ما انسان‌ها تنها از یک ششم حجم ریه خود استفاده می‌کنیم … اگر همه بتوانند این تکنیک تنفس (تنفس شکمی) را داشته باشند، خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی به اندام‌های بدن راحت‌تر و بهتر می‌شود. چون بیشتر حجم ریه استفاده می‌شود و در نتیجه انسان‌ها در طول عمر‌شان کمتر به بیماری‌های مختلف مبتلا می‌شوند به‌ویژه برای رشد و اکسژن رسانی به جنین مفید خواهد بود …
در دوران بارداری مشکلات متعددی به سراغ خانم باردار می آیند. تنگی نفس هم یکی از این مشکلات است که در خانم های باردار دیده می شود.
ما انسان‌ها تنها از یک ششم حجم ریه خود استفاده می‌کنیم. اگر همه بتوانند این تکنیک تنفس (تنفس شکمی) را داشته باشند، خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی به اندام‌های بدن راحت‌تر و بهتر می‌شود. چون بیشتر حجم ریه استفاده می‌شود و در نتیجه انسان‌ها در طول عمر‌شان کمتر به بیماری‌های مختلف مبتلا می‌شوند به‌ویژه برای رشد جنینی که در حال رشد است.
آن دسته مادران که ۲ قلو یا بیشتر در رحم خود دارند اغلب تنگی نفس را احساس میکنند. زمانی که تنگی نفس به سراغ خانم باردار میرود احساسی همانند باد شدن دارد و خانم باردار حسش این است که نمیتواند درست نفش بکشد.
در این شرایط سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید.
این مساله می‌تواند تا حدی مربوط به افزایش برخی هورمون‌ها در بارداری باشد مانند پروژسترون که مغز را تحریک کرده تا به شش‌ها دستور دهد که به هوای بیشتری نیاز دارد.
این وضعیت به شما چنین احساسی می‌دهد که می‌خواهید بیشتر و عمیق‌تر نفس بکشید.
این یکی از روش‌های سازگاری است که بدن در شرایط بارداری برای کمک به دریافت اکسیژن بیشتر برای جنین انجام می‌دهد.
علاوه بر این فشاری که رحم در حال رشد مادر به پرده دیافراگم وارد می‌آورد بخصوص در سه ماهه سوم بارداری می‌تواند باعث نفس تنگی شود.
در برخی حالات دیگر مانند کم خونی و آسم این دو نیز به نوبه خود می‌توانند باعث نفس تنگی شوند.
در طول مدت بارداری بدن مادران به منظور سازش با شرایط حمل بچه دچار تغییراتی می‌شود و همین تغییرات هستند که باعث نفس تنگی می‌شوند.
در اوایل بارداری محیط اطراف قفسه سینه وسیع‌تر شده این تغییرات با حرکات به سمت بالا و به سمت خارج قفسه سینه همراه هستند که باعث افزایش ظرفیت تنفسی شش‌ها می‌شود.
علاوه بر این هورمون پروژسترون به بدن شما کمک می‌کند که مکانیسم جذب اکسیژن و انتقال آن به رگ‌های خونی از شش‌ها را تنظیم کند.
در نتیجه بدن شما نسبت به میزان دی اکسید کربن خارج شده در عمل بازدم حساس‌تر است.
با انجام این تغییرات در بدن، شما قادرید به همان صورت قبل، اما به شکلی عمیق‌تر تنفس کنید که حالتی شبیه تنگی نفس ممکن است به شما بدهد.
اندازه جنین در سه ماهه سوم ممکن است این احساس را در شما بیشتر کند.
تنگی نفس در بالا رفتن از پله‌ها ممکن است برای شما ناراحتی ایجاد کند، اما طبیعی است و ضرری ندارد.
احساس نفس تنگی چه مدت طول می‌کشد؟
در اوایل بارداری جنین ممکن است به سمت لگن حرکت کند که در این شرایط نفس تنگی کمتر می‌شود.
اگر مادرباردار از نظر تناسب اندام مشکل داشته باشد ممکن است نفس تنگی او را آزار دهد در این صورت بهترین راه حل انجام تمرینات ورزشی ملایم در دراز مدت است که می‌تواند احساس بهتری به او بدهد.
این تمرینات مناسب حس اطمینان خاطری به او می‌دهد که جنین در رحم مادر از اکسیژن کافی بهره‌مند خواهد شد.
میزان هورمون پروژسترون بعد از تولد نوزاد در بدن مادر کاهش می‌یابد و فشار وارده بر دیواره رحم و پرده دیافراگم بلافاصله پس از تولد کاهش می‌یابد.
اگرچه که تغییرات ایجاد شده در قفسه سینه و سیستم تنفسی برای برگشت به حالت اولیه خود قبل از حاملگی ممکن است ماه‌ها طول بکشد.
چگونه تنگی نفس را کمتر کنیم؟
۱- تمرینات و حالات مناسب
با انجام حرکت مناسب صاف ایستادن و بلند کردن سر و شانه‌های به عقب داده شده می‌توانید احساس نفس تنگی در بارداری را کمتر کنید.
تصور کنید روی یک خط عمودی ایستاده‌اید و جناغ سینه خود را صاف نگه دارید و آرام نفس بکشید.
۲- تمرینات ورزشی
تمرینات هوازی به شما کمک می‌کند که نفس کشیدن خود را بهتر کنید (کیفیت تنفس) و نبض شما آهسته‌تر بزند.
قبل از شروع تمرینات ورزشی حتما با پزشک خود مشورت نمایید. می‌توانید یوگای بارداری را انجام دهید.
یوگا شامل حرکات و تمرینات تنفسی و حرکات کششی است که باعث بهبود حال شما می‌شود.
۳- آرام سازی
وقتی دچار نفس تنگی می‌شوید اضطراب هم به سراغ شما می‌آید و باعث می‌شود نفس‌هایتان کوتاه‌تر شود، اما بهترین کار این است که آرام باشید آرامش خود را حفظ کنید و استراحت کنید تا به حالت طبیعی برگردید.
تمرینات ورزشی تنفسی انجام دهید
تمرینات تنفسی می‌توانند باعث بهبود تنفس در ناحیه قفسه سینه شوند و قفسه سینه را بازتر کنند.
رشد رحم هم باعث محدود کردن تنفس شکمی می‌شود.
می‌توانید از طریق روش زیر تنفس خود را بهبود بخشید
– بایستید تا فشار کمتری برروی پرده دیافراگم وارد آید.
– دست‌هایتان را به سمت بالا و پهلوها بکشید و همزمان با دم عمیق هوا را به درون شش‌ها بکشید.
– وقتی دست‌ها را به سمت پشت می‌کشید خیلی آرام هوا را از ریه‌ها خارج کنید و به بیرون بدمید (بازدم)
– هنگام دم سر را به بالا و هنگام عمل بازدم سر را کمی پایین‌تر ببرید.
و اما؛ برخی نفس‌تنگی‌ها در دوران بارداری رایج و معمول است و نباید خیلی نگران آن باشیم.
اما اگر نفس تنگی بطور ناگهانی و یا چندین بار پشت هم پیش بیاید، باید حتما با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
مزایای تکنیک تنفسی شکمی
تکنیک تنفسی در هنگام زایمان در سه زمان مفید واقع می‌شود که بهبودی درباره آنها توضیح می‌دهد:
۱- تنفس شکمی اکسیژن ذخیره جفتی را حفظ می‌کند : بنابر‌این همیشه در جفت، سه دقیقه اکسیژن ذخیره وجود دارد. اما وقتی که انقباض رحم و درد‌های آن شروع می‌شوند، اکسیژن‌رسانی به آنها صورت نمی‌گیرد بنابر‌این اگر خانمی که در حال زایمان است، در هنگام زایمان با تکنیک‌های تنفسی، درست نفس بکشد، سه دقیقه اکسیژن جفتی برای او ذخیره می‌شود.
۲- علت درد زایمان ناشی از هایپوکسی یا کاهش اکسیژن: در انقباضات رحم، وقتی اکسیژن به رحم نمی‌رسد، خانم باردار دردش می‌گیرد. بنابر‌این اگر او از قبل بلد باشد، در هنگام درد داشتن چطور نفس بکشد، کمتر درد می‌کشد.
۳- انحراف فکر: درواقع با انجام تنفس شکمی در هنگام زایمان، مادر فکرش را به چیز دیگری جز درد و درواقع به نوع تنفسش منحرف می‌کند. مثلا وقتی انقباض یا درد‌های رحمی شروع شد او باید دقت کند که دم خوبی بگیرد و درآخر انقباض بازدم طولانی داشته باشد. به همین دلیل او زمانی که می‌خواهد به دم و بازدم خود آگاه شود، فکرش از درد منحرف می‌شود.
تنفس در هنگام تغذیه
بهبودی به خانم‌های باردار توصیه می‌کند: خانم‌های باردار باید تمرکزشان بر غذایی که می‌خورند باشد و بهتر است به آن توجه کنند تا هم طعم و مزه‌اش را بچشند، هم محتویات غذا را بفهمند و هم بدانند که عملکرد این غذا در بدن‌شان چگونه است. تنفس آگاهانه در زمان‌هایی که خانم‌ها می‌توانند تمرکز کنند انجام می‌شود اما در هنگام غذا خوردن اگر تمرکزشان روی غذا باشد بهتر است.
ثابت شده که با تنفس صحیح یا شکمی، اکسیژن‌رسانی خوبی به بافت‌ها انجام می‌شود و عملکرد همه اندام‌های بدن بهتر می‌شود. از طرف دیگر خانم‌های بارداری که این تمرین تنفسی را انجام می‌دهند، عضلات آرام‌تری دارند و در نتیجه فشار خون بالا در آنها کمتر دیده می‌شود.
همچنین چون به دلیل تمرکز بالای این خانم‌ها روی تنفس‌شان، موقعی که آنها دچار کمر درد می‌شوند، می‌توانند نفس عمیق بکشند. چون نفس عمیق شکمی باعث شل شدن عضلات می‌شود و کمر درد را کاهش می‌دهد. ضمن اینکه وقتی روش تنفس درست باشد، متابولیسم بدن مانند چربی‌سوزی و سوخت و ساز قند‌ها افزایش می‌یابد و همین احتمالا در دیابت بارداری هم تأثیر‌گذار خواهد بود.
