چرا کودک بالا می آورد؟

استفراغ یکی از مسایل شایع دوران شیرخواری است. هر چند که ممکن است در سنین زیر ۶ ماه طبیعی باشد ولی گاهی می تواند علامت بالینی بیماری های خطیری چون عفونت مغز، سیستم ادراری، انسداد در سیستم گوارشی، آلرژی غذائی یا مسمومیت و… باشد. استفراغ با خروج فعال محتویات معده از طریق دهان مشخص میشود، هر چند که خود یک عکس العمل حفاظتی بدن جهت خروج مواد سمی موجود در معده و روده  یا کاهش فشار در ارگان های زیرین که متسع شده اند می باشد و بعد از آن مراحل مختلف استفراغ انجام شود. در مواردی چون افزایش فشار داخل مغز یا انسداد روده معمولاً تهوع وجود ندارد و استفراغ شدید و مکرر است.

علل استفراغ:

علت استفراغ بر حسب سنین مختلف متفاوت است. در دوره نوزادی (۲۸ روز اول تولد)، استفراغ ممکن است نشانه بیماری و یا کاملاً طبیعی باشد. استفراغی که نشانه بیماری نمی باشد غالباً در اوایل شیرخواری ایجاد می شود و به دلیل عدم تکامل اجزاء گوارشی است، معمولاً به صورت خروج کمی شیر بدون فشار از دهان شیرخوار است. حال عمومی کودک خوب است، وزن گیری مناسب است، نفخ شکم و بی قراری ندارد و هیچ گونه علائم تنفسی نیز وجود ندارد. استفراغ زمانی نشانه بیماری است که با فشار و جهنده، به رنگ سبز یا زرد تیره، همراه با بی قراری، تب، مشکلات تنفسی، اتساع شکم، عدم وزن گیری و یا از دست دادن وزن باشد.

از علل آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بیماری های مادرزادی، اختلالات ساختمانی دستگاه گوارش یا سندرم های ژنتیکی (سندرم داون) و ریفلاکس معده به مری که ممکن است موجب سرفه های مکرر، حملات خس خس سینه ندرتاً وقفه تنفس (آپنه) و از دست دادن وزن گردد. در سنین بالاتر، استفراغ ممکن است همراه با اسهال و ناشی از عفونت معده و روده باشد که معمولاً خود محدود شونده است. گاهی استفراغ ممکن است علامتی از عفونت ادراری، مغزی، کبد و یا کیسه صفرا باشد.

در مسمومیت های غذائی، استفراغ جزء علائم مهم و اولیه محسوب می شود. همچنین در کودکان مبتلا به آپاندیسیت یا هر نوع انسداد روده، استفراغ معمولاً بعد از دل درد شدید وجود دارد. گاه کودکان با نشستن در ماشین در حال حرکت، بعد از شیمی درمانی و یا به دنبال به هوش آمدن بعد از اعمال جراحی دچار استفراغ می شوند. ندرتاً مواردی از اختلال در اعمال غدد درون ریز (غده فوق کلیه)، نیز می تواند در هفته های اول پس از تولد استفراغ مکرر ایجاد کند. میگرن شکمی نیز یکی دیگر از علل استفراغ مکرر است که غالباً قبل از استفراغ علائمی چون سردرد، احساس بوی نامشخص و… ممکن است وجود داشته باشد. استفراغ مکرر همراه با پرنوشی و پرادراری علامتی از دیابت در اطفال است.

برخورد با کودک مبتلا به استفراغ مکرر:

در صورت توانائی تفکیک استفراغ طبیعی و غیرطبیعی ممکن است در ابتدا نیاز به ویزیت پزشک نباشد، اما مشورت با پزشک ضروری است. در غیر این صورت کودک باید توسط پزشک ویزیت شده و پس از معاینات بالینی کافی و انجام اقدامات آزمایشگاهی، رادیولوژیکی و آندوسکوپی، علت استفراغ مشخص و درمان مناسب برحسب علت صورت گیرد. 

در مواردی که استفراغ همراه با اسهال باشد)گاستروآنتریت)ممکن است با دادن ORS خنک به میزان ۵ سی سی هر ۵ دقیقه به مدت ۱- ۵/۰ساعت بتوان استفراغ را کنترل کرد ولی در صورت ادامه آن مراجعه به پزشک لازم است. از دادن داروهای ضداستفراغ بدون تجویز پزشک باید جداً خودداری کرد. 

در شیرخوارانی که فقط مقدار کمی شیر بعد از تغذیه با شیرمادر در گوشه دهانشان جمع می شود و هیچ گونه علامت دیگری ندارد، ممکن است با رعایت نکات مربوط به شیردهی صحیح و مراقبت های خاص با افزایش سن کودک، مشکل خود به خود برطرف گردد.

اشتراک‌گذاری
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *