ترس از تاریکی در کودکان باعث می شود که کودک نتواند به تنهایی بخوابد و تاریکی خود عامل تشدید کننده ی ترس در کودک است.
رفتارهایی که والدین در برابر ترس کودک از تاریکی باید داشته باشند:
۱-اتاق کودک نباید خیلی تاریک باشد ،وجود چراغ خواب در اتاق الزامی است.اگر فضای اتاق خواب کمی مبهم است یا سایه های اسرار آمیز به واسطه ی نور چراغ خواب بر در و دیوار اتا ق نقش بسته است ،پدر یا مادر بهتر است که قبل از خواب کودک و خارج شدن از اتاق در مورد سایه ها با کودک صحبت کنند و نظرش را راجع به سایه ها بپرسند تا ابهامی در ذهن کودک باقی نماند .یا اینکه میتوان از چراغ هایی که نورشان قابل کنترل و کم و زیاد کردن است استفاده کرد و به مرور میزان نور را کاهش داد تا کودک کم کم به تاریکی اتاقش عادت کند.
مهمترین نکته ی قابل توجه این است که کودک باید نسبت به وسایل دور و برش آشنا باشد و آنها را بشناسد تا از آنها نترسد چون در بسیاری از مواقع کودک از سایه هایی که به واسطه ی وسایل درون اتاقش بوجود می آید می ترسد .
برخی از کودکان تصور میکنند یا احساس میکنند که در زیر تختشان موجودی ترسناک وجود دارد و پدر و مادر برای از بین بردن ترس کودک سعی می کنند با جستجوی در اتاق و نگاه کردن به زیر تخت به کودکشان نشان دهند که هیچ موجود ترسناکی در اتاقش وجود ندارد این رفتار غلط والدین، در حقیقت موجب می شود که کودک تصور کند اگر واقعاً چیزی وجود ندارد پس چرا پدر و مادر اطراف را جستجو می کنند! باید توجه داشت که این رفتار والدین تاثیر معکوس دارد و کودک بیشتر حساس می شود .وقتی پدر و مادر با اطمینان به کودک می گویند که هیچ چیز غیر طبیعی در اتاقش وجود ندارد پس لزومی ندارد که در گوشه گوشه ی اتاق به دنبال چیزی بگردند در غیر این صورت کودک تصور می کند که حتما والدین من خودشان به حضور موجودی ترسناک در اتاق من مشکوک هستند. پس پدر و مادر به هیچ وجه نباید این کار را انجام دهند.
اما اگر کودک از موارد دیگری مثل ،دزد می ترسد والدین باید در برخورد خود با کودک احتیاط بیشتری داشته باشند و در اینگونه موارد به او اطمینان کامل بدهند که در امنیت کامل به سر می برد ، به این شکل که برای مثال اگر پنجره ی اتاقش قفل ندارد قفلی را تهیه کرده و به پنجره نصب کنند.یا شبها موقع خواب برای قفل کردن درهای ساختمان از کودکشان بخواهند آنها را در این کار همراهی کند در ضمن باید این اطمینان خاطر را به کودک بدهند که اگر ما پیش تو نیستیم و در اتاق دیگری می خوابیم اما بطور کامل حواسمان به تو هست و در هر شرایطی مراقب تو هستیم و دزد به راحتی نمی تواند وارد منزل ما شود پس هیچ خطری تو را تهدید نخواهد کرد .
معمولا برای کودکان ۴ تا ۵ سال وقتی که دچار چنین ترسهایی می شوند دادن اطمینان خاطر با آنها برای کاهش ترسشان بسیار موثر خواهد بود در عین حال والدین نباید انتظار داشته باشند که ترس کودک یک شبه یا در مدت کوتاهی از بین برود بلکه نیازمند مدت زمان طولانی تری هستند و ترس در کو کان تدریجی کاهش می یابد .تماشای فیلم های ترسناک در هر ساعت از شبانه روز بخصوص ساعات پایانی شب و قبل از خواب کودک ممنوع است .کودکان اغلب بعد از تماشای فیلم های ترسناک دچار ترس می شوند که این ترس در شب یا رد تاریکی خود را نشان می دهد.
تماشای فیلم های کارتونی پر هیجان و جذاب ،بازیهای پر هیچان مثل کشتی و … قبل از خواب از دیگر عواملی هستند که موجب بروز ترس و اضطراب شبانه در کودک می شود در حالیکه کودک باید برای خواب آرام آماده شود.تاریکی نباید برای کودک اسرار آمیز و مرموز باشد که این را می توان از طریق انجام بازیهایی که تاریکی بخشی از آن باشد به کودک آموزش داد.برای مثال در یکی از اتاقهای منزل نور اتاق را کمی کمتر از حد معمول می کنیم و به کودک می گوییم که در این بازی یکی از ما (پدر،مادر ) یا کود ک به درون اتاق رفته و فلان شیء را که از قبل مشخص کرده ایم به بیرون از اتاق بیاورد ،در حالیکه پدر یا مادر در کنار درب اتاق ایستاده اند از کودک می خواهند که به درون اتاق رفته و شیء مورد نظر را بیاورد و در ادامه ی بازی این عمل را نوبتی انجام می دهیم و اینبار پدر یا مادر به درون اتاق رفته و شیء مورد نظر را می آورند .در این بازی نباید کودک را مجبور به رفتن به اتاق کرد بلکه باید با ترغیب وی از طریق بازی کردن باشد.
باید توجه داشت که برای شروع بازی و نخستین بار، نور اتاق باید به اندازه ی کم باشد که اجسام قابل دیدن باشند و فقط برای زمانی محدود کودک در اتاق باشد یعنی وسیله ی مورد نظر را برداشته و از اتاق خارج شود .به تدریج زمان را افزایش می دهیم و نوراتاق را هم کمتر و کمتر می کنیم تا کودک رفته رفته به فضای تاریک اتاق عادت کند و تمام این مراحل را بصورت بازی با کودک باید انجام داد.
یک بازی دیگر اینکه ؛پتویی را روی یک میز انداخته بطوریکه زیر میزتاریک باشد و از کودک بخواهیم که زیر میز برود و برای خودش خانه ای بسازد.
یا اینکه والدین می توانند گاه گاهی برای صرف شام چراغ ها را خاموش کرده و از نور شمع یا یک نور بسیار ملایم استفاده کنند بطوریکه فضا کمی تاریک باشد و در عین حال یک فضای صمیمانه و دوستانه ی لذت بخش خانوادگی ایجاد می شود.
یکی دیگر از راهها این است که، والدین به اتفاق کودک خود شبها در خیابانهای نسبتاً تاریک قدم بزنند و ستاره ها را تماشا کنند که مرموز بودن تاریکی برای کودک کم شود.
آیا ترس از تاریکی ریشه ای هم دارد؟و در همه ی کودکان وجود دارد؟
بروز ترس از تاریکی یا تنهایی خوابیدن در سنین خاصی در کودکان بوجود می آید که امری طبیعی است .برخی اوقات شروع ترس با یک اتفاق است مثل دیدن فیلم های ترسناک ،گاهی اوقات شرایط پر استرس و پر اضطراب در منزل هم می تواند باعث بروز چنین حالاتی در کودکان شود مثل ترس از رفتن به مهدکودک یا سر کار رفتن مادر و جدا شدن از او. شرایط پر فشار هم می تواند باعث تشدید ترسهایی که در کودکان وجود دارد بشود و وابستگی آنها را به والدین زیاد کند .
اگر وابستگی و ترس از تاریکی آنقدر زیاد باشد که باعث بی خوابی در کودکان و کابوس های شبانه شود مراجعه به روانشناس کودک و تحت درمان قرار گرفتن کودک الزامی است.در صورتیکه کودک موقع خوابیدن اصرار بر حضور پدر یا مادر در اتاقش داشته باشد بهتر است که پدر یا مادر روی یک صندلی مجزا و کمی با فاصله از تخت کودک بنشیند،نیازی نیست که مادر در کنار کودک بخوابد یا او را در آغوش بگیرد تا خوابش ببرد.باید به کودک بیاموزیم که اگر نیمه های شب از خواب پرید چه کارهایی می تواند انجام دهد تا دوباره خوابش ببرد بدون اینکه نیازی به بیدار کردن والدین باشد .برای مثال به او بیاموزیم که در چنین شرایطی می تواند به یکی از داستانهایی که برایش تعریف کرده ایم و مورد علاقه اش است فکر کند و با تداعی ماجرای قصه د رذهنش به خواب برود یا اینکه موزیک ملایمی گوش کند.در صورتیکه کودک در نیمه های شب از خواب بیدار شد و خواست که به اتاق پدر و مادر رفته و کنار آنها بخوابد، والدین نباید به او اجازه ی چنین کاری را بدهند و با مهربانی اما قاطعانه او را به اتاق خودش برگردانده و در رختخواب خودش بخوابانند و به او بگویند که محل خواب او فقط در اتاق خودش و روی تخت خودش است .راه رفتن کودک در خواب هیچ ربطی به ترس از تاریکی یا تمایل کودک به خوابیدن در کنار پدر و مادر ندارد.
وقتی کودک خواب بد یا کابوسی می بیندوالدین چه کاری باید انجام دهند ؟
معمولاً وقتی که بچه ها خواب بدی می بینند و پریشان حال از خواب می پرند و گریه می کنند خیلی مهم است که والدین پیش کودک رفته و با در آغوش گرفتن ونوازش کردنش به او آرامش دهند تا بتواند دوباره بخوابد.اما آنچه مسلم است این است که والدین باید به فرزندانشان فرق بین واقعیت و خیال را از طریق بازیها،تفسیر و توضیح در مورد کارتونهایی که می بینند بیاموزند ؛یعنی اتفاقاتی که در کارتونها برای شخصیتهای کارتونی رخ می دهد و بعضاً غیر واقعی هستند را برایشان تشریح کنند مثلاً در کارتون تام و جری که هربار تام یا جری با ضربه ای محکم له می شود و چند ثانیه بعد به حالت اولیه بر می گردد ،کودک باید بداند که اینها همه غیر واقعی هستند و مخصوص داستانها و کارتونهای کودکانه است.
والدین می توانند برای تشویق کودکان به انجام کار های صحیح جدولی را تهیه کنند که در آن به ازای هر بار پیشرفت در کاری که کودک انجام می دهد پاداشی به او تعلق بگیرد مثلا وقتی برای خواب آماده میشود در صورتیکه مسواکش را به موقع بزند و در تخت واتاق خودش به آرامی بخوابد و در نتیجه تلاش او در کم کردن ترس های شبانه اش پاداشی متناسب با آنچه علاقه دارد دریافت خواهد کرد.تشویق کردن کودکان به ازای کارهای خوبی که انجام می دهند موجب افزایش عملکرد مثبت در آنها می شود.
برای دیدن پربازدیدترین های نی نی نما لطفاً کلیک کنید…
