والدين با تصميم‌هاي خود، بر سرنوشت آينده فرزندان‌شان تاثير مي‌گذارند و يكي از مهم‌ترين اين تصميم‌ها، برنامه‌ريزي براي چگونه به دنيا آمدن آنهاست كه هر روز محققان شواهد تازه‌اي از تاثير آن بر سلامت كودكان ارائه مي‌كنند.
تازه‌ترين مطالعات نشان داده است نوزاداني كه از راه سزارين به دنيا آمده‌اند، در سن ۱۸ سالگي، بيش از ديگران احتمال دارد كه دچار آسم شوند. اين در حالي است كه مطالعات متعددي نيز از سلامت بيشتر خود مادران، در زايمان طبيعي، نسبت به زايمان سزارين، خبر داده بودند.
مطالعه جديد را محققان نروژي در دانشگاه برگن انجام داده‌اند و خبرگزاري رويترز آن را گزارش كرده است.
براساس اين گزارش، مطالعه مذكور از چند جنبه موضوع را بررسي كرده است؛ يكي نوع زايمان از لحاظ طبيعي (واژينال) يا سزارين؛ و در زايمان‌هاي سزارين، از لحاظ اورژانس بودن يا برنامه‌ريزي‌شده بودن.
همچنين استفاده از وسايل كمكي در زايمان‌هاي واژينال نيز ثبت شده است. بيش از يك ميليون و ۷۰۰ هزار مورد زايمان بررسي شد و وضعيت فرزندان ماحصل آن، از لحاظ ابتلا به آسم، در سن ۱۸ سالگي، ارزيابي شد.
نتايج نشان‌دهنده اين واقعيت بود كه انجام زايمان به طريقه سزارين، مي‌تواند احتمال بروز آسم را تا ۵۰ درصد، نسبت به موارد زايمان واژينال خودبه‌خودي و بدون مداخله، افزايش دهد.
اما نكته جالب اينكه استفاده از وسايل كمكي، مانند فورسپس يا وكيوم نيز، با افزايش حدود ۱۹ درصدي احتمال ابتلا به اين بيماري همراه بود. همچنين زايمان‌هاي سزاريني كه به‌صورت اورژانس انجام شده بودند، خطر ابتلا به آسم را در فرزندان ماحصل آن، تا نزديك به ۱۴درصد افزايش داده بودند.
فرضيه‌هاي مختلفي در مورد چگونگي رابطه شيوه تولد يك فرد با بروز آسم در او وجود دارد. يكي از توجيه‌هاي محققان در اين مورد آن است كه وقتي زايمان از راه كانال طبيعي آن – يعني واژن مادر- اتفاق نمي‌افتد، نوزاد امكان مواجهه با باكتري‌هايي كه به‌طور طبيعي در اين مجرا زندگي مي‌كنند، نمي‌يابد.
اين عدم‌مواجهه زودرس، مي‌تواند تكامل سيستم ايمني او را تحت‌تأثير قرار دهد و آن را متوقف كند. توجيه ديگر اين است كه دردهاي طبيعي مادر در هنگام زايمان واژينال، باعث ترشح هورمون‌هاي استرسي مانند كورتيزول در او مي‌شود و اين درست همان هورمون‌هايي است كه براي تكامل بافت ريه نوزاد لازم است.
مطالعات متعدد نشان داده‌اند كه احتمال بروز سندرم زجر تنفسي نوزاد، در نوزاداني كه به شيوه سزارين به دنيا مي‌آيند، بيشتر از ساير نوزادان است.
يكي از مطالعات انجام‌شده در اين زمينه كه كار محققان دانشگاه آروس در سال گذشته بود، حاكي از اين حقيقت است كه نوزادان ماحصل زايمان سزارين، تا ۴ برابر بيشتر از ساير نوزادان در معرض خطر نارس‌بودن ريه هستند و به همين علت بيشتر امكان دارد كه پايشان به بخش مراقبت‌هاي ويژه نوزادان باز شود.
محققان مجري اين مطالعه اخير، عقيده دارند احتمالا اين بلوغ ناكافي در زمان تولد، ممكن است اثرات درازمدتي، بيش از آنچه تاكنون تصور مي‌شد، داشته باشد و به اين ترتيب باعث بروز حساسيت تنفسي يا آسم در اين كودكان، در سال‌هاي بعدي شود.
با اين حال، هيچ‌كدام از اين فرضيه‌ها، نمي‌تواند توجيه مناسبي براي اين نكته ارائه دهد كه چرا استفاده از وسايل كمكي، مانند فورسپس و وكيوم و نيز زايمان سزارين اورژانس، با خطر بالاتر ابتلا به آسم همراه است.
محققان مي‌گويند به‌نظر مي‌رسد هنوز حقايق پنهان زيادي در فرايند طبيعي زايمان وجود دارد كه مطالعات بعدي بايد پرده از راز آنها بردارد؛ حقايقي كه هم سلامت مادر و هم سلامت فرزند او را – هم در كوتاه‌مدت و هم در درازمدت- به ارمغان خواهد آورد.
مصطفی معین، متخصص آسم و آلرژی گفت: بر اساس تحقیقات گوناگونی که انجام شده، سزارین تا حدودی می‌تواند باعث افزایش شیوع آسم شود.
وی در ادامه گفت: به خصوص این که درصد مهمی از نوزادانی که به روش سزارین متولد می‌شوند، از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند.
رئیس انجمن آسم و آلرژی ایران با اشاره به شیر مادر در جلوگیری از بروز آسم اظهار داشت: استفاده نکردن از شیر مادر می‌تواند یک علت در ایجاد آسم باشد، همچنین به دلیل این که سزارین استرس وارد می‌کند این استرس باعث می‌شود احتمال وقوع آسم بیشتر شود.
این استاد آسم و آلرژی تصریح کرد: از نظر این که سزارین باعث شیوع علائم آسم می‌شود، احتمالا به دلیل بیهوشی مادر و سیستم تنفسی است که در ایجاد آسم نقش دارد.
