دوره شیردهی دوره‌ای است که مادر باید تغذیه سالم و مناسبی داشته باشد. اگر رژیم غذایی نامناسب باشد بدن مجبور میشود که مواد مغذی لازم برای نوزاد را از ذخایر بدن مادر برداشت کند، از هم رو باید مادر در دوران شیردهی از غذاهایی استفاده کند که باعث قوی شدن شیر مادر شود ،مواد غذایی که باعث چرب و غلیظ شدن مادر میشود، آنقدر چیزهای پیچیده ایی نیستند و با داشتن یک برنامه غذایی سالم و یا با تهیه یک لیست از چیزهایی که شیر مادر را قوی می کند، می تواند مشکل مادران شیرده را بر طرف کند. محققان مصرف مواد خوراکی زیر را به مادران شیرده توصیه می کنند.
چه چیزهایی شیر مادر را مقوی میکند؟
ماهی شیر مادر را مقوی می کند
ماهی های چرب مانند ماهی قزل آلا، غذای عالی برای دوره شیردهی هستند، زیرا حاوی نوعی چربی به نام DHA است که برای رشد سیستم عصبی کودک ضروری است. همچنین مصرف ماهی های چرب می تواند به بهبود خلق و خوی تازه مادر کمک کنند. این مسئله بخصوص پس از زایمان، که ۱۰ تا ۱۵ درصد زنان می توانند دچار افسردگی پس از زایمان شوند، حائز اهمیت است.
با این حال، کارشناسان توصیه می کنند زنان در طول شیردهی به اندازه مناسب از این ماهی مصرف کنند، زیرا ماهی می تواند مقادیر زیادی جیوه داشته باشد و از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. برخی از ماهی ها مانند ماهی تن و شمشیرماهی دارای مقادیر بالاتری جیوه نسبت به سایر ماهی ها هستند، بنابراین بهتر است از مصرف آنها اجتناب شود.
تخم مرغ، بهترین راه حل برای مقوی شدن شیر مادر
اگر ماهی دوست ندارید، می توانید DHA را از تخم مرغ های غنی شده با DHA دریافت کنید. تخم مرغ های امگا ۳ توسط مرغ های تولید می شوند که با رژیم غذایی حاوی دانه کتان تغذیه شده اند. هنگامی که جوجه ها کتان را هضم می کنند، برخی از اجزاء به شکل DHA تجزیه می شوند و سپس به زرده منتقل می شوند. از اینرو فقط خوردن سفیده تخم مرغ احتمالا اثر مشابهی نخواهد داشت.
سبزیجات برگ سبز و لوبیا برای تقویت شیر مادر
اگرچه اسید فولیک برای زنان در دوران بارداری بسیار مهم است زیرا می تواند از بروز نقایص مادرزادی پیشگیری کند، اما در دوره شیردهی هم مهم است چراکه می تواند به تشکیل سلول های جدید در زنان کمک کند. زنان می توانند با مصرف سبزیجات برگ سبز، مانند اسفناج یا لوبیا، اسید فولیک را در رژیم غذایی خود بگنجانند.
شیر برای قوی شدن شیر مادر
اگرچه گفته “برای تولید شیر، شیر بنوشید” ممکن است کاملا درست نباشد، اما شیر منبع عالی کلسیم است و مادران شیرده بسیار به آن نیاز دارند.
به گفته محققان، زنان هنگام شیردهی بین ۳ تا ۵ درصد از تراکم استخوان خود از دست می دهند، زیرا بیشتر کلسیم بدن صرف کمک به رشد نوزاد می شود. اگرچه این کاهش تراکم استخوان در زنان بهبود خواهد یافت، اما افزودن کلسیم به رژیم غذایی ممکن است به روند بازسازی کمک کند.
نوشیدن آب در زمان شیردهی
مادران شیرده در مقایسه با اکثر زنان در معرض ریسک کم آبی قرار دارند. تولید شیر ممکن است موجب بی آبی شدید زنان شود، و عدم نوشیدن آب کافی می تواند باعث شود که شیر کافی در زنان تولید نشود. درحالیکه زنان مجبور نیستند آب زیادی بنوشند، زیرا آبمیوه و شیر نیز توانایی آبرسانی خوبی دارند، اما کارشناسان توصیه می کنند که مادران شیرده در مورد نوشیدنی های کافئین دار محتاط باشند، زیرا می تواند بر خواب نوزاد تاثیر بگذارد.
مقوی شدن شیر مادر در طب سنتی
تجربه مادران ایرانی در طول تاریخ نشان داده که طب سنتی می تواند راهکارهایی بی نقص برای قوی شدن شیر مادر داشته باشد. براساس مطالعات و تجربیات انجام داده شده مواد غذایی زیر می تواند شیر مادر را مقوی کند، تا هم سلامت مادر تامین شود و هم نوزاد به رشد و تکامل نرمال خود برسد.
- جو دو سر پرک (اوتمیل): جو را می توان یک وعده غذایی کامل برای مادران شیرده دانست. مادران شیرده می توانند از جو در وعده صبحانه خود بهره بگیرند.
- دانه‌های روغنی: طب سنتی خوردن دانه های روغنی برای افزایش شیرمادران توصیه می کند. مادران شیرده می توانند همراه با اضافه کردن سایر افزودنی ها دانه های روغنی را همراه با سالاد و وعده های غذایی خود میل کنند.
- تخم شنبلیله: تخم شنبلیله را همراه با شیر مصرف کنید. شنبلیله از معروف ترین شیرافزا هاست.
- میوه‌ی نارس پاپایا (خربزه‌ی درختی): خوردن این میوه می تواند موجب افزایش آرامش مادر در دوران شیردهی شود.
- اسفناج و برگ چغندر دانه‌های کنجد سیاه: در بند فوق خواص سبزیجات برای مقوی شدن شیر مادر توضیح داده شد. این ماده های غذایی می تواند کم خونی مادران در دوران شیردهی را به خوبی جبران کند.
- هویج: ویتامین آ موجود در هویج باعث قوی شدن شیر مادران میشود.
- آب و آبمیوه: موجب بر طرف شدن کم آبی مادران در دوران شیردهی میشود و حجم شیر مادر را افزایش می دهد.
- مارچوبه: مادران شیرده می توانند مارچوبه را بشورند و خرد کنند و آن را همراه با شیر بجوشانند.سپس با گذراندن آن از صافی و میل کردن آن هورمون های تولید کننده شیر مادر را افزایش دهند. مارچوبه دارای ویتامین A و K است و باعث مقوی شدن شیر مادر میشود.
- برنج قهوه‌ای: این ماده غذایی می تواند به خوبی هم مقدار و هم کیفیت شیر مادر را افزایش دهد و انرژی بدن مادر را در دوران شیردهی بخوبی تامین کند.
- زردآلو: زردآلو یک منبع برای تامین کلسیم مورد نیاز برای مادران شیرده می باشد، زردآلو همچنین دارای فیبر است و باعث مقوی شدن شیر مادر میشود.
- ماهی سالمون: قراردادن ماهی سالمون در برنامه غذایی مادران شیرده می تواند با افزایش هورمون های تولید شیر، میزان شیر مادر را افزایش دهد و همچنین از آنجایی ماهی سالمون حاوی امگا۳ فراوان است، شیر مادر را مقوی میکند.
چرب شدن شیر مادر طب سنتی
- خوردن خوراکی های چرب و موادی که دارای چربی بالا هستند، در ازدیاد شیر و چرب شدن و غلیظ شدن آن تاثیر زیادی دارند.
- فندق در زیاد شدن شیر سهم زیادی دارد. مخصوصا که شیر مادر را چرب می کند و شیرخوار زودتر احساس سیری می کند.
- کله پاچه، مخصوصا آب کله پاچه برای کسانی که از خود کله پاچه بدشان می آید به شدت قابل توصیه است. آب کله پاچه چرب است و خوردن روزی یک لیوان از آن، در زیاد شدن شیر تاثیر زیادی خواهد داشت.
- خوردن عسل، خرما، گردو و بادام خام
تجربه مادران برای افزایش شیر
برای زیاد شدن شیر، خوردن مایعات، شیر، چای، هندوانه، سوپ و… بسیار بسیار اهمیت دارد. سعی کنید مایعات زیادی در طول روز مصرف کنید. مثلا دو سه لیوان شیر، یکی دو لیوان شربت و… به قدر هشت تا ده لیوان مایعات در روز.
در افراد مختلف، عامل زیاد شدن شیر متفاوت است. شاید برای یک نفر خوردن شیر افزا مفید باشد، اما مادر دیگری با خوردن آب کله پاچه شیرش زیاد شود. باید دقت کنید ببینید عامل ازدیاد شیر شما چه چیزی است. همان را بیشتر تقویت کنید.
شیر افزا؛ محلول گیاهی که در داروخانه ها یافت می شود.
شربت سرکه شیره؛ شاید طعم آن را زیاد نپسندید، اما این شربت بسیار مقوی بوده و در زیاد شدن شیر، تاثیر بسزایی دارد. می توانید آن را از عطاری ها خریداری کنید.
گوشت، مرغ، برنج، ماکارونی و سیب زمینی
رازیانه، سیاه دانه و دم کرده ی گل بابونه، هر کدام به طور جداگانه
یک عامل بسیار مهم «خواب» است. روزهای اول تولد فرزند، خواب مادر بسیار کم و منقطع است. همین مساله سبب می شود شیر کمی تولید شود. در حالیکه اگر اطرافیان، پدر و مادربزرگ و… بچه را نگه دارند تا مادر بتواند سه چهار ساعت، بی دغدغه و با آرامش بخوابد، شیر به طور چشمگیری افزایش می یابد. مادران جوان دقت کنید که از خواب کافی غافل نشوید.
برای نگه داری فرزند توسط پدر یا دیگران هم می توانید مقداری از شیر خود را بدوشید و در یخچال بگذارید تا در زمان خواب شما، بتوانند از آن برای سیر کردن نوزاد استفاده کنند.
غذاهایی بالطبع گرم برای افزایش شیر