انتظار نداشته باشید بتوانید یک شبه فرزندتان را از شیر بگیرید؛ بيشتر کودکان نوپا به این تغییر بزرگ زندگی‌شان واکنشی جدی نشان می‌دهند. آنها از بدو تولد به شیر خوردن در آغوش مادر خو گرفته‌اند و ترک این عادت برای آنها مشکل است. راه‌های زیر ترک عادت شیر مادر را آسان می‌کند:
• به جای شیر، صبحانه‌ای دلچسب برای او حاضر کنید تا به این جایگزین جدید علاقه‌مند شود.
• هنگام خرید از سوپرمارکت فرزندتان را هم همراه ببرید و بگذارید یک پاکت شیر انتخاب کند.
• برایش یک لیوان زيبا بخرید یا اجازه دهید خودش یک لیوان را انتخاب کند.
• برای فرزندتان پاکتی شیر کوچک را بخرید و سه چهارم از آن را در ظرفی بریزید. سپس به کودکتان یاد دهید باقی شیر را خودش در لیوانش بریزد.
• مراقب باشید کودکتان گرسنه نماند. در دوره از شیر گرفتن باید دقت کنید که کودکان گرسنه نمانند. باید خوراندن غذاهای جامد به او را شروع کرده باشید. قبل از این‌که خیلی گرسنه شود از او بپرسید بین شیر و غذاهای سفت‌تر کدام یک را دوست دارد.
• اگر فرزندتان شیر خواست، ابتدا یک فنجان شیر از یخچال به او بدهید.
• در این مدت لباسی بپوشید که جلویش دکمه یا زیپ نداشته باشد یا یقه‌اش بسته باشد تا کودک نتواند به سینه شما نزدیک شود.
• پیراهن یا لباس سرتاسری بپوشید.
• به عنوان لباس مجلسی یا خواب پیراهن بسته‌ای که تا گردن دکمه دارد بپوشید.
• فرزندتان را توجیه کنید. اگر خواستید فرزندتان را از شیر بگیرید و پاسخ فرزندتان به این تغییرات جز خشم و بد اخلاقی نبود، برای او استدلال بیاورید. بسته به این‌که مهارت گفتاری فرزندتان چقدر است، به حس غرور او متوسل شوید و مثلا بگویید: «دختر خانم بزرگی مثل تو دیگه تو لیوان شیر می‌خوره» یا برای او حد تعیین کنید و بگویید «: دیگه نمی‌شه جلوی بقیه بگی مامان شیر می‌خوام» یا «دیگه نمی‌شه قبل از خواب شیر منو بخوری.»
• خونسردی خود را حفظ کنید. اگر هیچ کدام از این راه‌ها جواب ندادند، عصبانی نشوید، خونسرد باشید. متقاعد کردن نوپایان اصلا کار راحتی نیست. معمولا وقتی کودک به هیچ عنوان نمی‌خواهد حرف شما را گوش دهد و بفهمد، نادیده گرفتن کج خلقی او بهترین و موثر‌ترین کاری است که می‌توانید انجام دهید. بعد از به اتمام رسیدن طوفانی که کودکتان به راه انداخته به او فرصت دهید بداند به جز شیر شما را خوردن می‌تواند کار‌ها و بازی‌هاي جالب دیگری با شما انجام دهد.
• اگر کودکتان درباره از شیر گرفتن خیلی لجبازی می‌کند به او قول یک جایزه خوب بدهید و بگویید اگر سعی کنی با لیوان شیر بخوری مثلا برایت یک قطار خوشگل می‌خرم. جایزه شما می‌تواند خوراکی یا اسباب بازی باشد.
بازگشت به محل کار بعد از دوران شیردهی
• ابتدا اجازه بدهید هم شما و هم فرزندتان به قطع شیردهی عادت کنید سپس به محل کارتان بازگردید.
• به هیچ عنوان تا قبل از ۳ هفته فرزندتان را ترک نکنید.
کودکتان را با حوصله و محبت از شیر بگیرید
• براساس توصیه‌هاي قرآن کریم بهتر است مادران تا ۲ سالگی فرزندشان را از شیر خود تغذیه کنند. البته هیچ مانع پزشکی برای افزایش دوره شیردهی وجود ندارد و از نظر پزشکی شیر دادن تا ۴-۵ سالگی هم بلامانع است.
• اگر شیردهی به طور ناگهانی قطع شود هم کودک و هم مادر دچار ناراحتی می‌شوند. در ۲ سال گذشته سینه مادر به طور مداوم شیر تولید می‌کرده، تولید شیر همچنان ادامه دارد و اگر تخلیه شیر ناگهان متوقف شود، سینه‌ها متورم و دردناک می‌شوند و امکان دارد دچار آبسه و عفونت هم بشود. به علاوه، این تغییر ناگهانی می‌تواند کودک را هم دچار شوک عاطفی کند.
• قطع ناگهانی شیر، کودک را از غذایی که به آن عادت داشته محروم می‌کند و به علاوه کودک هم هنوز با انواع پاستوریزه شیر آشنا نشده است، در اين صورت ممکن است کودک دچار مشکلات تغذیه‌ای شود.
• قطع شیردهی از ۲ سالگی به بعد باید به تدریج صورت گیرد یعنی مادر هر چند روز یک بار یکی از وعده‌های شیردهی را کاهش دهد تا کم‌کم تولید شیر در بدن او کم و سرانجام متوقف شود.
• فرزند به عمل شیر خوردن علاقه‌مند است. بهتر است مادر قبل از این‌که فرزند نزد او بیاید و تقاضای شیر کند جایی باشد که کودک نتواند به راحتی به او دسترسی داشته باشد. مثلا نباید مرتب جلوی او روی صندلی بنشینید. در عین حال فاصله‌گیری از او باید غیر مستقیم باشد تا کودک احساس نکند که مادرش دیگر دوستش ندارد.
• اگر مادری به هر دلیلی شیر ندارد و مجبور است از شیر خشک فرزندش را تغذیه کند، باید شیر خشک را در ۱۲- ۱۱ماهگی قطع کند و تغذیه با انواع شیر پاستوریزه یا مدت‌دار را برای فرزندش شروع کند. در ماه‌هایی ابتدایی که هضم شیر گاو برای کودک مشکل است برای چنین کودکانی که از نعمت شیر مادر محروم هستند باید از شیر خشک استفاده کرد. با شروع یک سالگی شیر خشک هیچ مزیتی برای کودک ندارد.
• شروع خوراندن شیرهای مدت‌دار به کودک مزیتی دارد که می‌توان در صد چربی شیر را انتخاب کرد. در کودکان سبک وزن توصیه می‌شود از شیر پرچرب استفاده شود.
شیشه شیر ممنوع
• مکانیسم مکیدن شیر از شیشه و سینه مادر متفاوت است بنابراین اگر به کودکی که از شیر مادر تغذیه می‌کند پستانک یا شیشه بدهید ممکن است دیگر از سینه مادرش تغذیه نکند.
• مکیدن مایعات از شیشه سبب خراب شدن و اختلال رشد دندان می‌شود.
• اگر شیر مادری کم باشد و مادر به ناچار مجبور باشد علاوه بر شیر خودش ازشیر خشک یا پاستوریزه هم استفاده کند بهتر است در این موارد نادر شیر را تا ۶ ماهگی با شیشه به فرزندش بدهد و بعد از آن آب و شیر را با استکان، سرنگ، قطره چکان، قاشق یا لیوان به كودك بدهد و به هیچ وجه از شیشه شیر استفاده نکند.
استفاده از لیوان را به فرزندتان یاد دهید
• آموزش نوشیدن از لیوان لازم است. کودک باید یاد بگیرد از لیوان معمولی بنوشد. در ابتدا می‌توان از لیوانی در دار و مجرادار هم استفاده کرد.
• کودک می‌تواند از اوایل یک سالگی مهارت غذا خوردن را بیاموزد. درست است که نمی‌تواند به تنهایی تغذیه کند اما همین که یاد می‌گیرد یه تکه غذا یا قاشق را در دست نگه دارد قدمی بزرگ در تکامل توانایي اوست.
• كودك به تدریج همه چیز را یاد می‌گیرد در کنار بازی یا سر میز غذا، خودتان هم غذا در دهان او بگذارید. کودک کم کم یاد می‌گیرد کارهایی را که شما برایش انجام می‌دهید، خودش انجام دهد.
• ابراز محبت تنها در قالب تغذیه نیست. مادرانی که همه کارهای کودک‌شان را خودشان انجام می‌دهند بعد از سنین ۳-۴ سالگی متوجه می‌شوند فرزندشان قادر به انجام کارهای بسيار ابتدایی و ساده هم نیست و در تغذیه صرفا به والدینش وابسته است. اگر کودک نتواند در سن مناسب غذا خوردن را یاد بگیرد ممکن است در یادگیری توانایی‌های دیگر هم کند باشد و نتواند روی پای خود بایستد.
