طرز تهیه “کیک برونیز سوئدی”/ آموزش شیرینی پزی

عادت‌های غذایی سوئدی‌ها

غذاهایی که امروز سوئدی‌ها می‌خورند، ترکیبی از غذاهای قدیمی یا به‌اصطلاح سنتی‌شان با غذاهای جدید است که مواد تشکیل‌دهنده‌شان بیشتر سالم هستند تا خوشمزه. عادت‌های غذایی مردم سوئد به دورانی مربوط می‌شود که به دلیل زمستان‌های سرد، تغذیه‌شان به ماهی‌دودی، گوشت و سیب‌زمینی‌ محدود می‌شده است ولی این عادت‌های غذایی همان‌طور که گفتیم، تحت‌تاثیر تغذیه روز قرار گرفته و میزان چربی در غذاهایشان کم شده و سالاد و میوه هم به برنامه‌غذایی آنها اضافه شده است. عادت‌های غذایی در مناطق مختلف سوئد، کمی تفاوت دارد. مردم نواحی جنوبی از سالاد و سبزی‌های بیشتری استفاده می‌کنند اما ماهی، سیب‌زمینی و نان‌های ترد جزو مواد غذایی پرمصرف سوئد هستند. دسر، جایگاه خاصی در سفره غذایی این مردم دارد. به‌همین دلیل از تنوع زیادی برخوردار است؛ انواع کیک‌ میوه‌ای یا خامه‌ای، ‌تارت. نوشیدنی همراه دسرهایشان اغلب شیر یا قهوه است که بخشی از صبحانه‌شان را هم تشکیل می‌دهد. یکی دیگر از غذاهای محبوب این مردم، سوپ است. در آب و هوای سرد، این غذای آبکی و غلیظ و البته سالم، طرفداران زیادی دارد، آنقدر که پنجشنبه‌ها روز (به‌اصطلاح) سوپخوران آنهاست. یکی از معروف‌ترین سوپ‌هایشان، سوپ نخودفرنگی است که همان‌طور که از اسمش پیداست با سبزی‌ها و انواع ادویه‌ها درست می‌شود. یک صبحانه سوئدی شامل سوسیس و انواع مارمالاد و نوشیدنی‌‌هایی نظیر‌هات‌چاکلت یا قهوه و اگر نوشیدنی سرد انتخاب کنند، شیر است. تنوع نان‌ها در سفره صبحانه‌‌شان دیده می‌شود. برای ناهار، غذایی سبک انتخاب می‌کنند چون بیشتر از یک ساعت وقت برای ناهارخوردن ندارند که شامل گوشت‌های مختلف بیشتر به شیوه استیک همراه با سیب‌زمینی و سبزی‌های پخته‌شده است. اگر تمایلی به خوردن گوشت قرمز نداشته باشند، اولین انتخاب، ماهی است. به عنوان عصرانه از انواع شیرینی‌ها استفاده می‌کنند و البته عصرانه را هم کمی زودتر از مردم سایر کشورها و حدود ساعت ۳ تا ۴ می‌‌خورند. درنهایت به عنوان شام که باز هم ساعتش کمی عجیب است و قبل از ساعت ۸ شب میل می‌شود، سوپ با نان‌های مختلف را ترجیح می‌دهند. گاهی هم انواع میوه‌ها را به جای شام می‌خورند و درواقع شامشان، سالاد میوه خواهد بود.

مواد لازم (برای۴ نفر)

تخم‌مرغ 2 عدد
آرد سفید 1 لیوان
شکر 1 لیوان
کره 4 قاشق غذاخوری
بادام خردشده 4 قاشق غذاخوری

طرز تهیه

تخم‌مرغ‌ها را بشکنید و با همزن بزنید تا به‌صورت خامه‌ای سفید و سفت درآید. شکر را اضافه و خوب با هم مخلوط کنید. آرد الک‌شده را اضافه و بعد از آن، کره را در این مخلوط بریزید. بادام‌ها آخرین اجزایی هستند که اضافه می‌شوند. مایه به‌دست آمده را در قالبی بریزید و به مدت ۳۰ دقیقه در دمای ۱۶۲ درجه سانتی گراد در فر بگذارید.
مقدار کالری

این کیک تقریبا دارای ۱۴۶۰ کیلوکالری انرژی است. درصورت تقسیم این کیک به ۱۰ برش، هر تکه ۱۴۶ کیلوکالری انرژی خواهد داشت.

بادام؛ منبع کلسیم

هر ۱۰۰ گرم بادام، تقریبا ۶۰۰ کیلوکالری انرژی دارد آن هم به این دلیل که مملو از اسیدهای چرب ضروری است که در بدن تولید نمی‌شود ولی بدن به آنها نیاز دارد. بادام از منابع مناسب کلسیم گیاهی محسوب می‌شود. به‌طوری که با خوردن ۱۰۰ گرم از این ماده غذایی، بدن ۲۴۰ میلی‌گرم کلسیم دریافت می‌کند. با اینکه این مقدار کلسیم در بادام در مقایسه با کلسیم شیر، کمتر جذب می‌شود اما گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که اصلا شیر و لبنیات نمی‌خورند و در معرض پوکی‌‌استخوان هستند. فراموش نکنید که هر ۵ تا ۶ عدد بادام خام یک واحد روغن و دارای ۴۵ کیلوکالری انرژی است بنابراین باید در کل کالری دریافتی روزانه آن را محاسبه کرد.

تخم‌مرغ؛ منبع پروتئین

تخم‌مرغ از منابع با کیفیت پروتئین است بنابراین مصرف آن به‌کسانی که گوشت را به اندازه مورد نیاز دریافت نمی‌کنند، توصیه می‌شود. حتی تخم‌مرغی که در تهیه انواع کیک و شیرینی به‌کار می‌رود، می‌تواند تا حدودی تامین‌کننده نیاز روزانه باشد. یک عدد تخم‌مرغ ۱۰۰ کیلوکالری انرژی دارد و یک واحد گوشت به‌حساب می‌‌آید. تخم‌مرغ حاوی مقادیر فراوانی ویتامین B12 که فقط در موادغذایی با منشاء حیوانی وجود دارد، است. بررسی‌ها نشان داده‌اند با خوردن هر عدد تخم‌مرغ، بدن ۳ میکروگرم از این ویتامین دریافت می‌کند که به اندازه نیاز روزانه یک بزرگسال است. یادتان باشد نیاز به این ماده مغذی در افرادی که به بیماری‌های کبد و بیماری‌های دستگاه گوارشی نظیر گاستریت دچار هستند، سیگار می‌کشند یا سالمند هستند،‌ بیشتر است.

کره؛ منبع انرژی

کره در خانواده روغن‌هاست و از منابع انرژی محسوب می شود به‌طوری که مصرف یک قاشق مرباخوری از آن در بشقاب غذای کودکان کم‌وزن بسیار موثر است. هر گرم از این روغن، ۹ کیلوکالری انرژی دارد و هر قاشق مرباخوری از آن یک واحد روغن محسوب می‌شود و ۴۵ کیلوکالری انرژی را به بدن می‌رساند. علاوه بر چربی، کره سرشار از بتاکاروتن و رنگ زرد آن به‌دلیل وجود این ترکیب است اما کره را برای تامین بتاکاروتن مورد نیاز روزانه نباید مصرف کرد زیرا انرژی زیادی دارد. بهتر است کره را فقط برای دریافت انرژی مصرف کنید و برای تامین نیاز به بتاکاروتن از سایر منابع این ماده مغذی مانند انواع میوه‌ها و سبزی‌های رنگی بهره بگیرید.

اگر چربی خون دارید

بهتر است به جای کره از روغن کنجد استفاده و گردو را جایگزین بادام کنید. به این ترتیب شیرینی‌های شما حتی برای فردی که مبتلا به چربی خون است، مناسب خواهند بود. البته مصرف کم این شیرینی به شما توصیه می‌شود تا اضافه وزن احتمالی موجب تشدید مشکلتان نشود.

اگر لاغر هستید

این شیرینی را در حالی که از انواع مغزها استفاده شده است در میان‌وعده‌تان میل کنید. می‌توانید همراه آن یک لیوان شیر نیز بنوشید تا به این ترتیب وعده مغذی‌تری را دریافت کنید.

اگر دیابت دارید

از آرد سبوس‌دار برای تهیه این شیرینی استفاده کنید هر چند که سبوس از پف‌کردن شیرینی تا حدودی جلوگیری می‌کند. مقدار شکر را نیز محدود و به جای آن از عسل استفاده کنید. در ضمن به جای مغزها از تکه‌های میوه مانند سیب با پوست استفاده کنید تا فیبر موجود در شیرینی افزایش یابد.

سوئدی‌ها برنامه غذایی خوبی دارند
دکتر مسعود کیمیاگر*

همانقدر که مقابله با گرما انرژی مصرف می‌کند، مقابله با سرما هم به انرژی نیاز دارد. متابولیسم پایه با تغییر درجه محیط تغییر نمی‌کند و نمی‌توانیم بگوییم به دلیل سرما، متابولیسم پایه افزایش می‌یابد.
بدن با پوشاک مناسب با سرما مقابله می‌کند. اینکه فکر کنیم مصرف برخی غذاهای پرانرژی می‌تواند تحمل ما را نسبت به سرما افزایش دهد، بیشتر جنبه روانی دارد تا جنبه فیزیولوژیک. ۶۰ درصد از متابولیسم پایه بدن صرف کارکرد کبد، مغز، قلب و کلیه می‌شود و مقابله با گرما و سرما انرژی زیادی مصرف نمی‌کند. سوئدی‌ها سه ماده پرمصرف در برنامه غذایی‌شان دارند؛ ماهی، سیب‌زمینی و نان ترد. بعضی از افراد به اشتباه تصور می‌کنند به دلیل شرایط آب‌وهوایی، سوئدی‌ها این مواد را بیشتر مصرف می‌کنند در حالی که در واقع برای مقابله با سرما، غذای خاصی که کالری متفاوتی تولید کند، نداریم. هر ماده غذایی دارای انرژی اعم از نان، برنج و میوه می‌تواند مناسب باشد.
ماهی هم کمکی به مقابله با سرما نمی‌کند. سوئدی‌ها به این دلیل ماهی می‌خورند که به دریا نزدیک هستند. یکی از روش‌های نگهداری از ماهی، استفاده از دود است. سوئدی‌ها به روش‌های مدرن و خوب، ماهی‌ها را دودی می‌کنند اما در کشور ما ماهی‌هایی دودی‌ می‌شوند که تاریخ مصرف آنها در حال گذشتن است. به همین دلیل نمی‌توان همیشه مطمئن بود که ماهی دودی در دسترس ما سالم است. لازم است بدانید که نحوه دود دادن و نوع چوبی که در اتاق‌های دود استفاده می‌شود در سوئد محاسبه شده در شرایط مناسبی به کار می‌رود.
سیب‌زمینی نیز یک ماده غذایی نشاسته‌ای است که انرژی خوبی دارد و جایگزین مناسبی برای نان است. کسانی که سیب‌زمینی آب پز، بخارپز یا تنوری دوست دارند، بدون آنکه چربی دریافت کنند از این ماده غذایی بهره می‌برند. سیب‌زمینی کالری قابل ملاحظه‌ای دارد، به‌خصوص با ماهی ترکیب مناسبی را به وجود می‌آورد. (۱۰۰گرم سیب‌زمینی حدود ۲۰۰ کیلوکالری انرژی دارد.)
نان هم پایه تمام رژیم‌های غذایی است. البته در سوئد مصرف سیب‌زمینی به جای نان رایج‌تر است. بین ۵۵ تا ۶۵ درصد کالری بدن باید از مواد کربوهیدراتی تامین شود. این کربوهیدرات بخشی از نان است بخشی از سیب‌زمینی. نان در مقایسه با سیب‌زمینی کیفیت بالاتری دارد و اگر سیب‌زمینی به‌طور کامل جایگزین نان شود و فرد پروتئین حیوانی نیز مصرف نکند، می‌تواند مشکل‌ساز باشد. از دیدگاه بنده سوئدی‌ها برنامه غذایی خوبی دارند چون هم سیب‌زمینی در بشقاب غذایشان دیده می‌شود هم ماهی و هم مقداری نان.