدن عضلات روده، کاهش حرکت و جابه‌جایی مدفوع و مواد غذایی است. حرکت کند مدفوع در روده نیز منجر به از دست دادن آب و سفت‌تر و خشک‌تر شدن روده شده و یبوست را تجدید می‌کند. اما علل اصلی بروز این مشکل چیست!
علت یبوست بارداری چیست؟!
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی ناشی از بارداری موجب شل شدن عضلات روده در نتیجه کاهش حرکات روده‌ای می‌شود. این روند سرعت حرکت مواد غذایی داخل روده را کاهش می‌دهد و مدفوع آب بیشتری را از دست داده و سخت‌تر دفع می‌شود.
رژیم غذایی نامناسب
متاسفانه بسیاری از محصولات کارخانهای مانند ماکارونی، کیک، شیرینی و نان سفید بر اثر تصفیه شدن، فیبر خود را از دست داده و مانند گچ سفت می‌شود؛ در نتیجه مصرف این مواد نه تنها این مشکل را حل نمی‌کند، بلکه زنان باردار را بیش‌تر مستعد یبوست قرار می‌دهد.
کاهش اشتها در دوران بارداری
تهوع و استفراغ یا به اصطلاح عامیانه ویار، منجر به کاهش اشتها و میل به غذا و آب در فرد باردار می‌شود. این امر موجب کاهش حرکات روده‌ای و ابتلا به یبوست می‌شود.
مکمل‌های آهن
مقدار بسیار زیادی از مکمل‌های آهن مصرفی در فرآیند هضم، جذب نشده و مانند یک توده چسبنده به مواد غذایی داخل روده می‌چسبند؛ در نتیجه آهن بسیار کمی وارد خون می‌شود. مصرف مکمل با آب فراوان تا حدودی می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند.
درمان سریع یبوست در بارداری
ورزش
زنان باردار باید زیر نظر پزشک معالج خود، هفته‌ای دو تا سه بار فعالیت ورزشی داشته باشند. ورزش منجر به افزایش حرکات روده شده و از ابتلا به یبوست جلوگیری می‌کند.
پرهیز از مصرف خودسرانه دارو
مصرف خودسرانه دارو بدون تجویز پزشک، نه تنها از یبوست جلوگیری نمی‌کند بلکه با تحریک درد‌های دوران بارداری و کم‌آبی بدن سلامت جنین و مادر را تهدید خواهد کرد.
مصرف مایعات
نوشیدن روزانه ۱۰ تا ۱۲ لیوان آب می‌تواند از ابتلا به یبوست بارداری جلوگیری کند.
متاموسیل: اگر مشکل یبوست علی‌رغم رعایت کردن تمام توصیه‌های فوق برطرف نشد، با متخصص زنان درباره مصرف فراورده‌هایی غیرتجویزی مانند متاموسیل مشورت کنید. این داروها حرکت روده را بهتر و مدفوع را نرم‌تر می‌کند و احتمال یبوست را کاهش می‌دهد. مصرف قرص‌های ملین بدون مشورت متخصص زنان در دوران حاملگی مجاز نیست. چون این داروها علاوه بر تحریک کردن روده، رحم را نیز منقبض می‌کنند.
پروبیوتیک: سلامتی روده بسیار مهم است. مصرف روزانه ماست و یا پروبیوتیک باکتری‌های روده را در وضعیت مناسبی نگه می‌دارد.
ملین‌ها
اگر باردار هستید مصرف روزانه ۲۵ تا ۳۰ گرم فیبر و میزان کافی سبزیجات از قبیل کاهو، اسفناج، کلم، کرفس، شاهی و میوه‌های ملین و تازه مثل آلو، انجیر، زردآلو، پرتقال، نارنگی، انگور و حبوبات و چربی‌های اشباع شده مثل چربی‌های حیوانی و چربی‌های اشباع نشده مثل روغن زیتون، تخم کتان، آووکادو و روغن کبد ماهی را فراموش نکنید.
مصرف محصولات لبنی حاوی باکتری پروبیوتیکی تحت نظر پزشک، در کاهش یبوست بسیار موثر است. لاکتیویا تنها محصول لبنی‌ای است که حاوی باکتری پروبیوتیک لاکتیگوار است و به بهبود عملکرد روده‌ها و تنظیم دستگاه گوارش کمک به سزایی می‌کند.
برای مصرف داروهای ملین در دوران بارداری حتما باید با پزشک خود مشورت کنید چون مصرف این داروها بدون تجویز پزشک معالج، ممکن است اختلالات و عوارض جانبی ایجاد کند که برای درمان آن باید زمان زیادی مصرف کنید. هومئوپاتی، طب فشاری، آروماتراپی و رفلکسولوژی از دیگر راه‌های درمان یبوست هستند.
مصرف ملین در دوران بارداری خطرناک است؟
مصرف درازمدت ملین‌ها در دوران بارداری خطرناک است، چون به کاهش آب بدن و به هم خوردن تعادل سطوح نمک‌ها و مواد معدنی بدن منجر می‌شود. بنابراین پیش از مصرف این داروها در دوران بارداری حتماً با متخصص گوارش مشورت کنید.
ملین‌های حجیم کننده مدفوع. مصرف ملین‌های حجیم کننده مدفوع در دوران بارداری رایج است و مشکلی را برای جنین ایجاد نمی‌کند.
لاکتولوز. تا کنون هیچ پژوهشی در زمینه ارتباط مصرف لاکتولوز در دوران بارداری و سلامت نوزاد انجام نشده است.
شیاف گلیسیرین. تا کنون هیچ پژوهشی در زمینه تاثیر مصرف شیاف گلیسیرین بر سلامت نوزاد انجام نشده است، اما این دارو یکی از داروهای پرکاربرد بانوان باردار است که تا کنون گزارشی دال بر مضر بودن آن ارائه نشده است.
بیزاکودیل. تا کنون هیچ پژوهشی در زمینه ارتباط بین مصرف بیزاگودیل در دوران بارداری و سلامت نوزاد انجام نشده است، در هر حال هیچ موردی نیز دال بر مضر بودن این دارو گزارش نشده است.
سنا. یک پژوهش در زمینه مصرف سنا در دوران بارداری انجام شده است و بر اساس یافته‌های آن احتمال به دنیا آوردن نوزاد با نقص مادرزادی در بانوانی که در دوازده هفته نخست بارداری، یعنی دوران اصلی بارداری و زمان شکل‌گیری جنین، سنا مصرف کرده بودند، بیش از دیگر مادران نبود.
دوکوزات سدیم. دوکوزات سدیم عضله‌های روده را تحریک می‌کند و حرکت مدفوع را آسان‌تر می‌کند. سه پژوهش انجام شده در زمینه اثر مصرف دوکوزات سدیم در دوران بارداری بیانگر این نکته است که مصرف این دارو در دوازده هفته‌ی نخست حاملگی خطر متولد شدن نوزاد با نقص مادرزادی را افزایش نمی‌دهد.
پیکوسولفات سدیم. پیکو سولفات سدیم با تحریک عضله‌های روده حرکت مدفوع را آسان‌تر می‌کند. تا کنون هیچ پژوهشی در زمینه ارتباط بین مصرف این دارو در دوران بارداری و سلامت نوزاد انجام نشده است.
ماکروگل. ماکروگل مدفوع را آبکی و خارج شدن آن از روده را آسان می‌کند. تا کنون هیچ پژوهشی در زمینه ارتباط بین مصرف ماکروگل در دوران بارداری و سلامت نوزاد انجام نشده است.
اگر به علت یبوست دچار نفخ شده‌اید، بهتر است از غلات سبوس دار استفاده کنید تا بتوانید آب را در بدنتان ذخیره کنید.
– نحوه فعالیت روزانه‌ی شما می‌تواند در نفخ کردنتان تأثیر گذار باشد. سعی کنید هر روز به میزان کافی بخوابید و روزانه حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت فیزیکی داشته باشید. اگر زیاد سفر می‌کنید و یا زیاد پشت میز می‌نشینید، سعی کنید در همان حالت نشسته پاهایتان را تکان دهید و یا هر یک ساعت یک بار در محل کارتان چند قدم راه بروید.