نکات مورد توجه در دوران نوزادی که مادران باید بدانند!
نکاتی مهم درباره نوزاد تازه متولد شده
اجابت مزاج در نوزادان: مدفوع نوزاد در ۲۴ ساعت اول سیاه متمایل به سبز رنگ لزج چسبنده و بدون بو است و اصطلاحا مکونیوم نامیده می شود. اگر در ۲۴ ساعت اول نوزاد اجابت مزاج نداشته باشد، امکان باز نبودن مقعد یا مشکلات دیگر وجود دارد که باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد.
بعد از ۲۴ ساعت اول به تدریج مدفوع تغییر رنگ داده، بعد از چند روز زرد رنگ می شود. تعداد دفعات دفع در نوزادان مختلف، متفاوت و از دو روز یک بار تا ۱۲ بار در روز به طور طبیعی می باشد.
دفع ادرار در نوزادان: هر نوزادی باید در ۲۴ ساعت اول تولد، ادرار نماید. اگر نوزادی در ۲۴ ساعت اول ادرار نکند، باید حتما توسط پزشک مورد معاینه قرار گیرد.
زردی نوزادی: معمولا بیشتر نوزادان ۳۶ ساعت پس از تولد، اندکی زرد می شوند که این امر طبیعی است و تا روز دهم بعد از تولد، از بین خواهد رفت. این زرد شدن پوست در نوزادان را یرقان فیزیولوژیک می گویند.
اگر نوزادی قبل از ۳۶ ساعت پس از تولد زرد شود یا این که زردی او شدیدتر گردد باید حتما توسط پزشک معاینه شود. به طور کلی باید در نظر داشت که در صورت مشاهده هر گونه تغییر رنگ پوست نوزاد (کبودی، زردی، رنگ پریدگی و …) فورا باید به پزشک مراجعه شود.
ترشحات دستگاه تناسلی در نوزادان دختر: گاه در بعضی از نوزادان دختر در روزهای اولیه پس از تولد ترشحاتی از دستگاه تناسلی خارج می شود که حتی ممکن است به صورت خونریزی های مختصر ظاهر شود. به علت قطع هورمون های مادری این امر غیر طبیعی نیست و نباید باعث وحشت والدین بشود.
همچنین در بعضی از نوزادان دختر پستان ها کمی متورم و برجسته می گردد و ترشحاتی از آنها خارج می شود، باید به والدین تذکر داد که از هرگونه دستکاری و دوشیدن پستان های نوزاد جدا خودداری کنند زیرا ممکن است باعث عفونت شده و مشکلات زیادی برای نوزاد بوجود آورد. لازم به ذکر است که علت این ترشحات نیز قطع هورمون هایی است که از مادر به نوزاد می رسیده است و به زودی در خلال چند روز قطع خواهد شد.
مراقبت از بندناف نوزاد: معمولا بند ناف تا یک هفته و حداکثر دو هفته بعد از تولد خود به خود می افتد. در پانسمان بند ناف می توان از الکل سفید برای ضدعفونی آن استفاده کرد. بهتر است بند ناف را با گاز استریل پوشاند تا در اثر برخورد با لباس سبب کشیدگی، درد و آلودگی نگردد، در صورتی که اطراف بند ناف دچار عفونت شود و مایع چرکی یا خون از آن خارج گردید، باید سریعا به پزشک مراجعه شود.
جوش های صورت: در نوزادان و گاهی تا سن ۲ ماهگی جوش های ریزی روی صورت و گردن دیده می شود که این جوش ها چرکی نیستند، رنگ سفید دارند و موقتی هستند. اگر این جوشها کمتر از ۱۰ عدد و غیر چرکی باشند نیاز به درمان خاصی ندارند و در غیر این صورت نیاز به درمان دارند.
خواب نوزادان: نوزادان معمولا بیشتر شبانه روز را در خواب به سر می برند و جز برای تغذیه از خواب بیدار نمی شوند. به تدریج زمان بیداری آنها اندکی بیشتر می شود.
لباس نوزاد: لباس نوزاد باید از پارچه نخی با اندازه مناسب تهیه شود و بسته به فصل و حرارت محیط نوزاد، به طور مناسب پوشانده شود. پوشاندن زیاد طفل نه تنها سودی ندارد بلکه باعث عرق کردن، از دست رفتن آب بدن و بالا رفتن دمای بدن طفل خواهد شد.
نکته مهم دیگر در این مورد، مساله قنداق کردن طفل است که هنوز در بعضی از خانواده ها مرسوم است. قنداق کردن نوزاد امری غیربهداشتی و نادرست است؛ زیرا اولا حركات طبیعی طفل را محدود کرده و رشد او را به تعویق می اندازد؛ در ثانی، در صورت دررفتگی خفیف مادرزادي ران، آن را تشدید می کند و یا حتی خود باعث دررفتگی مفصل ران خواهد شد. بنابراین باید به والدین متذکر شد که از قنداق کردن نوزاد جدا خودداری کنند.
گریه نوزاد: گریه در نوزادان امری طبیعی است ولی چنانچه نوزاد بی قراری زیادی می کند باید به مسایل زیر توجه شود:
– گرسنگی نوزاد
– خیس بودن لباس ها و کهنه ها
– تنگ بودن و نامناسب بودن لباس
– سرد یا گرم بودن بیش از اندازه هوای اتاق
– بیمار بودن طفل
حمام کردن نوزاد: تا زمانی که بند ناف نوزاد از وی جدا نشده است می توان برای تمیز کردن نوزاد از پارچه نرم و مرطوب استفاده نمود. ولی بعد از افتادن بند ناف می توان نوزاد را در داخل وان بچه یا لگن حمام قرار داده، او را حمام کرد.
منبع خبر : بهداشت مادر و کودک – احمدرضا زمانی
✅در بسیاری از موارد «نور درمانی» زردی نوزادی را کاهش می‌دهد ?در بسیاری از موارد با نور درمانی و با مراقبت های نوردرمانی میزان ماده بیلی روبین در خون نوزاد کاهش پیدا می‌کند، توصیه می‌کنیم که مادران نسبت به «زردی نوزادی» آگاهی‌های لازم را کسب کرده و از عقاید اشتباه در مورد زردی نوزادی پرهیز کنند، چرا که در برخی از موارد عقایدی چون (اگر نوزاد گرمی بخورد زردی آن تشدید می‌یابد، مواد غذایی زرد رنگ یا مواد غذایی رنگی باعث افزایش زردی می‌شود، تیغ زدن لاله گوش نوزاد و…) این موارد اشتباه بوده و هیچ تاثیری در زردی نوزاد ندارند.
?علائم کولیک نوزاد :
➣ گریه بیش از حد
➣ گاز معده اضافی
➣ مشت گره کرده
➣ قرمزی صورت و قیافه اخمو
➣ جمع‌شدن زانوها به سمت قفسه سینه
دانستنی?:
??جهت جلوگیری از خشکی و سوختگی پوست بدن نوزاد از روغن بادام شیرین یا وازلین استفاده کرده و به هیچ عنوان از پودر استفاده نکنید.
?برای تمیز کردن بینی نوزاد از یک قطره کلرور سدیم (آب نمک) استفاده کرده و موقع ریختن قطره او را به پهلو بخوابانید.
?هنگام پریدن شیر در حلق نوزاد آرامش خود را حفظ کنید و یک تا دو ضربه به کف پای او بزنید تا گریه کند و شیر از دهانش خارج شود.
☝️چرا”آب دادن”به نوزاد زیر شش ماه صحیح نیست؟
?معمولاً تا قبل از شش ماهگی به بچه‌های شیرخوار آب یا مواد غذایی دیگری داده نمی‌شود.
?یعنی باید شش ماه صبر کنید و بعد از آن به فرشته‌ی کوچکتان آب دهید
?تا این دوره، شیر برای رفع نیازهای نوزاد کافی است.
?با این حال زمانی که هوا خیلی گرم است یا نوزاد تب دارد و اشتهایش کم می‌شود بهتر است در روز چند مرتبه به میزان کم به او آب بدهید تا بدنش دهیدراته نشود یعنی آب بدنش از بین نرود.
? آب را به مدت یک دقیقه بجوشانید تا میکروب‌های آن از بین برود و آماده‌ی مصرف شود.
✍ یادمان باشد هنگامی که هنوز کلیه نوزاد به طور کامل رشد نکرده است، بدن او آمادگی دفع آب را ندارد اما پس از شش ماهگی ؛
?لازم است که هر کودک به ازای هر کیلو گرم وزنش حدود ۱۰۰ میلی لیتر معادل یک سوم فنجان آب بنوشد.ا??