تقریبا اکثر خانمهایی که به فرزندان خود شیر می دهند با مشکلاتی در پستان خود روبرو میشوند که با درد و ناخوشی همراه بوده و گاه باعث نگرانی و یا وقفه و توقف شیردهی میشود. هر خانمی باید با تکنیکهای صحیح شیردهی که مهمترین امر در پیشگیری از بروز این مشکلات است ، اشنا باشد که خوشبختانه با برگزاری کلاسهای اموزشی در دوران بارداری ، این امر میسرشده است.
روشهای شیردهی :
ذکر این نکته ضروری است که قبل از شیردهی حتما دستها با اب و صابون شسته شود و در همه روشها در هنگام شیردهی بیشتر هاله قهوه ای رنگ دور نوک سینه باید در دهان شیر خوار قرار گیرد.
روش معمول روش بغل کردن نوزاد است . در این حالت با یک دست پستان را گرفته بطوریکه انگشت شست در بالا و سایر انگشتان در زیر قرار گیرد . در این حالت باید لبه تحتانی هاله پستان هم سطح لب پایین نوزاد و قسمت بیشتری از هاله در بالا قابل رؤیت باشد . دهان نوزاد هم کاملا باز و چانه به پستان بچسبد.
روش دوم حالت خوابیده به پهلو است و بیشتر در خانمهای سزارین شده که در ابتدا نشستن برای انها دشوار است کاربرد دارد.
روش سوم روش زیر بازو استدر وضعیت نشسته با یک دست نوزاد رانگه داشته و بدن و پای او در زیر بغل و بازوی مادر قرار می گیرد.
مشکلات شایع در شیردهی:
تب شیر دهی :
در ۲۴ ساعت اول بعد از شروع شیردهی ، ممکن است پستان دچار احتقان ، تورم و سفتی به علت تجمع شیر داخل مجاری شیری و پرخونی پستان شود که این حالت معمولا با تب کوتاه مدت مادر(برطرف شدن ظرف ۱۶ ساعت ) همراه است.درمان شامل استفاده از کیسه یخ و تخلیه پستان از شیر با دست یا پمپ و استفاده از مسکن می باشد . ماساژ ملایم زیر دوش اب گرم نیز توصیه شده است.
ترک و زخم نوک سینه :
احساس ناراحتی خفیف نوک پستان در اوایل شیردهی طبیعی است اما اگر در طول مدت یک جلسه شیردهی این درد و سوزش و ناراحتی ادامه پیدا کند غیر طبیعی است. ترک خوردن ، زخم شدن و سوزش شدید نوک پستان اغلب به دلیل شیوه نادرست در اغوش گرفتن نوزاد و گرفتن نوک پستان است.اصلاح نحوه شیردهی ،گذاشتن کیسه یخ ۲-۳ دقیقه قبل از مکیدن نوزاد ، پاک کردن نوک پستان از بزاق نوزاد با پارچه نخی تمیز ، مالیدن یک قطره از شیر بر روی نوک پستان و خشک شدن ان در هوای ازاد در کاهش درد ناشی از ترک خوردن مؤثر است.همچنین استفاده از کرمهای ضد ترک نوک سینه که در داروخانه ها موجود است و نیز استفاده از پد های پستان راههای مؤثری جهت بهبود زخم و ترک هستند. توجه داشته باشید که به هیچ عنوان شیر دهی را قطع نکنید مگر مواقعی که پزشک شما توصیه میکند و در این موارد هم باید پستان را از شیر خوب تخلیه کنید ( با دست یا شیر دوش ).
عفونت بافت پستان :
این مورد با تورم و قرمزی و درد پستان و تب و حتی علایم شبیه انفولانزا مشخص میشود . در این حالت علاوه بر اقدامات حمایتی ذکر شده در بالا مراجعه به پزشک ضروری است. زیرا عدم در مان باعث ایجاد ابسه و گسترش عفونت میشود.
دکتر منصوره پژمان منش [ متخصص جراحی زنان ، زایمان و فلوشیپ نازایی ]
