تعیین رنگ چشم جنین قبل از بارداری ممکنه؟!/ راهی برای تغییر رنگ چشم هست؟

تعیین رنگ چشم جنین قبل از بارداری با دستکاری ژنتیکی امکان پذیر نیست…

سلام من خیلی دوست دارم رنگ چشم دخترم سبز باشه با دستکاری ژنتیکی در آزمایشگاه ممکنه این اتفاق بیفته؟ آیا راهی برای تعیین رنگ چشم جنین قبل از بارداری وجود داره؟ می خواهیم آی وی اف  برای تعیین جنسیت کنیم و بچمون دختر باشه. اینم اضافه کنم رنگ چشم من و همسرم سبز نیست اما پدرشوهرم چشماش سبز روشن هستش.

پاسخ مشاور نی نی نما:

خیر- تعیین و تغییر رنگ چشم جنین قبل از بارداری در حال حاضر امکان پذیر نیست. و مهمترین عامل تاثیرگذار برای رنگ چشم جنین فاکتور ژنتیک است.

***پیش‌بینی، تغییر و تعیین صفات فیزیکی و روانی در نوزاد به دلیل اینکه یک ژن خاص اداره‌کننده این صفات نیست، کاری بسیار دشوار است و علم ژنتیک تاکنون قادر به انجام این عمل نبوده است و باید گفت به دلیل پیچیده بودن و مشکل‌ بودن این فرایند تعیین کردن صفات فیزیکی از قبیل رنگ چشم، قد و ظاهر نوزاد به آسانی نیست و باید گفت هر چند انجام این کار از نظر اخلاقی، روانی و اجتماعی مشکلات فراوانی از قبیل فاصله طبقاتی و اقتصادی را در جامعه ایجاد می‌کند.

زمانی تمام انسانهای کره‌ی زمین دارای چشمانی قهوه‌ای رنگ بودند. مدتها بعد به دلیل جهش‌های ژنتیکی، رنگهای مختلف چشم در انسان آشکار شد. گروهی بر این عقیده‌اند که رنگ چشمان شما متأثر از ۱۶ ژن متفاوت می‌باشد. در غالب موارد، وجود دو عامل، یعنی (الف) سطح رنگدانه در عنبیه؛ و (ب) پراکندگی نور در استرومای عنبیه، تعیین کننده‌ی رنگ چشم یک فرد می‌باشد. چشمان تیره رنگ غلظت بالاتری از ملانین را دارا می‌باشند، در حالی که چشمان روشن، مقدار بسیار کمتری ملانین در استرومای خود دارند. رنگ قهوه‌ای متداول‌ترین رنگ چشم محسوب می‌شود و به دنبال آن رنگ آبی و خاکستری قرار دارند.

دلیل اصلی رنگی بودن عنبیه چشم، ذرات کوچک ملانین است اما تیره یا روشن بودن چشم به دو عامل اصلی ژنتیک و همچنین نوع و مقدار دانه‌‌های رنگی موجود در عنبیه باز می‌گردد.

به عبارت دقیق‌تر میزان ملانین موجود در بافت پوششی، استروما و میزان پراکندگی سلولی در استرومای عنبیه در روشن یا تیره شدن چشم موثرند. در تمامی چشم‌های رنگی، بافت پوششی عنبیه رنگدانه مشکی به نام ملانین دارد. در صورتی که پراکندگی این رنگدانه‌ها در استروما زیاد باشد چشم فرد تیره و در صورتی که کم باشد، روشن می‌شود. طبق این نظریه چند ژن مسوول تعیین رنگ چشم‌های یک فرد است. در این میان برخی ژن‌ها تاثیر بیشتری می‌گذارند.

اصلی‌ترین ژن که تا ۷۴ درصد در شکل‌گرفتن رنگ چشم دخیل است ژن OCAZ است. این ژن پروتئینی با عنوان P را رمزگذاری می‌کند که در تولید ملانین نقش دارد و شکل دهنده رنگ قهوه‌ای، آبی و سبز است.

ژن‌های دیگری با اسامی Eycl1، Eycl2 و Eycl3 نیز ژن‌هایی هستند که نقش فرعی در این میان بازی می‌کنند وسبب بروز رنگ‌های مخلوطی مثل سبز مایل به آبی، طوسی مایل به آبی، قهوه‌ای، بلوطی و… می‌شوند. تحقیقات اخیر دانشمندان روی گروهی از افراد چشم آبی نشان داده است جهشی کوچک در OCAZ می‌تواند سبب محدود شدن تولید ملانین عنبیه و آبی شدن چشم شود. جالب است که بدانید اگر فعالیت این ژن به طور کامل محدود شود فرد دچار ناراحتی خاصی به نام آلبینیسم یا زالی می‌شود که در اثر آن موهای فرد سفید و چشمانش قرمز خواهد بود.

پیش بینی رنگ چشم نوزاد
* اگر پدر و مادر هر دو چشم آبی داشته باشند، ۹۹٪ احتمال وجود دارد که کودک چشم آبی داشته باشد.

* اگر هر دو والدین چشم‌های قهوه‌ای داشته باشند، ۷۵٪ احتمال وجود دارد که نوزاد چشم‌های قهوه‌ای داشته باشد.

* اگر هر دو والدین چشم‌های سبز داشته باشند، ۹۹٪ احتمال وجود دارد که کودک نیز دارای چشم سبز باشد.

* اگر هر دو والدین چشم‌های فندقی رنگ داشته باشند، ۹۹٪ احتمال وجود دارد که کودک نیز چشم‌های فندقی داشته باشد.

* چشم‌های فندقی هنوز هم به صورت رمز و راز باقی مانده‌اند. ماشین حساب رنگ چشم کودک نمی‌تواند به طور دقیق احتمال فندقی شدن رنگ چشم کودک را پیش‌بینی کند، زیرا این رنگ چشم اغلب ترکیبی از رنگ‌های قهوه‌ای، سبز و کهربایی است.