بادکش درمانی یا کاپینگ یک روش درمان قدیمی است که در درمان طیف وسیعی از بیماریها می تواند مؤثر باشد و به طور کلی میتواند در سطح ذهنی و روانی و همچنین سطح جسمی و فیزیکی حال عمومی اثر گذار باشد. بنا به نظر برخی از منابع بادکش میتواند حتی فراتر از آنتیبیوتیکها و مسکنها عمل کند، و حتی در مواردیکه داروها از درمان قاصرند به بیماران کمک کند. این تکنیک بسیار ساده، ارزان و کارآمد است.
انواع بادکش
بادکش گرم: با استفاده از آتش و کاپهای شیشهای انجام میگیرد و برای کسانی که در یک قسمت احساس سرما میکنند، بهتر است.
بادکش سرد: با استفاده از یک دستگاه مکش و کاپهای پلاستیکی انجام میشود و برای عموم قابل استفاده است.
بادکش خشک: فقط بادکشگذاری انجام میشود.
بادکش تر: با استفاده از سوزنهای ریز (یا تیغ) میتوان از نقطه مورد نظر که انسداد هم دارد، خون گرفت (یعنی بادکش روی موضع قرار میگیرد تا خون را مکش کند).
مکانیزم اثر بادکش
۱- اثر بادکش به عنوان طب فشاری: طب فشاری بر روی نقاط سوزنی اثر میکند و میتواند تمام اثرات طب سوزنی مانند: افزایش سروتونین، افزایش ترشح اندروفین و انکفالین و مهار انتقال پیام درد به هیپوفیز و هیپوتالاموس، البته در حد خفیفتر داشته باشد.
۲- تعادل یین و یانگ: طب چینی معتقد است که در بدن ما (و تمام کائنات) دو انرژی به نام یین و یانگ وجود دارد. دو نیرو که مکمل هم و در عین حال متضاد یکدیگر و از طرفی قابل تبدیل به هم هستند (مانند شب و روز، بلندی و کوتاهی، تاریکی و روشنایی، زن و مرد) از تعادل این دو نیروست که کائنات و بدن انسان در سلامت به سر میبرد و هر نوع عدم تعادل باعث بروز بیماری میشود. این شکل نماد یین و یانگ است. بادکش میتواند با تعادل یین و یانگ باعث ایجاد تعادل و سلامت شود.
۳- بادکش با مکشی که ایجاد میکند، جریان خون را از عمق به سطح آورده و هر نوع انسداد و رکود خون را برطرف میسازد؛ به همین علت میتواند مواد سمی و توکسینها را از بدن خارج سازد. بدیهی است با افزایش جریان خون روند تغذیه سلولها و اکسیژن رسانی به سلولها نیز افزایش مییابد.
۴- روغنهای ضروری یا اسانسهایی که به همراه بادکش درمانی بر روی پوست استفاده میشود، خواص درمانی بینظیر و منحصر به فردی دارند.
۵- بادکش درمانی باعث افزایش سلولهای دفاعی بدن میشود؛ بنابراین سیستم ایمنی را تقویت میکند و فردی که به طور مکرر بادکش میکند، کمتر دچار بیماری میشود و کمتر سرما میخورد.
۶- بادکش با ایجاد فشار منفی باعث انبساط عضلانی و رفع اسپاسمها میشود بنابراین در کاهش درد مؤثر است.
موارد درمانی توسط بادکش درمانی:
سرماخوردگی- آنفلوآنزا، بیماریهای خونی، تسکین درد، التهابات مفاصل (مثل روماتیسم مفصلی- آرتروز)، ریلکسیشن روحی و عصبی، پیشگیری از واریس، کمک به باروری در زوجهای نابارور، بیماریهای گوارشی، آسم و تنگی نفس، خواب رفتگی دست و پا، کاهش دردهای ناشی از بیماریهای روماتیسم، آرتروز، سیاتیک، کمردرد، دیسک کمر، میگرن، درد گردن، درد و خستگی و احساس سنگینی در پشت ساق پا و نیز به عنوان یک ماساژ بسیار عمقی نقش ایفا می کند.
بادکش با تحریک روده ها و دستگاه گوارش در درمان برخی از بیماریهای گوارشی نظیر زخم معده، کاهش تحرک روده و یبوست، کمک کننده است.
افزایش خونرسانی موضعی با افزایش تجمع سلولهای دفاعی و فاکتورهای ضد التهاب خونی به موضع، باعث تسریع ترمیم آسیبهای بافتی و عفونتهای موضعی می شود؛ مثلا با بادکش کردن اطراف زخمهای بستر می توان به ترمیم و بهبود این زخمها کمک قابل توجهی کرد.
بادکش های متناوب و مکّرر با جذب خون به عضلات در رفع لاغریهای موضعی و افزایش بافت ماهیچه ای موضع بادکش، موثرند.
اگر علت چاقی، تجمع موضعی چربی باشد؛ بادکش گرم در سوزاندن چربیهای موضعی موثر است.(با مکانیسم افزایش خونرسانی به ناحیه پر چربی و افزایش متابولیسم موضعی).
از فشار منفی ایجاد شده توسط بادکش می توان در کنترل و تنظیم بعضی از خونریزی ها در بدن بهره گرفت؛ مثلا در هایپرمنوره (قاعدگی با خونریزی شدید) می توان زیر سینه ها را بادکش کرد. با این عمل، فشار خون از اندام تحتانی به سمت اندام فوقانی متوجه شده و از شدت خونریزی کاسته می شود یا در خونریزی کم قاعدگی(هایپومنوره) با بادکش رانها و ساقها می توان فشار را از قسمتهای فوقانی به سمت اندام تحتانی متوجه ساخته؛ میزان خونریزی را افزایش داد؛ یا در خون دماغ شدید با بادکش کردن اطراف ناف(در طرف خونریزی) فشار خون به قسمتهای تحتانی منتقل و خون دماغ کم کم قطع می گردد.
در رفع خواب رفتگی ها و گزگز اندام، بادکش، با تسریع خونرسانی و اکسیژناسیون بافتی موثر می باشد.
از فشار منفی بادکش جهت کمک به خروج سنگهای کلیوی استفاده می شود؛ به این صورت که بعد از روغن مالی، مسیر کلیه ها و حالبها را از طرف کلیه به سمت مثانه، بادکش متحرک می کنند.
در افرادی که دارای طبع سرد و تر هستند و در اصطلاح طب سنتی، بلغمی مزاجند، بادکش گرم و خشک کاربرد فراوانی دارد و جایگزین مناسبی برای حجامت می باشد.
در طب سنتی، بیماری برص یا vitiligo از بیماری های بلغمی محسوب می شود. لذا با این استدلال که بلغم، سرد و تر و بادکش، گرم و خشک(یعنی دقیقا ضد بلغم) است؛ ، لذا بادکش متناوب (یک روز در میان، حداقل ۴۰ جلسه) را در درمان برص موثر می دانند.(قطعی است که افزایش خونرسانی پوست توسط بادکش گذاری در رفع بسیاری از بیماریهای پوستی موثر است و تحقیقات پروفسور von neisser نیز این مساله را تایید می کند.
در زانوهایی که دچار تورم، درد و تجمع مایع در مفصل شده اند (تجمع بلغم موضعی) با بادکش متناوب (۴۰ تا ۱۲۰ جلسه، یک روز در میان)، می توان کم کم این مایع را از محیط خارج کرد.
کاربردهای درمانی بادکش:
بادکش وسیع شکم
-درمان تکمیلی چاقی در بلغمی ها(سرد مزاج ها)
– درمان تکمیلی یبوست
– درمان تکمیلی دیسمنوره(قاعدگی دردناک)
بادکش سیاتیک
درمان تکمیلی سیاتالژی
– درمان خواب رفتگی اندام تحتانی
– درمان خستگی زودرس اندام تحتانی
بادکش زیر پستان
-درمان تکمیلی هایپر منوره (خونریزی قاعدگی شدید)
– درمان التهاب پستان
– حجیم کردن پستان
– درمان تکمیلی خون دماغ
بادکش پستان
-درمان تکمیلی کیستهای پستانی
– حجیم کردن پستانها
– درمان تکمیلی افتادگی سینه
– افزایش شیر مادران شیرده
بادکش زانو
– درمان تکمیلی درد زانو در افراد بلغمی مزاج
– درمان تکمیلی درد ناشی از آرتروز
– درمان تکمیلی آب آوردن زانوها
بادکش وسیع کتف
– درمان تکمیلی سرما خوردگی
– رفع خستگی شدید
– رفع اسپاسم های عضلانی این ناحیه
– درمان خواب رفتگی دستها در افراد سرد مزاج
– جایگزین حجامت عام در طبایع سرد
– جایگزین حجامت عام در افرادی که آمادگی حجامت ندارند
بادکش تخمدان
– درمان کیست تخمدان
– درمان تکمیلی دیسمنوره (قاعدگی دردناک)
– درمان بی نظمی قاعدگی
– کمک به درمان بعضی از انواع ناباروری
یک روش ساده بادکش گذاری: یک روش ساده برای بادکش گذاری که به سادگی قابل اجراست این است که مقداری پنبه را داخل درب یک بطری نوشابه قرار داده کمی روی آن الکل بریزید و روی پوست منطقه مورد نظر قرار داده پنبه را آتش بزنید. حالا لیوان را روی آن قرار داده تا شعله خاموش و پوست به داخل لیوان برجسته شود. با این روش ساده، شخص حتی می تواند قسمت هایی از بدن خود را نیز به سادگی بادکش کند.
نکات مهم در بادکش گذاری
۱- در بیماری های مختلف، معمولا یک بار بادکش انداختن در هر روز کفایت می کند. در بعضی موارد خاص ممکن است نیاز به تکرار آن در طول روز باشد.( مثلا در مورد سنگ کلیه ای که در مسیر حالب در حال حرکت است، با جا به جا شدن سنگ و عوض شدن محل درد، می توان نقاط جدید را بادکش کرد.) بادکش بیش از حد می تواند منجر به آزردگی پوست شود.
۲- بروز چند عدد تاول در محل بادکش طبیعی است و بعد از چند روز خود به خود بهبود می یابند. توجه داشته باشید که تاول های ناشی از بادکش خیلی دیر جذب می شوند، لذا بهتر است آنها را به آرامی تخلیه کنید.
ایجاد تاول روی پوست بیمار پس از بادکش چند علت عمده دارد:
* ضعف و سستی پوست بیمار.
* زیاد بودن فشار منفی ایجاد شده.
* طولانی بودن مدت زمان بادکش.
لذا با کنترل وضعیت پوست طی مدت زمان بادکش و تنظیم مدت زمان بادکش و میزان خلاء ایجاد شده می توان تا حد زیادی از این مسآله جلوگیری کرد. بنابر دیدگاه طبّ سنّتی، بادکش در محلّ، ایجاد حرارت می کند ولذا تاول های ایجاد شده، نوعی سوختگی سطحی و ملایم محسوب می شوند.
۳- در بادکش متحرک(لغزان) افرادی که دارای جوشهای متعدد پوستی هستند احتیاط کنید؛ چراکه گذر بادکش از روی هر کدام از جوش ها ممکن است باعث خروج چرک و خون شود.
۴- کبودیهای ناشی از بادکش، واکنش طبیعی بدن است و جای نگرانی ندارد و طی ۵ تا ۱۰ روز کاملا برطرف می شود. برای رفع سریعتر این کبودی ها می توان از ماساژ موضع بادکش بلافاصله پس از بادکش گذاری بهره گرفت. با کنترل میزان مکش پوست بیمار و تنظیم مدت بادکش، می توان از کبودی شدید پوست جلوگیری نمود. در مورد بادکش صورت، بهتر است از بادکش متناوب(منقطع) کمک گرفت.
۵- در صورتی که بیمار طی بادکش گذاری دچار حالات تهوع، سرگیجه و یا عرق سرد شد؛ بلافاصله بادکش را از بدن جدا کنید و بیمار را به پهلوی راست بخوابانید و پاهای او را به داخل شکم خم کنید. علایم فوق طی چند دقیقه کاملا رفع می شوند. برای رفع سریعتر علایم از یک قاشق عسل خوراکی( به صورت مکیدن) یا یک لیوان شربت عسل استفاده کنید.
۶- میزان مکش لیوان در افراد لاغر و ضعیف باید کمتر از افراد چاق باشد؛ زیرا بادکش شدید پوست آنها، باعث تورم بافتی(التهاب) و اسپاسم(گرفتگی) عضلانی می شود.
۷- طبع بادکش، گرم و خشک است.
۸- بادکش برخی نواحی مانند پهلوها یا پشت کاسه زانو دردناک است و باید در انجام آنها احتیاط کرد.