سر دردهای میگرنی شایعترین سر دردهای عودکننده و حاد در میان کودکان است. این بیماری معمولاً به دلیل شروع ناگهانی آن و علائمی مانند حالت تهوع، دل درد، استفراغ و تسکین در خواب که دارد یک تجربه ناتوانکننده برای کودکان است…
میگرن در کودکان فقط یک سر درد شدید نیست بلکه یک بیماری عصبی پیچیده همراه با سر درد و علائم دیگر مانند حالت تهوع، سرگیجه، حساسیت به لمس، نور، صدا و بو است. دل درد و تغییرات خلق و خو نیز از علائم دیگر میگرن در کودکان است. با این که حملات میگرنی در کودکان کمتر و کوتاهتر از بزرگسالان است اما میتواند باعث ناتوانی کودک شده و کیفیت زندگی او را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
میگرن و کودکان: این یک موضوع خانوادگی است
سردردهای میگرنی معمولاً ارثی هستند. غالباً رابطهای بین سر درد کودکان و والدینی که در گذشته سر دردهای شدید داشتهاند وجود ندارد. به هر حال، یکی از اعضای درجه یک خانواده اکثر قریب به اتفاق (حدود ۷۰ درصد) کودکان و نوجوانانی که میگرن داشتهاند سابقه ابتلا به میگرن یا سر درد در دوران کودکی داشتهاند.
بسیاری از بزرگسالان متوجه نمیشوند که سر درد آنها در واقع میگرن است. فقط در ۴۸ درصد از بزرگسالان میگرن تشخیص داده میشود – بنابراین این احتمال وجود دارد که مادران متوجه نشوند که سر دردهای منظم آنها قبل از قاعدگی میگرن بوده است.
میگرنها با سر درد تفاوت دارند و درمان آنها نیز متفاوت است. میگرن یک اختلال واقعی است و صرفاً یک نوع سردرد دورهای منظم نیست. این بیماری با تغییرات هورمونی در مغز یا تعاملات عصب تریگمنتال که یک مسر درد در مغز است فعال میشود.
اگر کودک شما سر دردهای شدیدی دارد که احتمال میدهید میگرن باشد به سوابق سر دردهای خود مراجعه کنید تا بتوانید حدس بزنید که مشکل کودک چیست. اگر ارتباطی یافتید، به یک متخصص میگرن مراجعه کنید تا بیماری کودک شما را تشخیص دهد. این کار ممکن است باعث شود همه چیز فرق کند.
چه علائمی را باید در کودک خود بررسی کنم؟
گاهی اوقات، میگرن ممکن است یک وضعیت بسیار دشوار ایجاد کند. این بیماری نه خونریزی دارد و نه کبودی، باعث ایجاد تب و لرز در کودک نمیشود و هیچ استخوانی به علت ابتلا به آن نمیشکند اما درد فوقالعاده زیادی دارد.
علاوه بر علائمی که کودک به علت درد شدید تجربه میکند شما باید نسبت به برخی علائم دیگر که ممکن است نشاندهنده ابتلا به میگرن باشد نیز هشیار باشید.
معمولاً درد میگرن ممکن است با حالت تهوع و استفراغ، حساسیت به نور، صدا یا بو همراه باشد و کودک تمایل داشته باشد که در یک اتاق تاریک دراز بکشد. همچنین باید نسبت به افسردگیهای غیرعادی یا تحریکپذیری او نیز هشیار باشید. افراد مبتلا به میگرن مزمن اعم از کودکان افرادی هستند که حداقل ۱۵ روز در ماه دچار حملات میگرنی میشوند.
اگر کودک پس از سر درد یا آسیبدیدگی در هنگام ورزش یا بازی کردن دچار استفراغ شود باید احتمال ضربه مغزی شدن او را مورد بررسی قرار دهید. میگرن یک علامت اصلی ضربه مغزی است اما شما باید دقت کنید که آیا او خیره به یک نقطه یا سراسیمه و گیج به نظر میرسد یا در به یاد آوردن ضربه یا اتفاقاتی که قبل از ضربه خوردن به سر رخ داده است، ناتوان است یا پاسخ سؤالات را دیر میدهد، دچار بیخوابی شده یا بیش از حد میخوابد، تحریکپذیر، افسرده و دچار نوسانات خلقی شده است زیرا این علائم ممکن است نشاندهنده ضربه مغزی شدن باشد.
آیا سن میگرن در پسران و دختران متفاوت است؟
سن شروع سر دردهای میگرنی در پسران زودتر از دختران است. از دوران نوزادی تا سن ۷ سالگی پسران و دختران مشابه هم هستند یا پسران کمی بیش از دختران به سر درد دچار میشوند. شیوع ابتلا به میگرن در دروان نوجوانی و بلوغ و سنین بزرگسالی است. پس از نخستین قاعدگی، دختران در ابتلا به میگرن از پسران پیشی میگیرند. این روند افزایشی تا میانسالی ادامه مییابد. تناوب و تکرار میگرن از سن ۵۰ سالگی در هر دو جنس کاهش مییابد.
کودکان به طور معمول در چه سنی گرفتار میگرن میشوند؟
اغلب افراد مبتلا به میگرن قبل از ۲۰ سالگی حملات میگرنی را تجربه میکنند. حدود ۲۰ درصد از این افراد اولین حمله میگرنی را در ۵ سالگی تجربه میکنند. کودکان پیش دبستانی که دچار حملات میگرنی میشوند معمولاً بیمار به نظر رسیده و دچار در درد، استفراغ و نیاز شدید به خواب میشوند. همچنین ممکن است این کودکان درد خود را با تحریکپذیری و بیقراری، گریه کردن، حرکات بدن یا رفتن به دنبال فضاهای تاریک برای خواب نشان دهند.
موانع کمک رسانی
افراد جوان مبتلا به میگرن موانعی مشابه مبتلایان مسن به این بیماری برای تسکین درد دارند. افسانهها و باورهای زیادی در فرهنگ ما وجود دارند که باعث دشوار شدن تشخیص بیماری میشوند. حتی خود افراد مبتلا به میگرن تمایل دارند که اثر درد را در زندگی و خانواده خود کاهش دهند. به علاوه، اطرافیان بیمار نیز آگاهانه یا از روی ناآگاهی موانعی را برای درمان ایجاد میکنند.
پزشکان نیز غالباً از سر درد کودکان چشمپوشی میکنند. بسیاری از کودکان که برای میگرن یا احتمال ابتلا به میگرن به پزشک مراجعه میکنند دارویی به این منظور دریافت نمیکنند و تعداد بسیار کمی از آنها مراقبتهای لازم را بر اساس دستورالعملهای مبتنی بر شواهد دریافت میکنند و برای تعداد بسیار زیادی از آنها داروهای مخدر تجویز میشود.
اگر شما به دلیل نگرانی از ابتلا به میگرن، کودک خود را نزد پزشک بردید ممکن است تمایلی به دریافت دارو یا انجام اقدامات درمانی نداشته باشید.
کمک به کودک در مدیریت میگرن
مراحل تشخیص و درمان این بیماری
کودک خود را نزد یک پزشک متخصص (ترجیحاً یک متخصص میگرن) ببرید تا تشخیص دهد که آیا سر دردهای او ناشی از ابتلا به میگرن است یا نه و همچنین شدت و تناوب آن را تعیین کرده و بهترین روش درمانی را به شما ارائه نماید.
درمانهای سریع برای توقف درد و جلوگیری از تشدید میگرن به کار برده میشوند.
درمانهای پیشدستانه زمانی که میگرن کودک به فعالیتهایی مانند ورزش یا خوردن برخی غذاها تحریک میشوند به کار برده میشود.
درمانهای پیشگیرانه برای ماهها و سالها ادامه مییابند تا تناوب، شدت و مدت زمان حمله کاهش یافته و درد کم شود.
در نهایت، درمانهای مکمل که مبتنی بر روشهای غیرپزشکی است و باعث کاهش درد میشود به کار برده میشوند.
مصرف دارو
برخی از جوانان باید به مصرف داروهای خود ادامه دهند. باید داروها مطابق دستور پزشک مصرف شود. اگر حملات میگرنی در کودک تغییر یافت (به عنوان مثال تناوب یا شدت آن افزایش یافت) باید به پزشک اطلاع دهید زیرا ممکن است نیاز به تغییر رویکرد و روش درمانی شود.
سالم زندگی کنید
حملات میگرنی به عوامل متعددی مانند کمخوابی (یا خوابیدن زیاد)، استرس در مورد اتفاقات زندگی مانند یک آزمایش بزرگ، مشکلات خانوادگی، بیماری یا مرگ یکی از عزیزان و حتی اتفاقات خارجی مانند بلایای طبیعی و قرار گرفتن در معرض فعالیتهای تروریستی بستگی دارد. در مورد اتفاقات زندگی کودک خود هشیار باشید و او را در داشتن عادات سالم راهنمایی کنید.
مدیریت استرس
علاوه بر اتفاقات زندگی که باعث میشود کودک به میگرن مبتلا شود، تحقیقات جدید در مورد مدیریت استرس (که به درمانهای رفتار شناختی نیز معروف است) نشان میدهد که این رویکرد تأثیر زیادی در کمک به بیماران جوان مبتلا به سر درد دارد.
روشهای آرام بخشی، بیوفیدبک و روشهای دیگر مدیریت استرس به کاهش شدت و ناتوانی ناشی از میگرن کمک میکنند. با این که بیماران جوان (و والدین آنها) ممکن است در برابر این روشها مقاومت کنند، مدارک نشان میدهد که این روشها ارزش امتحان کردن در زمان ابتلا به میگرن و ناتوانیها را دارد.
ثبت روزانه میگرن
بسیاری از افراد مبتلا به میگرن باید روزانه میگرن خود را ثبت کنند زیرا این کار یک ابزار قوی برای درک چگونگی ابتلا به میگرن و پیشگیری از بروز آن است. با ثبت کامل آنها میتوانید زمان حملات، مدت زمان دوام حمله، کارهایی که قبل از حمله و حین آن انجام دادهاید، غذاهایی که خوردهاید و میزان شدت سر درد خود را ثبت کنید. اپلیکیشنهای موبایل ممکن است به بیماران جوان کمک کند. همچنین ممکن است به کودکان با رژیمهای دارویی و دنبال کردن دقیق میگرن در غلبه بهتر بر بیماری کمک شود.
محرکهای حملات میگرنی در کودکان چیست؟
درست همانند بزرگسالان، میگرن ممکن است توسط عوامل مختلفی تحریک شود.
کمخوابی یک محرک مشخص است به خصوص در نوجوانانی که دو تا سه ساعت کمتر از همسالان خود میخوابند. خوابیدن زیاد نیز ممکن است باعث ابتلا به میگرن شود.
رژیم غذایی. به معنای سالم خوردن است نه غذا نخوردن. به طور کلی بهترین رژیم غذایی یک رزیم غذایی سالم پر از سبزیجات و میوهها و غلات کامل است.
قاعدگی. مدارک نشان میدهد که دختران نوجوان قبل از قاعدگی یا در حین آن دچار میگرنهای شدیدتری میشوند.
کمآبی بدن. کودک خود را ترغیب کنید تا در طول روز مقدار زیادی مایعات بنوشد حتی برای این کار از معلم خود سر کلاس اجازه گرفته و از کلاس خارج شود.
استرس. درجاتی از استرس در همه جا حتی در مدرسه وجود دارد. نگرانی و استرس در مورد امتحانات، مشکلات خانوادگی، قلدری کردن و مورد آزار و اذیت قرار گرفتن همگی بر افراد جوان تأثیر دارند. گاهی اوقات تحمل این موارد دشوار است بنابراین سعی کنید با کودک خود در مورد این مسائل گفتگو کنید.