آپاندیسیت چیست؟
مسدود شدن و یا انسداد در آپاندیس می تواند منجر به آپاندیسیت شود، در واقع آپاندیسیت یک التهاب و عفونت در اپاندیس شما است. انسداد آپاندیس ممکن است به دلیل تجمع مخاط بدن،انگل ها یا در اکثر موارد مدفوع ایجاد شود. وقتی انسدادی در آپاندیس وجود دارد، باکتری‌ها می توانند به سرعت درون این عضو تکثیر شوند. این امر باعث تحریک و تورم آپاندیس و در نهایت منجر به بروز آپاندیسیت می شود.
آپاندیس در سمت راست و پائین شکم شما قرار دارد. این عضو کیسه‌ای باریک و لوله‌ای شکل است که از روده بزرگ شما بیرون زده است. اگر چه آپاندیس بخشی از دستگاه گوارش است، اما عضو فایده داری برای بدن نیست. یعنی اینکه این عضو هیچ عملکرد حیاتی برای بدن فراهم نمی کند و بدون وجود ان هم می توانید عمر طبیعی و زندگی سالمی داشته باشید.
دلیل وجود آپاندیس هنوز مشخص نشده است. برخی ها بر این باورند که آپاندیس دارای بافت‌هایی است که به روند سیستم ایمنی برای مقابله با عفونت در بدن کمک می‌کنند. اگر سریعا آپاندیس ملتهب شده را درمان نکنید آپاندیس می تواند بترکد و باکتری‌های خطرناکی را در داخل شکم شما پخش کند. عفونت حاصله از ترکیدن اپاندیس پریتونیت نام دارد. این یک مشکل جدی است که به مراقبت های فوری پزشکی و اورژانسی نیاز دارد. آپاندیس پاره شده یک وضعیت تهدید کننده زندگی است. پارگی آپاندیس به ندرت در ۲۴ ساعت ابتدایی علائمی نشان می دهد اما ریسک ترکیدن آپاندیس در ۴۸ ساعت بعد از بروز علائم آپاندیس بشدت افزایش پیدا می کند. بنابراین شناخت علائم اولیه آپاندیس خیلی مهم است تا بتوانید سریعا برای درمان ان به بیمارستان مراجعه کنید.
علائم آپاندیسیت:
آپاندیسیت علائم مختلفی ایجاد می کند، از جمله:
- درد ناحیه شکم
- تب خفیف
- حالت تهوع
- استفراغ
- کاهش اشتها
- یبوست
- اسهال
- مشکل در دفع گاز
- البته همه افراد، علائم آپاندیس مشابهی ندارند ولی در صورت داشتن این علائم باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید. طبق گفته متخصصان مرکز جان هاپکینز، اپاندیس می تواند به سرعت بعد از بروزعلائم اولیه بین ۴۸ ساعت تا ۷۲ ساعت دچار پارگی شود.در صورت بروز هر یک از علائم زیر فورا به بیمارستان بروید.
درد ناحیه شکمی:
درد آپاندیسیت معمولا درد تدریجی است که با گرفتگی یا درد تیز در کل ناحیه شکم شروع می شود. هر چه آپاندیس متورم‌تر وملتهب‌تر شود،باعث تحریک پوشش دیواره شکم که به عنوان پریتونئوم(صفاق) شناخته می شود،خواهد شد.این امر باعث درد تیز در ناحیه پایین و سمت راست شکم می شود.این درد نسبت به درد تیزی که در موقع شروع علائم بروز پیدا می کند به تدریج ثابت و شدیدترمی شود.با این حال،برخی افراد ممکن است یک آپاندیسی داشته باشند که در قسمت پشت روده بزرگ انها قرار گرفته است.زمانی که اپادیسیت در این افراد بروز پیدا می کند می تواند باعث کمردرد یا درد لگن شود.
تب خفیف:
آپاندیسیت معمولاً باعث ایجاد تب بین ۹۹درجه فارنهایت(۲/۳۷ س) و ۵/۱۰۰ درجه فارنهایت(۳۸س) می شود.همچنین ممکن است لرز هم داشته باشید. همچنین اگر آپاندیس پاره شود عفونت ناشی از ان می تواند باعث افزایش تب شما شود.تب بیشتر از ۱۰۱ ف(۳/۳۸ س) و افزایش تپش قلب می تواند به این معنا باشد که اپاندیس دچار پارگی شده است.
ناراحتی های دستگاه گوارشی:
آپاندیس می تواند باعث ایجاد حالت تهوع و استفراغ شود.ممکن است اشتهای خود را از دست بدهید و احساس کنید که نمی توانید غذا بخورید.همچنین ممکن است دچار یبوست یا اسهال شدید شوید.اگر برای دفع گاز مشکل دارید ممکن است این مشکل نشانه انسداد جزئی یا کامل روده بزرگ باشد.این مشکل می تواند به آپاندیسیت زمینه ای هم مرتبط باشد.
علائم آپاندیسیت در کودکان:
هر زمان که در مورد احتمال بروز آپاندیسیت درکودک‌تان مشکوک شدید،باید او را سریعا به بیمارستان ببرید. چون کودکان همیشه نمی تواند چگونگی حالت و احساساتی که دارند را برای شما توصیف کنند.همچنین ممکن است به دل درد خود اشاره کنندو بگویند که کل قسمت شکم شان درد می کند.این گفته انها تعیین اینکه که آپندیسیت باعث بروز درد انها شده است را سخت می کند.والدین می توانند به راحتی اپاندیس را با در شکم یا عفونت مجرای ادرار(UTI) اشتباه بگیرند.
بهتر است که همیشه در زمان بروز اپاندیسیت احتیاط کنید.اپاندیس ترکیده می تواند برای هر شخصی خطرناک باشد،البته بیشترین خطر مرگ برای نوزادن و کودکان نوپا است.کودکان ۲ سال و بالاتر اغلب علائم آپاندیسیت زیر را نشان می دهند :
- استفراغ
- نفخ با ورم شکم
- حساسیت شکمی
- کودکان بزرگتر و نوجوانان احتمالا علائم زیر را تجربه می کنند:
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد در ناحیه پائین و راست شکم
- علائم آپاندیسیت در زمان بارداری:
بسیاری از علائم آپاندیسیت مشابه ناراحتی های حاملگی هستند.این موارد شامل گرفتگی عضلات شکم،تهوع و استفراغ است.با این حال،خانوم های باردار ممکن است همیشه علائم آپاندیسیت به ویژه در ماهای اخر بارداری شان را نداشته باشند. بزرگ شدن رحم در طول دوران بارداری، آپاندیس را به سمت بالاتر هل می دهد.یعنی اینکه ممکن است درد به جای سمت راست پایین شکم در قسمت بالای شکم رخ دهد.
بایدها و نبایدها:
آپاندیسیت چگونه درمان می شود؟
وقتی به پزشک مراجعه می کنید، او شما را معاینه فیزیکی کرده و سوالاتی درمورد علائم تان می‌پرسد.انها همچنین ازمایشاتی را درخواست می کنند تا برای تعیین اینکه ایا اپاندیسیت دارید یا نه با انها کمک کند.این ازمایشات شامل:
- آزمایش خون برای مشخص کردن علائم عفونت
- ازمایش ادرار برای بررسی علائم عفونت مجرای ادراری(UTI) یا سنگ کلیه
- سونوگرافی و یا سی تی اسکن شکم برای تشخیص آنکه آیا آپاندیس ملتهب شده است یا خیر
- اگر پزشک آپاندیسیت شما را تشخیص دهد، در نهایت انها تصمیم گیری خواهند کرد که آیا به جراحی اورژانسی نیاز دارید یا خیر.
- احتمالا قبل از انجام جراحی انتی بیوتیک دریافت خواهید کرد.مصرف داروها به پیشگیری از پیشرفت عفونت بعد از جراحی کمک خواهند کرد.بعد از ان جراح برای برداشتن اپاندیس جراحی را انجام خواهد داد.به این کار آپاندکتومی گفته می شود.جراح شما ممکن است یک آپاندکتومی باز یا اپاندکتومی لاپاراسکوپیک انجام دهد. این انتخاب ها به شدت مشکل آپاندیس شما بستگی دارد.
آپاندکتومی باز:
در طی جراحی آپاندکتومی باز جراح شما یک برش در سمت راست پایین شکم تان ایجاد خواهد کرد.انها زائده(آپاندیس) شما را برمی دارند و ناحیه برش داده را بخیه می کنند.این روش به پزشک اجازه می دهد در صورت ترکیدگی آپاندیس یا داشتن ابسه حفره شکمی تان را پاکسازی کند.
اپاندکتومی لاپاراسکوپیک:
در طی جراحی اپاندکتومی لاپاراسکوپیک،جراح شما چند برش کوچک روی شکم تان ایجاد می کند.سپس لاپراسکوپ را وارد برش ها می کند.لاپراسکوپ یک لوله بلند و نازک با یک لامپ و دوربین در قسمت جلوی ان است.این دوربین تصاویر را روی صفحه نمایش نشان خواهد داد و به پزشک شما این امکان را می دهد داخل شکم شما را ببیند و ابزارها را را هدایت کند.زمانی که انها آپاندیس را پیدا کردند با بخیه ها ان را گره می زنند و برمی دارند.بعد انها ناحیه شکم را پاکسازی،بخیه و برش های کوچک را می پوشانند.
بعد از جراحی:
بعد از انجام جراحی ممکن است پزشک از شما بخواهد تا زمانی که اوضاع درد شما تحت کنترل شود و بتوانید مصرف مایعات را شروع کنید در بیمارستان بمانید.اگر دچار ابسه یا مشکل دیگری شوید ممکن است پزشک تان بخواهد یک یا دو روز دیگر هم مصرف انتی بیوتیک را ادامه بدهید.این نکته را به خاطر داشته باشید،با اینکه احتمال بروز مشکل بعد از جراحی وجود دارد اما اکثر افراد بعد از جراحی بهبودی کامل بدون هیچ عارضه ای پیدا می کنند.
عوامل خطر و پیشگیری از بروز آپاندیسیت:
طبق اعلام موسسه ملی بیماریهای دیابت و گوارش و کلیه در ایالات متحده، آپاندیسیت شایع ترین دلیل دل دردهایی است که منجر به جراحی می شود. حدود ۵ درصد از امریکایی‌ها در طول زندگی خود اپاندیسیت را تجربه می کنند. آپاندیسیت در هر سنی می تواند رخ دهد،اما بیشترین موارد بین سنین ۱۰ تا ۳۰ سال بروز پیدا می‌کند.این مشکل در میان آقایان شایع تر از خانم‌هاست.
شما نمی توانید از بروز آپاندیسیت جلوگیری کنید،اما اقداماتی وجود دارد که می توانید خطر بروز این مشکل را کاهش دهید.در صورت داشتن رژیم غذایی سرشار از فیبر احتمال بروز آپاندیسیت کمتر بنظر می رسد.می توانید با خوردن یک رژیم غذایی سالم که حاوی مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه است میزان فیبر دریافتی خود را افزایش بدهید.مواد غذایی به ویژه با فیبر بالا شامل:
- تمشک
- سیب
- گلابی
- کنگر فرنگی
- نخود سبز
- بروکلی
- عدس
- لوبیای سیاه
- سبوس پولکی شده
- جو
- اوتمیل(جو دوسر)
- ماکارونی گندم کامل
- افزایش مقدار فیبر در برنامه رژیم غذایی تان می تواند از بروز یبوست و درنهایت تجمع مدفوع در روده جلوگیری کند.چون تجمع مدفوع شایع تریت علت بروز آپاندیسیت است.اگر دچار هر نوع مشکلی هستید که باعث بروز التهاب و عفونت روده می شود مهم است که با پزشک برای حل مشکل تان و جلوگیری از بروز آپاندیسیت همکاری کنید.در صورتی که خودتان یا فردی که می شناسید علائم آپاندیسیت دارد فورا به مراکز اورژانسی مراجعه کنید.
در این مطلب سعی کردیم نکات مهم درباره بیماری آپاندیست توضیحاتی به شما ارائه دهیم که امیدواریم مورد توجه شما قرار گرفته باشد. در قسمت نظرات میتوانید تجربه ها و نظرات شخصیتون رو با ما به اشتراک بگذارید .
