رشد و نمو بافت غیر سرطانی که در رحم و سرویکس بروزمی نماید را پولیپ رحمی گویند .
سن : بیشترین شیوع در سنین ۵۰- ۳۰ سالگی می باشد .
نحوه زندگی : نداشتن فرزند از عوامل خطر می باشد .
ژنتیک : عامل قابل توجهی به شمار نمی آید .
پولیپهای رحمی، رشد بافت بدون دردی است که چسبیده به سرویکس یا داخل رحم می باشند . این پولیپها ممکن است به شکل تکی یا گروهی باشند و در طول و اندازه متفاوت می باشند و ممکن است تا سه سانتیمتر طول داشته باشند .
پولیپها معمولاً بی ضرر و بی خطرند . اما ممکن است در موارد نادر سرطانی شوند .پولیپهای رحم شایع هستند . به خصوص در خانمهایی که قبل از یائسگی و بالای سی سال باشند . علت اینکه چرا در رحم پولیپ ایجاد می شود ناشناخته است ، اما این پولیپها در صورتیکه قبلاً سرویکس دچار خراشیدگی یا ارزیون شده باشد ، گسترش می یابند . در هنگام ارزیون سلولهای سطح سرویکس نازکتر و حساستر از معمول می شوند . گاهی پولیپها در سرویکس پیرو عفونت در آن نواحی تشکیل می شوند . خانمهایی که فرزندی ندارند بیشتر مستعد ابتلا به پولیپ می باشند . علائم پولیپهای رحمی شامل ترشحات آبکی ، خون آلود از واژن و خونریزی پس از مقاربت جنسی بین فاصله دو پریود یا خونریزی پس از یائسگی می باشد . این قبیل خونریزیها ممکن است نشانه ای از بیماری جدی تری نظیر سرطان سرویکس باشد .
اقدامات درمانی:
ریسک بدخیمی: ۵۰ درصد پولیپ ها ممکن است بدخیم شوند. این احتمال در بعد از یائسگی و نیز کسانی که علامت دارند، نسبت به کسانی که خونریزی ندارند بیشتر است. البته در نظر داشته باشیم که این دو عامل (سن و خونریزی) حتی بدون پولیپ هم خود فاکتور خطر بدخیمی اند.
اینکه سایز پولیپ (مثلا پولیپ درشت تر از ۲ سانتیمتر) در احتمال بدخیمی اثر داشته باشد، ثابت شده است. در خانم هایی که تاموکسیفن مصرف می کنند، تغییرات بدخیمی در پولیپ شایع تر است و به ۱۱ درصد می رسد (۲ برابر). ارتباطی بین مدت مصرف این دارو و اندازه پولیپ در ایجاد بدخیمی دیده نشده. تاموکسیفن به طور کلی احتمال ایجاد سرطان آندومتر را بالا می برد.
اثر روی باروری و حاملگی: حین بررسی علل ناباروری ممکن است پولیپ کشف شود (در سونوگرافی با هیستروسکوپی) یا اینکه در آوردن پولیپ الزاما روی بارداری این افراد کلا در این موارد توصیه به برداشتن می شود. پولیپ شانس سقط و عوارض حاملگی را بالا نمی برد.
پولیپ های خونریزی دهنده باید برداشته شوند که هم خونریزی برطرف شود و هم بررسی از نظر بدخیم نبودن به عمل آید.
در مورد پولیپ های بدون علامت باید ببینیم که فرد خودش چقدر در معرض سرطان آندومتر است. مثل تابوکسیفن درمانی، نولی پاریته، سن بالای پنجاه سال، چاقی، تخمدان پلی کیستیک، سابقه تومور استروژنی در خود یا خانواده، قاعدگی زودرس منوپوز بالای ۵۶ سالگی و نیز مقلا چقدر در درمان نازایی اثر دارد و بر اساس این یافته تصمیم بگیریم که برداریم یا خیر.
در خانم های بدون علامت (برای مثال) اگر پولیپ بالای ۱٫۵ سانتی متر باشد و یا متعدد یا از دهانه رحم بیرون زده باشد بر می داریم.
پولیپ بیرون زده از دهانه رحم احتمال پس رفت خود به خودی کمی دارد و شانس علامت دار (خونریزی) شدن بیشتری دارد و نیز برداشتن آن حتی در مطب هم کار آسانی است، لذا بر می داریم. اگر خانمی معیار برداشتن پولیپ را نداشت و تصمیم گرفتیم برنداریم نیاز به بررسی های بیشتری به جز معاینات همیشگی مثل افراد عادی ندارد مگر علامت دار شود.
در افراد بعد از یائسگی توصیه می شود پولیپ را برداریم چون هم شانس بدخیمی بیشتری دارد و هم عمل ساده و کم عارضه ای دارد.
در خانم های با پولیپ راجعه باید پولیپ را مجددا برداشت. عود کم است؛ بیشتر ممکن است کامل برداشته شده باشد. در مواردی که عود تایید می شود به ویژه در کسانی که تاموکسیفن درمانی می شوند، می شود آی یو دی میرنا گذاشت و اگر برنامه باروری بعدی ندارند، آندومتر را کاملا برداشت (Ablation). در خانم هایی که سرطان پستان دارند میرنا توصیه نمی شود چون شانس عود بیماری پستان را بالا می برد.
درمان جراحی به صورت پولیپکتومی با هیستروسکوپی بهترین روش و درمان انتخابی است. اگر پولیپ پرولابه باشد می شود بدون دیلاتاسیون و کورتاز آن را برداشت ولی باید از نظر احتمال رشد مجدد به فرد توضیح بدهیم.
