تغذیه و کیفیت اسپرم
ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها از نقص یافتن اسپرم جلوگیری می‌کنند و حرکت آن را افزایش می‌دهند و میزان استرس را در تخمک‌ها و دستگاه تناسلی کاهش می‌دهند. کمبود روی موجب کاهش یافتن میزان هورمون تستوسترون و اسپرم می‌شود.مصرف الکل تا ۵۰ درصد باعث کاهش قابلیت باروری می‌شود و تولید اسپرم را کاهش داده و تولید اسپرمهای غیرعادی و ناهنجار را افزایش می‌دهد.
گياهان و مواد غذایی وجود دارند که باعث تولید بیشتر اسپرم شده و تحرک آن را افزایش می دهند. در ذیل به برخی از آن ها اشاره می گردد. برای تقویت اسپرم ها بهتر است فاصله گذاری زمانی بین ۳ تا ۶ روز برای نزدیکی رعایت شود.
اگر تصمیم به پدر شدن دارید می‌بایست الکل، تنباکو، ماری‌جوانا و هر نوع ماده‌ی مخدر را کنار بگذارید. محققان می‌گویند زمانی که یک زوج تصمیم به بارداری می‌گیرند، مرد باید مصرف نوشیدنی‌های الکلی را به حداقل مقدار ممکن برساند.
تحقیقات نشان داده که مصرف نوشیدنی‌های الکلی در مردان می‌تواند سبب کاهش کمیت و کیفیت اسپرم شود. مصرف الکل زیاد، سبب کاهش مقدار «روی» در بدن و مصرف مواد مخدر، سبب کاهش کیفیت اسپرم می‌شود. در برخی تحقیقات سیگار کشیدن با نقایص قلبی نادر در جنین ارتباط دارد، اما مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.
بررسی‌های جامعه‌ی پزشکی باروری آمریکا، نشان داده مردان سیگاری بیشتر از سایرین دچار مشکلاتی نظیر تعداد کم و کاهش تحرک و شکل غیرطبیعی اسپرم هستند. سیگار کشیدن هم‌چنین می‌تواند سبب کاهش توانایی بارور کردن یک تخمک توسط اسپرم شود. تمامی این‌ها دلایل خوبی برای این است که اگر مشتاق پدر شدن هستید سیگار را ترک کنید.
پدران آینده هم‌چنین باید از سایر مواد مانند استروئیدهای آنابولیک که در بدن‌سازی استفاده می‌شود اجتناب کنند، زیرا برخی مطالعات نشان داده که این مواد ممکن است تأثیر منفی بر تولید اسپرم داشته باشند.
تأثیر ماری‌جوانا بر کیفیت اسپرم و تعداد اسپرم ثابت شده است. اما مدرکی دال بر ارتباط ماری‌جوانا با نقایص جنینی وجود ندارد.
تأثیر محیط کار بر باروری مردان
محیط ممکن است تأثیرات منفی بر باروری مردان داشته باشد. بر اساس اعلام جامعه‌ی پزشکی باروری آمریکا، تماس با برخی مواد شیمیایی سمی در محیط کار مانند آفات سمی در کشاورزی و فلزات سنگین در مشاغل صنعتی ممکن است توان باروری مردان را کاهش دهد. مردانی که نگران مواد شیمیایی در محیط کار خود هستند، باید با مشورت کارفرما و پزشک راهکارهایی برای کاهش تماس با این مواد داشته باشند.
یک مطالعه‌ی کوچک راجع به مردانی که از لپ‌تاپ استفاده می‌کنند انجام شد و بازتاب رسانه‌ای آن به این صورت بود که در مردانی که از لپ‌تاپ در نزدیکی بدن خود استفاده می‌کنند، احتمال آسیب به اسپرم و کاهش تحرک اسپرم بیشتر است. اما اینکه استفاده از لپ‌تاپ در نزدیکی بیضه در چه مدت زمانی سبب این مشکلات می‌شود و اینکه علت این مشکل حرارت ناشی از لپ‌تاپ است یا استفاده از اینترنت بی‌سیم هنوز مشخص نیست.
برخی تحقیقات نشان داده نگهداری مداوم گوشی موبایل در جیب شلوار می‌تواند سبب کاهش تعداد اسپرم شود، اما برای اثبات این موضوع نیاز به تحقیقات بیشتری است. مؤسسه‌ی ملی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای اعلام کرده قرار گرفتن مداوم در معرض عوامل خاصی مانند آفت‌کش‌ها، کودهای شیمیایی، سرب، نیکل، جیوه، کروم، استرها، اتیلن گلیکول، پتروشیمی، بنزن، پرکلراتیلن، و اشعه‌ها می‌تواند کیفیت و کمیت اسپرم را کاهش داده و احتمالاً منجر به ناباروری و یا سقط جنین شود.
عوارض اضافه‌وزن بر باروری مردان
مطالعات نشان داده زوجینی که مرد اضافه وزن دارد یا چاق است و زن دارای وزن طبیعی است، نسبت به زوجینی که هر دو وزن طبیعی دارند دیرتر باردار می‌شوند. برخی تحقیقات نشان داده که اضافه‌وزن و چاقی بر کیفیت اسپرم مرد تأثیر گذاشته و تعداد اسپرم‌ها و توانایی حرکت‌شان را کاهش و احتمال آسیب به ماده‌ی ژنتیکی (DNA) را افزایش می‌دهد.
در مطالعه‌ی دیگری به این نتیجه رسیده‌اند که مردان چاق و دارای اضافه‌وزن در مقایسه با مردانی که وزن طبیعی دارند، دارای اسپرم زنده‌ی کمتر و به طور کلی دارای تعداد اسپرم کمتر هستند. این امر پدر شدن را برای این مردان سخت می‌کند. محققان گمان می‌کنند که چربی زیاد بدن ممکن است با تغییراتی درسطح تستوسترون و سایر هورمون‌های جنسی مردانه در ارتباط باشد.
تأثیر تغذیه بر باروری مردان
نقش رژیم غذایی در باروری مرد مشخص نشده است. هرچند هنوز علم به این ارتباط پی نبرده، اما حس می‌شود که مصرف رژیم غذایی متنوع شامل میوه و سبزیجات فراوان که منبع غنی از آنتی‌اکسیدان هستند، ممکن است به تولید اسپرم سالم در مردان کمک کند.
مردان نیز باید غذاهای غنی از فیبر، چربی‌های اشباع‌نشده و سالم و مقدار متوسط پروتئین بدون چربی مصرف کنند. هنوز مدرکی دال بر تأثیر مصرف کافئین بر باروری مردان یافت نشده است. در سبک زندگی خود تغییرات مثبت ایجاد کنید. تغییراتی نظیر رعایت رژیم غذایی و ورزش را اعمال کنید که منجر به حفظ وزن مناسب می‌شوند.
مطالعات نشان داده برخی از مردان که تعداد اسپرم پایین دارند، دارای کمبود روی نیز هستند. مواد غذایی زیر غنی از روی بوده و می‌توانند قدرت باروری مردان را افزایش دهند:
گوشت قرمز؛
غلات سبوس‌دار؛
غذاهای دریایی؛
تخم‌مرغ؛
سلنیوم؛
قارچ.
اضافه کردن مقدار زیادی ویتامین E نیز ممکن است به این روند کمک کند. مکمل‌های باروری مردان که حاوی ویتامین، مواد معدنی و سایر ترکیبات هستند، می‌توانند به بهبود کلی باروری کمک کنند. هم‌چنین به خاطر داشته باشید استراحت کافی در کیفیت و تعداد اسپرم کمک‌کننده است.
تأثیر ورزش بر باروری مردان
ورزش منظم به کاهش استرس کمک کرده و باعث افزایش اعتماد به نفس و در دراز مدت فواید بسیاری برای سلامتی هر فرد دارد. در حالی که فعالیت فیزیکی فواید بی‌شماری دارد، برخی مطالعات نشان داده که فعالیت فیزیکی و تمرینات ورزشی بسیار شدید مانند ورزش‌های سه گانه و دو ماراتون ممکن است تأثیر منفی بر باروری مردان بگذارد.
محققان در پی یافتن تأثیر دوچرخه‌سواری بر اسپرم هستند، زیرا ورزش‌هایی که با نشستن‌های طولانی در یک وضعیت همراه هستند می‌توانند درجه‌ی حرارت کیسه‌ی بیضه را افزایش داده و با ارتعاشات زیاد باعث آسیب به بیضه‌ها شود. چندین مطالعه نشان داده که راننده‌های کامیون که مسافت‌های طولانی رانندگی می‌کنند نیز ممکن است دچار مشکلات مشابه دوچرخه‌سواران شوند.
در یک مطالعه نشان داده شد، مردانی که برای درمان به مراکز درمان ناباروری مراجعه کرده بودند و سابقه‌ی حداقل ۵ ساعت دوچرخه سواری در هفته داشتند، با احتمال بیشتری دارای تعداد اسپرم کمتر و حرکت ضعیف‌تر اسپرم نسبت به مردانی بودند که سایر ورزش‌ها را انجام می‌دادند و یا ورزش نمی‌کردند. به طور کلی تحقیقات کمی در مورد تأثیر دوچرخه‌سواری بر عملکرد اسپرم انجام شده است.
قطعا. ورزش متعادل می‌تواند راه خوبی برای تقویت توانایی باروری باشد.بهترین ورزش‌ها برای افزایش سلامت اسپرم،ورزش‌های هوازی سبک مثل پیاده‌روی، شنا و دوچرخه سواری است.
کاهش کیفیت اسپرم
وجود سابقه عفونت پروستات یا عفونت‌های ناحیه تناسلی،سابقه ضربه به بیضه‌ها یا چرخش بیضه‌ها،ابتلا به واریکوسل،سابقه بلوغ زودرس یا دیررس،تماس با مواد سمی در حین کار نظیر مس، کادمیوم و جیوه، اکسید اتیلن،کلرید وینیل،مواد رادیو اکتیو و اشعه،مصرف دخانیات،قرارگیری ناحیه تناسلی در شرایطی با دمای بالا،ترمیم فتق،داروهای مورد استفاده در درمان زخم‌ها یا پسوریازیس،دیابت،بیماری سیستیک فیبروزیس و آلودگی هوا و میزان سرب موجود در هوای تنفسی.
اسپرمهای غیرطبیعی
اگر تعداد اسپرمهای غیرطبیعی خیلی زیاد باشد، می‌تواند اثر منفی روی باروری داشته باشد. برخی از متخصصان عقیده دارند که اسپرمهای غیرطبیعی در عبور از لوله رحمی و سوراخ کردن دیواره تخمک دچار مشکل می‌شوند.تعداد زیاد اسپرم‌ها می‌تواند احتمال باروری را افزایش دهد و طبیعی بودن آنها نیز نقش حیاتی در باروری دارد.نتایج تحقیقات نشان داده است که مردان با تعداد کم اسپرم‌ها همچنان می‌توانند بارور باشند،به شرط اینکه درصد اسپرمهای طبیعی در آنها بالا باشد.
