چه دردهایی در بارداری طبیعی و کدامیک غیر طبیعی است؟
علایمی که در بارداری خطرناک نیستند:
ترش کردن یا سوزش معده: این وضعیت، با احساس سوزش در بالای شکم که در اثر اختلال دستگاه گوارش و برگشت اسید معده به لوله مری به وجود می آید، همراه است. در این موارد باید از پرخوری، تند خوردن غذا و مصرف غذاهای دیرهضم خودداری کرد.
نفخ : اتساع معده و روده ها و در نتیجه بزرگ شدن شکم را در اثر جمع شدن گاز «نفخ» می گویند . از دلایل این امر، فشار رحم بر روده هاست. در این مورد زن باردار باید از خوردن غذاهایی که سبب نفخ می شود (مثل حبوبات، پیاز، سیر، کلم و …) به میزان زیاد خودداری کند.
يبوست: بسیاری از زنهایی که در حالت عادی، اجابت مزاج طبیعی دارند، در دوران حاملگی به علت تغییرات هورمونی و فشار رحم بر روده ها، دچار یبوست می شوند. به کار بردن دستورات زیر تا حدودی به رفع یبوست کمک می کند :
– نوشیدن یک لیوان آب سرد به طور ناشتا
مصرف بیشتر مایعات در طول روز مخصوصا در هوای گرم – اضافه کردن روغن زیتون به غذای روزانه – مصرف روزانه سبزیجات خام
افزایش وزن: میزان افزایش وزن مطلوب در دوران بارداری ارتباط مستقیمی با وزن پیش از بارداری زن یا به عبارتی ذخائر چربی بدن او دارد. امروزه میزان افزایش وزن مطلوب با توجه به نمایه توده بدن (B.M.I) توصیه می شود که در جدول زیر این میزان برای زنان با وزن های مختلف آورده شده است.
گرفتگی عضلات: در روزهای آخر حاملگی، گرفتگی عضلات پشت و ران ها شایع است. این ناراحتی در اثر بزرگ شدن رحم و به عقب برگشتن ستون فقرات کمر ایجاد می شود و در حالت ایستاده فشار بیشتری به عضلات پشت و ران ها وارد می آید. بهترین راه درمان، استراحت است. پوشیدن کفش پاشنه کوتاه و ماساژ عضلات در کم کردن درد و گرفتگی عضلات مؤثر است.
تنگی نفس: نیاز شدید بدن به اکسیژن و فشار رحم بر ریه ها و قلب، در دوران حاملگی، خصوصا در ماه های آخر آن، باعث بروز «تنگی نفس» در زن حامله می شود که در صورت شدت بیش از حد، مراجعه به پزشک الزامی است.
بی خوابی: گرچه در اوایل حاملگی خواب آلودگی شایع تر است ولی در اواخر حاملگی بی خوابی بیشتر دیده می شود. حرکات جنینی، تنگی نفس، دردهای عضلانی و فکر و خیال و نگرانی مادر برای زایمان، ممکن است دلایل این بی خوابی باشند. قدم زدن در هوای آزاد، گرفتن دوش آب گرم، نوشیدن شیر گرم قبل از خواب به برطرف کردن بی خوابی کمک می کند.
همورئید : به علت فشار رحم بر وریدهای لگنی و توقف خون در آنها، بخصوص در ماه های آخر حاملگی، وریدهای انتهای راست روده متسع شده، ممکن است از مقعد بیرون بزند که به آن همورئید (بواسیر) گفته می شود.
واریس : این عارضه، به علت اختلال در بازگشت خون از اندام های پایین به وجود می آید و در این حالت وریدهای پا دچار پیچ خوردگی شده، ایجاد ناراحتی می نماید. استراحت و قرار دادن پا در سطحی بالاتر از سطح بدن و پوشیدن جوراب های مخصوص، به برطرف شدن درد کمک می کند.
و تکرر ادرار : این امر، به علت فشار رحم بر مثانه و به دلیل کم شدن حجم مثانه، ایجاد می شود.
چنانچه تکرر ادرار با سوزش، خارش، تب یا درد همراه باشد احتمال ابتلا به عفونت مجاری ادراری وجود دارد که در این صورت، باید به پزشک مراجعه نمود.
زیاد شدن ترشحات واژن : در اوایل دوران بارداری و پس از آن، میزان ترشحات واژن افزایش می یابد. این ترشحات معمولا سفید رنگ یا بی رنگ و بدون بو است. در صورتی که ترشحات زرد یا مایل به سبز باشد و ایجاد سوزش و خارش بنماید مراجعه به پزشک ضروری است.
خستگی و خواب آلودگی : معمولا در اوایل دوران حاملگی، عده ای از زنان دچار حالت خستگی زیاد و خواب آلودگی می گردند. در این حالت، افزودن بر ساعت استراحت زنان باردار، بسیار مفید است.
افزایش بزاق : در گروهی از زنان باردار ترشح بزاق به مقدار زیاد ایجاد می شود که سبب ناراحتی آنان می گردد. این حالت بعد از مدتی، خود به خود بهبود می یابد .
علایم خطرناک و غیرطبیعی دوران بارداری
با مشاهده این علایم خطرناک در بارداری به پزشک مراجعه کنید:
استفراغ شدید : چنانچه حالت ویار بسیار شدید باشد و حتی خوردن مایعات سبب استفراغ گردد، باید به پزشک مراجعه نمود. در بعضی از حالات ممکن است نیاز به بستری کردن فرد در بیمارستان باشد.
لکه بینی : خونریزی – چه به صورت لكه، چه بیشتر از آن – در هر دوره از دوران حاملگی غیر طبیعی است و مراجعه به پزشک یا مرکز بهداشتی ضروری است.
ورم: اگر ورم در بدن، خصوص در صورت و پا، رو به افزایش باشد باید حتما به پزشک مراجعه نمود. ورم ممکن است نشانه ای از «مسمومیت حاملگی» باشد.
مسمومیت حاملگی در زنان باردار بخصوص در زایمان اول، شایع است و حدود ۸ – ۵ درصد زنان حامله را مبتلا می کند و سبب افزایش فشار خون، ورم اندام ها، دفع آلبومین از ادرار و تشنج می شود. این عارضه از هفته ۲۰ حاملگی به بعد شروع شده و حتی ممکن است تا ۴۸ ساعت بعد از زایمان دیده شود.
افزایش قند خون (دیابت حاملگی) : در بعضی از زنان حامله که زمینه ابتلا به دیابت در آنها وجود دارد، ممکن است قند خون افزایش یافته و سبب بروز علائم دیابت در وی گردد. این عارضه اغلب بعد از زایمان بهبود یافته و یا به ندرت باقی می ماند .
درد : در صورت بروز سردرد یا درد شكم بخصوص اگر مداوم یا شدید باشد، باید فورا به پزشک مراجعه نمود.
در موارد زیر بهتر است زن باردار هرچه سریعتر به پزشک مراجعه نماید :
– کم شدن مقدار ادرار
– بروز بیماری های تب دار
– تار شدن چشم و حالات جرقه زدن جلوی چشم
– پاره شدن کیسه آب زودتر از موعد زایمان
– قطع شدن حرکات جنینی و متوقف شدن سیر حاملگی (عدم تغییر اندازه شکم، قطع حالات طبیعی حاملگی)
– عفونت و درد شدید دندان
– ورم یک طرفه ران یا ساق پا
درد ناف در بارداری?:
?درد اطراف ناف معمولا در هفته سیزدهم بارداری آغاز میشود، زیرا پوست و ماهیچه شما در آخر بارداری بسیار کشیده خواهد شد. ممکن است شما کشیدگی پوست،خارش و درد را در مراحل مختلف رشد جنین حس کنید.
?دردهای محدوده ناف در دوران بارداری معمولا طبیعی هستند. با گرم نگه داشتن این محدوده، احساس بهبود خواهید داشت. نگران نباشید. نیاز به دارو هم نیست.
?درد کاذب زایمان، چیست؟
همه می دانند که زایمان طبیعی یک روند همراه با درد است و چنانچه این روند در زمانی زودتر از موعد مقرر شروع شود نیز با درد همراه خواهد بود. به همین دلیل متخصصان زنان تاکید می کنند که اگر زایمان زودرس در مادری شروع شود حتما باید برای ممانعت از آن داروهای خاصی مصرف شود تا جلوی ادامه دردها و خروج جنین گرفته شود.
?در ماه آخر بارداری ممکن است باردار دردهایی شبیه به درد زایمان را تجربه کند که از جهاتی شبیه به درد زایمان حقیقی است؛ در چنین شرایطی درد، منجر به باز شدن دهانه رحم و زایمان جنین نمی شود و با مصرف مسکن نیز بهبود می یابد. به این دردها، #درد_کاذب_زایمان گفته می شود.
?تشخیص و جداسازی این دردها از هم حائز اهمیت است، چرا که در زایمان کاذب و با اهمیت باید مداخله درمانی صورت بگیرد.
?انقباض های نامنظم رحمی که به آن زایمان کاذب گفته می شود، کاملا طبیعی و ممکن است از سه ماهه سوم بارداری شروع شود که این امر بیانگر آمادگی بدن برای زایمان است.
? انقباض های کاذب با سفتی شکم توصیف می شود که به صورت متناوب قطع و وصل می شود.
?قدرت و فاصله این انقباض ها به هم نزدیک نمی شود و نامنظم است، اما با راه رفتن یا استراحت کردن از بین نمی روند و بیشتر هم نمی شود، طول مدت آنها افزایش نمی یابد و با گذشت زمان نیز شدیدتر نمی شود. معمولا دردهای کاذب با مسکن ها بر طرف می شود.??
?دردهایی که ربطی به بارداری ندارد!
عوامل متعدد دیگری نیز می تواند سبب درد_شکمی طی بارداری شود که ممکن است ارتباطی نیز به حاملگی نداشته باشند. از جمله شایع ترین این بیماری ها مسمومیت غذایی، آپاندیسیت، سنگ کلیه، هپاتیت، بیماری های کیسه صفرا و لوزالمعده و انسداد روده است که ممکن است ناشی از فشار رحم در حال رشد روی روده باشد که در سه ماهه سوم حاملگی شایع تر است. البته بسیاری از عفونت ها نیز میتواند ایجاد درد شکمی کند.
?یک سری مشکلات کم اهمیت نیز ممکن است باعث ایجاد درد شکم در دوران بارداری شود از جمله دل پیچه و نفخ یا یبوست که به علت تغییر کارکرد دستگاه گوارش درحاملگی ایجاد می شود.
?دردهای عضلانی در ۳ ماهه آخر
ممکن است رباط های نگهدارنده رحم نیز به علت کشیده شدن ایجاد درد کند که این درد معمولا خفیف، ناگهانی و تیز یا مستمر و مبهم است که در هر دو طرف قسمت تحتانی شکم یا به صورت عمقی در کشاله ران احساس می شود و معمولا در سه ماهه دوم شروع می شود. این درد ممکن است مثل فرو رفتن یک چیز تیز به بدن بخصوص هنگام تغییر ناگهانی وضعیت نظیر بلند شدن از تخت یا از روی صندلی یا هنگام سرفه کردن و غلت زدن در رختخواب باشد.
?همچنین ممکن است بیمار، درد را به صورت مبهم بعد از فعالیت بدنی روزانه یا راه رفتن احساس کند البته در صورتی که چنین دردی با استراحت بهبود نیابد باید با پزشک تماس گرفته شود.??