در حاملگی مولار یا حاملگی پوچ علائم اولیه بارداری اتفاق می افتد. به عبارتی دیگر، خون ریزی قاعدگی به تعویق افتاده و جواب تست بارداری مثبت می شود. حتی اگر در هفته های اولیه بارداری پوچ سونوگرافی انجام دهید مشاهده خواهید کرد که کیسه حامل جنین در دیواره رحم وجود دارد. ولی نهایت در دو ماه اول حاملگی با لکه بینی، خون ریزی، و دردهای شکمی پایان می یابد.
حاملگی مولار هنگامی رخ می‌دهد که در تخم بارور شده ناهنجاری های خاصی وجود داشته باشد. تخم بارور شده یا هرگز به جنین تبدیل نمی‌شود (کامل) و یا این که به شکل غیر طبیعی رشد می‌کند و نمی‌تواند زنده بماند.
در حاملگی های طبیعی، تخم بارور شده دارای ۲۳ کروموزوم از پدر و ۲۳ کروموزوم از مادر است. در اغلب حامگلی های مولار کامل، کروموزوم های مادر در تخم بارور شده وجود ندارند و کروموزوم های پدر نسخه ای دیگر را تکثیر می‌کنند، بنابراین دو نسخه از کروموزوم های پدر در تخم وجود دارد و هیچ کروموزومی از مادر در آن موجود نیست.
در این حالت، جنین، کیسه جنینی یا هیچ بافت جفتی نرمالی وجود ندارد. در عوض، جفت توده ای از کیسه های شبیه به خوشه انگور را تشکیل می‌دهد.
در بیشتر حاملگی های مولار جزئی، تخم بارور شده کروموزوم های مکمل مادر را نیز دارد، اما کروموزوم های پدر دو برابر می‌شوند، بنابراین به جای ۴۶ کروموزوم، ۶۹ کروموزوم وجود خواهد داشت (این پدیده زمانی می‌تواند رخ دهد که کروموزوم های موجود در اسپرم دو برابر شده باشند و یا این که دو اسپرم تخم مشابهی را بارور کنند).
در این حالت، در میان توده بافت غیر طبیعی که شبیه خوشه انگور است، چندین بافت جفتی به وجود خواهد آمد. جنین رشد خود را آغار می‌کند، بنابراین ممکن است که جنین یا فقط تعدادی بافت جفتی و یا کیسه جنینی وجود داشته باشد.
اما حتی اگر جنینی به وجود بیاید، در بیشتر موارد آن قدر غیر طبیعی است که نمی‌تواند زنده بماند. از دست دادن حاملگی به این شکل می‌تواند ترسناک و ناراحت کننده باشد. اما تا زمانی که تحت درمان مقتضی قرار می‌گیرید، احتمال ندارد که هیچ گونه عواقب جسمانی دراز مدت تهدیدتان کند.
عوامل خطر بارداری مولار
چه کسانی در معرض خطر هستند؟
– سن : بعد از سن ۳۵ سالگی، حاملگی مولار کامل شایع می باشد.
– سابقه حاملگی مولار : به خصوص اگر شما دو و یا چندین بار این حاملگی را داشته باشید.
– سابقه سقط جنین
– رژیم غذایی فاقد کاروتن : کاروتن پیش ساز ویتامین A در بدن می باشد. زنانی که دچار کمبود کاروتن هستند، بیشتر دچار حاملگی مولار کامل می شوند.
علائم بارداری مولار
حاملگی مولار همان علائم اولیه بارداری معمولی را دارد، از قبیل: عدم خونریزی ماهانه و تهوع صبحگاهی.
– خونریزی واژن
– رحم بزرگ تر از حد معمول می شود
– تهوع و استفراغ شدید
– علائم پرکاری غده تیروئید از قبیل عصبی و خسته بودن، نامنظم و یا شدید بودن ضربان قلب و بیش از اندازه عرق کردن
– احساس ناراحتی در لگن
بیشتر این علائم در یک حاملگی طبیعی، حاملگی چند قلویی و یا سقط نیز می تواند رخ دهد.
تشخیص حاملگی مولار
– معاینه لگن
– آزمایش خون و اندازه گیری هورمون های بارداری در خون
– پزشک همچنین می تواند در اوایل حاملگی، با استفاده از سونوگرافی، حاملگی مولار را تشخیص دهد.
خطرات حاملگی مولار
– حاملگی مولار می تواند باعث خونریزی شدیدی در رحم شود.
– برخی از این حاملگی ها باعث بوجود آمدن بیماری تروفوبلاستیک بارداری می شوند. این بیماری در اثر رشد بافت غیرطبیعی در داخل رحم در طی بارداری بوجود می آید. این بافت غیرطبیعی از رشد طبیعی جنین جلوگیری می کند. بعد از سقط جنین، این بافت به رشد خود ادامه می دهد.
درمان دارویی حاملگی مولار یا پوچ چیست؟
بارداری پوچ نمی تواند به عنوان یک حاملگی زنده ادامه یابد. برای جلوگیری از بیماری، بافت پوچ باید برداشته شود. درمان معمولا شامل یک یا چند مورد زیر است:
کورتاژ (D & C)
برای درمان بارداری پوچ، پزشک بافت پوچ را از رحم در طول کورتاژ برمی دارد. کورتاژ یک عمل جراحی سرپایی است که در بیمارستان انجام می شود.
در طول درمان، یک بیهوشی موضعی یا عمومی انجام خواهد شد. دکتر برای معاینه لگن برای دیدن دهانه رحم، یک اسپکولوم را به واژن وارد می کند. سپس پزشک دهانه رحم را گشاد می کند و با استفاده از یک دستگاه خلاء بافت رحم را برمیدارد. معمولا عمل کورتاژ حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد.
هیسترکتومی
اگر بافت پوچ دیده شود و تمایلی برای بارداری در آینده نداشته باشید، ممکن است جراحی برداشتن رحم (هیسترکتومی) نیاز داشته باشید.
– نظارت بر HCG بعد از برداشتن بافت پوچ، دکتر سطح HCG را اندازه گیری می کند تا زمانی که به حالت طبیعی بازگردد. اگر همچنان HCG در خون داشته باشید، ممکن است نیاز به درمان بیشتری داشته باشید. هنگامی که درمان بارداری پوچ کامل شد، پزشک شما به مدت شش ماه تا یک سال به اندازه گیری سطح HCG می پردازد تا مطمئن شود هیچ بافت پوچی باقی نمانده است. از آنجا که حاملگی مانع از نظارت بر سطح HCG می شود، پزشک توصیه می کند تا زمان تکمیل نظارت، باردار نشوید.
بارداری بعد از مولار
چه زمانی اقدام کنم؟!
زمان قطعی انتظار برای بارداری مجدد با تشخیص پزشک است، اما در صورت درمان بارداری مولار، برای بارداری مجدد باید مدت‌زمانی نزدیک به یک سال صبر کنید تا سطح هورمون hCG در شما به صفر برسد.
اگر پیش از این زمان دوباره باردار شوید، سطح هورمون بالا می‌رود و تشخیص بازگشت یا بازنگشتن بافت غیرطبیعی مولار برای پزشک غیرممکن می‌شود.
خبر خوب این است که داشتن یک بارداری مولار بر روی باروری یا باردار شدن به صورت طبیعی تأثیر منفی نخواهد داشت و احتمال عارضه‌هایی مانند مرده به دنیا آمدن نوزاد، نقص‌های مادرزادی، زایمان زودرس یا سایر عوارض بارداری را افزایش نمی‌دهد.
در ضمن احتمال داشتن یک بارداری مولار دیگر فقط یک یا ۲ درصد است و در بارداری‌های آینده، این مسئله با انجام سونوگرافی در سه ماهه‌ی اول بارداری بررسی خواهد شد.
بعضی از سلول های غیرطبیعی ممکن است بعد از درمان حاملگی مولار در رحم شما باقی بمانند. اینها معمولا ظرف چند ماه خود به خود از بین می روند، اما گاهی اوقات درمان اضافی برای از بین رفتن آن ها نیاز است.
برای بررسی اینکه آیا ممکن است به درمان بیشتر نیاز داشته باشید یا خیر، از شما خواسته خواهد شد تا آزمایشات خون و یا ادرار را برای اندازه گیری سطح هورمون hCG گونادوتروپین کورون انجام دهید.
مقدار این هورمون در بدن شما در دوران بارداری افزایش می یابد. اگر پس از درمان برای بارداری پوچ، هورمون ها کاهش پیدا نکند، ممکن است به این معنی باشد که برخی سلولهای غیرطبیعی در رحم باقی می ماند.
اکثر زنان نیاز به آزمایش خون و یا ادرار برای حدود شش ماه پس از درمان دارند.
موثرترین عامل شناخته شده در بروز حاملگی‌های پوچ، اختلالات سلول تخم همراه با ناهنجاری‌های کروموزومی است که ممکن است بر اثر بالا بودن سن مادر یا پدر به وجود آید.