اگر تا سن ۲٫۵ سالگی شرایط بیماری شدید و حالت پرانتزی یک‌طرفه نباشد و هر دو طرف پاها شکل هم باشند، حالت پرانتزی پاهای کودک نرمال است…
محسن کرمی فوق تخصص ارتوپدی اطفال گفت: پای پرانتزی وابسته به سن، به‌عنوان بیماری تشخیص داده می‌شود؛ به طور مثال کودکان متولد شده همگی زانوهایشان پرانتزی است و این مورد در کودکان طبیعی است.
وی ادامه داد: اگر تا سن ۲٫۵ سالگی شرایط بیماری شدید و حالت پرانتزی یک‌طرفه نباشد و هر دو طرف پاها شکل هم باشند، حالت پرانتزی پاهای کودک نرمال است.
فوق تخصص ارتوپدی اطفال افزود: معمولاً تا سن ۲٫۵ سالگی حالت پرانتزی به حالت ایکس یا ضربدری تبدیل می‌شود؛ یعنی زانوها به هم چسبیده و مچ پاها از هم فاصله می‌گیرند. از سن ۲٫۵ سالگی به بعد به دلیل اینکه استخوان‌ها در حال شکل‌گیری هستند، این حالت غیرطبیعی است.
وی ادامه داد: پای پرانتزی در کودکان باید علت‌یابی شود؛ در بزرگسالان علت پای پرانتزی اهمیت ندارد و مهم این است که بیماری پیشرفت نکند و به مرحله درد نرسد که اگر رسید نیاز به جراحی دارد.
دانشیار دانشگاه شهید بهشتی گفت: پای پرانتزی به‌مرور زمان در سنین بالا موجب تخریب زانو می‌شود و چون مفصل زانو، غضروف را از دست داده است؛ وقتی زانو از حالت صاف به حالت پرانتزی در بیاید، تقسیم نیرو در مفصل زانو بر هم می‌ریزد و بیماری آرتروز یا سائیدگی مفصل زانو را ایجاد می‌کند.
دانشیار دانشگاه شهید بهشتی گفت: هنگامی که پای پرانتزی در بزرگسالان دردناک می‌شود، نیاز به جراحی دارد و باید اصلاح شود؛ مهم‌ترین دلیل ایجاد پای پرانتزی، نرمی استخوان است و برای کودکان مبتلا تا سن ۱۰ سالگی کفش طبی توصیه می‌شود.
کرمی در ادامه اظهار داشت: اگر پای پرانتزی درمان نشد، صفحات رشد در پا، تحت جراحی قرار خواهند گرفت تا از نظر رشدی قسمتی را که در حال پرانتزی شدن است، کنترل کنند؛ در بزرگسالان به دلیل توقف سن رشد، امکان جراحی صفحات رشد وجود ندارد، زانو باید شکسته و سپس اصلاح شود که به همین دلیل توصیه می‌شود زمانی که دردی در زانو احساس شد، مورد جراحی قرار گیرد.
منبع خبر : farsnews
حال اگر خانواده از وجود چنین بیماری‌ای در کودک مطلع نشود و پس از چهار سالگی یا در سنین بالاتر تشخیص داده شود، چه باید کرد؟
فرض کنید کودک در ۹ سالگی مراجعه کرده است، در این حالت به عمل جراحی نیاز است. در بالای استخوان ساق و پایین استخوان ران ناحیه‌ای به نام صفحه رشد وجود دارد که رشد طولی اندام را کامل می‌کنند. وقتی زانو پرانتزی است صفحه رشد این دو ناحیه را از قسمت خارجی با روش جراحی کوچک مهار می‌کنیم و مانع از ادامه رشد این منطقه از استخوان می‌شویم. این وضع، رشد پا را متعادل می‌کند و بتدریج اصلاح می‌شود. در زانوی ضربدری به عکس عمل می‌کنیم و این بار قسمت خارج صفحه رشد را مهار می‌کنیم. این عمل در سن خاصی باید صورت گیرد. در دخترها ده تا یازده سالگی و در پسرها یازده تا دوازده سالگی است.
اگر جراحی انجام نشود چه تبعاتی ممکن است برای بیمار داشته باشد؟
وقتی زانوی فردی از نوع پرانتزی است، فشار بیشتری به قسمت داخلی زانو وارد می‌شود و این وضع بتدریج مفصل را دچار ساییدگی می‌کند و به بیماری‌ای به نام آرتروز منجر می‌شود و در زانوی ضربدری هم آسیب بیشتری به قسمت خارجی وارد می‌شود.
در افراد طبیعی، محوری به نام مکانیکال وجود دارد که اگر خطی عمودی از وسط سر استخوان ران به مچ پا کشیده شود محور مکانیکال درست از وسط زانو عبور خواهد کرد و در افرادی که زانوی پرانتزی دارند این خط داخل زانو ودر پاضربدری خارج از زانو قرار می‌گیرد. تعادل نداشتن و فشار بیش از حد به یک منطقه از مفصل، فرد را دچار آرتروز زودرس می‌کند.
مشکلات استخوانی پا
در دوران جنینی ممکن است تغییراتی در پا و انگشتان پا به وجود آید.
دلایل ایجاد این تغییرات متفاوت است. هنگامی که فرزندتان برای نخستین بار می ایستد و یا راه می رود ممکن است متوجه حالت غیر عادی پای او شوید. در ادامه به برخی از مشکلات شایع تغییر شکل پا و انگشتان پا اشاره شده است.
انحراف انگشت شست پا به داخل یا خارج
تغییر شکل انگشت شست پا در نوزادان شایع می باشد.
بیشترین دلیل گرایش شست پاها به داخل، چرخش کل پا از مفصل ران به سمت داخل است. بروز این مشکل دلایل دیگری نظیر انحنای بخش جلویی پنجه پا و پا کمانی بودن دارد. در این عارضه، فضای بین شست پا و انگشت دوم نیز افزایش می یابد.
گرایش انگشت شست پا به خارج از چرخش کل پا از مفصل ران به سمت خارج ناشی می شود.
انحنای پنجه پا به داخل به طور معمول تا ۳ یا ۴ سالگی خود به خود بهبود می یابد.
با ادامه یافتن مشکل با دستکاری ملایم پاها و تثبیت از طریق گچ و … می توانید به معالجه آن بپردازید. در برخی موارد نیز جراحی لازم می شود. چرخش مفصل راه معمولا تا سن ۸ سالگی بهبود می یابد، البته در موارد نادری که مشکل ادامه می یابد جراحی لازم می گردد.
گرایش شست پاها به سمت خارج نیز معمولا تا یک سال پس از راه رفتن کودک رفع می گردد، اما در صورت عدم بهبود نیز موجب اشکال نخواهد شد.
انحراف زانوها
پا کمانی یا پای پرانتزی اصطلاحی است که برای مواردی که استخوان های پا انحنای خفیفی به داخل دارد به کار برده می شود. پاکمانی در کودکان نوپا شایع است.
در این عارضه انحنا پا به خارج زیاد است و زانوها به هم نمی چسبند و استخوان ساق پا به سمت داخل می چرخد. عارضه بالعکس پا کمانی، کج زانویی می باشد که در این عارضه پاها به سمت داخل منحرف می شوند و باعث چسبیدن زانوها به هم می شوند و پنجه پاها از هم دور می شوند، به طوری که فاصله دو مچ پا بیش از ۱۰ سانتی متر می گردد
چرخش پاها به خارج معمولا تا ۳ یا ۴ سالگی بهبود می یابد و اگر تغییر شکل بعد از ۱۸ ماهگی ادامه یافت کودک باید از نظر بیماری نرمی استخوان یا راشیتیسم، بیماری های متابولیک (سوخت و ساز) و ضربه ها بررسی گردد و در صورت لزوم درمان شود. چرخش پاها به داخل نیز تا ۱۱ سالگی خود به خود بهبود می یابد.
اگر این وضعیت بهبود پیدا نکرد احتمال بیماری هایی مانند راشیتیسم، بیماری های کلیوی، تومورها و عفونت ها وجود دارد. در موارد نادری به دلیل اختلالی در رشد استخوان ها همچون راشیتیسم تغییر شکل شدید است و در این صورت جراحی لازم می شود.
با تشکر از راهنمایی دوستان