از شایع ترین اختلالات هورمونی که در بانوان وجود دارد سندرم تخمدان پلی کیستیک می باشد که این اختلال موجب می شود که هر دو تخمدان پر از کیست های بزرگ و متعدد شود که در لایه بیرونی تخمدانها تشکیل می شوند و ظاهر کیستیک را به تخمدان می دهند .
شیوع سندرم در بانوان زیاد شده است و از عوارضی که این سندرم دارد می توان افزایش هورمون های مردانه اشاره کرد .
سندرم تخمدان پلی کیستیک موجب شده که ظاهر ضایعاتی در تخمدان ها ایجاد شود ، در لایه بیرونی تخمدان ها کیست ها تشکیل می شود .
عوارض تخمدان پلی کیستیک
این سندرم تخمدان پلی کیستیک موارد زیر را در خانم ها تحت تاثیر قرار می دهد :
عادت ماهانه :
موجب اختلال در عادت ماهانه خانم ها می شود ، بانوان مکرر دچار خون ریزی می شوند یا در طول ماه عادت ماهیانه آنها قطع می شود .
میزان هورمونها :
هورمون های مردانه را به شدت افزایش می دهند و تیپیک آندروژنها (هرمونهای مردانه ) افزایش می یابد .
قلب
عروق خونی و ظاهر شخص :
این سندرم موجب شده که در بانوان پرموئی رخ دهد ، ریزش موی سر آنها ، کلفت شدن صدا،هم چنین موجب می شود که کلیتوریس آنها بزرگ شود .
بیماری کیست تخمدان
از بدترین عوارض این سندرم به ناباروی اشاره کرد .
جوش صورت و شوره سر:
سندرم تخمدان پلی کیستیک به علت اختلالاتی که در بدن بوجود می آورد موجب می شود که پوست چرب شده و علاوه بر جوش سر بانوان به شوره سر مبتلا شوند .
افزایش وزن :
این سندرم هم چنان موجب افزایش وزن و چاقی می شود که بیشتر چاقی که ایجاد می کند در ناحیه دورکمر می باشد .
تغییر رنگ پوست :
در برخی از نواحی مانند کشاله ران ،گردن ، بازوها تکه های از پوست تیره می شوند .
تغذیه در مبتلایان به کیست تخمدان
۱-در رژیم غذایی روزانه باید کربوئیدراتهای پیچیده مانند میوه های تازه،سبزیجات و غلات کامل مورد استفاده قرارگیردو از مصرف کربوهیدراتهای ساده مانند شکر و محصولات آرد سفید پرهیزشود.مصرف غذاهای حاوی کربوهیدراتهای ساده به سرعت قند خون رابالا می بردو این باعث افزایش مقاومت به انسولین یا به عبارتی ناتوانی در جذب انسولین در درون سلولها می شودکه خود باعث تحریک گیرنده های آندروژنیکی که بر سطح تخمدان قرار دارند می شود و درنتیجه از آزاد شدن تخمک از فولیکول جلوگیری می شود و کیست تخمدان ایجاد می شود.
مصرف بالای شکریکی ازدلایل افزایش PCOS می باشد.در ۵۰ سال گذشته متوسط مصرف شکر یک پوند در سال بوذه در حالی که هم اکنون یک نوجوان به طور متوسط یک پوند شکر در هفته مصرف می کند.غذاهایی مانندفست فود،چیپس ،برنج و پاستا همانند شکر چنین ا ثری دارند.چنین رژیم غذایی نهایتا منتج به چاقی می شود . کربوئیدراتهای پیچیده دارای مقادیر زیادی فیبر است که می تواندسرعت هضم را کاهش داده و ریسک افزایش قند خون را کاهش می دهد.همچنین با مصرف غذاهای فیبردارمقدار کالری کمتری مصرف می شودو احساس سیری سریعتری به فرد دست می دهد.
۲-باید مصرف غذاهای پرچرب محدود گردد.هورمون استروژن می تواند باعث رشد فیبروئیدهای رحمی شود.مصرف زیاد غذاهای پرچرب باعث می شود کبد نتواند بدرستی نقش خود را ایفا کند و در نتیجه مقدار استروژن در بدن افزایش می یابد که این خود منتج به ایجاد فیبروئیدهای بیشتر و یا رشد فیبروئیدهای موجود می شود.علاوه بر آن رژیم غذایی پرچرب ریسک چاقی را افزایش می دهد که خود یکی از فاکتورهای ایجاد کیست تخمدان است.بنابراین غذاهایی که دارای مقادیر بالایی از چربی اشباع شده هستند یکی از عوامل ایجاد فیبروئید ها می باشند.
۳-کافئین منبع موادی است که اصطلاحا به آن متیل گزانتین می گویند این موادقدرت عمل بعضی از آنزیمها را مختل کرده و مواد سمی ایجاد می شود.این موادسمی در برخی قسمتهای بدن تجمع یافته و ایجاد کیست و فیبروئید می کند.توصیه می شود به جای نوشیدنی هایی مانند چای،نوشابه و قهوه نوشیدنی های غیر کافئینی مصرف شود.
۴-همراه با صرف نهار و شام سبزیجات برگ تیره مصرف شود.سبزیجات برگ تیره اثرات مواد سمی که باعث باعث ایجاد فیبروئید می شود را خنثی می کند.کمبود ید در رژیم غذایی با رشد فیبروئیدها مرتبط است. گیاهان دریایی منبع خوبی از ید هستند .
۵-از مصرف بی رویه گوشت قرمز،محصولات لبنی پرچرب و تخم مرغ پرهیز شود و به جای آن از غذاهای حاوی پروتئین زیاد مانند ماهی،حبوبات وگوشت ماکیان استفاده شود.
اگر از نگاه کلی کیست های تخمدان و PCOS را بررسی کنیم می توان به راحتی دریافت داروهایی که به منظور مهار هورمونها و کاهش انسولین مصرف می شوند ظاهرا در طولانی مدت کارایی خود را از دست می دهند. پس علت اصلی PCOSرا برطرف نمی کنند بلکه صرفا باعث برطرف شدن علائم می شوند.در صورتی که تغذیه سالم ،کنترل وزن و ورزش در ایجاد و حفظ تعادل هورمونی نقش اساسی دارد.