زنان باردار حتی در صورت بروز عوارض، مصرف قرص آهن را به هیچ عنوان قطع نکنند.
لزوم رفع کم خونی فقر آهن قبل از دوران بارداری در دوران بارداری نیاز بدن به آهن دو برابر قبل شده و در دوران بارداری کمبود و فقر آهن در بدن باعث بروز مشکلاتی برای جنین و مادر میشود.
رشد جنین و جفت باید بدن از میزان آهن کافی برخوردار باشد که بخش اعظمی از آن با مصرف مواد غذایی تامین نمیشود، برای پیشگیری از عوارض ناشی از فقر آهن در دوران بارداری لازم است که از شروع هفته شانزدهم بارداری تا سه ماه بعد از زایمان روزی یک قرص آهن مصرف شود.
مرگ مادر، زایمان زودرس، عدم رشد کافی جنین و حتی خطر مرگ مادر از عوارض ناشی از کمبود آهن زنان باردار است.
مصرف روزانه یک قرص آهن میتواند نیاز بدن را تامین کند، اما در صورتی که بدن دچار فقر آهن شدید باشد، دارو با دز بالاتر و با تشخیص پزشک تجویز میشود.
گاه مصرف قرص آهن در افراد باعث بروز تهوع، درد معده، اسهال یا یبوست میشود، اما توصیه اکید میشود در صورت بروز این حالات مصرف قرص متوقف نشود؛ چراکه بعد از مدت زمانی کوتاه یا عوارض کاملا رفع یا قابل تحملتر میشود، اما به هیچ عنوان نباید مصرف قرص آهن را قطع کرد.
بهتر است مصرف قرص آهن شبها قبل از خواب انجام شود، قرص آهن به هیچ عنوان نباید همراه با شیر یا فرآوردههای لبنی مصرف شود؛ چراکه کلسیم موجود در آنها جذب آهن در بدن را مختل میکند.
طبق بررسیهای صورت گرفته در سال ۸۰ کمخونی و فقر آهن در زنان باردار پنج ماهه و بیشتر ۱۸ درصد بوده است و این میزان در سال ۹۱ به ۹٫۱ درصد رسیده است. این کاهش چشمگیر میتواند ناشی از آگاهی زنان باردار و حساسیت بیشتر نسبت به وضعیت کمخونی بوده باشد.
آگاهی نسبت به فواید مصرف قرص آهن برای زنان باردار و همچنین غنیسازی نان با آهن و اسید فولیک در سالهای اخیر نیز میتواند نقش موثری در کاهش آمار زنان باردار مبتلا به کمخونی و فقر آهن داشته باشد.
طی سالهای اخیر هفتهای یک قرص آهن به دختران مقاطع متوسطه داده میشود که میتواند اثرات پیشگیرانه موثری در رفع فقر آهن دختران داشته باشد.
دختران باید ۱۶ هفته در طول سال قرص آهن مصرف کنند، زیرا عادات ماهیانه، مصرف کم مواد غذایی حاوی آهن و تداخلات غذایی، جوششیرین موجود در نان که جذب آهن را کاهش میدهد، همچنین مصرف شیر و لبنیات همراه یا بعد از غذا، حتی وجود بیماریهای انگلی از جمله علل اصلی کمخونی در دختران و زنان است و برای رفع این معضل باید رژیم غذایی به شکل جدیتری مورد توجه قرار گیرد.
مصرف چای به دلیل وجود تانن جذب آهن را مختل میکند، گروه حبوبات و انواع مغزها غنی از آهن است و لازم است که علاوه بر این گروههای مغذی همراه با منابع غذایی حاوی آهن منابع حاوی ویتامین C مانند مرکبات و سبزیجات مصرف شود؛ چراکه این گروه غذایی جذب آهن در بدن را افزایش میدهد.
مصرف فیفول در بارداری
فيفول يک فرآورده خون ساز مي باشد که ۸۰% آهن آن بصورت SR فرموله شده که به تدريج و در طي چند ساعت در دستگاه گوارش آزاد مي شود، به گونه اي که بيشترين اهن موجود در آن در بخش فوقاني روده کوچک (جايي که بيشترين جذب در آنجا صورت مي پذيرد) به تدريج آزاد ميشود و نه در معده، زيرا آهن باعث تحريک معده و احساس ناراحتي مي گردد.
موارد منع مصرف:
مصرف سه ماه اول بارداري، بالا بودن ميزان اسيد فوليک و آهن بدن، بروز هر گونه حساسيت نسبت به اين دارو.
شکل دارويي:
کپسول خوراکي
پوسته کپسولها از دو قسمت شفاف و سبز تشکيل شده است که حاوي گرانولهايي به رنگ قرمز، زرد کم رنگ و سفيد مي باشد.
شرايط نگهداري:
کپسولهاي فيفول بايد در جاي خشک، خنک (دماي زير ۲۵ درجه) و دور از رطوبت نگهداري شوند.
پس از هر بار مصرف، بقيه کپسولها را داخل جعبه گذاشته، در جاي خنک و دور از دسترس اطفال و کودکان نگهداري کنيد.
کم خوني چه خطراتي بري سلامت من و کودک من دارد؟
کودک شما به خوبي مي تـواند نياز آهن خود را برطرف سـازد؛ او سهم خود را قبل از شما برداشت مي کند. اگر شما در سه ماهه اول و دوم بارداري به کم خوني مبتلا باشيد احتمال آنکه دچار زايمان زودرس شويد يا نوزادتان با وزن کم به دنيا آيد بيشتر خواهد شد. بنابراين اين امر را جدي بگيريد. اگر فقر آهن بسيار شديد باشد ذخائر آهن نوزاد هنگام تولد پائين خواهد بود و او را در دوران کودکي در معرض خطر کم خوني قرار خواهد داد.
چطور مي توانم بفهمم که به کم خوني مبتلا شده ام؟
پزشک در اولين معاينه دوران بارداري با کمک آزمايشهاي مختلف کم خوني را بررسي مي کند. يکي از اين آزمايشات (هماتوکريت) درصد گلبولهاي قرمز را در پلاسما ميسنجد. آزمايش ديگر (هموگلوبين) وزن هموگلوبين خون را مي سنجد. با اين حال با پيشرفت بارداري، احتمال ايجاد کم خوني افزايش مي يابد. بنابراين در اواخر سه ماهه دوم يا اوايل سه ماهه سوم بايد آزمايش تکرار شود. ممکن است به طور طبيعي هماتوکريت و هموگلوبين تا حدي در نيمه دوم بارداري افت کند. علت ين امر افزايش چشمگير حجم خون و پلاسما (پلاسما بخش مايع خون است) با سرعتي بيش از افزايش گلبولهاي قرمز است ولي اين افت نبايد شديد باشد.
آيا مصرف زياد آهن عوارض دارد؟
مصرف مقادير زياد آهن به صورت قرصهاي مکمل مي تواند موجب اختلالات گوارشي شود. در کثر موارد مصرف بيش از حد آهن منجر به يبوست مي شود که خود يکي از مشکلات دوران بارداري است. اگر شما از يبوست رنج مي بريد، آب آلو بنوشيد زيرا سيستم گوارشي را به حالت طبيعي برميگرداند (و خود يکي از منابع غني آهن است). تهوع و به ندرت اسهال از ساير عوارض آهن محسوب مي شوند. اگر مصرف آهن شما را دچار تهوع مي کند سعي کنيد هنگام خواب آنرا مصرف کنيد