متخصصان ارتوپدی معتقدند که پوشیدن کفشهای نامناسبی که امروزه شکل فانتزی آن بسیار رایج شده است، در کودکی موجب بروز مشکل صافی کف پا و به دنبال آن پادرد و کمر درد میشود. در همین رابطه و به منظور راهنمایی والدین برای خرید اولین کفش کودک، گفتگویی کوتاه انجام دادهایم با دکتر تقی بغدادی، فوق تخصص ارتوپدی اطفال و دانشیار گروه ارتوپدی بیمارستان امام خمینی(ره) که آن را پیش رو دارید.
آقای دکتر، انتخاب اولین کفش برای کودک تا چه حد اهمیت دارد؟
برای پیشگیری از مشکلات تکاملی پای کودک، انتخاب کفش مناسب از اهمیت ویژهای برخوردار است. نباید این نکته را فراموش کرد که کفش، نقش محافظ پای کودکان را در برابر صدمات بر عهده دارد و به همین دلیل است که پیش از راه افتادن کودک احتیاجی به پوشیدن کفش نیست و والدین نباید در سنینی که کودک هنوز راه نمیرود، به پای او کفش بپوشانند.
از چه سنی باید به فکر خرید کفش برای کودکان باشیم؟
اغلب کودکان در حدود ۱۴ تا ۱۵ ماهگی میتوانند روی پاهای خود بایستند و حتی چند قدمی هم راه بروند اما دراینزمینه باید دقت داشت زیرا تهیه کفش و جوراب مناسب برای او بیش از اندازه تنگ، سفت و کوچک باشد میتواند به راحتی موجب انحنا و کجی استخوانهای پای کودک شود.
آیا لازم است پیش از خرید، پاهای کودک از سوی یک متخصص ارتوپد معاینه شود؟
صد در صد. توصیه ما هم این است که والدین ابتدا نسبت به صاف بودن (سالم بودن) استخوانهای ران و ساق پای کودک اطمینان حاصل کنند و سپس به فکر خرید یک کفش مناسب برای کودک خود باشند.
یک کفش استاندارد برای کودک چه کفشی است؟
کفش کودک باید از حداقل پاشنه، بند و دیوارههای محکم که پا را نگه دارد، برخوردار باشد. جنس کفش نیز بسیار اهمیت دارد، زیرا کفشهای پلاستیکی موجب عرق کردن پای کودک میشود و چون یک کودک نوپا نمیتواند به خوبی راه برود، با عرق کردن پا و به دنبال لیز خوردن تعادل خود را از دست میدهد و همین زمین خوردنها میتواند موجب بروز مشکلات استخوانی در کودک باشد. در عین حال پوشیدن کفشهای پلاستیکی میتواند موجب بروز حساسیت پوستی در پای کودک شود. همچنین کفشی که برای کودک انتخاب میشود باید حدود یک سانتیمتر از طول پای کودک و پنجه او بزرگتر باشد. به طور کلی یک کفش استاندارد سه مشخصه بارز دارد: جنس خوب، پاشنه، قالب و پنجه استاندارد. کفشهای چسبی نیز بر کفشهای بندی ارجحیت دارند.
از کجا میتوان فهمید کفشی که برای کودک خریدهایم مناسب است و موجب تغییرات ساختاری در مچ و کف پای او نمیشود؟
یکی از مهمترین راهها این است که وقتی کودک کفش نامناسبی به پا دارد، به خوبی راه نمی رود و سعی میکند با هر تلاشی کفش را از پای خود درآورد. از طرفی کفشی که برای کودک تنگ است، روی پای کودک فشار میآورد و موجب قرمزی و فشرده شدن پای او میشود و به سختی به پای کودک میرود و سخت از پای او خارج میشود. کفشی هم که برای کودک گشاد است به راحتی به پای او میرود و راحت از پایش خارج میشود. توصیه بسیاری از متخصصان این است که والدین کفش مناسب پای کودک را با راهنمایی یک متخصص برای دوختن سفارش دهند. برای کودکانی که در پای خود مشکل استخوانی دارند، نیز باید کفش مناسب طبی انتخاب شود.
آیا میتوان به استاندارد کفشهای موجود در بازار اطمینان کرد؟
متاسفانه بیش از ۵۰ درصد کفشهای موجود در مغازهها غیراستاندارد هستند و مناسب کودکان نوپا نیستند زیرا نه جنس و نه قالب مناسبی دارند. به همین دلیل توصیه میشود پیش از انتخاب کفش کودک حتما با یک متخصص ارتوپد کودک مشورت شود.
راهنمای خرید کفش کودک
اگر سری به کفش فروشیها بزنید، در ویترین این مغازهها کفشهای کوچک و رنگارنگی میبینید که در نظر اول بسیار زیبا به نظر میرسند اما به گفته بسیاری از کارشناسان بیشتر کفشهای کودک موجود در بازار که گاهی قیمتهای بالایی هم دارند از حداقل استانداردها نیز برخوردار نیستند. البته قیمت کفش کودک در بازار بسیار متفاوت است. نوع پلاستیک و چینی آن را میتوانید با دو هزار تا دوهزار و ۵۰۰ تومان خریداری کنید و هر چه جنس کفش مرغوبتر میشود، قیمت آن بالاتر میرود. به طوری که به هفت تا ۴۰ هزار تومان هم میرسد، اما خرید کفشهای گران قیمت برای کودک دلیلی بر استاندارد بودن آنها نیست، زیرا کفشهای چراغدار و صداداری در بازار موجود است که که قیمت آنها به ۳۲ هزار تومان هم میرسد اما از لحاظ جنس و قالب برای پای کودک اصلا مناسب نیستند.
هر چند که قانون استاندارد شدن کفشهای کودکان وجود ندارد اما داروخانههای معتبری هستند که کفش مناسب کودک را در اختیار دارند و والدین میتوانند برای خرید کفش کودک نوپای خود به این داروخانهها مراجعه کنند. دقت داشته باشید که زیبایی، تنها ملاک انتخاب کفش برای کودک نیست. باید کفشی را برای کودک انتخاب کنید که از شرایط استاندارد برخوردار باشد. انتخاب جوراب نخی مناسب و متناسب با پای کودک در کنار یک کفش استاندارد نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. هنگام انتخاب کفش، دقت داشته باشید که پشت کفش (ناحیه پاشنه) حتما پوشیده باشد و کفش، پای کودک را به طور کامل در بر بگیرد.